Je gaat deze les uitleg krijgen over de vikingen. Lees de tekst en vragen goed en bekijk zo nodig de filmpjes.
Onder aan de pagina staat steeds een pijltje naar links en rechts. Als je klaar bent met de pagina, dan klik je op het pijltje naar rechts, zodat je verder kan gaan in de Wikiwijs.
Wie zijn de Vikingen? Waarom hebben wij het over de Vikingen?
De Vikingen worden ook wel de Noormannen genoemd. Zij waren Scandinavische bewoners uit Noorwegen, Denemarken en Zweden. De Vikingen zijn vooral bekend geworden door hun plundertochten door heel Europa. Tussen 780 en 1100 waren zij de schrik van Europa en hebben zij landen geplunderd zoals Engeland en Frankrijk.
Het tijdvak waar de Vikingen vooral bij horen is het tijdvak van Monniken en Ridders. Wat wel belangrijk is om erbij te vermelden is dat de Vikingen ook nog een klein stukje horen bij het tijdvak Steden en Staten. Toen de Europese steden net begonnen met groeien, kwamen de Vikingen roet in het eten gooien.
Omdat de Vikingen een groot en breed onderwerp is, is het helaas niet mogelijk om alles in één les te behandelen. Daarom gaan wij ons vandaag kort focussen op de geschiedenis van de Vikingen en de Goden die zij aanbeden. De lesdoelen die daarbij horen zijn:
Aan het eind van deze les kan je in eigen woorden omschrijven waarom Vikingen de schrik van Europa werden genoemd.
Aan het eind van deze les kan je het begrip polytheïsme in eigen woorden omschrijven aan de hand van het godenrijk van de Vikingen.
Aan het eind van deze les heb je je verdiept in tenminste één god in het godenrijk en kan je eigen woorden omschrijven waarom die god belangrijk was.
Om jullie alvast kort kennis te laten maken met de Vikingen, zien jullie helemaal onderaan een afbeelding staan. Op deze afbeeldingen zien jullie het schrift van de Vikingen (Runenschrift), vertaald naar het Nederlandse alfabet. Ook zie je hieronder een linkje staan.
Voordat je begint met het lezen van deze pagina, is het de bedoeling dat je een kort introductie filmpje bekijkt. Hierin wordt in vogelvlucht een beeld gegeven over de Vikingen:
Zoals we hiervoor al hebben gelezen, weten we dat de Vikingen een Scandinavisch volk was. De landen Zweden, Noorwegen en Denemarken liggen dicht bij Duitsland. Vroeger woonde de Germanen daar en daar hebben de Vikingen ook veel overeenkomsten mee. Als we kijken naar de godsdienst, de cultuur en het dagelijks leven, lijkt dat veel op dat van de Germanen, in de tijd van de Romeinen.
Vikingen staan vooral bekend in Europa als barbaarse mannen die plunderend door heel Europa trokken. Dit beeld klopt niet helemaal. Vikingen staan namelijk bekend als ontdekkingsreizigers, kolonisten, uitstekende scheepsbouwers en ambachtslieden. Helemaal onderaan deze pagina, zie je een afbeeldingen, waar de Vikingen allemaal zijn geweest.
Er was alleen een groot gevaar voor de Vikingen en dat was het voorbestaan. Scandinavië had een slecht klimaat, om veel gewassen te kunnen verbouwen. Het was er vaak erg koud, waardoor er maar weinig kon groeien. Ook zijn er heel veel bergen, waardoor niet alle stukken land bewoonbaar zijn. De Vikingen moesten hier een oplossing voor verzinnen en de oplossing had te maken met twee factoren: Cultuur en noodzaak.
In de cultuur van de Vikingen stond een aantal waarde hoog in het vaandel. Deze waarde waren:
Moed
Eer
Strijdvaardig
Het was voor een Viking heel erg belangrijk om dood te gaan in de strijd, omdat dat ervoor zou zorgen dat je in de “Hemel” terecht kwam. Hoe zit dit nu precies met de hemel van de Vikingen?
In de Godsdienst van de Vikingen, wat wij ook wel de Noordse Mythologie noemen, was het heel erg belangrijk om in Walhalla (hemel) te komen. Je kon Walhalla maar op één manier bereiken en dat was als je moedig zou sterven in een strijd of veldslag. Als je Walhalla had bereikt, dan mocht je samen met de goden strijden in Walhalla. Iedere dag dat je in Walhalla was vierde je feest en aan het eind ging men met elkaar vechten. Die herhaalde zich iedere dag weer.
Voor ons klinkt dit misschien een beetje gek, maar dit was waar de Vikingen in geloofden.
Waarschijnlijk klinkt de Noorse Mythologie nu nog een beetje gek, maar daar komen we zo nog op terug. Om je daar alvast op voor te bereiden, kan je hieronder een filmpje bekijken over de Noorse Mythologie. In het spel AC Valhalla (engelse vertaling) maak je kennis met de cultuur van de Vikingen en kom je erachter wat voor impact de Vikingen hadden op bijvoorbeeld Engeland.
Let op: Als je de ondertiteling wilt veranderen naar Nederlands, dan kan je klikken op het tandwieltje. De ondertiteling kan je dan aanpassen naar het Nederlands.
