Ontwikkeling van de bevolking in Groot-Brittannië en India - h45

Ontwikkeling van de bevolking - h45

Ontwikkeling van de bevolking

Introductie

In 2017 had Groot-Brittannië iets meer dan 66 miljoen inwoners en India ongeveer 1,4 miljard. De bevolking van Groot-Brittannië groeit langzamer dan die van India. De Britse bevolking heeft vrij weinig jongeren en veel ouderen, terwijl het in India net omgekeerd is.

Het zijn belangrijke verschillen die je in deze opdracht onderzoekt. Hoe zijn ze te verklaren? Hoe zijn ze ontstaan? En hoe zal de bevolking van Groot-Brittannië en India zich in de toekomst ontwikkelen?
Neemt de groei in India ook af, net als nu in Groot-Brittannië? Of zal het allemaal net even anders gaan?

Daarover formuleer je ter afsluiting van deze opdracht zelf een met argumenten onderbouwde voorspelling.

Wat ga je leren?

Hoofdvraag

Hoe zal het inwoneraantal in Groot-Brittannië en India zich tot 2050 ontwikkelen?

Deelvragen

  • Wat is demografische transitie?
  • In welke fase van deze transitie zitten Groot-Brittannië en India nu?
  • Welke voor- en nadelen brengt dat voor beide landen met zich mee?
  • Wat voor beleid voeren de regering van Groot-Brittannië en India om de ontwikkeling van de bevolking in hun land bij te sturen?
  • Welke culturele zaken beïnvloeden nog steeds de ontwikkeling van de bevolking in beide landen?
  • Wat zal er tot 2050 gebeuren met het aantal inwoners van beide landen?
  • Voor welke uitdagingen zien de regering van Groot-Brittannië en die van India zich gesteld door deze te verwachten ontwikkeling?

Begrippen

  • demografische transitie
  • demografische druk
  • verstedelijking of urbanisatie
  • verstedelijkingsgraad of urbanisatiegraad​
  • bevolkingspiramide
  • slum

 

Wat ga je doen?

Activiteiten

Vooraf
Voorkennis Bestudeer de Kennisbank en maak de instaptoets.
Aan de slag
Stap 1 Aan de hand van bevolkingspiramides van Groot Brittannië en India bekijk je verschillen tussen de bevolkingsgroei, leeftijdsopbouw e.d.
Stap 2 Je zoekt gegevens over bevolkingsgroei, verstedelijking en verstedelijkingsgraad. Je leest verklaringen over welke verschillen er zijn en beantwoordt vragen.
Stap 3 Je leest over de demografische transitie en demografische druk in beide landen. Je beantwoordt er vragen over.
Afronding
Samenvattend Maak een begrippenlijst. Vergelijk deze met een klasgenoot.
Eindopdracht A Maak de eindtoets.
Eindopdracht B Je doet met klasgenoten onderzoek naar de voorspelling over het aantal inwoners in GB en India in 2050 en je presenteert de resultaten in de klas.
Terugkijken Kijk terug op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht staat een belasting van 2 SLU.

Wat kun je al?

Bestudeer de Kennisbank.

Omvang bevolking


Maak nu de instaptoets.

Aan de slag

Stap 1 - Snelle en langzame groei

Opmerking vooraf:
In deze les bedoelen we met ‘Groot-Brittannië altijd ‘Verenigd Koninkrijk’, dus het eiland Groot-Brittannië en het gebied Noord-Ierland samen.


Groot-Brittannië heeft zo’n 66 miljoen inwoners en India bijna 1,4 miljard.
Maar dat is niet het enige verschil tussen de bevolking van Groot-Brittannië en van India. Die andere verschillen ga je ontdekken.

 

 

 

Stap 2 - Verschillen bevolking

Verklaringen voor de verschillen

Onderzoeksvraag:
Zoek op en noteer nog meer gegevens die te maken hebben met de samenstelling van de bevolking van Groot-Brittannië en India en met veranderingen in de omvang van de bevolking van beide landen.
Zoek op: bevolkingsgroei, leeftijdsopbouw (0-14, 15-24, 25-54, 55-64, 65 of ouder), geboortecijfer, sterftecijfer, levensverwachting, migratiesaldo, verstedelijkingsgraad en verstedelijkingstempo.

