Opdracht: Duurzaamheid - vmbo12

Opdracht: Duurzaamheid - vmbo12

Duurzaamheid

Intro

Je hoort het woord duurzaam steeds vaker.
Duurzaam betekent dat iets lang meegaat en goed is voor mens, dier en natuur.

Je kunt bijvoorbeeld:

  • duurzaam bouwen.

  • duurzaam voedsel verbouwen.

  • duurzame kleding kopen.

In deze opdracht denk je na over duurzaam leven.

Opdracht:

Heb jij ideeën om zelf duurzamer te leven?

Noem twee voorbeelden. (Denk aan wat je eet, koopt of hoe je reist.)

 

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • herkennen wat duurzaam betekent.
  • uitleggen wat het verschil is tussen natuurlijke en niet-natuurlijke hulpbronnen.
  • benoemen welke drie voorbeelden van duurzame energiebronnen er zijn.
  • omschrijven wat biomassa is.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je herkent natuurlijke hulpbronnen (water, voedsel en energie) en je beschrijft maatregelen voor duurzaam gebruik.

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 en

Je krijgt uitleg over wat duurzaam is.

Je beantwoordt een aantal vragen en bespreekt met een klasgenoot de antwoorden.
Stap 2

Je bekijkt filmpjes over ijzererts en aardolie.

Je leert wat hulpbronnen zijn. Je maakt er een oefening over.
Stap 3

Je leert welke duurzame energiebronnen er zijn.

Je leest de Kennisbank.

Je maakt een oefening over biomassa en fossiele brandstoffen.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippen gaan over energie en duurzaamheid.
Eindopdracht A Als je kiest voor eindopdracht A: dan maak je een toets over duurzaamheid.
Eindopdracht B Als je kiest voor eindopdracht B: dan maak je een verslag over een duurzaamheidsonderwerp.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Duurzaam

Er zijn veel manieren om het woord duurzaamheid uit te leggen.

Duurzaamheid betekent:

  • Dat iets lang goed blijft of blijft bestaan.

  • Dat je verstandig omgaat met energie en de natuur.

 

Maak de volgende opdracht.

Daarna: 

Praat met een klasgenoot over jullie antwoorden.

Zijn jullie het eens?
Bespreek ook de verschillen met elkaar.

Stap 2: Duurzame hulpbronnen

IJzerertsmijn

Voor de producten die je dagelijks gebruikt, heb je grondstoffen en energie nodig.

IJzererts is een voorbeeld van zo'n grondstof.
Aardolie wordt gebruikt voor de opwekking van energie.

Bekijk onderstaande filmpjes van Schooltv.

Filmpje: IJzererts


Filmpje: Aardolie


Je hebt twee soorten hulpbronnen: uitputbare hulpbronnen en onuitputbare hulpbronnen.

Uitputbare hulpbronnen zijn hulpbronnen die op kunnen raken. Bijvoorbeeld olie, gas en steenkool. Als je ze gebruikt, worden ze minder.

Onuitputbare hulpbronnen zijn hulpbronnen die nooit opgaan. Bijvoorbeeld zonlicht, wind en water. Je kunt ze blijven gebruiken zonder dat ze verdwijnen.

Soms is de grens tussen deze twee soorten hulpbronnen niet zo duidelijk.
Het ligt er aan hoe je met de hulpbron omgaat.

Maak de oefening over verschillende soorten hulpbronnen.

 

Stap 3: Duurzame energie

Om energie te maken, heb je een energiebron nodig. Veel van onze energie komt van fossiele brandstoffen (aardolie, gas en kolen).

Er zijn twee soorten energiebronnen:

  • Primaire energiebronnen zoals gas, steenkool en wind.

  • Secundaire energiebronnen zoals elektriciteit. Om elektriciteit te maken, gebruik je eerst een primaire energiebron.

De meeste elektriciteit komt uit centrales waar ze fossiele brandstoffen gebruiken, zoals aardgas, olie en kolen. Dit zijn uitputbare energiebronnen, want ze raken ooit op. Het kostte miljoenen jaren om ze te maken, maar wij gebruiken ze snel. Binnen een paar honderd jaar kunnen ze op zijn.

Als je fossiele brandstoffen verbrandt, komt er CO2 vrij. Dit gas zorgt voor het versterkte broeikaseffect, waardoor het op aarde warmer wordt. Ook komen er andere vervuilende stoffen in de lucht, zoals roet en fijnstof. Dit veroorzaakt luchtvervuiling en zure regen.

