Jaarplan
Jaarplan digitale geletterdheid klas 6
Overzicht van alle doelen van de zesde klas inclusief de doelen uit voorgaande jaren.
Ik ben sociaal met ICT
Wat is "waar"?
Doel
Ik weet dat niet alles online "waar" is.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Dit doel is toe te voegen in de Vreedzame school lessen.
Lesideeën online
Online Master (Lespakket)
In de module Social Master (level 1) gaat het over wat is waar met betrekking tot bewerkte of niet bewerkte foto's.
diploma veilig internet (wie zit er op internet)
diploma veilig internet (achterdochtig zijn)
diploma veilig internet (clickbait)
diploma veilig internet (je eigen waarheid)
diploma veilig internet (ren je rot - waarheid)
diploma veilig internet (wat is waar)
Briefgeheim
Doel
Ik weet van briefgeheim, ook online.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Dit doel is in te voegen in de Vreedzame School, blok 3.
Lesinhoud
Wat doe je als er een brief arriveert voor iemand in je gezin? En wat als dat de Donald Duck is? Wat zegt de wet hierover denk je?
"Het is eenieder verboden ongeopende post die niet voor hem of haar bestemd is te openen en te lezen zonder toestemming van degene aan wie de post wel gericht is."
Wat vind je hiervan? Geldt dat ook voor email? En voor facebookberichtjes?
"Er bestaat geen uitdrukkelijke grondwettelijke bescherming voor e-mail, maar volgens sommige juristen en de nationale ombudsman gelden voor e-mails dezelfde grondwettelijke beschermingen als voor brieven op papier."
En wat vind je van het dilemma:
Er is een brief gestuurd naar iemand die verhuisd is van het adres waar je nu woont. Je weet niet waar die persoon nu woont, maar denk dat er in de brief misschien een aanwijzing staat over waar die persoon nu wootn of hoe je die kunt bereiken. Mag je de brief dan openen?
Privé
Doel
Ik weet wat privé is.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Dit kan met het bespreken van de schoolregels, maar ook voorleven: de spullen op mijn buro zijn voor mij, niet voor anderen. Ook hoe wij als school omgaan met AVG is hierin belangrijk.
Invoegen in bestaande les
Lesbrief: wat deel je op social media
Online Masters (lespakket)
In de lessen Safe Master (2 lessen) komt dit doel ook aan de orde (naast meerdere doelen voor de zesde klas)
diploma veilig internet (wat is persoonlijk)
diploma veilig internet (clickbait)
diploma veilig internet (gaat dit over mij?)
Lesinhoud
Respectvol en verantwoordelijk
Doel
Ik gedraag mij online respectvol en verantwoordelijk.
- Ik kan communiceren via sociale media in groepen
- Ik heb met mijn klas afspraken gemaakt over de communicatie binnen zo'n groep
- Ik stuur en maak geen nare foto's, filmpjes door waar anderen van kunnen schrikken, soals geweld, horror of blootbeelden.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Meenemen in klassenregels die je maakt bij de Vreedzame school aan het begin van het jaar.
Lesideeën online
Diploma veilig internet (achterdochtig zijn)
Als het nodig is om hier met de klas meer aandacht aan te besteden is de volgende les zinvol.
What's Happy les
Lesidee
Context
Doel
Ik weet dat communicatie altijd binnen een bepaalde context plaatsvindt.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Lesideeën online
Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Artikel van kennisnet over het belang van de context.
diploma veilig internet (achterdochtig zijn)
diploma veilig internet (wat doet een hacker)
diploma veilig internet (clickbait)
Lesidee
Inleiding:
Context is de omgeving waarin iets gebeurt, dit kan een zichtbare omgeving zijn (de plek waar je bent) maar ook een niet zichtbare (als iemand iets wil verkopen bijvoorbeeld). Zo kan iets wat gebeurt, of een woord in de ene context een heel andere betekenis krijgen.
Muis in verschillende contexten
* Mijn muis is kapot, ik kan niet meer scrollen. (Een manier om de computer te besturen.)
* Dat is me toch een grijze muis. (Een onopvallend persoon.)
* De muis die ik had gekocht is gisteren overleden. (Een grijs knaagdier.)