Ga hiervoor naar CIA - The World Factbook: plak de link in de adresbalk van je webbrowser: https://www.cia.gov/the-world-factbook/, ga op deze webpagina naar 'Explore countries' en toets 'India' in de zoekbalk. Doe daarna hetzelfde met 'United Kingdom'.

Zoek in ieder geval op gegevens over:

  • verstedelijking, de trek van platteland naar steden
  • verstedelijkingsgraad, het deel van de bevolking dat in steden woont.

Deze gegevens zijn ook van belang in Stap 3.

Je vindt veel verschillen en daarvoor zijn diverse verklaringen.

  1. Om te beginnen hangt de groei of krimp van de bevolking af van de beschikbaarheid van voedsel, de kwaliteit van de gezondheidszorg en de kwaliteit van sanitair en huisvesting.
    Hoe meer voedsel er beschikbaar is voor iedereen, hoe gevarieerder het voedsel en hoe hoger de kwaliteit van gezondheidszorg, sanitair en huisvesting, hoe lager het sterftecijfer en ook hoe langer mensen gemiddeld blijven leven.
    In Groot-Brittannië steeg in de 19e en de 20e eeuw de opbrengst van de landbouw door de uitvinding van kunstmest en bestrijdingsmiddelen, de mechanisatie van de landbouw (spierkracht maakte plaats voor landbouwmachines met een explosiemotor) en de invoering van nieuwe gewassen die meer opbrengen.
    Ook in India gebeurde dat, onder koloniaal bestuur en ook nadat India in 1947 onafhankelijk werd.
  1. Ten tweede kregen mensen op het platteland meer kinderen dan mensen in steden. In de steden neemt de opleidingsgraad toe en vrouwen werken er meer in betaalde banen. Als er meer mensen van het platteland vertrekken naar de steden daalt het geboortecijfer. Steden groeien omdat de werkgelegenheid mensen aantrekt en tegelijkertijd verdwijnt er werkgelegenheid op het platteland door mechanisatie van de landbouw. De stad trekt, het platteland duwt. In Groot-Brittannië gebeurde dat in de 19e eeuw en in de eerste helft van de 20e eeuw, in India vooral na 1980.
  2. Verder is voor de groei (of krimp) van de bevolking van belang hoeveel mensen van 15 jaar en ouder kunnen lezen en schrijven en in welke mate voorbehoedsmiddelen als de pil beschikbaar zijn. In steden zijn er weliswaar meer vrouwen in de vruchtbare leeftijd, maar vanwege hun hoge opleidingsniveau en de ruime beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen is het geboortecijfer minder hoog of zelfs lager dan je op grond van de leeftijdsopbouw onder vrouwen in de stad zou verwachten.

  1. Ook maakt het voor de groei of krimp van de bevolking uit of kinderen nodig zijn als oudedagsvoorziening en moeten bijspringen als ouders vanwege ouderdom niet meer kunnen werken. Een hoge kindersterfte maakt de noodzaak voor meer kinderen nog groter.
  1. Dan spelen ook cultuur en opvattingen over het gezin een rol. In Groot-Brittannië is buitenshuis werken voor mannen en vrouwen gewoon. Sommigen van hen krijgen pas kinderen als hun loopbaan op de rails staat of ze zien af van kinderen. De behoefte aan grote gezinnen lijkt vrijwel verdwenen. Een of twee kinderen is genoeg. In India is de rolverdeling in veel gezinnen traditioneler. Ze hebben doorgaans meer kinderen. In 2020 kregen moeders in Engeland in Wales hun eerste kind als ze gemiddeld 29 jaar oud waren. In India is de leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen nog geen 20.
  1. Ten slotte proberen de regeringen van Groot-Brittannië en van India met beleid de omvang van de bevolking in het land te beïnvloeden. Groot-Brittannië kent bijvoorbeeld kinderbijslag.

Stap 3 - Demografische transitie

Overal moeten mensen zich behelpen met de beschikbare hulpbronnen. Dat wordt moeilijker als de bevolking groeit, bijvoorbeeld door een sterke toestroom van buitenaf of een daling van het sterftecijfer. Het kan ook makkelijker worden als mensen de beschikking krijgen over gezondheidszorg, sanitaire voorzieningen, huisvesting en energiebronnen.

Lees de volgende tekst en beantwoord de vraag.

