Algemeen
Planning schooljaar 2018 - 2019
In havo 4 ga je 6 boeken lezen. Bij elk boek update je het leeslogboek
Hieronder vind je een schema met deadlines. Wanneer je dit schema volgt, weet je zeker dat je tijd genoeg hebt om alle boeken te lezen en je leeslogboek tijdig bij te werken. Je docent zal aangeven wanneer zij de leeslogboeken bekijkt. Op deze momenten kun je feedback ontvangen over de gelezen boeken en over de inhoud van je leeslogboek.
Leeslogboek starten zorg dat je leeslogboek uiterlijk vrijdag 31 augustus gemaakt is
Boek 1 periode 1 - vrijdag 12 oktober
Boek 2 periode 2 - vrijag 23 november
Boek 3 periode 2 - vrijdag 11 jaunuari
Boek 4 periode 3 - vrijdag 22 februari
Boek 5 periode 3 - vrijdag 5 april
Boek 6 periode 4 - vrijdag 17 mei
Leeslogboek compleet periode 4 - vrijdag 14 juni
Voorwaarden boekkeuzes
In havo 4 ga je 6 boeken lezen. Geef altijd aan je docent door welk boek je gaat lezen. Op deze manier kan de docent
tijdig adviseren om eventueel een ander boek te kiezen.
De boeken op je leeslijst moeten aan een aantal eisen voldoen:
- De boeken moeten oorspronkelijk in de Nederlandse taal zijn geschreven. Dus geen vertaalde werken.
- Je leeslijst mag 1 literaire thriller bevatten.
- Er moet een ontwikkeling zichtbaar zijn in het niveau van de boeken die je leest.
Gebruik hiervoor http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-15-tm-19-jaar/
Lezen voor de lijst
Op de website Lezen voor de lijst vind je 6 verschillende leesniveaus (http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-15-tm-19-jaar/home/leesniveaus) Probeer te bepalen welk niveau bij de start van havo 4 het beste bij jou past. Probeer om in havo 4 in elk geval één boek van een hoger niveau te lezen. Bij het mondeling in havo 5 komt de ontwikkeling ook ter sprake. Wil je een boek lezen dat je niet terug kunt vinden op Lezen voor de lijst? Overleg dan met je docent over het niveau van het boek.
Instructie leeslogboek
Hoe moet je leeslogboek eruit zien?
Je leest in havo 4 in totaal zes boeken. Bij elk boek moet je je leeslogboek updaten. Maak de opdracht in Wikiwijs en niet via een bestand als bijlage!
Bij elk gelezen boek moet er een reflectie terug te vinden zijn in je leeslogboek. Hiervoor moet je de volgende stappen doorlopen:
1. Zorg er eerst voor dat je een eigen Wikiwijspagina aanmaakt. De instructie die je stap voor stap uitlegt hoe dit moet, vind je in de studiewijzer.
2. De gemaakte opdrachten moeten direct zichtbaar zijn. Dat betekent dat je de teksten typt in Wikiwijs of kopieert vaunit Word. Je mag geen Worddocument toevoegen als bijlage!
3. Geef op het tabblad 'boekenoverzicht' een volledig overzicht van de gelezen boeken. Zo kun je in één oogopslag zien welke boeken je gelezen hebt. Noteer van elk boek: de titel, de auteur, het niveau van het boek en het aantal sterren dat je het boek zou geven. Hierbij geldt dat 5 sterren maximaal is. Houd dit overzicht up-to-date!
2. Voor elk boek gebruik je vervolgens een tabblad waar je een verwerkingsopdracht maakt bij het gelezen boek. De opdrachten waar je uit kunt kiezen, vind je bij het tabblad 'opdrachten'. Je mag hierbij natuurlijk werken met afbeeldingen als je wilt!
3. Aan het begin en aan het einde van het schooljaar ontvang je van je docent nog overige opdrachten die je bij het tabblad 'overige opdrachten' moet uitvoeren.
Tussentijdse 'beoordeling'
Wanneer je docent tussentijds je leeslogboek bekijkt, zal hij/zij letten op de volgende aspecten:
- Kwaliteit: heb je de juiste opdrachten gekozen die passen bij jouw visie op het gelezen boek? Heb je ook niet altijd de makkelijkste weg gekozen?
- Ontwikkeling: is er in de gelezen boeken een ontwikkeling in niveau waar te nemen? Zoek je uitdaging en ontwikkeling in de boeken die je leest?
- Volledigheid: geeft je opdracht een volledig beeld van jouw visie op het gelezen boek?
- Taalgebruik: heb je niet te veel spel- en taalfouten gemaakt?
Je krijgt feedback van je docente zodat je eventueel de gemaakte opdrachten kunt aanpassen. Natuurlijk kun je de feedback altijd gebruiken bij de komende opdrachten.
Een Wikiwijspagina maken
Je gaat je leeslogboek maken in je eigen Wikiwijspagina. Je hebt hiervoor deze Wikiwijspagina nodig. Deze ga je kopiëren naar je eigen Wikiwijsaccount. Daar kun je de pagina wijzigen door steeds je eigen verwerkingsopdrachten toe te voegen.
Hoe je deze Wikiwijspagina naar je eigen account kunt kopiëren, vind je hier
Verwerkingsopdrachten
In je leeslogboek is het van belang dat je bij elk gelezen boek vooral aangeeft wat je ervan vond en waarom. Je kunt hierbij kiezen uit een aantal vaste opdrachten of je maakt een eigen verslag waarin de voor jou belangrijkste informatie is opgenomen.
Neem bij elk boek sowieso op: titel - auteur
Op deze manier is het voor jouzelf en voor je docent direct duidelijk over welk boek het verslag gaat.
Je mag bij elk boek kiezen uit onderstaande verwerkingsopdrachten:
Standaardverslag
Het standaardverslag bestaat uit de volgende onderdelen:
- samenvatting van het boek
- overzichtelijke analyse met de belangrijkste elementen uit de verhaalanalyse
- informatie over de schrijver
- je eigen mening over het gelezen boek
Bij deze opdracht geldt dat je alle informatie (met uitzondering van je eigen mening) letterlijk van internet mag overnemen. Vermeld in dat geval bij elk onderdeel de gebruikte bron. Wees kritisch in de bronnen die je gebruikt. Jij bent verantwoordelijk voor de kwaliteit van de verwerkingsopdracht.
Recensieopdracht
Schrijf een recensie waarin je elementen uit de samenvatting, de analyse, de schrijversinformatie en je eigen mening combineert. Let hierbij op het volgende:
- Je schrijft de recensie voor iemand die het boek niet gelezen heeft. Laat de lezer van de recensie dus eerst kennismaken met het boek. Vertel kort waar het over gaat / neem een stukje uit het boek letterlijk over. Maak de lezer nieuwsgierig naar het verhaal
- Vertel in de kern meer over de analyse en de schrijver. Combineer deze informatie met je eigen mening. Leg dus steeds uit wat jij ergens van vindt.
- In het slot geef je je eindoordeel. Je vertelt wat je uiteindelijk ‘over-all’ van het boek vond. Je geeft een tip aan mogelijke lezers of reageert op de verwachting die je had voordat je ging lezen.
- Je recensie krijgt een passende en pakkende titel. Dat kan een quote zijn uit het boek, het mag al iets zeggen over je eindoordeel. Als het maar origineel is en de aandacht trekt.
- Markeer in je recensie de zinnen / zinsdelen waarin je je eigen mening verwoordt.
Opdracht van Lezen voor de Lijst
Maak de opdrachten die op de site www.lezenvoordelijst.nl horen bij jouw boek. Als er bij jouw boek opdrachten horen op verschillende niveaus, kies dan de opdracht die het beste bij jou past. Neem bij de uitwerking van de opdracht telkens de opdracht over en het bijbehorende antwoord. Geef tot slot kort aan waarom je voor deze opdracht gekozen hebt.
Juryrapport
Je doet alsof het boek dat je hebt gelezen is ingezonden voor een landelijke boekenwedstrijd. Bij deze wedstrijd ben je als jurylid op zoek naar het beste Nederlandstalige boek. Om dit beste boek te kunnen kiezen, moet je eerst bepalen aan welke eisen het moet voldoen. 2 eisen zijn al bekend, namelijk: - het boek moet een verrassend einde hebben EN - de titel moet perfect de strekking van het verhaal weergeven.
Wat ga jij als jurylid op papier zetten:
- Je vult de gegeven eisen aan met 3 eigen eisen waarvan jij vindt dat het beste boek daaraan moet voldoen. Geef ook een korte motivatie / verantwoording bij elke eis: waarom vind je deze eis belangrijk?
- Uiteindelijk heb je een lijst van 5 eisen verzameld die je nu moet gaan koppelen aan het gelezen boek. Dit doe je door bij elke eis een omschrijving te geven van jouw boek. Dus bijvoorbeeld: heeft het boek een verrassend einde? Waarom wel of waarom niet? De antwoorden hoeven niet altijd positief te zijn.
- De laatste stap is bepalen of jouw boek het beste Nederlandstalige boek is. Dit doe je door een conclusie te schrijven bij de 5 eisen. Je geeft een korte samenvatting van jouw bevindingen en komt tot een eindoordeel. Dit eindoordeel hoeft niet altijd positief te zijn!
Brief van de uitgever
Bij deze opdracht kruip je in de huid van de uitgever. Je doet je alsof het boek dat je gelezen hebt, nog niet is uitgegeven.
