Mijn naam is mevrouw Yuce en ik ben 2de jaars student lerarenopleiding Biologie op de Hogeschool Rotterdam. Ik ben 23 jaar oud en ik ben woonachtig in Schiedam. Ik loop momenteel stage op de Mavo Vos te Vlaardingen en geef lessen aan de 1ste 2de en 3de klassen. Mij is de opdracht gegeven om een digitaal leermateriaal te maken voor mijn leerlingen op stage. Hiervoor heb ik gekozen om een website te maken voor Mavo klas 3 over het skelet en beweging.
Op deze site kun je alle botten van het skelet vinden en ook leer je wat de functies van deze botten zijn. Je leert hoe deze botten zijn samengesteld en hoe die bewegen. Ook leer je hoe de spieren zijn samengesteld en hoe deze zorgen voor beweging. Je kunt aan het eind van deze stof oefenopdrachten maken en een eindtoets maken om jezelf te testen.
Hierbij een aantal leerdoelen die je moet kennen aan het eind van dit hoofdstuk:
Je kunt in een afbeelding van het skelet de botten benoemen.
Je kunt de functies van het skelet noemen.
Je kunt de kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en in afbeeldingen die delen benoemen.
Je kunt de vier manieren onderscheiden waarop beenderen met elkaar verbonden kunnen zijn.
Je kunt de delen van een gewricht noemen met hun functies.
Je kunt drie typen gewrichten onderscheiden.
Je kunt werking van spieren beschrijven.
SUCCES!!
Wat weet je nog?
Voordat wij beginnen kan je even checken welke onderdelen van het skelet je nog kent.
Nadat je hiermee klaar bent kan je één voor één de tabbladen langs.
Ben je klaar met het maken van het kopje ''wat weet je nog?'' ? Dan kunnen we beginnen.
Je moet natuurlijk altijd beginnen bij de basis van een onderwerp.
Daarom heb ik een kennisclip voor jou klaargemaakt, waar je kort en krachtig uitleg krijgt over de onderwerpen die later op deze site aan bod gaan komen.
Nadat je het filmpje hebt bekeken kan je doorklikken naar de regulier lesmateriaal. Hier gaan we dieper de stof in en kan je alle onderdelen op een rijtje bestuderen.
Als je klaar bent met het regulier lesmateriaal, kan je nog de filmpjes die bij het verrijkend lesmateriaal staan bekijken. Hier zal je extra informatie vinden over de voorgaande onderwerpen.
Nadat je klaar bent met het bestuderen van de theorie, kan je beginnen aan de oefenopdrachten die staan onder tabblad ''oefeningen''.
Vind je dat je genoeg hebt geoefend en dat je helemaal klaar bent voor het maken van de toets? Dan kan je de toets maken dat onder tabblad ''toetsing'' staat.
Veel succes en leerplezier!!
Makkelijk lesmateriaal
Bekijk hier de kennisclip om eerst de basis van dit hoofdstuk te begrijpen. Als je denkt dat je de basis al kent, mag je de kennisclip overslaan en verder met de reguliere lesmateriaal.
Regulier lesmateriaal
Het skelet
Je lichaam bestaat uit een skelet en je skelet bestaat uit allerlei botten. Deze botten worden ookwel beenderen genoemd. Dit heet zo, omdat botten zijn gemaakt van been. Been is keihard, maar ook wel een beetje buigzaam. Hierdoor is het ook erg stevig. In je lichaam zit er ook een andere soort bot, genaamd kraakbeen. In opzichte van normale bot, is kraakbeen erg buigzaam. Een voorbeeld waar kraakbeen zit, zijn je oorschelpen. Je kan je oor helemaal dubbelvouwen door de kraakbeen die er zit.
Je schedel wordt gevormd door de botten in je hoofd. Je schedel wordt gedragen door je wervelkolom. Ook dient je schedel als bescherming van je hersenen.
Je romp bestaat uit je wervelkolom, ribben, borstbeen en schoudergordel. Je longen en hart worden berschermd door je ribben, wervels en borstbeen.
Je heupbeenderen en heiligbeen vormen samen je bekkengordel. Je armen en benen worden ook wel ledematen genoemd.
Het menselijk skelet bestaat ongeveer uit 206 botten (beenderen) en heeft vier fucnties:
Stevigheid geven aan je lichaam
Vorm geven aan je lcihaam
Kwetsbare organen beschermen
Beweging mogelijk maken
Als je lichaam geen skelet zou hebben, zou je als een hoop vlees in elkaar zakken. Hierdoor is je skelet belangrijk bij het geven van stevigheid. Ook zorgt je skelet ervoor dat je een bepaalde vorm hebt. Gewervelde dieren hebben allemaal dezelfde soorten beenderen, maar een andere bouwplan. hierdoor ziet bijvoorbeeld een paard er anders uit dan een mens.
