Onderzoek jouw waterverbruik - ORANJE/GEEL/ROOD
Stap 1: Opzet van het onderzoek
In de voorbereiding heb je veel geleerd over het waterverbuik door de mens. Als we het hebben over het waterverbuik kijken we naar het directe waterverbruik en indirecte waterverbruik.
In dit leerdoel ga jij jouw waterverbuik onderzoeken. Je gaat onderzoeken hoe hoog jouw waterverbuik is, waarvoor je allemaal water verbruikt en wat de gevolgen zijn van jouw waterverbruik. Vervolgens ga je een plan maken om jouw waterverbuik te verminderen of de negatieve gevolgen van jouw waterverbuik te beperken. De docent zal de beoordelingscriteria voor dit onderzoek opstellen. Vraag aan je docent wat hij/zij precies van jou verwacht.
Je gaat je onderzoek bijhouden in een onderzoeksverslag. Maak daarvoor een document aan met de titel 'Onderzoek naar mijn waterverbruik'. Je verslag heeft de volgende inhoudsopgave:
- Inleiding
- Het waarnemen van mijn waterverbuik
- Het beschrijven en verklaren van mijn waterverbruik
- Plan van aanpak voor het terugdringen van mijn watervoetafdruk
Het onderzoek uitvoeren
Om je onderzoek goed te kunnen uitvoeren is het van belang om de stappen in deze wikiwijspagina stapsgewijs te volgen.
Stap 2: Inleiding
Watervoetafdruk
Iedereen gebruikt een stukje van de aarde. Als alle bruikbare ruimte op aarde verdeeld wordt over alle mensen en de natuur voldoende ruimte krijgt om zichzelf te herstellen, zou elke bewoner gemiddeld recht hebben op 1,8 hectare. Dat stukje aarde vergelijken we met de consumptie van de gemiddelde wereldburger. Hoeveel aardoppervlak is nodig om aan het consumptieniveau van de aardbewoner te kunnen voldoen en zijn afval te verwerken? Dat noemen we een mondiale voetafdruk of een ecologische voetafdruk.
Een gemiddelde Ethiopiër heeft een ecologische voetafdruk van 0,67 hectare. Een gemiddelde Nederlander heeft een voetafdruk van 6,3 hectare. Als iedereen er dezelfde leefstijl op na zou houden als de Nederlanders, hebben we 3,5 aardbollen nodig.
Met een ecologische voetafdruk kijk je naar alle consumptiegoederen. Je kunt ook het water apart nemen. Het gaat om het water dat je direct gebruikt, noem het maar huishoudelijk water, en om het water dat nodig is bij de productie van de consumptiegoederen. Het water wat wordt gebruikt voor het produceren van consumptiegoederen noemen we indirect waterverbruik. Reken dat uit per persoon en je hebt een watervoetafdruk.
Waterverbruik
Mensen verbruiken veel water. In Nederland ligt de waterconsumptie op ongeveer 2,3 miljoen liter water per jaar per persoon. Hiervan is 2 tot 5% voor direct watergebruik. De rest, 95 tot 98%, is indirect watergebruik: water dat nodig is voor de productie van voedsel, kleding en industriële producten. Bekijk deze vdieo. Onze watervoetafdruk zit vooral in landbouwproducten zoals katoen, koffie en graan.
Bekijk de onderstaande video om een indruk te krijgen van de hoeveelheid water die nodig is voor het maken van producten.
De afbeelding hieronder laat van nog meer producten zien hoeveel water nodig is om dat product te maken.
Nederlanders zijn grootverbruikers van water, maar een Amerikaan gebruikt twee keer zoveel water (direct + indirect) als een Nederlander. Het zuinigst zijn de inwoners van Congo (een derde van wat de Nederlanders gebruiken).
In Bolivia wonen veel mensen die graag rundvlees eten. Dat is meteen in de watervoetafdruk terug te vinden (bijna drie keer zo hoog als de watervoetafdruk van een Nederlander).
Dat Nederlanders vooral veel extern water verbuiken, zie je duidelijk in onderstaande grafiek. Met extern waterverbruik bedoelen we het water wat in het buitenland wordt gebruikt om consumptiegoederen te produceren. De goederen worden vervolgens in Nederland geconsumeerd. Extern waterverbruik is dus indirect waterverbruik.
Opdracht
Voer in de klas een gesprek over de onderstaande vragen. Je hoeft elkaar niet te overtuigen, maar probeer gezamenlijk na te denken over oplossingen.
- Denk je dat jullie directe en indirecte waterverbruik hoger of lager ligt dan het wereldgemiddelde?