Stel je voor: je werkt bij een uitgeverij. De schrijver van jouw boek komt binnen met zijn verhaal en vraagt of jij het werk wilt uitgeven. Je bent best enthousiast, maar je ziet nog wel ruimte voor verbeteringen. Je besluit om jouw reactie op papier te zetten en naar de schrijver te sturen.
De opdracht:
- Schrijf een brief aan de schrijver. Je begint natuurlijk met een korte inleiding.
- Vervolgens geef je jouw persoonlijke oordeel over het boek. Het is jouw oordeel, dat betekent dat het zowel positief als negatief kan zijn.
- Daarna ga je aangeven waarom je op dit moment het boek nog niet wilt uitgeven. Je geeft 3 elementen waarvan je vindt dat deze aangepast moeten worden en waarom. Denk bij elementen aan de theorie van verhaalanlyse.
- Als je hebt aangegeven wat je aangepast wilt hebben en waarom, ga je de schrijver advies geven in hoe hij/zij het moet aanpassen. Je hebt hier als uitgever natuurlijk een visie in. Dus: wat zou de schrijver moeten doen om ervoor te zorgen dat je het boek wel uitgeeft.
- Je rondt de brief netjes af.
Brief aan de uitgeverij
Stel je voor: het werk dat je gelezen hebt, heb je zelf geschreven. Je blijkt over bijzonder schrijftalent te beschikken. Het verhaal is nog niet gepubliceerd, maar je wilt graag dat een uitgeverij het uit gaat geven. Je besluit een uitgeverij te schrijven om je verhaal te promoten!
- Je schrijft een brief aan een uitgeverij. Ga eerst eens op zoek naar bestaande uitgeverijen en kies een geschikte uit voor jouw boek.
- Je introduceert jezelf als schrijver en je vertet kort waarom je deze brief schrijft.
- In de kern introduceer je het verhaal. Je geeft informatie over de titel, het thema, het plot en het perspectief.
- Je legt uit voor welk publiek jouw boek geschikt is. Koppel dit aan de niveaus van Lezen voor de Lijst en leg uit waarom dit het geschikte publiek is.
- Rond je brief netjes af.
Beoordeling
Algemeen
In havo 4 ben je verantwoordelijk voor het eerste deel van je leeslogboek. Aan het einde van het schooljaar moeten er 6 boeken terug te vinden zijn in je logboek. Je docent zal tussentijds aangeven wanneer zij de leeslogboeken bekijkt. In havo 5 vul je het leeslogboek aan met nog 4 boeken. Aan het einde van havo 5 vindt tot slot het mondeling plaats over de 10 gelezen boeken. Voor dit mondeling krijg je een cijfer. Het leeslogboek dat je in havo 4 hebt opgebouwd wordt beoordeeld met een cijfer. Dit cijfer is onderdeel van het PTA van Nederlands.
Tussentijdse 'beoordeling'
Wanneer je docent tussentijds je leeslogboek bekijkt, zal ze letten op de volgende aspecten:
- Kwaliteit: heb je de juiste opdrachten gekozen die passen bij jouw visie op het gelezen boek? Heb je ook niet altijd de makkelijkste weg gekozen?
- Ontwikkeling: is er in de gelezen boeken een ontwikkeling in niveau waar te nemen? Zoek je uitdaging en ontwikkeling in de boeken die je leest?
- Volledigheid: geeft je opdracht een volledig beeld van jouw visie op het gelezen boek?
- Taalgebruik: heb je niet te veel spel- en taalfouten gemaakt?
Je krijgt feedback van je docente zodat je eventueel de gemaakte opdrachten kunt aanpassen. Natuurlijk kun je de feedback altijd gebruiken bij de komende opdrachten.
Boeken
Boekenoverzicht
Door Melissa van Vuuren
De boeken die gelezen zijn:
- De passievrucht (niveau 2)
- Tweestrijd (niveau 1)
- De hemel boven Parijs (niveau 3)
- Gelukkig hebben we de foto's nog (niveau 1/2)
- De grote goede dingen (niveau 3)
- Het gym (niveau 2)
- Ik ook van jou (niveau 2)
- Ivanov (niveau 3)
- Hallo muur (niveau 2)
- En we noemen hem (niveau 3)
Boek 1 - havo 4
De passievrucht
standaard verslag
De samenvatting van het verhaal
Op een eerst heel doodnormaal lijkende dag wordt Armin Minderhout zijn leven compleet overhoop gegooid. Na een vruchtbaarheidsonderzoek in het ziekenhuis krijgt hij namelijk te horen dat hij al zijn hele leven lang onvruchtbaar is. Na 13 jaar blijkt dat Armin niet de vader kan zijn van zijn ‘zoon’ Bo.
Armin begint een zoektocht naar de biologische vader van Bo. Maar dit wordt bemoeilijkt door het feit dat Bo’s moeder, Monika, al tien jaar dood is (overleden aan een hersenvliesontsteking). Armin kan het dus niet zomaar achterhalen en weet zich geen raad
Armin gaat op onderzoek uit en graaft in het verleden van zijn overleden vriendin. Hij zoekt de ‘dader’, de werkelijke vader van Bo, omdat hij niet verder kan leven zonder antwoord op zijn vragen. Armin maakt een lijstje van mogelijke ‘daders’. De eerste op dit lijstje is de ex van Monika, Robbert Hubeek. De twee mannen hebben elkaar nooit echt gemogen en dat blijkt ook wel, want het gesprek is niet erg gezellig. Robbert, verteld Armin uitgebreid over de seksuele handelingen die hij met Monika heeft uitgespookt, maar Armin gelooft niet dat hij Bo’s vader kan zijn. (Robert weet niet eens van Monika’s dood af)
De volgende mogelijke ‘dader’ is de huisarts van Monika. Hij staat lichamelijk natuurlijk dicht bij zijn patiënten, en er gaan wel vaker verhalen de rondte over relaties tussen dokter en patiënt. Maar de huisarts beweert uitdrukkelijk dat er nooit iets tussen Monika en hem is gebeurd.
De volgende en laatste op het lijstje van mogelijke verdachten is Nico Neerinckx, een ex-collega van Monika. Hij past op alle punten in het ‘profiel’ dat Armin voor ogen heeft. Zo heeft hij zijn oudste zoon bijvoorbeeld ook Bo genoemd. Armin overlegt met zijn beste vriend Dees wat hem te doen staat. Ook Ellen vertelt hij over zijn verdenking, maar verder zwijgt hij erover tegen iedereen.
Uiteindelijk weet hij met een moes kennis te maken met de vrouw van Nico en hij hoort haar helemaal uit. Vrijwel alles wat hij te weten, te kloppen binnen zijn ‘profiel’. Wat hij ermee aan moet weet hij niet — hij denkt aan een moord op Nico of een verkrachting van Nico’s vrouw, maar zo gek is hij nog net niet.
De relatie tussen Armin en Ellen verslechtert een beetje. Armin besluit er samen met Bo een weekend tussenuit te gaan, naar Ameland. Dit schiereiland roept veel herinneringen op bij Armin. Hij ging er vroeger vaak met Monika heen, en is net als Bo dol op haar natuur. Om hier even tot rust te komen leek hen dus een prima idee.
Armin en Bo wandelen op een gegeven moment samen over het strand. Ze ontmoeten een groepje jongeren van Bo’s leeftijd. Er is een meisje met een zwarte pet bij, die Bo wel leuk lijkt te vinden. ’s Avonds gaan ze samen op stap en als Armin dronken thuis komt, vindt hij het meisje bij Bo in bed. In zijn dronken bui schreeuwt hij dat Bo niet zijn zoon is
Zodra ze weer thuis zijn komt de vader van Armin te overlijden. Als Armin en Dees in het huis van zijn vader aan het opruimen zijn, vindt Armin een briefje van Monika aan zijn vader met daarop de tekst “Ik ben zwanger. M.” Armin weet direct wat dit betekent: zijn vader is de ‘dader’ waar hij zo lang naar op zoek was. Hij heeft Monika zwanger gemaakt en is dus de vader van Bo.
Analyse
Titel :
De titel van het boek is ‘De passievrucht’. De passievrucht wordt gebruikt in de betekenis van een baby, de vrucht die uit passie wordt geboren.
Thema:
Er kunnen in het boek twee thema’s onderscheiden worden.
Het eerste, en meteen het belangrijkste, twijfel aan het vaderschap. Dit thema komt het duidelijkste naar voren in het boek.
Het tweede, dieper liggende thema van het boek is het feit dat wij denken de werkelijkheid te kennen, maar dat die toch anders blijkt te zijn.
Opbouw, structuur en spanning:
Het verhaal verloopt niet in chronologische volgorde. Er vinden veel sprongen in de tijd plaats. Het verhaal heeft twee verhaallijnen: het leven voor Monica haar dood en het leven na haar dood. Een voorbeeld hiervan is: de zoektocht naar de biologische vader. Het boek heeft een lange spanningsboog. Pas op het einde wist je pas wie de ‘dader’ was. Het hoogtepunt van het verhaal ligt hierdoor op het einde, als het raadsel wie de biologische vader van Bo is, wordt uiteindelijk opgelost.
De belangrijkste gebeurtenis in het boek is het moment waarop Armin te horen krijgt dat hij al heel zijn leven onvruchtbaar is en dus niet de vader van Bo kan zijn.
Personages :
De hoofdpersoon in het boek is Armin, hij is in de dertig jaar. Je krijgt veel over hem te weten. Hij is qua karakter erg wantrouwend, hij verdenkt iedereen er van de biologische vader van Bo te zijn, zelfs zijn eigen huisarts.
