In de Romeinse provincie Judea (nu een deel van Israël) woonden Joden. Deze mensen, in tegenstelling tot het Romeinse geloof, geloofden maar in één God. Een van deze Joden was Jezus. Hij vertelde over het nieuwe geloof. Als je in God geloofde en goed was voor de medemens, zou je in de hemel komen.
Jezus kreeg de naam Christus, de door God aangewezen koning. Zijn volgelingen noemden zich dan ook christenen. Een deel vond Jezus juist een onruststoker en klaagden bij de Romeinse bestuurder. Jezus zou voor een opstand zorgen en moest worden gestraft. Hij werd daarom gekruisigd.
Verspreiding Christendom
Van bestraft tot staatsgodsdienst
Aan het begin kreeg het Christelijk geloof veel aanhang bij de arme mensen. De keizers waren aan het begin helemaal niet blij met het nieuwe geloof. De christenen geloofden namelijk niet in de Romeinse Goden. De Romeinse keizer Nero strafte alle christenen heel hard.
Ruim 300 jaar na Jezus, kwam keizer Constantijn aan de macht. Hij was zelf christen en liet het christelijk geloof in het Romeinse Rijk toe. Later werd het juist het enige geloof wat was toegestaan. Er kwamen overal in Europa kerken, waardoor het christelijk geloof zich verspreidde over Europa.
Teken een stripverhaal over het leven van de missionaris Willibrord. Verwerk in je antwoord in ieder geval de volgende drie punten: waar kwam Willibrord vandaan, welk gebied wilde hij bekeren, en op welke 3 manieren probeerde Willibrord de Friezen te bekeren?
Je krijgt voor dit stripverhaal een cijfer.
Titel
1
Waar kwam Willibrord vandaan?
2
Welk gebied wilde hij bekeren?
2
Op welke 3 manieren probeerde hij de Friezen te bekeren?
3
Netjes gewerkt?
1
Ziet het stripverhaal er mooi uit?
1
Cijfer:
Het leven van Mohammed
Kaäba in Mekka - onderdeel van de bedevaart
Profeet Mohammed is geboren in Mekka (Saudi-Arabië). Mohammed werd opgevoed door zijn oom, omdat beide ouders al vroeg stierven. Hij werd, net als zijn oom, koopman.
In het jaar 610 verscheen er voor Mohammed de engel Gabriël. Hij moest de boodschap van deze engel herhalen en uit het hoofd leren. Deze zinnen werden de eerste zinnen van het heilige boek, de Koran. In de 22 jaren hierna kwam de engel nog regelmatig terug om te praten met Mohammed. Dit wordt ook wel de openbaringen genoemd.
Mohammed kreeg daarna als opdracht om deze openbaringen door te vertellen aan andere mensen. Hier waren de leider van zijn stam niet blij mee. Zij wilden Mohammed vermoorden. Daarom vluchtte Mohammed in het jaar 622 richting Medina. Hier ging Mohammed zich samen met een vriend verstoppen. Ondanks dat ze bijna gevonden werden, werden Mohammed en zijn vriend niet ontdekt. Volgens de gelovigen komt dit door de hulp van Allah.
Mohammeds vlucht richting Medina lukte en veel van de mensen in Medina bekeerde zich tot de Islam. Samen met de mensen uit Medina, wist hij de stad Mekka te veroveren.
Islam: Zuilen en Verspreiding
de vijf zuilen
Opdracht Islam
Slag bij Poitiers (732)
De Islam is ontstaan aan het begin van de Middeleeuwen. Tijdens de Middeleeuwen (500-1500)verspreidde de Islam zich over het Afikaanse, Aziatische en Europese continent. Geef in een tijdslijn aan hoe de ontstaansgeschiedenis en de verspreiding verliep van de Islam.
Daarnaast kun je ook iets vertellen over de vijf zuilen. Laat bij je tijdslijn iets zien over de vijf zuilen. Vertel daarnaast in je eigen woorden waar de vijf zuilen voor staan.
Onderdeel
Punten
Behaald
Tijdslijn (geboorte Mohammed tot Slag bij Pointiers (732))
4
Uitleg over de vijf zuilen
4
Poster ziet er netjes en verzorgt uit
1
Samenwerking
1
Hindoeïsme
Hindoes vieren Divali (lichtjesfeest)
Het Hindoeïsme is anders dan alle geloven die we tot nu toe hebben besproken. Het lijkt dus niet op het jodendom, christendom en de Islam. Als eerste geloven ze in het hindoeïsme in meerdere goden. Daarnaast denken ze ook dat je na je dood weer in een andere gedaante terug komt. Hoe dit zit, lezen we hieronder.
