Waarom gingen de ontdekkingsreizigers op pad?
Tijdvak 5 staat onder andere bekend het begin van de Europese zeeesxpansie. Hiermee bedoelt men de ontdekkingsreizen van de Europeanen naar het Afrikaanse, Aziatische en het Amerikaanse continent. Voorbeelden hiervan zijn de reizen van Vasco da Gama, Bartholomeus Diaz, Cristoffel Columbus en Ferdinand Magelhaes.
Deze ontdekkingsreizigers gingen niet zomaar op pad zij werden gestuurt door Europese vorsten. Vooral de Spaanse koningen waren zeer geinteresseerd in het organiseren van ontdekkingsreizen. Zij waren hier voor meerdere redenenen voorstanders van, hier gaan wij later op in.
De leerdoelen van deze wikiwijs zijn:
- Aan het einde van de les ken je de belangrijkste ontdekkingsreizigers van de 16e eeuw.
- Aan het einde van de les ken je de redenen om op ontdekkingsreis te gaan.
- Aan het einde van de les ken je de gevaren van een ontdekkingsreis.
Wie waren de bekendste ontdekkingsreizigers van de 16e eeuw.
Er zijn veel verschillende ontdekkingsreizigers op pad gegaan naar veel verschillende bestemmingen. De ontdekkingsreizigers die aan bod komen in dit tijdvak zijn:
- Marco Polo
- Hendrik de Zeevaarder
- Cristoffel Columbus
- Bartholomeus Diaz
- Vasco da Gama
- Ferdinand Magelhaes
- Amerigo Vespucci
- Willem Barentsz
Marco Polo
Marco Polo was een Venetiaanse koopman uit de 13e eeuw. Marco Polo ging ver voor de andere ontdekkingsreizgers op pad, zijn reis naar en in Azie startte in 1272 en eindigden 23 jaar later in het jaar 1295. De reden dat Marco polo bijna een kwart eeuw op pad was is hangt samen met de unieke methode hoe hij reisde. Marco Polo ging niet per schip zoals latere ontdekkingsreizigers op reis maar koos voor een landroute.
Via het huidige Turkije en Centraal-Azie maakte hij een reis naar China, Zuid-Oost Azie en India.
Hendrik de Zeevaarder
Hendrik de Zeevaarder werd geboren op 4 maart 1394 als derde zoon van Koning Johan I van Portugal. Hendrik en zijn broers onderscheidden zich in 1415 bij de verovering van de Moorse stad Cueta in het noorden van het hedendaagse Marokko.
Onder leiding van Hendrik de Zeevaarder ontdekten de Portugezen Kaap Verdië in de jaren '30 van de 15e eeuw. De inspanningen van Hendrik de Zeevaarder waren het startschot voor de ontdekkingsreizen van de late 15e en 16e eeuw.
Christoffel Columbus
Christoffel Columbus is één van de bekenste ontdekkingsreizigers. Onder leiding van Columbus ontdekten de Spanjaarden in 1492 Midden-Amerika. Hiervoor kreeg hij een groot onthaal dit ondanks de vreselijke slachtingen die hij aan de andere kant van de oceaan aanrichtte...
Batholomeus Diaz
Bartholomeus Diaz was de eerste Europeaan die in 1488 de Kaap de Goede hoop bereikte. Deze Portugese zeevaarder bereidde hiermee de reis van Vasco da Gama voor. Bartolomeus Diaz overleed in het jaar 1500 tijdens de reis onder leiding van Vasco da Gama in de buurt van de plek die hij in 1488 ontdekte.
Vasco da Gama
Vasco da Gama begon in 1497 als eerste Europeaan aan een zeereis naar India. Bartholomeus Diaz ging voor de ervaring met hem mee. Onder leiding van Vasco da Gama bereikte de Portugezen zonder al te veel moeite de Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika), hierna vaarde zij door naar India. Na meer dan een jaar reizen kwam Vasco da Gama terug in Lissabon. Hier werd hij als een held onthaald. Vasco da Gama zou hierna nog twee reizen ondernemen naar India, bij zijn laatste reis overleed hij in 1524 op 64 jarige leeftijd.
Ferdinand Magelhaes
Ferdinand Magelhaes was een Spaanse kapitein en heeft de bewonderingswaardige titel om de kapitein te zijn van het schip wat als eerste de wereld om vaarde. Hij begon daarmee in het jaar 1519 en het schip kwam pas in 1522 aan in Spanje. Van de vijf schepen kwam er maar één schip de Victoria veilig in Spanje aan, dit zonder zijn kapitein Ferdinand Magelhaes, hij stierf in 1521 op de Filipijnen na te zijn vermoord door de plaatselijke bevolking.