De bij personen zijn Bo, Monika, Ellen, Dees en de ouders van Monika en Armin.
Bo is de vermeende zoon van Armin en Monika. Tot op het einde van het boek is het niet duidelijk wie de biologische vader van hem is. Hij is in het boek rond de dertien jaar oud.
Monika is de vroegere vriendin van Armin. Ze is gestorven aan een hersenvliesontsteking.
Ellen is de tegenwoordige vriendin van Armin. Ze is tevens een vroegere vriendin en collega van Monika. Zij en Armin voeden nu samen Bo op.
Dees is de beste vriend van Armin aan wie Armin zijn avonturen verteld die hij beleefd in de zoektocht naar de biologische vader van Bo.
De ouders van Armin en Monika komen minder vaak voor in het boek. Vooral de ouders van Monika komen weinig voor omdat Armin het niet zo opheeft met die mensen. Alleen de vader van Armin speelt een grotere rol in het boek omdat hij de biologische vader van Bo is.
Tijd:
Het verhaal speelt zich in de tegenwoordige en verleden tijd af. De verleden tijd verteld het verhaal van de relatie tussen Monika en Armin. De tegenwoordige tijd verteld de speurtocht van Armin naar de biologische vader van Bo.
De vertelde tijd is ongeveer 15 jaar.
De verteltijd is 237 bladzijden.
Het boek is niet chronologisch opgebouwd. Je leest mee met de gedachten van Armin zodat je vanzelf meegaat in zijn verleden.
Perspectief:
Het perspectief ligt bij Armin. Er is een ik-vertelsituatie. Je leert de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon, Armin, goed kennen.
Het perspectief is eenvoudig, je ziet de gebeurtenissen door de ogen van één persoon. Het effect is dat het verhaal wanhopiger wordt, de hoofdpersoon is namelijk wanhopig om de echte vader van Bo te vinden.
Ruimte:
De plaats waar het verhaal zich voornamelijk afspeelt, is Amsterdam. Armin woont namelijk met Ellen en Bo in deze stad. Hij heeft er ook gewoond met Monika, toen zij nog leefde. En het speelt zich ook af in Ameland.
Over de schrijver
Karel Reinier Glastra van Loon was een Nederlandse schrijver, publicist, columnist, cabaretier en politiek activist. Zijn bekendste boeken zijn Lisa's adem en het later verfilmde De Passievrucht.
Hij is geboren in 24 december 1962, Amsterdam
Hij is overleden in 1 juli 2005, Hilversum
Eigen mening
Ik vond dit boek in het begin heel erg spannend omdat Armin er achter komt dat hij heel zijn leven onvruchtbaar is en toch een kind opvoedt. Alleen na een tijdje raakte ik wel de draad kwijt vanwege de tijdsprongen en de flashbacks. Er waren heel veel details en ik vond wel dat dat weg mocht.
Eind oordeel
Ik vond het naast de specifieke details het een leuk boek om te lezen en raad het dus ook aan om het te proberen.
Bronnen
https://www.scholieren.com/boekverslag/50228
https://www.scholieren.com/boekverslag/41780
https://www.google.nl/search?q=karel+glastra+van+loon&oq=karel+glastra+van+loon&aqs=chrome..69i57j69i61l3j0l2.6443j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
https://www.onlinebibliotheek.nl/ebooks/Karel-Glastra-van-Loon/De-passievrucht-roman (het plaatje)
Boek 2 - havo 4
Tweestrijd
standaard verslag
De samenvatting
Manon is een meisje van negentien jaar en werkt in de slagerij van haar vader. Haar oudere broer Rolf is weggelopen van huis en hebben ze nooit meer wat van vernomen.
Nadat Manon een avond uit is geweest wordt ze bijna verkracht, maar ze wordt nog net op tijd gered door een jongen (Roy). Ze komt hem daarna vaker tegen in een café en ze krijgen wat met elkaar.
Na een tijdje gaan ze samen wonen en alles is fantastisch. Roy zegt tegen Manon dat hij handelt in tweedehands auto’s, eigenlijk steelt hij auto’s met z’n vriend Frank. De gestolen auto’s leveren ze af bij hun baas Tony. Als ze weer een auto hebben gestolen en wachten totdat Tony komt, gaat Roy even een stukje wandelen. Opeens hoort hij sirenes van politieauto’s en verstopt hij zich. Na een paar minuten kijkt hij en ziet hij nog net hoe Frank en Tony worden meegenomen door de politie. Nu moet Roy ander werkt zien te vinden.
Als Roy met Manon een dagje op het strand zit spreekt Sjors, een man die ook bij Tony werkte, Roy aan en vraagt of hij drugs wil rondbrengen voor veel geld. Roy stemt ermee in, want hij had niet veel geld meer.
Op een avond wordt Roy met het drugs rondbrengen overvallen en ontvoeren ze hem en de drugs. Ze rijden naar een onbekend terrein en daar laten ze Roy en z’n brandende auto achter. Als Roy weer thuis is belt hij Sjors meteen om het te vertellen, Sjors zegt dat het Roy zijn eigen schuld is en Roy hem € 16.000 schuldig is. Hij moet die € 16.000 euro in één week afbetalen anders zouden er nare dingen met Roy kunnen gebeuren.
Roy vraagt geld te leen bij de café-eigenaar Ad, want die heeft toch geld genoeg. Ad wil het geld niet geven en uit woede vermoordt Roy hem. Roy pakt € 4.000 en wist z’n vingerafdrukken uit.
Om 4 uur ’s nachts is Roy nog steeds niet thuis, ze is bang dat hij ook zal weglopen. Om kwart over 4 komt Roy thuis en loopt hij bebloed de slaapkamer in. Manon durft niet te vragen wat er is gebeurd en houd haar mond. Roy gebiedt haar dat ze moet onthouden dat hij om half 3 thuis was en hij gaat weer weg.
De volgende ochtend geeft Roy de € 4.000 aan Sjors, nu moet hij nog € 12.000 zien te krijgen voor volgende week.
Op een dag staan er twee agenten voor de deur bij Manon, ze willen Roy spreken over een moord op Ad maar hij is niet thuis. Ze ondervragen haar hoe laat Roy thuis was en hoe hij deed, Manon liegt dat hij om half 3 thuis was. Manon ontmoet haar buurvrouw Wendy en ze kunnen het goed met elkaar vinden. Manon vertelt Wendy over Mark en over haar vermoedens dat hij Ad heeft vermoord.
Ondertussen is Manon zwanger geraakt van Roy, hij wil het niet houden maar zij juist wel.
Als Manon van de politie krijgt te horen dat Roy auto’s stal en in drugs handelt, wordt het haar teveel en vertelt ze dat Roy om kwart over 4 thuis was in plaats van half 3.
Roy wordt opgepakt wegens doodslag, hij begrijpt niet hoe Manon hem dit heeft kunnen flikken. Hij krijgt eerst 15 jaar geëist, maar als ze in hoger beroep gaan krijgt hij vrijspraak.
Roy slaapt bij Angelo, die een vriend van hem is, in een loods waar een nieuwbouwwijk komt. Ook komt Roy in een café Rolf tegen, die in de gevangenis bevriend met hem is geraakt. Roy stalkt Manon steeds om wraak op haar te nemen.
Manon is inmiddels haar huis uitgegaan en woont nu bij Wendy. Al gauw komt Roy daarachter, dus besluiten Wendy en Manon in Bijlmer in een flat van Wendy’s tante onder te duiken. Ondertussen wordt Roy zelf ook achterna gezeten door Sjors, want hij heeft nog niet de overige € 12.000 afgelost.
Roy besluit Sjors te vermoorden, dan is hij van die klootzak en de schuld af. Roy ontvoerd Sjors en neemt hem mee naar een weiland. Hij durft niet de trekker van het pistool over te halen, totdat Sjors het pistool af probeert te pakken. Roy schiet gauw en raakt Sjors, hij schokt nog even wat na en dan blijft hij doodstil liggen. Roy wist alle sporen uit en steekt de auto langs de weg in brand.
Wat Roy niet weet is dat Sjors helemaal niet dood is en Sjors belt een vriend Willem dat hij naar hem toe moet komen.
Al snel komt Roy achter het nieuwe adres van Manon, hij besluit erheen te gaan samen met Rolf. Rolf weet van niks en weet niet wat er gaat gebeuren. Eerst ontvoerd Roy Wendy en pakt haar sleutels af, hij zegt dat Rolf op Wendy moet passen. Roy weet niet dat Willem hem achterna zit om hem een lesje te leren voor wat hij met Sjors heeft gedaan.
Manon hoort de voordeur open gaan en opeens staat Roy voor haar. Ze is doodsbang, hij komt langzaam op haar aflopen. Ze pakt gauw de pepperspray uit een laatje en spuit die in z’n ogen. Ze probeert te ontsnappen, maar op de gang heeft hij haar alweer te pakken. Na een worsteling komt Manon los, Roy drijft haar naar het balkon. Er zit voor Manon niks anders op dan het balkon op te gaan. Daar duwt Roy haar tegen de leuning aan en Manon voelt dat ze omhoog wordt getrokken.
Dan opeens komen Rolf en Wendy binnen. Rolf trekt Roy van Manon af en begint met hem te vechten. Opeens komt ook Willem binnen en die haalt Roy van Rolf af en gooit hem over het balkon.