Maar ook bij berichtjes kan de context van belang zijn bijvoorbeeld:
Je appt naar een vriendin dat je niet op het klassenfeest kunt komen want je moet naar de begrafenis van je oma. Als iemand aan je vriendin vraagt waar je bent staat ze net heel gezellig met iemand te kletsen en ze zegt dat je iets anders belangrijks had. Anderen vinden het raar dat je iets anders belangrijker vindt dan het klassenfeest en vragen aan je of je de klas niet leuk genoeg vindt.
mogelijke opdrachten:
- Bedenk twee contexten bij een zin. Bijvoorbeeld de zin: "Kijk daar!" en maak daar een toneelstukje van.
(Denk aan: op zoek naar iets, iets waar je van schrikt, in een reclame...)
- Bedenk een zin die zonder context verkeerd begrepen zou kunnen worden
- Zoek een actueel nieuwsbericht en laat de context weg waardoor de inhoud anders begrepen zou kunnen worden.
- Maak duidelijk welke betekenissen het woord weg kan hebben, door de context aan te passen.
Afsluiting:
Bespreek waarom dit (ook) van belang is als je online bent.
Andere lesideeën :
Lessen over bijvoorbeeld het verschil tussen spreektaal en schrijftaal. In de Vreedzame school zit een les over het verschil in hoe je tegen je vriendje praat en tegen een burgemeester.
Er kan gesproken worden over hoe je figuurlijk en letterlijk taalgebruik kunt onderscheiden middels de context (zie Grip, of wellicht oude taalmethodes), maar ook over passief en actief (lijdend voorwerp of onderwerp verwisselen).
Woordgrapjes als 'Kies voor een kinderhoofdgerecht' 'De jongen die Marc geslagen heeft' zijn leuke inleidingen op een les.
Veilig
Doel
Ik ga veilig om met media en sociale netwerken.
- Ik weet welke informatie ik wel/niet kan delen op social media en in het echt.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Lesideeën online
Online Masters (lespakket)
In de module Safe Master leren de kinderen wat online veilig is en hoe ze hulp inschakelen.
Lesinhoud
Social mediaprotocol
Doel
Het social media protocol voor de kinderen is besproken.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Invoegen in bestaande les
Voorbeeld leerling protocol
Hoe maak je een protocol voor jouw school?
Maak met behulp van dit stappen plan een social mediaprotocol voor de instelling waar je werkt!
Lesinhoud
Gevolgen van online gedrag
Doel
Ik ben mij bewust van de mogelijke gevolgen van (mijn) online gedrag.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de module Social Master, level 4 gaat het over cyberpesten.
Lesidee over gevolgen van gemene tweets
diploma veilig internet les (wat is persoonlijk)
diploma veilig internet (clickbait)
diploma veilig internet (niets is gratis)
Lesinhoud
Invloed op de samenleving
Doel
Ik heb kennis van de invloed van social media op de samenleving.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de module Digital Master gaat het over de mogelijkheden van digitalisering in de toekomst.
Diploma veilig internet wat is internet
Diploma veilig internet (zonnige selfie)
diploma veilig internet (influencers)
Diploma veilig internet (ren je rot - waarheid)
Lesinhoud
Reikwijdte
Doel
Ik ben me bewust van de mogelijke reikwijdte van online publicaties.
In te voegen in bestaand lesaanbod
Invoegen in bestaande les
Online Master (Lespakket)
In de module Safe Master (level 5) komt de digitale voetafdruk ter sprake
Lesinhoud
Ik kan leren met ICT
Leren met behulp van ICT
Doel
Ik kan digitale middelen inzetten om te leren.
Lesideeën online
Lesinhoud
De leerkracht bepaalt bijvoorbeeld of er filmpjes worden gekeken in de klas ter ondersteuning van periode-onderwijs. In hogere klassen kan de leerkracht ook opdracht aan de kinderen geven om extra lesstof te vinden, of filmpjes te zoeken.
Vraagstukken oplossen
Doel
Ik kan digitale middelen inzetten om vraagstukken op te lossen.
Lesideeën online
In de module Speurneuzen (6 lessen) van diploma veilig internet gaat het over zoeken en vinden van informatie.
Lesinhoud
Een werkblad met gerichte vragen die passen bij de periode die je op dat moment geeft.
De kinderen gaan met een werkblad aan de slag om antwoorden op specifieke vragen te vinden. Hierna kun je met ze bespreken of ze de informatie gevonden hebben, hoe ze hebben gezocht en wat ze nog meer opviel.
Extra oefenen
Doel
Ik kan met behulp van software extra oefenen met rekenen en taal.