- Is het nodig de watervoetafdruk van de wereldbewoners dichter bij elkaar te brengen?
- Is het mogelijk de negatieve effecten van ons waterverbruik op andere landen tegen te gaan? Zo ja, wat kunnen jullie daar dan zelf aan doen?
- Vinden jullie dat het externe waterverbuik van Nederland omlaag zou moeten? Waarom wel of waarom niet?
- Als alle Nederlanders vegetariër zouden worden, welke invloed heeft dat op de watervoetafdruk?
- Waterschaarste is ook voedselschaarste. Kunnen jullie uitleggen hoe dat zit?
Stap 3: Het waarnemen van mijn waterverbruik
Jouw watervoetadruk
Je doucht (bijna) elke dag, drinkt koffie of thee, je poetst een paar keer per dag je tanden, je kleren worden gewassen, je spoelt het toilet door, zet de vaat in de vaatwasser. We gebruiken allemaal heel veel water per dag. Een gemiddelde Nederlander gebruikt 119 liter water per dag. Toch is dat maar een fractie van ons totale waterverbruik. Ons indirecte verbruik ligt een stuk hoger.
Kijk naar de onderstaande video.
Meet jouw watervoetafdruk
Bron: www.watervoetafdruk.org
Opdracht
Ben jij ook benieuwd naar jouw waterverbruik op een normale dag? Tijd om dat eens te onderzoeken. Je gaat op een doordeweekse dag jouw waterverbuik bijhouden. Gebruik daarvoor dit word-bestand of dit pdf-bestand. Je houdt jouw directe waterverbuik en indirecte waterverbuik bij gedurende 24uur. Gebruik bovenstaande afbeelding, deze folder en deze website om een schatting te maken van de hoeveelheid water die nodig is om een product te produceren. Neem jouw metingen op in je onderzoeksverslag.
Stap 4: Het beschrijven en verklaren van mijn waterverbruik
Beschrijf en verklaar jouw waterverbruik
Beschrijf nu duidelijk in jouw onderzoeksverslag waarvoor jij allemaal water verbruikt. Geef daarvoor antwoord op de volgende vragen:
- Waaruit bestaat jouw directe waterverbruik?
- Waaruit bestaat jouw indirecte waterverbruik?
- In welke landen vindt jouw indirecte waterverbuik plaats?
- Is jouw directe en indirecte waterverbruik hoger dan het wereldgemiddelde?
Nu je meer inzicht hebt in jouw waterverbruik kun je ook de gevolgen van jouw waterverbuik verklaren. Geef voor enkele veelgebruikte producten, waarvoor water is verbruikt, aan welke impact het heeft op het milieu. Gebruik daarvoor onderstaande websites:
Je kunt ook de atlas gebruiken om te kijken welke grondstoffen waar worden gewonnen en vanuit welke landen Nederland verschillende goederen importeert.
Stap 5: Plan van aanpak voor het verlagen van mijn watervoetafdruk
Mijn plan voor het verlagen van mijn watervoetafdruk
Ieder jaar wordt op 22 maart de internationale dag van het water georganiseerd. Op deze Wereldwaterdag wordt aandacht gevraagd voor het duurzaam omgaan met water. Maar natuurlijk helpt het niet als we maar één dag per jaar verantwoord met ons water omgaan. Tijd dus om grootse plannen te bedenken.
Jij gaat nadenken over hoe jij jouw directe en indirecte waterverbruik kunt verminderen. Een week lang voer je iedere dag een andere actie uit waarbij je jouw waterverbruik beperkt. Je mag zelf bedenken op welke manieren je jouw waterverbruik wilt terugdringen. Jouw plannen houd je bij in dit word-document of pdf-document. Het schema vul je als volgt in:
- Mijn plan voor vandaag: iedere ochtend bedenk je op welke manier jij die dag jouw waterverbruik wilt beperken.
- Hoeveel water bespaar ik daarmee: je onderzoekt hoeveel water je met jouw plan ongeveer zult besparen.
- Aantekeningen: gedurende dag kun je aantekeningen maken over jouw plan van de dag. Maar je kunt hier ook opschrijven als je onverwacht nog op andere manieren jouw waterverbruik hebt verminderd.
- Evaluatie: aan het einde van de dag schrijf je een korte evaluatie over jouw plan van de dag. Heb je daadwerkelijk minder water vebruikt die dag? Was het makkelijk om op deze manier water te besparen? Welke aandachtspunten neem je mee naar de volgende dag?
Neem jouw plan op in jouw onderzoeksverslag.