Je skelet beschermd ook je kwetsbare organen. Denk hierbij aan je schedelbeenderen waar je hersenen in liggen. Je hersenen worden dus beschermd door je schedel. Een ander voorbeeld is je borstkas en ribben. Die beschermen je longen en hart.
Een ander belangrijke functie van je skelet is beweging mogelijk maken. Je skelet beweegt danzij je spieren die er aan vast zitten. Zonder je skelet zouden deze spieren nergens aan kunnen hechten, waardoor je dus niet kon bewegen.
Been en kraakbeen
Waar bestaat been en kraakbeen uit?
Beenweefsel bestaat uit beencellen. Tussen deze beencellen zit tussencelstof. Deze tussencestof bestaat uit veel kalk en een beetje lijmstof. Kalk zorgt ervoor dat je bot stevig en hard is. Maar je botten moeten ook een beetje buigzaam blijven, zodat je je bot niet snel breekt bij elke val. Lijmstof zorgt dus dat je botten een beetje buigzaam zijn.
Oudere mensen kunnen sneller een bot breken dan jonge mensen. Dat komt door naar mate je ouder wordt, er meer kalk zit in je botten en veel minder lijmstof. Hierdoor zijn je botten minder buigzaam, waardoor je botten sneller kunnen breken.
Baby's kunnen bijvoorbeeld makkelijker hun teen naar hun mond brengen. Dit komt doodat zij veel kraakbeenweefsel hebben. Kraakbeenweefsel bestaat uit kraakbeencellen. Tussen de kraakbeencellen zit tussencelstof met weinig kalk en veel lijmstof. Hierdoor zijn de botten van baby's buigzamer dan oudere mensen. Hoe ouder ze worden, hoe meer kalk ze beginnen te produceren.
Kraakbeenweefsel en beenweefsel
Beenverbindingen en gewrichten
Botten zitten aan elkaar vast. Maar niet elke bot is op dezelfde manier met elkaar verbonden. Botten zijn met elkaar verbonden door:
Vergroeiing
Door een naad
Door kraakbeen
Door gewrichten
Dit noem je beenverbindingen. Op de onderstaande afbeelding zie je hoe deze verbindingen eruit zien. Bij een vergroeiing zijn een aantal bot onderdelen aan elkaar vergroeid, zoals bij de heiligbeen. Je schedel bestaat uit verschillende soorten platte beenderen die aan elkaar zijn verbonden door een naad. Wij hebben geleerd dat kraakbeen buigzaam is. Doordat onze wervels in onze wervelkolom verbonden zijn door kraakbeen, kunnen wij makkelijk onze rug bewegen. Een ander voorbeeld van kraakbeenverbinding zijn onze ribben. Deze zitten door middel van kraakbeen vast aan onze borstbeen. Hierdoor wordt je borst groter tijdens het inademen. Als laatst kunnen je botten ook vast aan elkaar zitten door gewrichten.
Wij kunnen 3 typen gewrichten van elkaar onderscheiden.
Rolgewricht
Scharniergewricht
Kogelgewricht
Bij een rolgewricht kunnen beenderen over elkaar heen bewegen. Een voorbeeld hiervan is je onderarm. Je kan je onderarm beide kanten op rollen.
Bij een scharniergewricht kan je bot maar één kant op. zoals je vingerkoortjes die je alleen naar binnen kan buigen en niet naar achteren. Dus je kan alleen bewegingen maken die heen en terug kunnen.
Bij een kogelgewricht maak je bewegingen die verschillende kanten op kan gaan. Hierbij heb je een zit je bot als een kogel in een kom, die je alle kanten op kan draaien. Een voorbeeld hiervan is je arm die vast zit aan je schouder. Of je been die bast zit aan je heup.
Je beweegt gedurende de hele dag, dus je gewrichten bewegen de hele tijd over elkaar heen. Hoe kan het nou zo zijn dat je botten niet versleten? Om antwoord hierop te krijgen moeten we kijken hoe zo een gewricht is opgebouwd.