Analyse
Titel :
De titel van het boek is volledig gerelateerd aan het thema. De titel Tweestrijd duidt op het feit dat zowel Roy als Manon aan zeer veel dingen twijfelen. Ze staan constant in tweestrijd: “Moet ik dit aan de politie vertellen of niet?” “Zal ik Sjors neerschieten? Maar stel dat Willem me dan te grazen neemt…” “Shit, ik ben zwanger. Moet ik dat nu al meteen aan Roy vertellen? Wat zal hij ervan vinden?” Ik denk dat de titel ook letterlijk opgevat kan worden. Er is namelijk voortdurend een strijd gaande tussen Roy en Manon: Roy kleineert, bedreigt en slaat Manon, terwijl Manon zich daar steeds tegen probeert te verdedigen. Er nog maar weinig sprake van verliefdheid of liefde, maar meer van een aanhoudende strijd.
Thema :
Dit boek is een roman en behoort tot het genre thriller. Bovenstaande motieven duiden erop dat mensen in moeilijke situaties niet weten wat ze moeten doen. Ze wegen af wat voor henzelf het gunstigste is, of proberen juist anderen gunstig te stemmen. Tussen Roy en Manon doen zich veel meningsverschillen voor: over de zwangerschap, de politie, Manons nieuwe haarkleur, geld en nog veel meer. Beiden weten niet goed wat ze moeten doen. Voor Manon zijn de voornaamste problemen of ze Roy moet aangeven en of ze haar kindje moet laten komen. Bij Roy draait het er vooral om op welke manier hij aan geld moet komen en of hij Sjors een kopje kleiner moet maken. Ik concludeer hieruit dat het thema van het boek twijfel moet zijn: beiden wegen allerlei mogelijkheden af en handelen uiteindelijk naar wat volgens henzelf het beste is, hoewel ze nog steeds niet zeker zijn van hun zaak.
Opbouw, structuur en spanning :
De gebeurtenissen worden chronologisch verteld. In het boek is er maar één keer sprake van een flashback, namelijk wanneer Manon terugdenkt aan de periode toen haar broer Rolf verdween. Van opvallende tijdsversnelling of vertraging is geen sprake. De vertelde tijd beslaat dertien à veertien maanden.
Personages :
Manon:
Manon is een meisje van 19 jaar. In het begin van het boek woont ze nog bij haar ouders in huis en werkt ze in de slager van haar vader.
Ze houdt van uitgaan met vriendinnen. Haar vriendinnen zijn Rosita, Leonie, Natascha en Anouk. Manon rookt ook en dat blijft ze ook doen als ze zwanger is.
Roy:
Roy is een jongen van 23 jaar. Zijn uiterlijk wordt in het volgende stukje beschreven door Manon: ‘Hij had een mooie kop met donkere krullen en heldere, lachende ogen. Echt een stuk, een spetter.’
Roy is een beetje een ‘bad guy’, hij houdt zich namelijk bezig met drugs dealen en steelt auto’s. Zelf neemt hij ook regelmatig een pilletje drugs en hij rookt ook.
Sjors:
Over Sjors wordt niet zoveel gezegd in het boek. Hij is ook een beetje een ‘bad guy’, hij heeft ook voor Tony gewerkt. Hij is de baas van Roy die Roy opdrachten geeft om drugs rond te brengen.
Wendy:
Wendy is een Surinaamse vrouw en is de buurvrouw van Roy en Manon. Ze is getrouwd met Mark. Mark handelt in allemaal technische spullen, maar die blijven vaak maanden lang in hun huis staan. Manon hoort vaak gehuil van de buren, later in het boek blijkt dus dat dat Wendy is. Wendy wordt namelijk door haar man Mark mishandelt. Opeens is haar man Mark met de noorderzon vertrokken en dat vindt Wendy helemaal niet erg.
Rolf:
Rolf is de broer van Manon. Hij woonde eerst ook bij hun ouders in en werkte ook in de slagerij van hun vader. Op een dag was hij plotseling verdwenen, niemand wist waar hij was. Later in het verhaal ontmoeten Roy en Rolf elkaar in de gevangenis, ze kunnen het goed met elkaar vinden. Roy weet niet dat Rolf de broer is van Manon en Rolf weet ook niet dat Roy de vriend van zijn zus Manon is.
Tijd :
Het boek speelt eind jaren negentig. Dat kom je te weten door bepaalde kleine aanwijzingen: er wordt iets gezegd over videoclips van de Spice Girls, de film Evita met Madonna in de hoofdrol draait net in de bioscoop, er is een nieuwe film met Bruce Willis, enzovoort. Door zulke aanwijzingen wordt de tijd waarin het verhaal zich afspeelt heel precies aangegeven.
Perspectief :
Het is een ik – perspectief. Je ziet de gebeurtenissen via twee mensen, Manon en Roy.
Ruimte :
Het verhaal speelt zich volledig af in Amsterdam. Manon en Roy wonen daar en ook de criminele praktijken spelen zich allemaal binnen de grenzen van de stad af. Vooral het wat armere, crimineler gedeelte van Amsterdam is dus te zien: de eentonige, oude flats, de cafés en koffieshops, de bordelen, de verlaten parkeerterreinen… Deze locaties geven het boek een tamelijk somber, onheilspellend beeld.
Over de schrijver
René Appel werd geboren in 1945 in Hoogkarspel (West-Friesland), waar zijn vader een schildersbedrijf had. Appel studeerde Nederlands, legde zich toe op de taalkunde en daarin op de verwerving en de didactiek van het Nederlands als tweede taal, waarin hij tegenwoordig bijzonder hoogleraar is aan de Universiteit van Amsterdam, de stad waar hij ook woont.
Na een op eigen initiatief geschreven kritiek over De terroristen van Sjöwall en Wahlöö werd hij in 1976 bij NRC Handelsblad vaste recensent voor misdaadliteratuur, wat hij tien jaar bleef.
Appel schrijft psychologische thrillers. In 1987 verscheen zijn eerste boek Handicap. Het droeg nog sporen van de door hem bewonderde Patricia High Smith en Ruth Rendell. Vervolgens verschenen Spijt en De derde persoon.
Eigen mening
Ik vond het een best spannend boek. In het begin vond ik het een beetje lastig te volgen. De ene alinea lees je het verhaal via Roy en de andere alinea lees je het verhaal via Manon. Het is ook wel echt spannend, want je weet niet wat er gaat gebeuren waardoor je dus door wilt lezen.
Eindoordeel
Ik raad het wel aan om te lezen. Als je van thrillers houdt en het niet erg vindt als je het begin niet begrijpt, is dit wel een goede keuze.
Bronnen
https://www.scholieren.com/boekverslag/62187
https://www.scholieren.com/boekverslag/59224
https://www.spelling.nu/
https://www.stormybooks.nl/a-54736631/thrillers-fantasy/rene-appel-tweestrijd/ (het plaatje)
Boek 3 - havo 4
De hemel boven Parijs
recensieopdracht
Samenvatting
De eerste keer dat de Parijse hoogleraar kunstgeschiedenis aan de Sorbonne, Olivier Massarin en de Nederlandse studente Sofie Schoonhoven ziet, is ze een gestalte in zijn collegezaal. Ze betovert hem eigenlijk vanaf het eerste moment. Een collega en leidinggevende Paul Bonnard, vraagt Olivier die avond het buitenlandse meisje onder zijn hoede te nemen en ervoor te zorgen dat haar tijd in de Franse hoofdstad aangenaam zal zijn. Al snel blijkt dat Fie, zoals ze zichzelf noemt, Olivier aan een oud-geliefde doet denken, Mathilde.
In zijn latere leven heeft Olivier los-vaste relaties gehad en op het moment heeft hij een latrelatie met Sylvie, een college van de universiteit. Ze doet er alles aan om een zo jong mogelijke Parisienne te blijven. Olivier heeft Sylvie ook bedrogen met Manon.
De overeenkomst tussen Mathilde en Sofie is zo groot dat Olivier zich herhaaldelijk vergist en Mathilde denkt te zien lopen als hij Sofie ziet. Hij bewaart foto's van Mathilde in een oude schoenendoos. Sylvie betrapt hem erop als hij die tevoorschijn heeft gehaald. Hij wil Sofie zoveel mogelijk ontlopen, maar dat kan in de praktijk bijna niet omdat ze zijn colleges volgt en hij haar bovendien moet helpen bij een essay over kunstgeschiedenis. Sofie pakt het te groot aan over kunstenaars die een werk niet konden, wilden of durfden afmaken. Zo gaat Sofie in een ander huis wonen. En beleefd van alles! Wil je weten wat er gebeurd? Lees dan het boek.
Mijn mening
Het is een roman, ik vind persoonlijk romans als het echt om kleffe liefde relaties gaat nooit echt leuk, maar ik wilde het een kans geven. Ik vond het alleen echt totaal niet leuk. Olivier is docent kunstgeschiedenis en al op middelbare leeftijd. Hij had toen hij jonger was een jeugd relatie met Mathilde en nadat ze zwanger was, was ze uit zijn leven verdwenen. Na zoveel jaar komt Olivier een jonge vrouw tegen (Sofie) die heel veel op Mathilde lijkt en had even het gevoel dat het zijn dochter was. Maar dat bleek heel even want hij was ook erotisch tot haar aangetrokken. Hij had ondertussen ook allemaal latrelaties. Ik vind het een vreemd figuur. Hij bedroog het ene vrouw en de andere vrouw ik vind dat niet kunnen. Mathilde en Sofie lijken mentaal en uiterlijk zoveel op elkaar dat ze beschreven kunnen worden als één personage. Ik vind Sofie heel sterk! Ze weet dat ze gewoon ervoor moet gaan in het leven. En Mathilde vind ik minder sterk. Toen ze kreeg te horen dat ze zwanger was en te horen kreeg van Olivier dat ze abortus moest plegen was ze weggegaan en niet meer terug gekomen.
