Arduino - Fioretti College Veghel

Arduino - Fioretti College Veghel

Arduino

Wat is een Arduino?

Een arduino is een microcontroller die (eenvoudig) kan worden geprogrammeerd om pebaalde taken uit te voeren.
Arduino is 'opensource', dit houdt in dat vrijwel alles gratis beschikbaar is via de site: www.arduino.cc



Met een arduino kunnen verschillende projecten worden uitgevoerd.
Enkele voorbeelden hiervan zijn te vinden op: howtomechatronics.com/arduino-projects/

Aansluitingen van een Arduino

Arduino UNO
Arduino UNO

 

Belangrijke aansluitingen op de Arduino UNO:

1. USB-poort voor aansluiting met een computer.

2. 9 Volt aansluiting voor het werken zonder een computer.

3. Uitgangen 0 t/m 13 voor het aansluiten van onderdelen op de Arduino.

4. Ingangen A0 t/m A5 voor het uitvoeren van metingen met Arduino.

5. GND (Ground) voor aansluiting van 0 Volt op de Arduino.

6. 5V voor de aansluitng van 5 Volt op de Arduino.

 

 

 

 

Arduino verbinden met computer

Stap 1. Verbind de Arduino met een USB-kabel aan een computer.

 

 

Stap 2. Start de software van Arduino (Arduino IDE)

 

 

 

Stap 3. Klik op: Hulpmiddelen en kies voor Board: "Arduino/Genuino Uno"

 

 

Stap 4. Kies daarna voor Hulpmiddelen, daarna Poort en dan voor COM4 (Arduino/Genuimo UNO)
Let op! Er kan ook een ander getal achter COM staan.

 

 

De Arduino is nu verbonden met de computer!

Arduino software (IDE)

Een Arduino programmeren doe je met de Arduino IDE.
Met deze software kun  je een eigen code schrijven, oftwel een 'sketch'.

 

Een 'sketch' bestaat uit twee onderdelen:
- void setup ()
- void loop ()

In de void setup staan de instellingen van de code, dit wordt één keer doorlopen
Het gedeelte van de code in de void loop wordt telkens herhaald.

 

Hoe werkt een breadboard?

Een breadboard is een gemakkelijk hulpmiddel om een elektrische schakeling te kunnen bouwen zonder te solderen. Ook zijn de schakelingen weer eenvoudig uit elkaar te halen, omdat er geen vaste verbindingen worden gebruikt.

Een breadboard heeft aan beide zijkanten een 2 lange rijen met aansluitingen (rood en blauw).
Deze rijen worden meestal gebruikt voor 5V en GND van de arduino.
In het midden van het breadboard zijn twee rijen van vijf aansluitingen met elkaar verbonden.

Deze verbinden staan hieronder schematisch weergegeven.

Programmeren en codes met een Arduino

Uitleg Arduino code (programmeren)

 

De code bestaat uit twee onderdelen, namelijk: de void setup en de void loop.
Tijdens de
void setup worden alle instelling uitgevoerd voor het programma.
De ‘
void loop blijft de commando’s die er in staan oneindig herhalen.

Commando:

Betekenis:

Wat zie je gebeuren?

pinMode(2, OUTPUT)

Hiermee stel je pin 2 op de Arduino in als uitgang (output).

Niets.

digitalWrite(2, HIGH)

De Arduino pin 2 krijgt hiermee een ‘hoog’ signaal (de LED gaat aan).

LED gaat aan.

delay(1000);

Het programma wacht nu precies 1000 miliseconden (1000 miliseconden komt overeen met één seconde).

Wacht 1 seconde.

digitalWrite(2, LOW);

De Arduino pin 2 krijgt hiermee een ‘laag’ signaal (de LED gaat uit).

LED gaat uit

delay(1000);

Het programma wacht nu precies 1000 miliseconden (1000 miliseconden komt overeen met 1 seconde).

Wacht 1 seconde.

 

LED's aansluiten op een Arduino

A. Eén LED aansluiten op een Arduino

 

We gaan de schakeling bouwen die te zien is in de afbeelding hieronder met behulp van een Arduino en een LED:
In de afbeelding zie je de volgende onderdelen:

  • Arduino UNO
  • Breadboard
  • LED
  • Weerstand
  • Draden

Met behulp van deze schakeling kunnen we de LED laten knipperen.