Nobelprijswinnaar Norman Borlaug (95) overleden

In de Verenigde Staten is landbouwdeskundige Norman Borlaug op 95-jarige leeftijd overleden. In 1970 won de man de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn bijdrage aan een verbeterde voedselproductie. Borlaug gaat ook de annalen in als de vader van de groene revolutie.

Borlaug ontwikkelde nieuwe tarwerassen die niet alleen beter tegen ziektes waren opgewassen, maar ook meer opbrachten. In landen zoals Mexico, Pakistan en India lanceerde hij moderne landbouwtechnieken opdat zij zich konden ontwikkelen als belangrijke exporteurs van tarwe.

Borlaug kreeg eerder van het Amerikaanse Congres de Gouden Medaille, de hoogste onderscheiding voor burgers in de VS.

Bron: Gazet van Antwerpen

 

 

De omvang van de bevolking van een land of gebied verandert voortdurend, dat geldt ook voor Groot-Brittannië en India. Je vindt dat niet terug in bevolkingspiramides van Groot-Brittannië en India en de gegevens over de bevolking van Groot-Brittannië en India die je in Stap 2 hebt verzameld, want dat zijn allemaal momentopnamen. Ze krijgen betekenis als je ze gedurende een lange periode verzamelt en bij elkaar brengt.

De bevolkingspiramides vertellen wel het verhaal van de demografische transitie waarin de bevolking van beide landen zitten. De demografische transitie is het proces van de overgang van een situatie met hoge geboorte- en sterftecijfers en een geringe natuurlijke groei van de bevolking naar een situatie met lage geboorte- en sterftecijfers en een geringe natuurlijke groei of zelfs van een natuurlijke krimp van de bevolking.  

Bij die overgang verandert ook de demografische druk, de verhouding tussen het aantal werkenden (mensen tussen 20-65 jaar) en het aantal niet-werkenden (mensen jonger dan 20 jaar of ouder dan 65)

Kijk naar de uitleg in deze video.

De ontwikkeling van de bevolking in Groot-Brittannië en in India stelt de overheid in beide landen voor lastige uitdagingen. Groot-Brittannië krijgt bijvoorbeeld steeds meer moeite om ouderen aan voldoende inkomen te helpen.

India heeft te maken met een snelle verstedelijking. In Mumbai, Kolkata en New Delhi en talloze ontstaan enorme krottenwijken of slums.
Nieuwe stadsbewoners zoeken ruimte om zo goedkoop mogelijk onderdak te raken. Het levert kleine woningen op, vaak bestaande uit één ruimte, met weinig comfort. In slums ontbreekt het aan riool, stromend water, elektriciteit en vuilophaaldiensten. Bewoners kampen met wateroverlast door regenbuien en vervuiling van straten en met ziektes die veel slachtoffers maken.
Stadsbesturen zijn lang niet altijd bereid fatsoenlijke voorzieningen aan te brengen.
Zoek op internet naar antwoorden op de vragen in de volgende oefening.

Afronding

Samenvattend

Bij 'Wat ga je leren?' worden de volgende begrippen genoemd.
Geef zelf een omschrijving van deze begrippen.

Bevolkingspiramide  
​Demografische transitie​  
Demografische druk  
Verstedelijking  
Verstedelijkingsgraad  
Slum  


Bespreek de begrippen met een klasgenoot.

Eindopdracht A: Toets

Eindopdracht B: Onderzoek

Voorspelling over veranderingen aantal inwoners in Groot-Brittannië en India tot 2050

In Groot-Brittannië groeit de bevolking nauwelijks meer. Zal de groei zo traag blijven of zelfs overgaan in een krimp? Of zal de bevolking sneller gaan groeien, bijvoorbeeld omdat veel buitenlanders zich in het land gaan vestigen?
En hoe zal het de bevolking van India vergaan? Komt de groei ervan ooit tot staan? Als dat gebeurt, hoeveel inwoners zal India dan tellen?
Allemaal vragen waar jullie door eigen onderzoek een goed beargumenteerd antwoord moeten zien te vinden. Dat doe je in groepsverband.

  • Jullie maken aan de hand van onderzoek een grafiek voor de ontwikkeling van het inwonertal van Groot-Brittannië en India. Die grafiek begint in dit jaar en loopt door tot 2050.
  • Jullie schrijven een toelichting die duidelijk moet maken waar de voorspelling over de ontwikkeling van het inwonertal in beide landen op gebaseerd is. De toelichting moet ook laten zien voor welke uitdagingen de regeringen van Groot-Brittannië en India zich gesteld zullen zien als jullie voorspelling correct blijkt te zijn.