Ontstaan Hindoeïsme
Hindoeïsme is eigenlijk niet één geloof. Het is ontstaan uit verschillende oude geloven uit India. Volgens verschillende verhalen is rond 1500 voor Christus tijdens een oorlog verschillende natuurgodsdiensten bij elkaar gekomen en gemixt tot een nieuw geloof. Daarbij zijn ook verschillende rituelen en filosofien samengesmolten tot één geloof. Wij in het Westen noemen dit geloof het Hindoeïsme. Zelf noemen ze het de sanatana dharma. Dit betekent eeuwige leer.
Leven na de dood
Hindoes geloven in een leven na de dood. Alleen is dit anders dan in andere geloven. Zij geloven namelijk in reïncarnatie. Dit betekent dat je na je dood als een nieuw wezen op deze aarde terug komt. Dit kan een mens zijn, maar ook een dier. Dit ligt aan hoe goed je nu leeft. Hoe je je in je huidige leven gedraagt, noemen de Hindoes karma. Dat bepaalt dus in welke gedaante je weer terug komt. Daarom zijn veel Hindoes ook vegetarisch. Want een koe of een schaap kan ook een van jouw voorouders zijn. Het uiteindelijke doel is dat je niet blijft reïncaneren, maar dat je opgaat in de goddelijke kracht.
Goden
Geloven de Hindoes in één of in meerdere goden? Dat is een beetje een ingewikkelde vraag. Ze geloven namelijk in één goddelijke kracht, maar dat die in verschillende vormen kan terugkomen. De drie belangrijkste vormen (of Goden) zijn: Brahma, Vishnoe en Shiva. Zij zijn allemaal onderdeel van de goddelijke kracht, brahman. Vaak hebben Goden meerdere armen of gezichten of nemen een gedaante aan van een dier. Dit kennen we van andere natuurgodsdiensten, zoals bij de Grieken, Romeinen en de Egyptenaren.
Boeddhisme
De leer van Boeddha begint in de vijfde eeuw voor Christus. Boeddha was een rijke man, maar niet tevreden. Om zijn geluk te zoeken, ging hij in een tempel leven om zes jaar lang te vasten. Hij vond alleen niet zijn geluk. Hij ging vervolgens mediteren onder een boom. Na 49 dagen mediteren en 6 jaar vasten vond hij uiteindelijk de verlichting. Hij kreeg dan de naam van Boeddha, wat 'verlichte' betekent. Daarna trok hij het land door om de leer van Boeddha te onderwijzen.
De vier waarheden en de vijf regels
Het Boeddhisme kent in totaal vier waarheden:
Het leven is lijden
Het lijden komt van verschillende verleidingen
Hier is een einde voor te vinden
Het einde vind je door een pad van acht stappen te volgen
Je kan de cyclus van lijden doorbreken, Zolang je dit niet doorbreekt, word je elke keer weer opnieuw geboren (reïncarnatie). In welke vorm is afhankelijk van je karma. (Zie Hindoeïsme)
Wil je dit uiteindelijk doorbreken en nirvana bereiken, dan moet je je houden aan de vijf regels:
Dood niet en heb respect voor elke vorm van leven
Steel niet en wees gul
Gedraag je seksueel netjes, blijf trouw
Spreek de waarheid en praat niet slecht over anderen
Geen alcohol of drugs
Boeddhisme in Nederland
In Nederland is het Boeddhisme populair. Niet in de vorm zoals hier beschreven, maar een Boeddhabeeld is in veel huishouden te vinden. Deze geef je namelijk cadeau om geluk te brengen. Je mag dus eigenlijk niet zelf een Boeddha kopen, maar je moet hem krijgen van iemand.
Ook andere vormen zoals Yoga of meditatie zien we in Nederland veel terug. Niet perse in de vorm zoals het oorspronkelijk bedoelt is, maar wel om rust te krijgen en lichamelijk in balans te komen. De leider van de Tibetaanse boeddhisten, de Dalai Lama, heeft hierover gezegd: “Het is beter de essentie van de religie te nemen en eigen kenmerken en lokale aspecten te integreren. Dan krijgen we misschien een westers of Hollands boeddhisme: een tulpenboeddhisme."
Geloof in Nederland
Cijfers van het CBS geven altijd een goed beeld, hoe wij als Nederlanders denken over bepaalde dingen, zo ook geloof. We gaan samen drie verschillende grafieken bekijken. Wat kunnen we hier uit halen?
