Energie

Energie

Verwondering

Van Stoom naar Stroom

Kijk eens naar al dat licht op de satallietfoto. Daar is heel wat elektriciteit voor nodig. Maar waar komt die energie vandaan? De meeste straatverlichting is via kabels aangesloten op een energiecentrale. In de energiecentrale wekt het energiebedrijf elektriciteit op door afval of fossiele brandstoffen te verbranden. Door die buizen in de verbrandingsketel verandert dat water in stroom. Stroom neemt meer plek in dan water. Er komt dan druk in de buizen, waardoor de stroom aan het einde met grote kracht uit spuit. Die kracht zet een turbine in beweging, net als een watercentrale. De generator zet de beweging van de turbine om in stroom. Water uit de rivier of zee koelt de hete stroom af. De afgekoelde stroom valt als water in een bak. Vanuit die bak wordt het water weer de verwarmingsketel in egpompt. De energiecentrale zet dus warmte-energie om in bewegingsenergie en bewegingsenergie in elektische energie.  

Elektriciteitscentrale
Elektriciteitscentrale

Verkenning

Test: Wat hoort waar in de electriciteitscentrale?

Start

Eewige energie

Het gebruik van fossiele brandstoffen voor auto's en elektriciteit heeft twee grote nadelen. Het voorraad wordt steeds kleiner en bij verbranding komt extra CO(koolstofmonoxide) in de lucht. Daardoor onstaat klimaatverandering: de aarde warmt op en veel plekken krijgen ander weer. Om de opwarming tegen te gaan moeten we meer duurzame energiebronnen gebruiken, die geen CO2 uitstoten en niet zo gauw opraken. Daarom komen er steeds meer windmolens en zonne centrales vol zonnepanelen. 

Waarom stoppen we dan niet met fossiele brandstoffen? WE kunnen helaas nog niet genoeg duurzame energie opwekken en je kunt er bovendien niet altijd op rekenen. Als het niet waait of de zon niet schijnt, dan zit je algauw zonder energie. Verder zijn veel mensen wel voor duurzame energie, maar ze kijken liever niet tegen windmolen of zonnecentrale aan. Daarom blijven fossiele bronnen voorlopig nog nodig. 

Test: Oorzaak en gevolg

Start

Energie uit de aarde

Niet alle energie komt van de zon. Voor kernenergie halen we uranium uit de grond. Dat bestaat uit heel kleine deeltjes die in het midden (de kern) stevig aan elkaar vast zitten. Door die kleine deeltjes van elkaar af te scheiden komt energie vrij: kernenergie. Helaas blijft er radioactief afval over dat nog duizende jaren gevaarlijk is en er gebeuren soms nare ongelukken. Toch heeft kernenergie ook voordelen: er komt bijna geen CO2 vrij en voorlopig is er nog uranium genoeg.

In vulkanische gebieden zoals Japan en IJsland wordt warmte van de aarde gebruikt om elektriciteit te maken. Daar is het vlak onder de grond heel warm. Met die warmte wordt stroom gemaak om een turbine aan te drijven. In Nederland gebruiken we de grond vooral voor warmte-koude-opslag. In de zomer halen we koud water uit de grond om gebouwen te koelen. Het warme water dat daardoor ontstaat slaan we op in de bodem om te gebruiken in de winter. Dat spaart ook energie.

Verwerking

Test: Opdrachten energie

Start

Test: Energiebronnen

Start

Infobronnen

Bron A
Bron A
Bron B
Bron B
Bron C
Bron C
Bron D
Bron D
Bron E
Bron E

Afsluiting

Test: Wat vond je er van?

Start

 

Ben je helemaal klaar?

Ga dan even verder met je weektaak en wacht tot de afsluiting van de les.

Leraarinformatie

Leerdoel: Aan het einde van de les hebben ze onderzocht hoe de verschillende energiebronnen energie opwekken en hebben ze dit in groepjes verwerkt in een poster. 

Kerndoel 49: de leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebronnen en van natuurlandschappen (T U L E, z.d.).


De leerlingen weten wat energie en wat elektriciteit is. Ze hebben geleerd hoe elektriciteit gemaakt wordt en wat energieomzetting is.

Met de informatiebronnen in deze webquest kunnen ze op een onderzoekende manier aan de slag met een product. Zelf heb ik gekozen voor het maken van een informatie poster.

  • Het arrangement Energie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Dian Legtenberg Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-11-20 16:23:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Les Naut Thema 8 les 3
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Broeikas effect
    https://schooltv.nl/item/clipphanger-wat-is-het-broeikaseffect/
    Video
    Wat is kernenergie?
    https://schooltv.nl/item/kernenergie-wat-is-kernenergie/
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Wat hoort waar in de electriciteitscentrale?

    Oorzaak en gevolg

    Opdrachten energie

    Energiebronnen

    Wat vond je er van?

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.