Invoegen in bestaande les
Lesinhoud
De leerkracht bepaalt welke software gebruikt wordt, bijvoorbeeld Gynzy, de rekentuin of woordkasteel. Kinderen kunnen in de oefenuren met behulp van deze websites/software extra oefenen.
Informatie vinden
Doel
Ik kan informatie waar ik nieuwsgierig naar ben vinden.
Invoegen in bestaande les
Diploma veilig internet heeft een module "Speurneuzen" die gaat over zoeken van informatie.
Lesinhoud
Bij de periodeles kinderen zelf onderzoek laten doen naar een onderwerp.
Werkstukken maken
Lijst van de doelen
Lijst met de werkstukdoelen die horen bij digitale geletterdheid
Lesideeën bij de werkstukdoelen
In de vierde klas maken de kinderen een werkstuk wat ze zelf schrijven. Informatie kan al wel gezocht worden op internet, en daarom is het vanaf dan belangrijk aandacht te besteden aan de werkstukdoelen. Dat kan met de module speurneuzen van diplom Veilig Internet. Als de kinderen deze zes stappen doorlopen hebben ze aan alle werkstukdoelen die op onze lijst staan voldaan.
De laatste les, terugkijken, past meer bij de doelen voor de zesde klas.
Diploma Veilig Internet, speurneuzen
Ik ben baas over ICT
Aantrekkingskracht
Doel
Ik ben me bewust van de aantrekkingskracht van ICT en hoeveel tijd ik hieraan besteed.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In module 4, de schoolopdracht houden de kinderen een weeklang bij hoeveel tijd ze besteden aan verschillende activiteiten.
Lesinhoud
Offline wereld gaat voor
Doel
Ik laat de offline wereld voorgaan.
Lesideeën online
Online Masters (lespakket)
In de module Social Master, level 3 leren de kinderen over on/offline zijn.
Lesmogelijkheden
Voorleven.
Streng op mobieltjes in en rond de school.
Matig gebruik van beeldschermen.
Verschil tussen online en offline ervaringen.
Één ding tegelijk
Doel
Ik weet dat ik mij kan focussen op één ding tegelijk.
Lesideeën online
Online Masters (lespakket)
In de module Social Master. level drie gaat het over niet appen op de fiets.
Lesinhoud
Gezond gebruik
Doel
Ik weet hoe ik ICT gezond kan gebruiken.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de module Social Master wordt gesproken over gamen en de gevaren van verslaving. Ook de hoeveelheid schermtijd wordt aangekaart.
Lesinhoud
Aandacht voor houding, tijdsduur, in- en ontspanning.
Gezondheidsrisico's
Doel
Ik weet van de gezondheidsrisico's die er zijn rondom ICT.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de module Social Master level 2 leren de kinderen over verslaving en gamen.
Lesinhoud
Denk aan risisco's voor de ogen, maar ook verslaving.
Oorzaak-gevolg
Doel
Ik weet van oorzaak-gevolg in de digitale wereld.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de Module Safe Master en Social Master komt dit in verschillende levels aan bod.
Lesinhoud
Verdienmodel
Doel
Ik weet dat er geld wordt verdiend met hardware, apps en software. maar ook met social media en mijn digitale footprint.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In module Safe Master, de introductie wordt verteld over het verzamelen van big data.
diploma veilig internet (wat doet een hacker)
diploma veilig internet (influencers)
diploma veilig internet (je eigen waarheid)
diploma veilig internet (niets is gratis)
Lesinhoud
Zie hier hoe Instagram ervoor zorgt dat je zo lang mogelijk online blijft
Reflecteren
Doel
Ik kan reflecteren op mijn eigen mediagebruik.
Lesideeën online
diploma veilig internet (reflecteer op je gedrag)
diploma veilig internet (dagje offline)
Lesinhoud
Regelmatig terugvragen naar belevingen tijdens de lessen die gebruik maken van digitale middelen.
Ik ben creatief met ICT
Welke informatie wil ik delen
Doel
Ik ben mij bewust van de informatie die ik wil delen.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In de modules Safe Master en Social Master komt dit op verschillende manieren aan bod.
diploma veilig internet (online zelfportret)
Lesinhoud
Welk doel dient mijn produkt?
Doel
Ik weet welk doel mijn produkt dient.
Lesideeën online
diploma veilig internet (online zelfportret)
Lesinhoud
Verschillende media
Doel
Ik kan een medium kiezen dat mijn produkt dient.