 

Arduino met één LED
Arduino met één LED
Foto van Arduino met één LED
Foto van Arduino met één LED

Hoe bouw je de schakeling op?

1. Sluit een draad aan van de Arduino uitgang 2 naar het breadboard.

2. Steek de LED in het breadboard zoals in afbeelding 1 met de lange poot in verbinding met uitgang 2 van de Arduino.

3. Steek de weerstand in het breadboard, zodat deze een verbinding maakt tussen de korte poot en de blauwe rail op het breadboard.

4. Sluit een draad aan van de blauwe rail naar de Arduino uitgang GND op het breadboard.

 

Voor het programeren van de arduino gebruik je de volgende code:

Open bestand Arduino code 1-led

 

Opdracht A.
Probeer zelf wijzigingen aan te brengen in de code, waarmee je de LED bedient.

1. Laat de LED twee keer zo snel of twee keer zo langzaam knipperen.

2. Sluit de LED aan op poort 3 van de Arduino.

3. Kun je de LED ook het signaal S.O.S. laten knipperen?   ( . . . _ _ _ . . . )
    Dus: kort - kort - kort - lang - lang - lang - kort - kort - kort

Klaar? Laat de opdrachten controleren én aftekenen door je docent!

Arduino met één LED

B. Twee LED's aansluiten op een Arduino

 

 

We gaan de schakeling van onderdeel A nu uitbreiden met een tweede LED. Je ziet dit in afbeelding twee.

 

Arduino met twee LED's
Arduino met twee LED's
Foto van Arduino met twee LED's
Foto van Arduino met twee LED's

Hoe bouw je de schakeling op?

1. Bouw de schakeling met één LED, zoals op de eerste pagina.

2. Steek een tweede LED in het breadboard naast de eerste LED.

3. Sluit een draad aan van de Arduino uitgang 3 naar de lange (!) poot van de LED.

4. Steek de weerstand in het breadboard, zodat deze een verbinding maakt tussen de korte poot en de blauwe rail op het breadboard.

 

Open bestand Arduino code 2-leds

 

 

Opdracht B.
Probeer zelf wijzigingen aan te brengen in de code, waarmee je de twee LED's bedient.

1. Laat de LED's ook tegelijkertijd knipperen

2. Laat een extra LED knipperen (dus 3 in het toaal).

3. Maak een stoplicht met een Groen, Oranje en Rood LED-lampje. Zorg daarbij voor de juiste volgorde van kleuren en kies een juiste 'vertaging'.

Klaar? Laat de opdrachten controleren én aftekenen door je docent!

Arduino met twee LED's

C. Acht LED's aansluiten op een Arduino

 

We bereiden de schakeling van A en B nu nog verder uit.
Dit doen we zodat we in totaal acht LED's op een rij hebben staan, aangesloten op een Arduino.

 

Arduino met acht LED's
Arduino met acht LED's
Foto van Arduino met 8 LED's
Foto van Arduino met 8 LED's

Hoe bouw je de schakeling op?

1. Bouw de schakeling met twee LED’s, zoals op de vorige pagina

2. Steek nu nog zes LED’s in het breadboard zoals in afbeelding 3 (let telkens op de lange en korte poot van elke LED!).

3. Sluit draden aan van Arduino uitgang 4 t/m 9 naar de lange poot van elke LED.

4. Steek nu nog zes weerstanden tussen de verbindingen van de korte poten van de LED naar de blauwe rail op het breadboard.

 

Open bestand Arduino code 8-leds

 


Opdracht C.
1. Als het goed is zie je de LED’s één voor een aan gaan en daarna weer uitgaan. Dit programma blijft zich herhalen. Kun je nu zelf veranderingen aanbrengen in het programma zodat de LED’s in een ander programma aan en uit gaan? Laat het licht bijvoorbeeld de andere kant op lopen.

Arduino met 8 LED's

D. Acht LED's met een 'for-loop'

 

Maar..... Dat kan sneller!!
We bouwen dezelfde schakeling als bij onderdeel C, maar nu maken we de code een stuk korter!

 

Arduino met acht LED's
Arduino met acht LED's

Open bestand Arduino code 8-leds met for-loop

 


Opdracht D.
Kun je nu zelf veranderingen aanbrengen in het programma zodat de LED’s in een ander programma aan en uit gaan?

E. Maak een looplicht

 

 

We gaan nu de sketch van onderdeel D wat aanpassen.
Door iedere LED direct weer uit te schakelen ontstaat een zogenaamd looplicht.