Gebruik voor dit onderzoek de bronnen die in deze les zijn verwerkt. Je vindt ze terug onder de stap 'Bronnen'.
Voor de voorbereiding van de presentatie kun je gebruikmaken van de Gereedschapskist.

Tip! Kijk ook naar deze video die in een andere opdracht over demografische transitie is verwerkt.

  • Presenteer na afloop de resultaten aan de klas.

Beoordeling

De docent zal erop letten dat:

  • Jullie voorspelling over het aantal inwoners in beide landen in 2050 gebaseerd is op argumenten die op feiten gebaseerd zijn.
  • Jullie toelichting duidelijk en helder is en er verzorgd uitziet.

Presentatie maken

Jezelf op een goede manier presenteren is een belangrijke vaardigheid in deze maatschappij. Je laat zien waar je mee bezig bent geweest, waar je je in hebt verdiept en welke kennis je hebt opgedaan. Powerpoint of Prezi zijn programma's die jou kunnen helpen om informatie te presenteren.

 

Examenvragen

Op deze pagina vind je examenvragen van ExamenKracht van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de opdracht die je net hebt afgerond.

Maak bij het beantwoorden ook gebruik van dat wat je al eerder geleerd hebt. Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw. Nadat je een vraag beantwoord hebt, kun je deze zelf nakijken en je score aangeven.

HAVO 2018-TV1

HAVO 2018-TV1 Vraag 7

HAVO 2019-TV1

HAVO 2019-TV1 Vragen 5-9

HAVO 2019-TV2

HAVO 2019-TV2 Vraag 24

 

Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen ook met de nieuwste examens.

Terugkijken

Intro

  • Lees de Introductie van de opdracht nog eens door.
    Welk land zal qua bevolking het meest groeien in de toekomst? Kun je uitleggen waarom?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de hoofdvraag en deelvragen nog eens door.
    Heb je voldoende vergelijkingsmateriaal verzameld om deze vragen te kunnen beantwoorden?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor deze opdracht staat ongeveer 2 SLU.
    Had je voldoende tijd om cijfers op te zoeken en gegevens te verzamelen voor de eindopdracht?
  • Inhoud
    In de opdracht heb je de ontwikkeling van de bevolking van India en GB met elkaar vergeleken.
    Wat wordt bedoeld met demografische druk?
  • Samenvattend
    Was het eenvoudig om de genoemde begrippen te omschrijven?
    Vond je het ook zinvol om de begrippen met een klasgenoot te vergelijken?
  • Eindopdrachten
    Heb je de toets gemaakt? Had je een goede score?
    Heb je de groepsopdracht gedaan? Vond je het leuk en zinvol een voorspelling te doen over de situatie in 2050?

Bronnen

Teksten:

Video's:

Website:

  • CIA - The World Factbook: De link https://www.cia.gov/the-world-factbook plakken in de adresbalk van je webbrowser. Ga op deze webpagina naar ‘Explore countries’ en toets ‘India’ in de zoekbalk. Doe daarna hetzelfde met ‘United Kingdom’.

Extra bron:

  • Het arrangement Ontwikkeling van de bevolking - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-02-02 16:20:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 4 & 5. In het domein "Wereld'' wordt het thema ''Ontwikkeling van de bevolking in GB en India'' besproken. In dit onderdeel worden Groot-Brittannië en India met elkaar vergekelen. Eerst wordt er gekeken naar hun bevolkingspiramides. Daarna wordt er gekeken naar de verschillen in verstedelijkingsgraad en wordt daarvoor een verklaring gegeven. Er wordt uitgelegd dat de verstedelijkingsgraad van een land invloed heeft op de opbouw van de bevolkingspiramide. Hierna wordt er gekeken waar beide landen zich bevinden in het demografisch transitie model.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Aardrijkskunde; Bevolking en ruimte;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    6 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, bevolkingspiramide, demografische transitie, groot-brittannie, hv45, india, stercollectie, verstedelijkingsgraad

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2019).

    Kennisbank Aardrijkskunde - h45

    https://maken.wikiwijs.nl/151069/Kennisbank_Aardrijkskunde___h45