In het filmpje bij "de opkomst van de Vikingen" wordt al kort uitgelegd, waarom de Vikingen genoodzaakt waren om hun grenzen te verleggen. Ook wordt daar uitlegd waar de Vikingen allemaal naartoe gingen, om ervoor te zorgen dat er genoeg ruimte was om te wonen, maar ook genoeg eten was.
De Vikingen moesten dus wel van hun eigen huis weg, omdat het soms te maken had met of er genoeg eten was, maar ook omdat zij geen land konden erfen.
Nu jullie dit weten, gaan we in het stuk hierna kijken naar de Vikingen in Engeland.
Zoals we weten uit het vorige kopje “cultuur” en “noodzaak’’ weten we de beweegredenen van de Vikingen, om ergens anders naartoe te gaan. Engeland is hier een goed voorbeeld van.
Het begon allemaal op het eilandje Lindisfarne. In het jaar 793 werd het klooster op het eiland plundert door de Vikingen en zij lieten niemand levend. De Vikingen haalden buit uit het klooster, omdat het vol lag met goud en zilver. Omdat de Vikingen hierachter waren gekomen, werden er steeds meer plundertochten georganiseerd. Dit zorgde ervoor dat Vikingen snel hun roem konden halen en een plekje konden bemachtigen in Walhalla. De Engelse bevolking was hier niet goed op voorbereid en de Vikingen konden makkelijk alles plunderen. Uit vroege Engelse bronnen komt ook naar voren dat de Vikingen niet alleen plunderden, maar ook veel mensen vermoorden en vrouwen verkrachten. Ook andere landen hadden last van de Vikingen, zoals Frankrijk en Rusland. Ook daar zijn bronnen gevonden die hetzelfde vertellen. Daarom worden Vikingen ook wel de schrik van Europa genoemd.
Na een aantal decennia kwamen de Vikingen er ook achter, dat er niet alleen goud en zilver te halen was in Engeland. Doordat er in Scandinavië veel overbevolking was en er weinig grond was om gewassen te verbouwen, moesten de Vikingen hier een oplossing voor verzinnen. Die oplossing werd gevonden in Engeland.
Engeland heeft lange stukken grond, waar geen bergen staan. Het landschap is vooral heuvelachtig met lange stukken open grond. Dit was ideaal voor het verbouwen van gewassen of het stichten van kleine dorpjes. Nadat de mannen kleine nederzettingen hadden gesticht, kwamen er ook vrouwen en kinderen mee naar Engeland. Voorbeelden van steden die zijn gesticht door de Vikingen zijn: Dublin, Cork en Limerick.
In deze periode van plunderingen en het vestigen van nieuwe dorpjes of steden, was er ook een opkomst van beroemde Vikingen. Een voorbeeld hiervan is Ragnar Lothbrock. Hij was één van de eerste Vikingen die naar Engeland ging om te plunderen en stukken land te veroveren. Hij had met zijn leger ook gevochten tegen verschillende Engelse koningen en zorgde ervoor dat Vikingen zich konden vestingen op het vaste land van Engeland.
De laatste jaren zie je steeds meer videospelletjes, films en series over de Vikingen. Ik raad jullie aan om, als jullie het leuk vinden, deze te bekijken. Weet alleen wel, net zoals met alle videospelletjes en series over iets in de geschiedenis, dat niet alles historisch gezien klopt. Veel informatie is aantrekkelijker gemaakt en veranderd, zodat het voor ons leuker is om te bekijken. Natuurlijk kan je hier wel bepaalde elementen uit halen die historisch gezien kloppen (zoals klederdracht en landschap).
Jullie hebben net het filmpje bekeken over de Noorse mythologie
Nu gaan jullie zelf aan de slag met de Noorse mythologie en daar heb je een aantal opties voor. Voordat je de opties gaat bekijken, is het verstandig dat je eerst de volgende stappen doorloopt:
Zoek een partner in de klas. Maak dus een tweetal
Kies een personage uit de Noorse Mythologie (klik op de link)
Zoek zoveel mogelijk informatie over deze god of godin
Nu je als tweetal deze stappen hebt doorlopen, heb je een aantal opties voor de opdracht.
De eerste optie is dat je samen met je tweetal een presentatie maakt. Hiervoor gebruik je PowerPoint. Je spreekt de PowerPoint in en levert die in op de link die onderaan de pagina staat.
Weet je niet hoe je een filmpje maakt met PowerPoint? Geen probleem. Klik hier voor de uitleg.
Je maakt een filmpje samen met je partner en je speelt een verhaal uit de Noorse Mythologie. Let hierbij op dat sommige verhalen meerdere goden hebben. Kies er daarom voor dat jullie zelf verschillende goden spelen.
Let er wel op dat het filmpje aan de volgende aspecten moet voldoen:
Filmpje is tussen de 5 a 10 minuten
Informatie in het filmpje klopt
Ik moet in het filmpje kunnen zien, dat er twee leerlingen aan hebben gewerkt.
Je mag je laten inspireren door een film of serie, maar zorg ervoor dat de informatie die jullie geven of spelen, nogsteeds klopt.
Je krijgt twee weken de tijd om het filmpje in te leveren. (eind datum wordt gemaild)
Als het filmpje als voldoende wordt beoordeeld, krijg je een halve punt erbij op de aankomende toets!
Het arrangement De Vikingen is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
jordh kleinendorst
Laatst gewijzigd
2023-06-02 21:50:46
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0
Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