Het lijkt dat net of het licht van het ene lampje naar het andere lampje 'springt'.

 

We bouwen dezelfde schakeling als bij onderdeel C en we gebruiken de code grotendeels van onderdeel D.

 

Arduino met acht LED's
Arduino met acht LED's

Open bestand Arduino code looplicht

 

De leds gaan nu aan en daarna direct weer uit. Hierdoor ontstaat de illusie van een looplicht.

Opdracht E.
Laat het looplicht ook de andere kant op lopen.

F. Een RGB-LED met een Arduino

Aansluitingen van een RGB-LED
Aansluitingen van een RGB-LED
Verschillende kleuren licht combineren
Verschillende kleuren licht combineren
RGB-led aanlsuiten op Arduino
RGB-led aanlsuiten op Arduino

Een RGB-LED is een speciale soort LED. Deze LED heeft niet één specifieke kleur, maar kun je in alle mogelijke kleuren programeren met behulp van een arduino. Deze RGB-LED kunnen in de kleuren Rood (R), Groen (G) en Blauw (B) worden ingesteld. Met behulp van deze 3 kleuren kun je alle mogelijke kleuren maken door deze te combineren (zie afbeelding).

Een RGB-LED heeft in 4 aansluting, zoals in de afbeelding is te zien.
 

Open bestand Arduino Code RGB-led

Let op! Zorg er voor dat je eerst de voorgaande schakelingen met één, twee en acht LED's hebt gemaakt.
Het is belangrijk om deze eerst te doen, omdat je daarmee ervaring opdoet in het werken met een Arduino.

 

In deze eindopdracht ga je zelf een schakeling bouwen voor feestverlichting met behulp van een Arduino en LED's.
De schekling moet aan twee voorwaarden voldoen:

- Gebruik minimaal acht LED's in je schakeling.
- Gebruik verschillende kleuren LED's in je schakeling.

Verder ben je vrij om zelf een creatieve en kleurrijke schakeling te maken. Let daarbij ook het 'patroon' waarmee de LED's aan en uit gaan.


Opdracht F.
In het programma staan een aantal kleuren al ingesteld.
1. Probeer zelf om andere kleuren te maken.
2. Verander de volorde van de kleuren van het programma.

 

 

G. Led aan/uit schakelen met één knop.

In dit onderdeel gaan we een led aan en uit schakelen met behulp van één led.

Wanneer we de knop indrukken moet de led gaan branden en wanneer we de knop nogmaals indrukkken moet de led weer uit gaan.

We bouwen eerst een schakeling met de volgende onderdelen:

- Led
- Knop (button)
- Weerstand voor de led (ongeveer 200 Ω)
- Weerstand bij de schakelaar (10 kΩ)

Open bestand Arduino code led aan/uit schakelen met één knop

Opdracht G.
Er zit een fout in de tekening van de schakeling!
1. Wat is er fout? Geef door aan je docent!

Meer met een Arduino!

Afstand meten met Arduino

We maken een afstandsmeter met een Arduino.
Het bouwen van de schakeling is zeer eenvoudig.
Dit kan namelijk met de Arduino, de sensor, een breadbord en aansluitdraadjes.


We gebruik een ultrasonische sensor.
De sensor heeft een kleine luidspreker en een microfoon (zie afbeelding).
De luidspreker zendt een signaal uit en de microfoon vangt deze weer op.
Aan de hand van de tijd die tussen het uitzenden en ontvangen van het signaal zit kan de afstand tot een voorwerp worden berekend.

Afstand = geluidssnelheid x tijd

 


Het geluidssignaal dat de senor produceert is niet hoorbaar,
omdat de frequentie van dit geluid te hoog is (boven 20.000 Hz).
Vandaar ook de naam: ultrasonische sensor.

 

 

 

Bouw de volgende schakeling:

 

 

De senor is op de volgende manier aangesloten op de arduino:

VVC      aangesloten op de constante spanning van 5 Volt van de Arduino.
Trig       aangesloten op pin 13, dit is de luidspreker van de sensor.
Echo     aangesloten op pin 11, dit is de microfoon van de sensor.
GND      aangesloten op de 0 Volt aansluiting van de Arduino (ground).
 

Open bestand Arduino code afstand meten

 

In de code voor de Arduino staat een toelichting bij de verschillende functies van het programma.

