Bij veel sporten, zoals turnen, moeten de sporters heel lenig zijn.
Bijvoorbeeld om een spagaat te kunnen maken.
Hoe word je leniger? Dit word je door de juiste oefeningen te doen.
Niet alleen voor turnen hebben je sterke spieren nodig.
Wat denk je van een hardloper op de 100 meter?
Of een schaatser op de 500 meter?
Duursporters, zoals een marathonloper, heeft geen enorm sterke spieren nodig.
Maar wel een groot uithoudingsvermogen.
Beide typen sporters hebben een goede training nodig om een topprestatie te bereiken.
In deze module kijk je naar de bouw van spieren die beweging mogelijk maken en de samenwerking tussen het autonome zenuwstelsel, het animale zenuwstelsel en het spierstelsel.
Verwerking
Stap 1
Spierstelsel en bouw van spieren
Veel mensen trainen met regelmaat hun spieren door te sporten.
Maar ook bij gewone bewegingen, zoals lopen en fietsen, zijn je spieren in beweging.
Spieren zorgen er overigens niet alleen voor dat je je beenderen kunt laten bewegen.
Opdracht 1 Mijn spieren
Schrijf 'Mijn spieren' in het midden van een vel papier of in een digitaal document.
Maak een woordweb waarbij je allerlei voorbeelden van spieren noemt die in je lichaam dagelijks actief zijn. Door lijnen te trekken is te zien welke woorden een relatie met elkaar hebben.
Vergelijk je woordweb met en klasgenoot en vul je deze verder aan.
Bestudeer uit de kennisbank. Deze is dezelfde als uit bron 2: werking en bouw van spieren.
Vul je woordweb aan met begrippen uit de Kennisbank.
Opdracht 2 Spieren en spiergroepen
Download het werkblad spieren
Kies een sport uit.
Kleur de spieren die gebruikt worden bij het uitoefenen van deze sport.
Zoek de namen van de gebruikte spieren op, kleur deze in en vul de namen in.
Je kunt hierbij Binas (Spierstelsel) goed gebruiken.
Je kunt ook gebruik maken van www.zygotebody.com. Links van de persoon staat een balkje waarmee je verschillende orgaanstelsels in het lichaam kan kiezen.
Opdracht 3 Parkinson
Mensen die lijden aan Parkinson hebben soms een maskerachtig gezicht.
Ook de spraak wordt minder duidelijk.
Welke spieren functioneren bij deze mensen slecht?
Wat voor type spiern zijn dat? Dwarsgestreept of gladde spieren?
Opdracht 4 Spieren
Bij welk orgaan verwacht je minder spiervezels per zenuwcel, bij spieren in de tong of bij wangspieren?
Wit en rood spierweefsel vind je niet alleen bij mensen.
Ook bij vogels is er verschil. Het borstvlees van kip is wit, het borstvlees van eenden en duiven is rood. Hoe ontstaat dit verschil?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Spiersamentrekkingen Opdracht 1 Spierspanning
Als je spieren niet bewegen (‘in rust’ zijn) zijn ze toch niet helemaal ontspannen: de spier blijft altijd een beetje gespannen. Dankzij die spanning kun je rechtop blijven staan en het gevoel hebben dat je rustig staat of zit.
Hoe heet deze situatie?
De spierspanning wordt geregeld door reflexen.
Een spier trekt samen als reactie op de uitrekking ervan.
Dat is de reflex die de arts oproept door met een hamertje op je knie te kloppen.
Hij rekt de pees kort uit en als reactie daarop trekt de spier zich samen.
Klop met een voorwerp, bijvoorbeeld een rubber hamertje, op de pees van de dijspier onder de knieschijf. Dit doe je zowel rechts als links, om beide kanten met elkaar te vergelijken.
Kniepeesreflex
Reflexen kun je het beste onderzoeken als een persoon volledig ontspannen is.
Om een echte reflex te krijgen, moet je de aandacht afleiden van het te onderzoeken lichaamsdeel.
Een afleidingsmanoeuvre bij onderzoek van de benen kun je de patiënt vragen de handen in elkaar te haken en van elkaar te trekken (jendrassik-handgreep).
Wanneer het deel ven het centrale zenuwstelsel die de reflex voor een deel remt, gedeeltelijk vernietigd zijn. Daardoor ontstaat een verhoogde spiertonus, spasticiteit genaamd.
Bekijk het filmpje, let op het kan zijn dat je het er niet prettig vindt uit zien:
Je zag dat botox (botulinetoxine) een oplossing kan zijn bij spasme.
Dit is een therapeutische toepassing van botox.
Botox wordt veel gebruikt bij cosmetische ingrepen. Wat wordt er dan gedaan?
Antwoorden Verwerking
Stap 1
Opdracht 3 Parkinson
De gezichtsspieren functioneren niet meer. Dit zijn dwarsgestreepte spieren die niet vastzitten aan het skelet maar aan de huid.
Opdracht 4 Spieren
Het aantal spiervezels per zenuwcel is kleiner bij de tong. De tong moet namelijk preciezer kunnen bewegen.
Kippen bewegen minder dan eenden (zwemmen) en duiven (vliegen) en hebben meer wit spierweefsel dan rood.
Stap 2
Opdracht 1 Spierspanning
Tonus.
Het te verwachten effect is dat het onderbeen omhoog wipt en enkele keren heen en terug slingert.
Het arrangement Spieren stercollectie W is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-09-27 15:21:45
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC BY-SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/74821/Module__Klaar_voor_de_start____H_5#!page-1859160
Leerniveau
HAVO 5;
Leerinhoud en doelen
Beweging;
Interactie;
Biologie;
Bouw en werking van spieren en botten;
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC BY-SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/74821/Module__Klaar_voor_de_start____H_5#!page-1859160
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Spieren
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