Amerigo Vespucci
Christoffel Columbus had het Amerikaanse continent al ontdekt, maar dacht tot zijn dood dat hij niet een nieuw continent had ontdekt maar een nieuwe route naar Azië had gevonden. Na zijn dood dachten sommigen dat hij dat verkeert had gezien. Eén van die personen was Amerigo Vespucci. Vespucci maakte tussen 1499-1500 een reis naar Amerika, waarin hij vaststelde dat dit wel degelijk een nieuw continent was. De naam Amerika komt dan ook van zijn voornaam Amerigo.
Willem Barentsz
Willem Barentsz is de enige Nederlander in dit lijstje van ontdekkingsreizigers van Tijdvak 5. De Nederlandse Opstand was in volle gang aan het einde van de 16e eeuw. De Nederlanders handelde veel met Azië maar werden daarin vaak belaagd door de vijandelijk Spanjaarden en Portugezen. Hierdoor wilde de Nederlanders een andere route vinden naar Azië, een route waarbij de Nederlanders niet langs Spanje en Portugal hoefde te varen. Willem Barentsz was de man die dit moest doen, Willem Barentsz koos er in 1596 voor om door de Noordpool, langs Rusland te varen. Al snel stuitte hij op het nog niet ontdekte eiland Nova Zembla, hier moest Barentsz en zijn bemanning een half jaar bivakkeren omdat het schip was vastgelopen. In 1597 kon Barentsz en zijn bemanning eindelijk weg van het eiland om vervolgens zo snel mogelijk richting huis te keren. Willem Barentsz overleefde deze reis niet.
Redenen voor ontdekkingsreizen
Voor de ontdekkingsreizen hadden de Europese vorsten (vooral de Spaanse en Portugezen) verschillende redenen, hieronder staan de redenen uitgewerkt.
- Commerciële reden: In verre landen zoals India groeide verschillende soorten specerijen. Deze specerijen zoals nootmuskaat, kanaal en peper waren erg populair in Europa. Ze waren echter moeilijk te verkrijgen op de Arabieren gedomineerde markt. De Europes vorsten vonden het beter om ze zelf op te halen om zo meer geld te verdienen. De ontdekkingsreizen waren een soort speurtochten naar deze specerijen.
- Religieuze reden: De Europese landen waren erg christelijk. Zij vonden eigenlijk dat iedereen christelijk moest zijn, dus ook de Aziaten en de Amerikanen. De Europese koningen stuurden wel is priesters op weg om mensen te bekeren. Hiermee ontdekten zij vaak nieuwe gebieden.
- Eer: Sommige koningen waren erg onder de indruk van eerdere ontdekkingsreizen en vonden het eervol om een nieuwe reis te sturen. Ook voor de kapiteins was het eervol om deze gevaarlijke reis te ondernemen, hun namen noemen we nog steeds als grote ontdekkingsreizigers.
Redenen ontdekkingsreizen
Gevaren bij ontdekkingsreizen
Op een ontdekkingsreis was het meer dan normaal dat meer dan de helft van de bemanning niet meer levend terug keren. Sommige reizen mislukte zelfs zo erg dat niemand terugkeerde. Maar wat gebeurde er tijdens die reis waardoor zij overleden? Hieronder staan de grootste oorzaken:
- Ziekte: Een reis over de oceaan was lang. Vaak was er weinig gezond eten en de hygiëne was slecht aan boord. Een veel voorkomende ziekte was scheurbuik. Scheurbuik wordt veroorzaakt door een gebrek aan vitamine C. Vitamine C zit in fruit en hier was een groot tekort aan bij een lange zeereis.
- Plaatselijke bevolking: De Europeanen en de volkeren die zij tegenkwamen op hun reis konden elkaar meestal totaal niet verstaan. Ook waren veel Europeanen vaak arrogant en probeerde zij de plaatselijke bevolking te bekeren naar het christendom. Om veel verschillende redenen eindigden contact tussen Europeanen en de plaatselijke bevolking wel eens in ruzie, dit met dodelijke afloop.
- Storm: Sommige delen van de oceaan waren erg onrustig. De Kaap de Goede Hoop is een voorbeeld hiervan, bij dit kleine maar gevaarlijke stukje zee zijn heel veel mensen overleden door zware stormen. Soms vergingen hele schepen met heel de bemanning.
- Ruzie: Stop een groep mensen (met soms een criminele achtergrond) op een klein schip en laat ze vervolgens een paar jaar rondvaren. Dit is wat er eigenlijk gebeurde en dit leidde wel eens tot spanningen en ruzies. Sommige ruzies liepen zo erg uit de hand dat er wel eens iemand vermoord werd.
Kennisclip
Oefeningen
Oefening: Oefening 1
Start
Link naar Google Forms
Link naar Google Forms
Via deze link doen wij samen de afsluitende Google Forms opdracht.