Over de schrijver
De schrijfster is Bregje Hofstede. Ze is 31 jaar oud en is geboren in Ede. Ze heeft drie boeken geschreven: De hemel boven Parijs (roman), De herontdekking van het lichaam: over de burn-out (essaybundel) en Drift. Daarnaast is ook een journalist en columnist.
Mijn uiteindelijke conclusie
Ik vond het een wat minder leuk boek, omdat ik totaal niet van romans houd. Ik heb het een kans gegeven maar ik vind het echt totaal niet leuk. Sommige stukjes waren wel leuk om te lezen maar de rest niet.
Bronnen
https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/de-hemel-boven-parijs-bregje-hofstede
https://www.spelling.nu/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bregje_Hofstede
https://www.bol.com/nl/f/de-hemel-boven-parijs/9200000025876772/ (het plaatje)
Boek 4 - havo 4
Gelukkig hebben we de foto's nog
standaard verslag
Samenvatting
Een maand na de geboorte van zijn dochter heeft Marcel weer contact met zijn broertje Mark. De contact tussen hun was verslechterd doordat Mark een alcohol verslaving heeft. Na kliniek in en kliniek uit heeft Mark eindelijk nieuws, hij blijkt al jaren bezig te zijn om euthanasie te regelen en het is hem gelukt ook nog.
In het boek verteld Marcel het verhaal hoe het gebeurde: het ongeloof, de herinneringen, het verdriet, het afscheid nemen en de onvermijdelijke dood van Mark. Mark hield bovendien in de laatste fase van zijn leven een dagboek bij. Je leest tussendoor de hartverscheurende momenten van iemand die niet zonder drank, ook niet met drank en zijn angsten zonder uitzicht op verbetering.
Analyse
Titel :
De titel is gelukkig hebben we de foto’s nog. Hij heeft voor deze titel gekozen omdat zijn broertje euthanasie wilde plegen en het is hem gelukt ook nog en in het boek wordt ook verteld dat ze op het einde naar de foto’s van vroeger keken.
Thema :
Het is een drama, omdat het natuurlijk niet leuk is dat je broertje euthanasie wilt plegen. Het gaat ook om naastenliefde.
Opbouw, structuur en spanning :
Het begint bij het introduceren van wat Mark allemaal heeft en wat er allemaal gebeurd is. Het is niet helemaal chronologisch niet alles loopt mooi op elkaar door. De spanning is heel hoog gaat Mark toch wel euthanasie plegen of toch niet? Uiteindelijk kiest hij er dus voor om euthanasie te plegen.
Personages :
de hoofdpersonages zijn Mark en Marcel.
Mark : hij heeft last van angststoornissen, alcoholverslaving en heeft geen onderdak. Hij had vroeger een eigen bedrijf, twee kinderen en een vrouw tot dat alles helemaal kapot ging en zo is alle verslavingen en angststoornissen ontstaan.
Marcel : hij is de oudere broer van Mark. Marcel heeft een pasgeboren baby en een vrouw. Hij is eigenlijk klaar met zijn broertje omdat het elke keer het zelfde liedje was en hij had er gewoon geen zin meer in. Dus nam hij afstand en dat heeft Mark heel veel pijn gedaan.
Ze hebben ook nog een oudere zus alleen daar wordt heel weinig over gesproken. De ouders van de broertjes wilde ook afstand van Mark, maar hebben nooit afstand genomen, omdat ze het echt niet konden.
Tijd :
Het is in de tegenwoordige tijd. De vertelde tijd is ongeveer 2 jaar.
Perspectief :
Het perspectief ligt bij Marcel, hij verteld hoe hij het heeft ervaren. In de laatste maanden had Mark een dagboek bijgehouden en bij elk hoofdstuk kreeg je een stukje uit zijn dagboek wat enorm hartverscheurend was. Dus bij die stukjes lag het perspectief bij Mark.
Ruimte :
Het speelt zich af in Waalwijk, de plek waar Marcel en Mark geboren zijn. En in het crematorium.
Over de schrijver
De schrijver is Marcel Langedijk. Hij is in 1972 geboren en is journalist. Hij schrijft voor LINDA, JFK, Libelle, Gentlemen’s Watch en Margriet. Hij heeft verschillende boeken geschreven zoals: Gelukkig hebben we de foto’s nog, The dad, Gordon biografie van een entertainer en Man man man.
Eigen mening
Ik vond het een heel ontroerend boek. Op sommige momenten kreeg ik zelfs tranen in mijn ogen omdat ik het zo zielig vond! Op sommige momenten had ik precies het zelfde gevoel als wat ik soms in het echte leven heb. Op een gegeven moment zegt de hoofdpersoon “Ik trap er niet meer in het is al de zoveelste keer dat dit gebeurd en elke keer de zelfde smoes. En aan de andere kant dadelijk is het echt zo wat dan?” Ik was best nieuwsgierig en heb dus op internet een kranten artikel gevonden waarom hij het boek heeft geschreven.
Eindoordeel
Het is een mooi boek. Als je van drama houdt en van zielige gebeurtenissen dan zou ik dit boek echt aanraden. Ook als je van waargebeurde verhalen houdt raad ik het aan. Echt heel mooi.
Bronnen
https://www.hebban.nl/boeken/gelukkig-hebben-we-de-fotos-nog-marcel-langedijk
https://www.singeluitgeverijen.nl/auteur/marcel-langedijk/
https://www.trouw.nl/home/-m-n-broertje-koos-voor-euthanasie-dit-boek-hielp-me-bij-mijn-rouwproces-~a6389d01/
https://www.bol.com/nl/f/gelukkig-hebben-we-de-foto-s-nog/9200000075970239/ (het plaatje)
Boek 5 - havo 4
De grote goede dingen
standaard verslag
Samenvatting
Mila is achttien jaar en ze wil weten wie haar vader Just was, die negen jaar eerder overleed. Ze trekt een tijd op met Don Keizer (viool), een van de muziekmaatjes van haar vader. Met nog twee andere mannen vormden ze in de jaren zestig een strijkkwartet, maar dan op hippieachtige anarchistische wijze. Het waren de tijden van Provo. Vooral haar vader was het toonbeeld van onaangepastheid; hij wilde geen vaste baan en vertelde iedereen ongezouten wat hij van mensen vond.
Via Don ontmoet Mila ook de andere leden van het orkestje. En zo herleven oude tijden, blijken oude ruzies opeens nog niet opgelost en moeten er nog wat rekeningen worden vereffend. Door de gesprekken met de andere drie leden krijgt Mila langzamerhand een beeld van haar vader. Don: “Ik geef niets om geluk. Daar ontstaat niets wezenlijks uit. Dat zegt niets over het leven. Jouw vader speelde zo goed door zijn somberheid. Met de wind in de rug zonder te jagen.” En David Cohen, alias Majoor (altviool): “Werkelijk? Wil je echt meer weten over je vader?”[…] “Ik heb je vader alleen als muzikant meegemaakt. Nou ja, muzikant. Hij speelde eigenlijk alleen muziek voor zichzelf. Hield weinig rekening met anderen.”
In De grote goede dingen gaat nog om de eigen familierelaties, die wonderwel door de vriendschappen van de vader verkend worden. Het onderzoek brengt Mila via Ruigoord en Weerd naar Israël. Ze reist met Don mee, maar Don heeft een eigen agenda en is op zoek naar een wonderlijke viool, een violofoon of strohviool, een viool zonder klankkast maar met een toeter, zoals vroeger op de grammofoonspelers stond. De vader van Mila had zo’n ding en speelde er op. In de roman bevindt de violofoon zich vermoedelijk in Israël en het instrument is de sleutel tot het snappen van haar vader en het uiteindelijk accepteren van zijn vroege dood.
Analyse
Titel :
De titel is de grote goede dingen. Het gaat om de goede dingen die nog moeten komen.
Thema:
Het is een roman. Het gaat vooral over een familie drama, het verhaal blijft ook bij één familie en gaat ook bijna niet verder dan één familie.
Opbouw, structuur en spanning:
Het begint bij het moment dat haar vader overleed. Zo gaat het steeds verder in het verhaal en komt ze er uiteindelijk achter hoe alles gekomen is zoals het nu is.
Personages:
De personages zijn, Mila, Majoor en Just
Tijd:
Het is in de verleden tijd, het is namelijk al gebeurd.
Perspectief:
Het is het ik-perspectief, het perspectief ligt bij Mila.
Ruimte:
Een gedeelte speelt zich af in Israël, Eilat
Over de schrijver
Alma Mathijsen (1984) studeerde Beeld & Taal aan de Gerrit Rietveld Academie en Creative Writing in New York. Op haar achttiende begon ze met schrijven voor de jongerenwebsite Spunk.nl en ze was onderdeel van het columnistenduo Fanny & Alma in Het Parool. Van haar hand verschenen zes toneelstukken, een verhalenbundel en twee romans. Mathijsen schrijft essays voor NRC Handelsblad.
In 2011 verscheen bij De Bezige Bij haar debuutroman Alles is Carmen, in 2014 gevolgd door De grote goede dingen, een integere en lichte roman waarin ze afscheid neemt van haar legendarische vader. In september 2017 verscheen, Vergeet de meisjes, een onheilspellende roman over twee vrouwen die besluiten zich aan de wereld te onttrekken.