Elektronisch slot maken met Arduino

Je kunt een Arduino op verschillende manieren gebruiken, bijvoorbeeld om een elektronisch slot te maken. Hier kun je zien hoe je (eenvoudig) een elektronisch slot kunt maken.

Je hebt de volgende onderdelen nodig:
- Arduino UNO
- Servomotor (kleine elektrische motor)
- LED's (Groen & Rood)
- Weerstanden (220 Ω)
- 3 x 4 Keypad
- Breadboard
- Draadjes (tip: gebruik verschillende kleuren voor de duidelijkheid)

Bouw hiermee de volgende schakeling:



Gebruik de volgende code op de Arduino:

Open bestand Keypad + Servo Aansturen

 

Wat kun je aanpassen aan de code?


- Het wachtwoord van het slot (password).
- De tijd dat het slot open blijft staan. Dit is normaal ingesteld op 5 seconden (5000 ms).
- De hoek die de servomotor moet gaat draaien (tussen de 0 en 180 graden)  

LCD-scherm aansturen met Arduino

Nu gaan we een LCD-scherm aansturen met een Arduino.
Een LCD-scherm bestaat uit kleine vakjes waar je letters, cijfers of symbolen op kun tonen.

Dit LCD-scherm is opgedeeld in 16 kolommen en 2 rijen, of zelfs: 20 kolommen en 4 rijen.

Het aansluiten van het LCD-scherm is best een lastige klus.
Probeer de verschillende aansluitkabeltjes goed uit elkaar te houden, tip: gebruik verschillende kleuren!

Ook maken we gebruik van een variabele weerstand.
Hiermee kun je de helderheid van het LCD-scherm instellen.


Upload de volgende code op de Arduino:

Open bestand Arduino Code LCD-scherm

 

Belangrijk! Zelf instellen op de Arduino code:

Kijk goed wat voor soort LCD-scherm je hebt!

16 kolommen en 2 rijen     stel dan in:       LCD.begin(16,2);

20 kolommen en 4 rijen     stel dan in:       LCD.begin(20,4);

 

 

Om het LCD-scherm goed aan te kunnen sturen wordt gebruik gemaakt van een 'library'.
Hiermee kun je op een goede manier communiceren met het LCD-scherm.

 


Opdracht:

1. Probeer nu zélf om je eigen naam op het scherm te krijgen.

2. Probeer de tekst op een andere plek op het scherm te laten beginnen.

3. Bij 'Bestand' → 'Voorbeelden' → 'LiquidCrystal'  vind je allerlei andere sketches om met een LCD-scherm uit te proberen.

Succes!

 

LCD-scherm én afstand meten met Arduino

In dit project combineren we het meten van afstand (met de ultrasonische sensor) met het LCD-scherm.

Let op! Zorg er voor dat je eerst de twee onderdelen apart hebt gedaan.

De arduino gaat met behulp van de ultrasonische sensor de afstand meten, zoals we dat eerder hebben gedaan.
In plaats van de de afstand te tonen op het computerscherm tonen we deze op het LCD-scherm.

We bouwen de volgende schakeling (combinatie van twee schakelingen):

 

Gebruik de volgende Arduino code:

Open bestand Arduino Code Afstand meten met LCD-scherm

 

Wanneer alles goed werkt wordt de afstand weergegeven op het LCD-scherm.

  • Het arrangement Arduino - Fioretti College Veghel is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Danny Hanegraaf Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2021-07-12 10:29:25
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Arduino - Fioretti College Veghel
    Leerniveau
    VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Techniek; Computervaardigheden/ICT; Natuurkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arduino, coderen, elektriciteit, elektronica, programmeren, techologie

    Bronnen

    Bron Type
    Arduino met één LED
    https://youtu.be/i9hYy5_QweA
    Video
    Arduino met twee LED's
    https://youtu.be/XCmIn2-OYJA
    Video
    Arduino met 8 LED's
    https://youtu.be/Fcb-KniMrPY
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Hanegraaf, Danny. (2019).

    Arduino - Fioretti College Veghel

    https://maken.wikiwijs.nl/140127/Arduino___Fioretti_College_Veghel

    Hanegraaf, Danny. (z.d.).

    Module Escaperoom T&T - Fioretti College Veghel

    https://maken.wikiwijs.nl/129006/Module_Escaperoom_T_T___Fioretti_College_Veghel