Verwondering

Van Stoom naar Stroom
Kijk eens naar al dat licht op de satallietfoto. Daar is heel wat elektriciteit voor nodig. Maar waar komt die energie vandaan? De meeste straatverlichting is via kabels aangesloten op een energiecentrale. In de energiecentrale wekt het energiebedrijf elektriciteit op door afval of fossiele brandstoffen te verbranden. Door die buizen in de verbrandingsketel verandert dat water in stroom. Stroom neemt meer plek in dan water. Er komt dan druk in de buizen, waardoor de stroom aan het einde met grote kracht uit spuit. Die kracht zet een turbine in beweging, net als een watercentrale. De generator zet de beweging van de turbine om in stroom. Water uit de rivier of zee koelt de hete stroom af. De afgekoelde stroom valt als water in een bak. Vanuit die bak wordt het water weer de verwarmingsketel in egpompt. De energiecentrale zet dus warmte-energie om in bewegingsenergie en bewegingsenergie in elektische energie.
Elektriciteitscentrale
Verkenning
Test: Wat hoort waar in de electriciteitscentrale?
Start
Eewige energie
Het gebruik van fossiele brandstoffen voor auto's en elektriciteit heeft twee grote nadelen. Het voorraad wordt steeds kleiner en bij verbranding komt extra CO2 (koolstofmonoxide) in de lucht. Daardoor onstaat klimaatverandering: de aarde warmt op en veel plekken krijgen ander weer. Om de opwarming tegen te gaan moeten we meer duurzame energiebronnen gebruiken, die geen CO2 uitstoten en niet zo gauw opraken. Daarom komen er steeds meer windmolens en zonne centrales vol zonnepanelen.
Waarom stoppen we dan niet met fossiele brandstoffen? WE kunnen helaas nog niet genoeg duurzame energie opwekken en je kunt er bovendien niet altijd op rekenen. Als het niet waait of de zon niet schijnt, dan zit je algauw zonder energie. Verder zijn veel mensen wel voor duurzame energie, maar ze kijken liever niet tegen windmolen of zonnecentrale aan. Daarom blijven fossiele bronnen voorlopig nog nodig.
Test: Oorzaak en gevolg
Start
Energie uit de aarde
Niet alle energie komt van de zon. Voor kernenergie halen we uranium uit de grond. Dat bestaat uit heel kleine deeltjes die in het midden (de kern) stevig aan elkaar vast zitten. Door die kleine deeltjes van elkaar af te scheiden komt energie vrij: kernenergie. Helaas blijft er radioactief afval over dat nog duizende jaren gevaarlijk is en er gebeuren soms nare ongelukken. Toch heeft kernenergie ook voordelen: er komt bijna geen CO2 vrij en voorlopig is er nog uranium genoeg.
In vulkanische gebieden zoals Japan en IJsland wordt warmte van de aarde gebruikt om elektriciteit te maken. Daar is het vlak onder de grond heel warm. Met die warmte wordt stroom gemaak om een turbine aan te drijven. In Nederland gebruiken we de grond vooral voor warmte-koude-opslag. In de zomer halen we koud water uit de grond om gebouwen te koelen. Het warme water dat daardoor ontstaat slaan we op in de bodem om te gebruiken in de winter. Dat spaart ook energie.
Verwerking
Test: Opdrachten energie
Start
Test: Energiebronnen
Start
Infobronnen
Bron A
Bron B
Bron C
Bron D
Bron E
Afsluiting
Test: Wat vond je er van?
Start

Ben je helemaal klaar?
Ga dan even verder met je weektaak en wacht tot de afsluiting van de les.
Leraarinformatie
Leerdoel: Aan het einde van de les hebben ze onderzocht hoe de verschillende energiebronnen energie opwekken en hebben ze dit in groepjes verwerkt in een poster.
Kerndoel 49: de leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebronnen en van natuurlandschappen (T U L E, z.d.).
De leerlingen weten wat energie en wat elektriciteit is. Ze hebben geleerd hoe elektriciteit gemaakt wordt en wat energieomzetting is.
Met de informatiebronnen in deze webquest kunnen ze op een onderzoekende manier aan de slag met een product. Zelf heb ik gekozen voor het maken van een informatie poster.