Eigen mening
Ik vond het een wel een oké boek, het was niet saai maar ook niet super leuk. Ik heb het gelezen omdat het boek er wel leuk uit zag, maar het is toch minder leuk dan ik verwacht had.
Eind oordeel
Als je van boeken houdt over familie problemen zou ik voor het boek kiezen. En het boek is niet dik dus je kunt het boek best snel uit lezen.
Bronnen
https://deleesclubvanalles.nl/book-review/de-grote-goede-dingen/
https://www.debezigebij.nl/auteurs/alma-mathijsen/
https://www.ingeleest.nl/recensie/recensie-alma-mathijsen-de-grote-goede-dingen/ (het plaatje)
Boek 6 - havo 4
Het gym
standaard verslag
Samenvatting
De 12-jarige Sandra Spalburg woont in Zee-wijk, laten we zeggen een wat minder rijke wijk in de buurt van Beverwijk. Ze is erg goed op school en na de vakantie gaat zij als enige van haar wijk en school naar het gymnasium. Ze is dus echt een buitenbeentje. Haar ouders zijn van Surinaamse afkomst. Haar vriendinnen in de wijk zijn Chantal en Tanya. Chantal heeft al veel ervaring met tongen, maar Sandra niet. In de zomervakantie bezorgt ze kranten, maar erg goed doet ze het niet en ze moet ook nog het geld afdragen aan haar moeder. Ze gaan ook niet op vakantie, maar wel met vriendinnen naar het strand. Chantal experimenteert daar wel met jongens. Aan het einde van de vakantie moet ze met haar moeder de boeken van school ophalen. Haar moeder gaat als enige ouders cash het boekengeld betalen, de anderen hebben het geld overgemaakt. De eerste schaamte komt dan al over Sandra. De dag voor de lessen beginnen gaan moeder en Sandra naar de Zwarte Markt in Beverwijk om twee goedkope jeans te kopen.
Op de eerste dag komen er toch al een aantal meisjes met haar praten, hoewel ze een buitenbeentje is. Zo zijn er Nienke en Jojanneke. Sandra valt wel op tussen de anderen: kleding is goedkoper, ze heeft een oma-fiets en geen geld om ijsjes e.d. te kopen. Sommige jongens en meisjes zijn echte “kakkers”.
De leraar Nederlands doet erg cynisch, is vreemd, maar valt daardoor ook wel meer op en een beetje uit de toon. Toch is hij best populair.
Er is op school voorlopig één knul die erg vervelend doet. Hij heet Bart Willink en maakt vervelende en racistische opmerkingen o.a. over Turken en negers. Sandra neemt de handschoen op en is niet bang voor hem. Er is ook een andere jongen in de klas die Dirk Jan Brouwer heet, maar die is wel erg aardig voor haar en zij raakt in stilte een beetje verliefd op hem.
Ze gaat een keer met vriendinnetje Nienke mee naar huis. Ze mag van haar moeder blijven mee-eten, ook al zijn er te weinig gehaktballen. Wanneer de moeder van Nienke haar thuis wil brengen, laat ze zich ver uit de buurt van haar huis afzetten. Ze schaamt zich voor de buurt. Tijdens een excursie naar een museum maakt Bart weer vervelende opmerkingen over negers, maar ze geeft hem weer zijn vet. De andere kinderen durven weinig te zeggen.
Toch wil Sandra er meer bij horen en ze wil graag een B-versie van het merk Levi’s. Haar vader komt toevallig eens langs en maakt gebruik van de gelegenheid om een broek aan hem te vragen. De broek kost zestig gulden en dat is veel geld voor haar moeder. Door leraar Nederlands wordt ze enthousiast gemaakt voor boeken. Zij lenen ze uit de bieb, maar dat vindt de leraar maar raar. Boeken moet je kopen. Sandra leest boeken die zich alle afspelen in de hoofden van de personages, eigenlijk maar saai.( Het waren schrijvers die ze niet kende maar die hij heel belangrijk vond. Het waren sombere boeken. Dat vond ze wel leuk. Het ging over jongemannen die opgroeiden. En dat het dan allemaal tegenviel, met het leven en de verwachtingen die ze ervan hadden.’ (blz. 117)
Op school zijn er juist dingen die goed gaan. Van Dirk Jan krijgt ze een prachtige Parkerpen met inscriptie voor haar verjaardag. Van Vurings krijgt ze een 9 voor haar opstel over de eenzame man en ze mag ook komen op een verjaardagsfeestje van Renske. Het is een heel groot huis en opnieuw schaamt Sandra zich voor haar afkomst. Wanneer ze thuiskomt, is het licht weer eens afgesneden. Niet lang daarna keert haar vader weer terug in huis.
Bart Willink blijft vervelend doen. Hij blijft haar trouwens op school pesten met racistische opmerkingen over Turken en negers. Daar baalt ze van en ze zint op wraak.
Intussen is het schooljaar aardig gevorderd en komt er een voorstelling van het schooltoneel. Het is een moderne opvoering van Faust met veel bloot en seks en haar moeder kan dat niet zo waarderen. Die praat weer over vreemde Nederlanders die dit allemaal goed vinden.
Bij handvaardigheid loopt de leraar even weg uit het lokaal. Bart grijpt de kans om aan Sandra door middel van een tekening opnieuw te beledigen. De klas vindt nu ook dat hij te ver gaat. Sandra besluit hem nu een lesje te leren. Ze bespreekt met Tanya hoe ze dat het beste kan doen en ze krijgt het advies hem een knietje in zijn kruis te geven. Bij de aardrijkskundeles is het zover: Bart komt te laat en in een volle klas gaat Sandra haar gang: ze schopt hem in zijn kruis en trapt ook nog enkele keren na wanneer hij huilend op de grond valt. Natuurlijk moet ze naar de rector en ze wil Bart nog niet eens verraden, maar dan komen er meisjes uit haar klas bij de rector om te vertellen wat Bart heeft geflikt. De rector stelt zich op achter Sandra en Bart wordt voor drie weken geschorst vanwege zijn racistische houding die ze op het gym niet accepteren. Tanya vindt het aan de ene kant wel leuk dat Sandra zo daadkrachtig heeft gehandeld, maar er is ook iets van jaloezie op de andere vriendinnen van Sandra.
Wel wordt ze uitgenodigd op een hockeyfeestje van Renske, waar haar vriendinnetjes al drinken en roken. Ook experimenteren ze met zoenen en een beetje vrijen. Van Renske hoort Sandra dat Dirk Jan op het toilet een ander meisje staat te zoenen. Dan komt er een vreemde jongen op haar af en ze “tongt” met hem voor de eerste keer.
Analyse
Titel:
De titel van het boek is: Het gym. De titel heeft geen uitleg nodig. Het verhaal speelt zich af op het gymnasium.
Thema:
Het thema is vooral de cultuurverschillen, multiculturele samenleving. Sandra is een Surinaams meisje die tussen de kakkers van het gymnasium. Ze schaamt zich voor haar afkomst, toch weet ze de “struggle for life” te winnen. En dan gaat het vooral over de grote verschillen tussen Surinaams en Nederlands cultuur. Voorbeelden daar van zijn:
- Enkele voorbeelden: - Hockeymeisje Mirte geeft daarvan in de roman een voorbeeld: ‘‘Ik weet zéker dat jij goed kan dansen,” zei ze. “Dat kunnen jullie toch allemaal?” Ze deed iets raars met haar heupen en zei: “zo doen jullie dat toch?’’ - En haar moeder denkt hetzelfde: "Haar stem was zacht toen ze zei: “Jullie zijn zo één met die natuur, hè. Jouw volk is echt nog heel oer. Mooie, mooie mensen. Dat zijn jullie toch.” En ze bleef haar aanstaren, alsof ze nog iets van haar wilde." - De jongen aan het einde van de roman met wie ze voor het eerst tongt, vermoedt dat bruine meisjes “toch altijd geil zijn” (blz. 256).
- De meisjes uit haar eigen wijk hebben vooroordelen over de leerlingen van het gymnasium en heeft de moeder van Sandra na het bezoek aan het toneelstuk over de vreemde dingen die Nederlanders doen.
Opbouw, structuur en spanning:
Er zijn in totaal 49 hoofdstukken die iedere keer worden aangegeven met een Romeinse nummering. Aangezien het verhaal over het gymnasium gaat. Het verhaal gaat over de schoolperiode van Sandra op het Gym. Ze begint in de brugklas en het verhaal loopt door tot ze aan het einde van het schooljaar overgaat en op een feestje van de hockey voor de eerste keer met een jongen tongzoent. De vertelde tijd is dus ongeveer eén jaar. Het verhaal wordt chronologisch door de vertelster gepresenteerd.
Personages:
Sandra:
De hoofdpersoon, ze is 13 jaar oud. Het is een verstandig meisje, dat een goede mening heeft. Ze houdt zich goed staande in een wijk waar je toch behoorlijk hard moet zijn. Wel is ze soms wat onzeker over zichzelf. Ze maakt de ontwikkeling door dat ze volwassener wordt.
Tanya en Chantal:
De vriendinnen van Sandra uit de wijk. Ze zijn erg brutaal en lijken zich niks van andere aan te trekken. Chantal wordt vooral beschreven als het meisje met grote borsten en iemand die erg veel weet over seks. Tanya is de wat stoerdere van de twee, ze heefteen scooter, rookt en vecht graag.