Fossiele brandstoffen zijn ontstaan uit planten- en dierenresten die onder druk zijn veranderd in steenkool, olie en gas.

We gebruiken fossiele brandstoffen direct (bijvoorbeeld voor koken en autorijden), maar vooral om elektriciteit te maken.

Er bestaan ook duurzame energiebronnen. Die raken niet op en zijn beter voor het milieu. Voorbeelden zijn:

  • Zonne-energie: zonlicht wordt omgezet in warmte of elektriciteit met zonnecollectoren en zonnepanelen.

  • Waterenergie: energie uit vallend water, bijvoorbeeld bij een waterval of stuwdam.

  • Windenergie: wind laat een turbine draaien die elektriciteit maakt.


Kijk naar het volgende filmpje van Schooltv.


 

Biomassa is materiaal uit planten en dieren.
Je kunt het gebruiken om energie te maken, bijvoorbeeld door het te verbranden of om te zetten in biobrandstof.

Voorbeelden van biomassa zijn:

  • Hout uit bossen

  • Plantenresten van landbouw

  • GFT-afval (groente-, fruit- en tuinafval)

  • Mest van dieren

 

Lees in de Kennisbank de pagina over duurzame energiebronnen.

Maak de volgende oefening.

Afronding

Begrippen

Duurzame energie
Energie die je steeds opnieuw kunt gebruiken, zonder dat het opraakt.
Zonne-energie
Energie die je maakt met de kracht van de zon.
Windenergie
Energie die je haalt uit de wind.
Waterkracht
Energie die je maakt met stromend of vallend water.
Stuwdam
Een dam in een rivier waarachter een meer ontstaat om waterkracht te gebruiken.
Biobrandstof
Energie die je maakt van biomassa, bijvoorbeeld planten of afval.

Eindopdracht A: Toets

In deze stap maak je de toets: Duurzaamheid.
Kies per vraag het juiste antwoord.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Eindopdracht B: Duurzaamheid

De term duurzaamheid hoor je steeds vaker:

  • duurzaam bouwen
  • duurzaam leven
  • duurzaam eten
  • duurzame kleding
  • duurzaam ondernemen

Kies één van onderwerpen die hierboven staan.

Maak samen met je klasgenoot een kort verslag hierover.
Hoe je een verslag maakt, kun je zien in de gereedschapskist.

In het verslag vertel je iets over:
- de grondstoffen die worden gebruikt.
- over de productiemethoden (hoe het wordt gemaakt)
- over het transport van de grondstoffen.
- over het eindproduct. (wat wordt er gemaakt).

Zoek op internet naar informatie en afbeeldingen.
Maak het verslag 400 woorden lang.

Klaar?
Laat het verslag beoordelen door jullie docent.
Hij/zij zal het beoordelen op:

  • inhoud: het eindproduct laat zien wat wordt bedoeld met duurzaamheid.
  • vorm: het eindproduct is origineel en is met zorg gemaakt.

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • herkennen wat duurzaam betekent.
  • uitleggen wat het verschil is tussen natuurlijke en niet-natuurlijke hulpbronnen.
  • benoemen welke drie voorbeelden van duurzame energiebronnen er zijn.
  • omschrijven wat biomassa is.

Hoe ging het?

  • Tijd
    Had je voldoende tijd om de opdracht te maken?

  • Eindopdracht A Toets Duurzaamheid

Waarom koos je voor de toets? Hoe vond je de vragen van de toets?

  • Eindopdracht B: verslag schrijven

Hoe ging de samenwerking? Wat heb je van deze opdracht geleerd?

  • Het arrangement Opdracht: Duurzaamheid - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-21 12:30:50
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Milieu" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. Tijdens deze opdracht ga je je verdiepen in duurzaamheid en duurzame bronnen. Je begrijpt wat duurzaamheid betekent en leert over natuurlijke- en niet natuurlijke hulpbronnen en duurzame energie, zoals zonne-energie, windenergie, waterkracht, stuwdammen en biobrandstoffen. Om de opdracht af te sluiten maak je een toets en/of schrijf je in tweetallen een verslagje over een duurzaamheidsonderwerp.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Natuurlijke hulpbronnen en bronnen van energie; Aardrijkskunde; Natuurlijke hulpbronnen nu en toekomst; Duurzaamheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, duurzaamheid, duurzame energie, milieu, natuurlijke hulpbronnen, stercollectie, vmbo-12, windernergie, zonne-energie

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Duurzaamheid

    Grondstoffen en energiebronnen

    Biomassa

    Duurzaamheid

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van