Cijfers van het CBS (2021)
Cijfers van het CBS (2021)
Cijfers van het CBS (2021)
Kleurrijk Nederland
De opkomst van vrouwenrechten
Aan het begin van de 20ste eeuw waren er steeds meer vrouwen in Nederland die streden voor gelijke rechten als mannen. Vaak verder ze nog gezien als tweederangs burgers, die niet meer mochten dan zorgen voor de kinderen en het huishouden. Dit wilden een aantal vrouwen niet meer en gingen strijden voor gelijke rechten. We behandelen een aantal van deze vrouwen.
Aletta Jacobs
Aletta Jacobs was de eerste vrouwelijke student op een Nederlandse universiteit. Ze moest hier zelfs toestemming voor krijgen van onze minister-president Thorbecke. Nadat ze toestemming kreeg studeerde ze geneeskunde aan de universiteit. Als vrouwelijke arts was ze vooral betrokken bij het voorkomen van zwangerschappen en het uitdelen van voorbehoedsmiddelen. (Vooral aan vrouwen die dat in die tijd niet konden betalen.) De Rijksuniversiteit van Groningen heeft zelfs een prijs naar haar vernoemd.
Wilhelmina Drucker
Wilhelmina Drucker zette zich tijdens haar leven in voor gelijkheid tussen man en vrouw. Ze vocht ze voor een algemene kiesrecht, waarbij zowel mannen als vrouwen mochten stemmen. Daarnaast wilde ze een einde aan de rol die de vrouw altijd in die tijd kreeg toegespeeld, namelijk thuis bij de kinderen en het huishouden. In de jaren '60, toen er een nieuwe groep feministen (mensen die opkomen voor de gelijkheid tussen man en vrouw) opstond, noemden deze groep zich Dolle Mina's (naar Wilhemina Drucker).
Tweede Feministische Golf
Tijdens de Tweede golf in de jaren '60 kwamen er grote groepen vrouwen in actie voor meer gelijke rechten. Zo waren de pil en abortus op dat moment belangrijke onderwerpen. Hierbij was vooral de rol van de vrouw, die vaak nog bij de kinderen thuis moesten blijven, steeds meer een discussiepunt. Zo werden vrouwen tot en met 1955 nog ontslagen als ze gingen trouwen en waren ze tot en met 1956 nog handelingsonbekwaam.
Baas in eigen buik.
Spice Girls - Wannabe
Spice Girls, een meidengroep uit de jaren '90. Hun bekende leus was 'Girl Power!'
Maak een kort schema met daarin de drie feministische golven. Beschrijf kort wat er in die golf gebeurde:
1. Begin 20ste eeuw.
2. 1960-1970
3. 1990
Jongeren: Eigen keuzes
Tot aan de jaren '50 van de vorige eeuw hadden kinderen en jongeren nog weinig te vertellen. Er werd niet naar jongeren geluisterd. Toch komt daar rond 1960 verandering in. Door de komst van een generatie die niet de oorlog had meegemaakt, maar waren opgegroeid in rust en vrede, kwam er een beweging waarbij de jongeren zich lostrokken van de oudere generatie.
Ontzuiling:
Vroeger leefden de mensen in vier verschillende zuilen. Je was liberaal, socialist, katholiek of protestant. Als kind betekende dat je dezelfde krant las als je ouders, mee ging naar dezelfde kerk en keer naar je eigen oproep. Ook stemde je op de partij, die het beste bij je eigen zuil hoorden. Iedereen in zijn eigen zuil.
Toen in de jaren '60 de jongeren hun eigen keuze gingen maken, verdwenen deze zuilen. Kinderen volgden niet meer langzaam de denkbeelden van hun ouders en kozen hun eigen weg.
Verzuiling
1960-1980:
Deze tijd staat vooral bekend om de tijd waarin hippies in de wereld en de provo's in Nederland zich begonnen af te zetten tegen de oudere generatie. Mensen die iets te vertellen hadden (politie, bestuur en andere rijken) werden vaak in verlegenheid gebracht met ludieke acties. Provo (wat kort is voor provoceren) deden vaak acties om het gezag uit te dagen. Het gezag kon daardoor moeilijk ingrijpen. Hard ingrijpen was onsympatiek en zacht ingrijpen was slap.
In de jaren '80 wordt de punk en anarchistische beweging op. Verzetten tegen de machthebber bleek de trend, maar nu wilden de jongeren een wereld zonder echte machthebbers. Iedereen gelijk.