Je gewricht bestaat uit 2 botten die aan elkaar vast zitten. Aan het ene bot zit een gewrichtskogel. Aan het andere bot zit een gewrichtskom. Door het kraakbeenlaagje kunnen de botten soepel bewegen en slijten minder snel. Om de botten zit het gewrichtskapsel. Dit houdt de botten op zijn plaats. In het gewricht zit gewrichtssmeer. Gewrichtssmeer zorgt ervoor dat het gewricht soepel beweegt. Gewrichtssmeer wordt gemaakt door het gewrichtskapsel.
Spieren
Het menselijk lichaam bestaat uit meer dan 600 spieren. Spieren zitten over heel je lichaam. Al je spieren samen noem je het spierenstelsel. Je kan je skelet niet bewegen zonder je spieren.
Je spier zit aan je beenderen vast door taaie banden: pezen. De plaats waar je pees aan vast zit, heet het aanhechtingsplaats.
Hoe kan je arm buigen en strekken?
Armbuigspier (biceps) > korter en dikker > je arm buigt
Armstrekspier (triceps) > korter en dikker > je arm strekt
Deze spieren zijn antagonisten van elkaar. Dit betekend dat ze een tegenovergesteld effect van elkaar hebben.
Verrijkend lesmateriaal
Bekijk de volgende twee filmpjes om extra informatie te krijgen over de stof die je hiervoor heb geleerd.
Oefeningen
Heb je alle lesmaterialen en filmpjes bekeken?
Dan kan je door met de volgende 2 links, waarbij je kan oefenen met de stof die je hebt geleerd.
Dit is ook gelijk een voorbereiding voor de toets.
123RF. (2019, april 4). Opgehaald van https://nl.123rf.com/clipart-vectoren/thorax.html?imgtype=2&orderby=4&itemsperpage=60&searchopts=&sti=m3zgofmm7thndt6cfg|.
Biologielessen. (2019, april 4). Opgehaald van https://www.biologielessen.nl/index.php/stofwisseling/123-havo-bb-lessen/cellen.
Biologielessen. (2019, april 4). Opgehaald van https://biologielessen.nl/index.php/dna-50/484-het-skelet.
Depositphotos. (2019, april 4). Opgehaald van https://nl.depositphotos.com/14152007/stockafbeelding-anatomie-van-de-mannelijke-spierstelsel.htmlDe.
Docplayer. (2019, april 4). Opgehaald van https://docplayer.nl/42913273-B-di-arthrosen-echte-gewrichten.html.
Edurep. (2019, april 4). Opgehaald van https://delen.edurep.nl/download/28675ef4-bcd5-43a1-a9c1-41d7a57ddb92.
kinderpleinen. (2019, april 4). Opgehaald van http://www.kinderpleinen.nl/geraamte-en-skelet/.
Natuurorientatie. (2019, april 4). Opgehaald van http://natuurorientatie.weebly.com/basisstof-41.html.
sathyasaiwithstudents. (2019, april 4). Opgehaald van https://sathyasaiwithstudents.blogspot.com/2014/09/the-human-body-ideal-factory-in-action.html#.XKYpFJgzbIU.
Slideplayer. (2019, april 4). Opgehaald van https://slideplayer.nl/slide/2836494/.
Studiobiologie. (2019, april 4). Opgehaald van https://www.studiobiologie.nl/KB1/K08_03/uitleg4.html.
Thinglink. (2019, april 4). Opgehaald van https://www.thinglink.com/scene/797739754069164033.
Tienvoorbiologie. (2019, april 4). Opgehaald van http://www.tienvoorbiologie.nl/sites/10voorbiologie/files/pdf/hoofdstuk-skelet-spieren.pdf.
Zootrack. (2019, april 4). Opgehaald van http://www.zootrack.nl/stevigheidenbeweging%20cbox.htm.
Het arrangement Het skelet en beweging is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Nursena Yuce
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-04-18 19:06:37
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Op deze site kun je alle botten van het skelet vinden en ook leer je wat de functies van deze botten zijn. Je leert hoe deze botten zijn samengesteld en hoe die bewegen. Ook leer je hoe de spieren zijn samengesteld en hoe deze zorgen voor beweging. Je kunt aan het eind van deze stof oefenopdrachten maken en eventueel een eindtoets maken om jezelf te testen.
SUCCES!!!
Op deze site kun je alle botten van het skelet vinden en ook leer je wat de functies van deze botten zijn. Je leert hoe deze botten zijn samengesteld en hoe die bewegen. Ook leer je hoe de spieren zijn samengesteld en hoe deze zorgen voor beweging. Je kunt aan het eind van deze stof oefenopdrachten maken en eventueel een eindtoets maken om jezelf te testen.
SUCCES!!!