Mirte, Renske, Nienke en Jojanneke:
De vriendinnen van Sandra op het gymnasium. Alle vier zijn dit kakkers. Hun ouders zijn rijk, ze hebben dure merkkleding en zitten op hockey. Ze vinden Sandra interessant, omdat haar achtergrond heel anders is dan dat van zichzelf.
Tijd:
Er zijn in totaal 49 hoofdstukken die iedere keer worden aangegeven met een Romeinse nummering. Het verhaal wordt chronologisch door de vertelster gepresenteerd.
Perspectief:
Het perspectief ligt bij de 12/13-jarige Sandra Spalburg. Zij is de enige uit haar wijk en basisschool die naar het Gymnasium gaat. Ze is van Surinaamse afkomst. Sandra is een personale verteller (zij-verteller).
Ruimte:
Het speelt zich af op verschillende plekken zoals:
- Wijkje achter Beverwijk
- Dorp
- School
- Hockey feest
Over de schrijver
Kim Amatmoekrim is een 42-jarige vrouw geboren op 25 december 1976, ze heeft gestudeerd aan de universiteit in Amsterdam. Kim is geboren in Suriname en is komen wonen in Nederland. Door een schrijfkamp is ze op het idee gekomen om te gaan schrijven en heeft dus een paar leuke boeken geschreven.
Eigen mening
Ik was een beetje laat met een nieuw boek kiezen waardoor ik dus maar heel weinig gelezen heb. Maar gelukkig heb ik op tijd het verslag kunnen maken. De eerste hoofdstukken die ik gelezen heb zijn best leuk, meteen bij het eerste hoofdstuk heb ik het gevoel dat ik door wil lezen. En dat is best fijn. Ook al heb ik nu zes boekverslagen af ga ik toch het boek uitlezen, omdat het me een super leuk boek lijkt.
Eindoordeel
Ik raad dit boek aan, aan de mensen die het leuk vinden om te lezen over leeftijdsgenoten. Ook vind ik het mooi om te zien over de cultuurverschillen. En dit is dus mijn eindoordeel.
Bronnen
https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-het-gym-door-karin-amatmoekrim-71799
https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/het-gym-karin-amatmoekrim
https://nl.wikipedia.org/wiki/Karin_Amatmoekrim
Boek 7 - havo 5
Ik ook van jou
standaard verslag
Samenvatting
De twee vrienden genaamd, Ronald en Fräser, gaan op vakantie. Fräser heeft een vriendin genaamd Samarinde en Ronald is vrijgezel. Onderweg moet Ronald steeds aan Reza denken. Reza is zijn ex-vriendin. Hij schrijft een boek over haar. Eenmaal aangekomen nemen zij een hotel en overnachten daar. Hun gesprekken gaan over literatuur en liefde. Een van hun stellingen: literatuur en liefde is samen seks. Ze noemen deze vakantie dan ook: "Dordogne 1990, Grote Queeste naar Literatuur en seks".
De volgende morgen verlaten zij het hotel en gaan met de auto richting het noorden. Dan besluiten zij om de auto te stoppen en een paar kano's te huren. Als ze op de Dordogne varen ontmoeten ze twee Duitse meisjes, Nadine en Silke. Silke is een Oeganees / Chinees meisje dat is opgenomen in een Duits pleeggezin. Ze is volgens Ronald "het mooiste negermeisje ter wereld". Ronald valt ook op haar. Fräser gaat voor de beeldschone blonde Nadine. Als Ronald en Fräser besluiten achter de meisjes aan te gaan zijn zij verdwenen. Ze gaan ze met de kano achterna maar zonder succes.
Die nacht blijven ze op een eilandje in de Dordogne slapen. De volgende dag ontmoeten Ronald en Fräser de vrouwen weer. De vrouwen gaan bij hen aan wal en nadat ze vier uur lang over koetjes en kalfjes hebben gepraat gaan ze weer weg. De vrouwen nodigen Ronald en Fräser uit om ook eens bij hen op de camping te komen. Na vijftien minuten stappen Ronald en Fräser dan ook in de kano en varen achter Nadine en Silke aan. Ze dineren met z'n vieren en gaan dan ook dansen op een of ander dorpsfeest.
Ronald voelt zich zeer aangetrokken tot Silke, maar toch blijft Reza de hele tijd door zijn hoofd spoken. Reza is geestelijk niet helemaal goed. Ze is paranoia, oversekst, heeft een groot minderwaardigheidscomplex en ziet het regelmatig niet meer zitten. Ze heeft al meerdere keren overspel gepleegd en haar geestelijke gestoordheid werd alleen maar erger. Vandaar ook dat Ronald het met haar heeft uitgemaakt.
Fräser geilt op Nadine. De meisjes vinden de jongens ook leuk. Onder het versieren van de meisjes zijn Ronald en Fräser ook constant bezig met literatuur. Na het regionale gedans van de plaatselijke 40+'ers besluiten de vier mensen naar de tenten te gaan. Onderweg raken Ronald en Silke Fräser en Nadine kwijt. Als ze op een open plek in een maïsveld aankomen vraagt Silke zich af of er ooit eens iemand in de boom is klaargekomen waar ze nu voorstaan. Ze gaan in de boom zitten en hebben seks. Na deze ongewone omstandigheden gaan ze terug naar de tent en doen van alles: strelen, knijpen, kietelen, likken, lachen, pijpen, beffen, zuigen, zoenen, hijgen, maar “no neujking” (omdat ze geen condooms bij hebben).
Als ze volgende morgen wakker worden gaan Ronald en Fräser een stukje in de rivier zwemmen. Fräser verteld dat hij "godverdomme heeft geneukt". Ronald vraagt of hij dan geen condooms bij zich had. Fräser antwoordt dat Nadine die had. "Wat is het probleem dan?" vraagt Ronald. "SAMARINDE natuurlijk!" zegt Fräser.
Fräser heeft er wel spijt van dat hij met Nadine naar bed (tent) is geweest. Hij vindt haar onwijs leuk en is eigenlijk ook wel verliefd op haar, maar Samarinde komt altijd op de eerste plaats.
Nadat de vrouwen de camping hebben verlaten gaan Ronald en Fräser nog een stukje kanoën. Nadat ze terug zijn besluiten ze om naar Nederland terug te keren. Ze stappen in de auto en vertrekken. Na een tijdje belt Ronald naar Dani (een vriend van hem) en vraagt hoe het met hem is. Zijn vrouw / vriendin is namelijk zwanger. De baby was die morgen geboren maar Dani verteld ook dat er iets met Reza aan de hand is, maar omdat Ronald maar 5 franc bij zich heeft kan hij niet het hele verhaal horen.
Nu is het Ronald’s beurt om te rijden. Maar als Fräser in slaap gedommeld is draait hij om en keert terug naar de plek waar ze vandaan kwamen. Hij wil weer terug naar Silke.
Eenmaal aangekomen vindt hij haar op een muziekfestival. Ze knijpen ‘m ertussenuit en hebben weer seks. Aan het einde van het boek vraagt Silke hoe je “ik hou van jou” zegt. Ronald antwoordt hierop: “Ik ook van jou”
Analyse
Titel: de titel heet “ik ook van jou”, omdat helemaal in het einde van het boek Ronald “ik ook van jou” zegt tegen Silke.
Thema: het thema is vooral liefde, omdat de jongens verliefd worden op de meiden die zij tegen komen.
Opbouw, structuur en spanning: er is eigenlijk geen spanning in het boek
Personages:
- Ronald, Hij houdt heel erg van literatuur, en heeft net een relatie achter zijn rug samen met Reza.
- Fräser, Best brutaal, doet alleen waar hij zin in heeft. En probeert veel moeilijke woorden te gebruiken waar mogelijk is.
- Silke, Een Oegandees / Chinese vrouw die geadopteerd is door een Duits gezin.
- Nadine, Een blonde Duitse vrouw, die verder in het boek niet echt beschreven wordt. Aan het einde van het verhaal heeft ze seks met Fräser.
- Reza à De ex-vriendin van Ronald. Ze is paranoia, ze heeft een heel groot minderwaardigheidscomplex en is heel erg oversekst. Soms ziet ze het zelfs niet meer zitten.
Tijd: Het verhaal speelt zich af in de zomer van 1990. Het verhaal is in chronologische tijd verteld en wordt soms onderbroken door flashbacks van de relatie tussen Ronald en Reza. Die ook in chronologische volgorde wordt verteld. De vertelde tijd duurt ongeveer 4 dagen.
Perspectief: ik-perspectief, het verhaal wordt verteld door de ogen van Ronald.
Ruimte: Het verhaal speelt zich af voor een groot deel op een “Familie riviertje” bij een plaatsje in Frankrijk.
Over de schrijver
Ronald Giphart werd op 17 december 1965 geboren in Dordrecht. Hij heeft meerdere boeken geschreven zoals, Phileine zegt sorry. Hij heeft ook in televisieseries gespeelt zoals, De Co-assistent. Verder heeft 2 zonen en 1 dochter.
Eigen mening
Ik vond het een leuk boek, ik moest wel wennen aan het taalgebruik. Alles wat ze willen zeggen, zeggen ze ook en er zaten wel moeilijke woorden in. Voor de rest een prima boek.