In Nederland kwam hierbij de krakersbeweging op. De woningnood was zo hoog, dat jongeren een lege woning gingen kraken. Tijdens de inhuldiging van koning Beatrix liep dit uit de hand. Het protest 'geen woning, geen kroning' liep uit tot rellen in de stad.
De Multiculturele Samenleving
Groep mensen uit Nederlands-Indië
Vanaf de Gouden Eeuw heeft Nederland al vele vluchtelingenstromen meegemaakt. Dit gaat vanaf de Portugezen Joden tijdens de Gouden Eeuw tot aan de ruim één miljoen Belgen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Toch zien we na de Tweede Wereldoorlog uit veel verschillende landen andere culturen in Nederland komen wonen. Welke stromen zijn dit geweest.
Nederlands-Indië (jaren '50)
Een grote groep mensen kwam er uit Indonesië, voormalig Nederlands-Indië. Toen Nederland hier niet meer de baas was. moesten veel mensen die Nederland hadden gesteund, vluchtten. Ze kwamen daardoor in Nederland terecht. Veel van hen konden al Nederlands en hadden al een band met Nederland. Toch zien we hier Indonesische invloeden in Nederland terug komen.
Het ging goed met de Nederlandse economie. Veel mensen hadden een baan. Er bleven ook beroepen over. Vooral de smerige, laag betaalde beroepen wilden de Nederlanders niet doen. We haalden mensen uit het buitenland om dit werk te doen. Ze werden gastarbeider. Het idee was dat ze hier tijdelijk zouden werken. Toch bleek het leven hier beter te zijn dan thuis. Omdat het idee was dat ze zouden terugkeren, werd er geen moeite gedaan om zich aan te passen aan de Nederlandse cultuur, gewoontes en taal. Dit zorgden later voor veel problemen, aangezien deze mensen vaak in armere buurten kwamen te wonen. Veel criminaliteit, verslechtering van de woonomstandigheden, wegtrekken van rijkere mensen en taalachterstanden.
Suriname (jaren '70)
Toen in 1975 Suriname onafhankelijk werd, trok een grote groep mensen richting Nederland. Deze mensen hadden een Nederlands paspoort en gingen daarom in Nederland wonen.
Oorlogsvluchtelingen ('90/'00/'10)
Daarna zijn er nog verschillende stromingen geweest die komen vanuit oorlog. Joegoslavië, Irak, Afghanistan, Syrië en Oekraïne. Het moeilijke hieraan is dat er moeilijk in te schatten is hoe lang mensen hier blijven en of dit tijdelijk is. Hierdoor kan de Nederlandse regering moeilijk inschatten wat ze met deze vluchtelingen moeten doen en is er vaak discussie op welke manier we deze mensen moeten helpen. Dit zorgt ook voor discussies in het land.
Oekraïense vluchtelingen
Pride
Stonewall riots
Stonewall riots
In 1969 kwam voor het eerst een massale protest voor homorechten in de VS. Vanuit de Stonewall Inn, een bekende homokroeg, kwam er een reactie op het harde optreden van de politie. Dit protest zorgde voor een ommekeer en jaarlijks werd dit protest herdacht met een 'Gay Pride'. Het was geen protest uit woede, maar het laten zien hoe 'trots' ze zijn op hun eigen leven.
Openstellen huwelijk
In Nederland was het vanaf 1 april 2001 mogelijk om een huwelijk te sluiten tussen mensen van het gelijke geslacht. Dit werd dan ook wereldnnieuws, omdat Nederland het eerste land was waar dit kon. Sindsdien zijn er veel landen gevolgd die het huwelijk hebben opengesteld, maar is dit nog steeds niet in alle landen mogelijk.
De laatste jaren is er veel veranderd. Er is meer bekend over genderidentiteit en is er veel meer aandacht voor de acceptatie van de LHBTQI+ gemeenschap. Toch blijft het in sommige gebieden nog steeds moeilijk.
Opdracht: Actie! Actie! Actie!
De eerste wet in onze grondwet is als volgt:
'Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.'
Maak een poster waarin jij actie gaat voeren tegen een vorm van discriminatie. Kies één van de onderwerpen die wordt behandeld in de grondwet.
Bedenk hierbij een zin waarmee jij aandacht trekt.
Onderdeel
Punten
Punten gekregen
Onderwerp
Relatie eerste grondwet
- Leg hierbij uit wat het onderwerp te maken heeft met discriminatie
Het arrangement Allemaal Nederlanders is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Begin van het Monotheïsme
