Op deze pagina kun je de theorie vinden van paragraaf 3.1. Om te oefenen zijn er ook opgaven toegevoegd. Je gaat onder andere leren hoe je skelet is opgebouwd, wat de taken zijn van het skelet en hoe je botten precies zijn opgebouwd.
3.1.1. Hoe is je skelet gebouwd?
Afbeelding 1: Het skelet van de mens
Hoe is je skelet gebouwd?
In je lichaam ziten meer dan tweehonderd beenderen of botten. Samen vormen deze botten je skelet. De botten in je hoofd vormen je schedel. Je schedel wordt gedragen door de wervelkolom.
Je borstkas bestaat uit je ribben, een deel van je wervelkolom en je borstbeen. Je heupbeenderen horen bij je heupen of bekken.
1. Het skelet geeft stevigheid aan je lichaam. Je skelet vormt een soort stevige 'kapstok' waaraan je alle andere organen van je lichamen vastzitten. Zo zakt je lichaam niet in elkaar.
2. Het skelet bepaalt voor een groot deel de vorm van je lichaam. De botten van je schedel geven bijvoorbeeld vorm aan je hoofd.
3. Het skelet zorgt voo bescherming. Je borstkas en je schedel zitten om kwetsbare organen zoals je hart, longen en hersenen heen.
4. Het skelet maakt beweging mogelijk. Aan de botten zitten je spieren vast. Dankzij de spieren kunnen botten bewegen.
De bouw van je armen en van je benen lijken op elkaar.
Het opperarmbeen in je bovenarm is vergelijkbaar met het dijbeen in je bovenbeen. In je onderbeen zit het scheenbeen aan de voorkant en het kuitbeen aan de achterkant.
In je armen zitten de ellepijp en het spaakbeen. De botten verwar je makkelijk met elkaar. Onthoud het zo: aan de kant van je pink zit de ellepijp en aan de kant van je duim zit het spaakbeen.
Je handen en voeten bestaan uit veel kleine botten.
In je skelet heb je twee typen botten: Pijpbeenderen en platte beenderen.
Pijpbeenderen zijn langwerpige botten, die vooral in je ledenmaten voorkomen. Het langste pijpbeen is het dijbeen. Elk bot is omgeven door het beenvlies. In het beenvlies liggen bloedvaten en zenuwen. De bloedvaten gaan via het beenvlies het bot in. Vanuit het beenvlies groeit het bot, er ontstaan nieuwe botcellen.
Onder het beenvlies zit een harde laag: het beenweefsel. In het uiteinden (knobbels) van de boten zitten kleine holten in het beenweefsel. Dat noem je het sponsachtig been. In die holten zit rood beenmerg. In het rode beenmerg worden je bloedcellen gevormd.
Het middenstuk van het bot is hol. Dat is de mergholte. In de mergholte zit geel beenmerg. Hierin zit vet opgeslagen. Op de knobbels van het bot zit kraakbeen. Dat kraakbeen zorgt dat de botten soepel langs elkaar kunnen bewegen.
Platte beenderen zijn bijvoorbeeld je ribben, borstbeen en schedelbeenderen. Overal in de platte beenderen zit (hard) sponsachtig been met rood beenmerg. In platte beenderen zit geen mergholte en dus geen geel beenmerg met vet.
oefening
3.1.4 Waaruit bestaat been en kraakbeen?
Pijpbeenderen bestaan vooral uit Beenweefsel. De beencellen maken een stevige stof die tussen de beencellen ligt: tussencelstof. Die stevige tussencelstof bevat veel kalk en een beetje lijmstof. De kalk zorgt voor de stevigheid van het bot en door de lijmstof is het bot een beetje buigzaam.
Het kraakbeenweefsel bestaat uit groepjes kraakbeencellen met daartussen een geleiachtige tussencelstof. Die tussencelstof bestaat uit veel lijmstof en heel weinig kalk. Daardoor is kraakbeen heel buigzaam.
3.1.5 Waardoor werkt je wervelkolom als schokdemper?
De wervelkolom bestaat uit wervels. Door de wervels loopt het ruggenmerg. Dit dient als centrale zenuw van waar de zenuwen verspreiden door het hele lichaam. Tussen de wervels zitten kraakbeenschijven. Deze kunnen een beetje ingedrukt worden, in combinatie met de dubbele s-vorm van de wervelkolom dient het geheel als een soort schokdemper.
De wervelkolom is opgedeelt in verschillende delen. De eerste zeven wervels worden de halswervels genoemd, de volgende 12 zijn de borstwervels en de laatste vijf lossen wervels zijn de lendewervels. Onder de lendewervels zit nog een vergroeid deel. Dit bestaat uit, van boven naar onder, het heiligbeen en het staartbeen.
De ribben zitten vast aan de borstwervels en de heupbeenderen zitten vast aan het heiligbeen.
Het arrangement Bewegen is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteurs
Marleen Van Iersel
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-09-13 12:24:51
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Hoe is je skelet gebouwd?
De wervelkolom
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