Eindoordeel
Het is een leuk boek, vooral als je ook geen blad voor de mond neemt. Je moet wel een bredere woordenschat hebben, want er zitten moeilijkere woorden tussen.
https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-ik-ook-van-jou-door-ronald-giphart-44122
Boek 8 - havo 5
Ivanov
Brief aan de uitgeverij
Geachte Atlas Contact,
Hallo,
Mijn naam is Hanna Bervoets en ben 35 jaar. Ik schrijf deze brief naar jullie uitgeverij, omdat ik een fantastisch boek heb geschreven. Ik schrijf sinds kort boeken en dit keer heb ik mezelf echt overtroffen. Daarom mail ik jullie, zodat jullie mijn boek misschien op de markt kunnen zetten. Elk hoofdstuk komt er een stukje over een wetenschapper genaamd Ivanov die onderzoek deed naar aids en aap mens relaties. Hij reisde de hele wereld over om onderzoek te doen.
Daarna gaat het over Felix van der Elsken is in New York voor een minor Journalistiek aan de New York University. Tijdens zijn eerste maand in New York is hij vrij eenzaam maar na een tijdje valt hem Lois op. Hij zorgt ervoor dat ze elkaar tegenkomen op de gang.
Voor het vak Investigating Journalism moet Felix een artikel schrijven. Hij oppert het idee om een artikel over de schorsing van docent Frank te schrijven. Het is hem gelukt om haar te interviewen maar toch is de docent niet tevreden. Helena Frank is doorgegaan met het experimenteren van de kruising aap en mens.
Felix en Helena hadden een interview tijdens kerst. Dat interview is geëindigd in seks. Tijdens de seks had Helena sperma van Felix opgenomen in een bakje, zodat ze daar experimenten mee kon doen.
Na jaren sterft Helena. Felix is dan 43 jaar oud en bezoekt haar crematie. Daar ontmoet hij natuurlijk Lois weer en zij vertelt hem over de geboorte van het jong en de laatste jaren van Helena. Helena bleek Felix’ sperma geïnsemineerd te hebben bij een vrouwtjeschimpansee die beviel van een kruising tussen een aap en een mens. Ze nam het wezen mee naar huis, maar het kon zijn ogen niet openen, ademde moeilijk en heeft maar drie weken geleefd. Op een gegeven moment trof Lois Helena midden in haar kamer naakt met het dode jong aan en heeft ze haar de rug toegekeerd.
Het is in de ik-perspectief geschreven. Dus je kunt alles lezen vanuit de persoon zelf. Behalve de gecursiveerde zinnen dat is alwetende verteller.
Het is een boek voor ongeveer leesniveau 3. Dus het is een niet te moeilijk boek, maar je moet er wel kunnen blijven. Aan te raden aan leerlingen van havo/vwo 4 of havo/vwo 5. Leerlingen uit havo en vwo zijn wat beter in dit soort boeken lezen. Ook is dit te volgen voor leerlingen die het moeilijk vinden om te lezen.
Hopelijk heb ik u voldoende geïnformeerd en ik hoor zo spoedig mogelijk wat u van het verhaal vindt.
Met vriendelijke groet,
Hanna Bervoets
Boek 9 - havo 5
Hallo muur
Brief aan uitgeverij
Geachte uitgevrij Lebowski Publishers,
Hallo,
Mijn naam is Erik Jan Harmens en ik ben 49 jaar oud. De laatste jaren schrijf ik mijn eigen boeken en durfde eigenlijk het niet te brengen. Ik hoop dat jullie mij daarbij willen helpen door mijn boek uit te geven. In deze mail zal ik vertellen hoe het verhaal loopt, de titel ervan, het thema, het plot en het perspectief. Ook zal ik zeggen voor welk publiek het geschikt is. Om te beginnen bij de titel en dat is, Hallo muur.
Het thema van het boek is vooral eenzaamheid. Het gaat over een man die 43 jaar oud is en alcoholist was. In Hallo muur praat een man letterlijk tegen een muur. Over de jaren die achter hem liggen, waarin hij een burn-out kreeg, een echtscheiding doormaakte, een vader en een aantal beste vrienden zag overlijden én een geloofwaardig antwoord moest vinden op een alcoholverslaving. De muur zegt niets terug, maar biedt de man wel nieuw perspectief. Hallo muur is mijn meest autobiografische roman ooit. Het is een eerlijk, ontroerend en zeker ook grappig verslag over dwalen, falen en blijven ademhalen, en een hart onder de riem voor mensen die een nieuw leven proberen op te bouwen nadat ze de bodem hebben bereikt.
Er zit wel wat ongepaste woorden in dat komt, omdat iemand met zo’n vervelend leven moet je van de duistere kant laten zien. En dit soort dingen moet je niet verbloemen in een boek.
Het is een ik-perspectief, je leest wat de persoon zelf meemaakt. Je leest ook wat de persoon denkt en ziet.
Het is geen moeilijk boek om te lezen. Er worden geen moeilijke woorden gebruikt, wel worden er veel scheldwoorden gebruikt. Het boek is dus bedoeld voor wat oudere kinderen, dit vanwege het ongepaste taalgebruik. Boven de 14 is een mooie leeftijd om dit boek te lezen.
Hopelijk vinden jullie het een mooi boek en de moeite waard om het te produceren.
Met vriendelijke groet,
Erik Jan Harmens
Boek 10 - havo 5
En we noemen hem
recensieopdracht
Held of misdadiger ?
Het gaat over een vrouw die een achter nicht is van een zogenoemde “bommenneef”. Zij is zwanger en wilt haar kind vernoemen naar bommenneef, namelijk Frans. Frans heeft na de tweede wereldoorlog een pakketje laten bezorgen bij een huis van nazi’s en dat pakketje was een bom. Dus iedereen was overleden of zwaar verminkt. Die aanslag werd al snel gezien als heldendaad door Marjolijn Heemstra en haar familie. Na dat ze erachter is gekomen dat ze dus zwanger was ging ze op zoektocht naar bommenneef. Er spookte vragen door haar hoofd zoals: was bommenneef een held of een ordinaire misdadiger?
De titel is, En we noemen hem. Deze titel past wel het beste bij dit verhaal. Je weet namelijk niet hoe de baby uiteindelijk genoemd wordt. Als je denkt te weten hoe het genoemd wordt komt er gelijk een andere wending in het verhaal. Het thema is onderzoeken van gebeurtenissen. Zij is namelijk alleen maar bezig met het uitzoeken wat bommenneef nou eigenlijk heeft gedaan en waarom. Er is een hoofdpersonage en dat is marjolein zij is namelijk de gene waar je alles over weet en wat zij onderzoekt. Dat vind ik persoonlijk altijd het leukste als er één hoofdpersoon is. Het is tegenwoordige tijd, alleen de gebeurtenissen die zij onderzoekt is verledentijd. Ook is het een ik-perspectief. Dat vind ik ook heel fijn, want als er meerdere perspectieven zijn kan ik het niet meer volgen en raak ik de draad kwijt. De schrijfster is Marjolijn Barones van Heemstra ze is geboren op 10 februari 1981. Ze is geboren in Amsterdam en woont nog steeds in Nederland. Haar beroepen zijn schrijven en dichten.
Wat is dit een mooi boek. Zo een onverwacht einde, nooit verwacht dat dit boek zo een andere wending kan krijgen. In het begin was het al vrij snel duidelijk dat ze haar baby Frans wilt noemen. Na een paar weken is het al snel duidelijk dat ze hem geen Frans meer wilt noemen en het einde is anders dan verwacht. Natuurlijk gaat het vooral over de zoektocht van bommenneef, maar er gaat natuurlijk ook van alles door haar heen met de zwangerschap die niet helemaal loopt zoals ze hoopte. Het is knap dat zij alles op alles zet om erachter te komen hoe het allemaal nou echt zat en dat allemaal wanneer ze hoogzwanger is en ook nog is een zwangerschapsvergiftiging heeft.
Ik zal als tip geven aan de mensen die dit nog gaan lezen, door blijven lezen niet afhaken. Dat is het uiteindelijk allemaal waard.
Overige opdrachten
De mindmap werd op word gemaakt alleen ik kreeg het niet als een mooi plaatje in het wikiwijs, dus een foto gemaakt met mijn telefoon en in wikiwijs gezet.
Wat is je startpositie?
Aan het einde van havo 5 moeten jullie een mondeling examen afleggen over 10 gelezen boeken. Deze boeken lees je in havo 4 en havo 5.
Het is natuurlijk niet zo dat je pas in havo 4 begint met lezen. Jullie hebben allemaal al eerder boeken gelezen. De één misschien wat meer boeken dan de ander. De één leest alleen, omdat het moet, terwijl de ander ook voor zijn of haar ontspanning leest.
Eén van de doelen die we in havo 4 en 5 met lezen hebben, is dat je je ontwikkelt op het gebied van literatuur. Je gaat nog beter ontdekken welk type boek past bij jou en waarom. Aan het einde van havo 5 moet je een beargumenteerde mening kunnen geven over gelezen boeken.
We hebben dus een doel in havo 5, maar om een doel te hebben, moet je ook weten waar je gestart bent. Daarom de volgende opdracht voor jullie:
Denk eens terug aan de boeken die je gelezen hebt. Denk je dat dit literatuur of lectuur is? Wat is eigenlijk het verschil tussen literatuur en lectuur? Beantwoord de vorige vragen en verwerk je antwoorden in een goedlopend geheel.
Kies één van de boeken uit die je recentelijk gelezen hebt. Welk boek kies je en waarom? Raad je mensen dit boek aan of juist niet? En waarom? Beantwoord ook deze vragen en verwerk de antwoorden in een goedlopend geheel.
Plak je antwoorden hieronder