Lesideeën online
Online Masters (lespakket)
In de module Creative Master kiezen de kinderen een manier van presenteren.
diploma veilig internet (let’s vlog)
Lesinhoud
Content creëren
Doel
Ik kan verschillende vormen van content creëren.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
In module 2, na de introductie zijn verschillende masters te volgen die gaan over het creëren van content.
Lesinhoud
Ik ben vaardig met ICT
Verschillende kantoortoepassingen
Doel
Ik kan "kantoortoepassingen" voor tekstverwerking, presentaties en spreadheets functioneel gebruiken.
Invoegen in bestaande les
Lesinhoud
Aan het eind van klas 6 hebben de kinderen in ieder geval een document geschreven, opgemaakt en plaatjes ingevoegd. Ze hebben een ondersteuning voor een presentatie gemaakt (maar let op, éérst leren presenteren zonder hulpmiddelen!).
Voor de HB geldt dat ze in ene spreadsheet verschillende functies kunnen toepassen.
Gebruik internetbrowser
Doel
Ik kan een internetbrowser functioneel gebruiken.
Invoegen in bestaande les
De module speurneuzen van diploma veilig internet biedt uitgebreide info over zoeken.
Lesinhoud
Virussen, malware etc.
Doel
Ik ben bewust van virussen, malware en andere onveiligheden op internet en weet waar ik hulp kan inschakelen.
Invoegen in bestaande les
Online Masters (lespakket)
Gebruik voor dit doel de lessen "Safemaster", dan heb je meteen meerdere doelen voor de zesde klas gedekt.
diploma veilig internet (privacy-instellingen)
diploma veilig internet (wachtwoord maken)
diploma veilig internet (achterdochtig zijn)
Lesinhoud
Werken met digitale huiswerkagenda
Doel
Ik kan werken met een digitale agenda.
Invoegen in bestaande les
Het huiswerk in de zesde klas kan worden genoteerd in (bijvoorbeeld) een google-agenda door de leerkracht. De kinderen leren zo dat ze op hun google schoolaccount moeten kijken om het huiswerk te checken.
We willen dat dit pas gebeurt als de kinderen in een papieren agenda hebben leren werken en plannen. Op veel middelbare scholen wordt de digitale agenda náást de papieren agenda gebruikt en het huiswerk in beide genoteerd.
Lesinhoud
Verschillende functies
Doel
Ik ben bewust van de verschillende functies van ICT (informatie vergaren, shoppen, communicatie)
Invoegen in bestaande les
Lesinhoud
Maak in groepjes een woordveld over de verschillende functies van de digitale wereld: wat kun je allemaal doen online?
Bedenk situaties die in het echt wel kunnen en online niet of andersom.
Wat is downloaden
Doel
Ik ken het verschil tussen downloaden en werken in the cloud.
Invoegen in bestaande les
Dit kan uitgelegd worden tijdens elke willekeurige opdracht waarbij iets van internet moet worden gehaald.
Lesinhoud
Periode klas 6 (groep 8)
| Deze periode is het vervolg op de schrift-periode die we in de derde klas geven: Eerst was schrift voor enkelen (de schrijvers bij de Egyptenaren en de farao's waren de enigen die konden lezen en schrijven). Daarna vervaardigden de monniken die boeken voor een klein deel van de mensen, en tenslotte was er de de boekdrukkunst die het schrift voor iedereen toegankelijk maakte. Maar hier waren er nog steeds enkelen die schreven (de schrijvers), voor velen. Nu, in de digitale wereld, kan iedereen voor iedereen produceren. Dat dit een nieuw tijdperk in de geschiedenis van het schrift is is evident en willen we behandelen in een periode van lessen in de zesde klas. Een heleboel doelen die op de lijst staan behandelen we dan ook in deze periode. We hebben gezocht naar al bestaande lessen online maar er is altijd de vrijheid zelf lessen te ontwerpen bij de doelen die er zijn. |
Mogelijkheid 1:
Online Masters Doelen online masters
Volg deze serie van verschillende Masters met de klas.In het document doelen online masters kun je zien welke doelen je kunt aftekenen als je deze serie in zijn geheel volgt.
Mogelijkheid 2:
Kies uit onderstaande lijst lessen die je vindt passen bij je klas. Het is niet de insteek om álle voorgestelde lessen te geven! Bepaal zelf de volgorde van je lessen. Mooie start van de periode is wel de les "wat is internet" van diploma veilig internet.
Lesmogelijkheden bij de doelen periode zesde klas
Terug naar schoolpagina
Terug naar overzicht
