Opdracht: Kenmerken ontwikkelingslanden - vmbo12

Opdracht: Kenmerken ontwikkelingslanden - vmbo12

Kenmerken ontwikkelingslanden

Intro

Je kunt zien of een land arm of rijk is. Bijvoorbeeld: rijden er (duurdere) auto's, staan er moderne of grote huizen?
Dan ben je in een rijk land.

Waaraan kun je herkennen dat je in een arm land bent?


In deze opdracht gaan we een aantal kenmerken bespreken van ontwikkelingslanden.

 

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • beschrijven wat er met een ontwikkelingsland bedoeld wordt.
  • minimaal drie kenmerken beschrijven van ontwikkelingslanden: armoede, analfabetisme, hoge bevolkingsgroei, monocultuur, lage levensverwachting, slechte infrastructuur.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
 

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 en

Je leert over het verschil tussen arme en rijke landen.

Je bekijkt een filmpje en maakt samen met een klasgenoot een woordspin over arm of rijk.
Stap 2

Je leert dat een laag gemiddeld inkomen per inwoner een kenmerk is van een ontwikkelingsland.

Je bekijkt een lijst van inkomens per land en beantwoordt er vragen over.
Stap 3

Je leert een ander kenmerk: bevolkingsgroei.

Er is dan slechte gezondheidszorg.

In de opdracht verklaar je de bevolkingsverschillen tussen Angola en Nederland aan de hand van twee diagrammen.
Stap 4

Je leert dat monocultuur te maken kan hebben met grote schulden in een land.

In de opdracht zie je dat verband door zinnen in de juiste volgorde te zetten.
Stap 5

en

Je gaat op internet op zoek naar nog twee kenmerken.

Je bespreekt de kenmerken met een klasgenoot.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippen hebben te maken met kenmerken van ontwikkelingslanden.
Eindopdracht A Kies je voor eindopdracht A: dan maak je de toets.
Eindopdracht B Is Zuid-Afrika wel/geen ontwikkelingsland? Je doet onderzoek naar een aantal punten en brengt een verslag uit voor een krantenartikel.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


 

Aan de slag

Stap 1: Arm of rijk?

Op vakantie weet je meestal al snel of je in een rijk of arm land bent.
Kijk maar om je heen: naar de mensen, de huizen en de auto's.

Toch moet je wel iets meer weten over een land.
Pas dan kun je bepalen of het rijk of arm is.

Bekijk de volgende video.

Je ziet hoe je een soort scheidingslijn kunt trekken over de wereld.
Aan de ene kant de rijke landen en aan de andere kant de arme landen.

Hoe kun je erachter komen of een land wel of niet rijk is?
Maak samen met een klasgenoot een woordspin op een A4'tje.

In het midden schrijf je de woorden: Arm of Rijk.

Daaromheen schrijf je een paar manieren hoe je kunt herkennen of een land wel of niet rijk is.

Stap 2: Inkomen per hoofd bevolking

In een ontwikkelingsland verdient bijna iedereen weinig geld. Dit betekent dat het inkomen per persoon laag is. 

Lees in de Kennisbank over inkomen per hoofd van de bevolking.
Kijk ook het filmpje in de Kennisbank.

Klik op de website van Wikipedia.
Je ziet een lijst van alle landen op basis van het inkomen.

De oefening die je nu maakt gaat over wat je net hebt geleerd.

Stap 3: Bevolkingsgroei

Een ander kenmerk voor veel ontwikkelingslanden is een slechte gezondheidszorg.
Toch is er sprake van een grote bevolkingsgroei. Er worden veel mensen geboren. 

Mensen worden er alleen minder oud als in een rijk land.

Lees in de Kennisbank de pagina over leeftijdsopbouw.

Maak de volgende oefening en vergelijk de bevolkingsopbouw van Angola en Nederland.

Stap 4: Monocultuur en grote schuld

Als een ontwikkelingsland voor de verkoop naar het buitenland afhankelijk is van één product, zoals koffie, chocola of rijst, heeft dat land een monocultuur.

Die ontwikkelingslanden hebben vaak grote schuld bij rijke westerse landen. Een slechte oogst kan ervoor zorgen dat een land weinig verkoopt en dus ook weinig kan kopen van een ander land. 

Lees in de Kennisbank de pagina over monocultuur.

Monocultuur en grote schuld zijn kenmerken die met elkaar te maken hebben.

Dat zie je ook in de volgende opdracht.

Vergelijk jouw antwoord met het antwoord van een medeleerling.

Stap 5: Nog meer kenmerken

Je las deze kenmerken van ontwikkelingslanden:

  • laag inkomen per hoofd van de bevolking: mensen verdienen er weinig.
  • bevolkingsgroei is hoog en slechte gezondheidszorg: er worden veel mensen geboren, maar ze worden minder oud dan in rijke landen.
  • monocultuur en grote schuld: door de verbouwing van één product, kan een land weinig verkopen aan het buitenland.

Een ander kenmerk is analfabetisme: weinig mensen kunnen lezen en schrijven. Dit zorgt ervoor dat een land arm blijft. Weinig kinderen hebben de kans om te studeren.

 

 

 

 

Afronding

Begrippen

Sloppenwijken
Een sloppenwijk is een wijk waar mensen wonen die door geldgebrek of woningnood geen betere woning kunnen krijgen. De woningen zijn vaak opgebouwd uit bouwafval en andere restmaterialen.
Monocultuur
Monocultuur is als een gebied vooral één soort plant of gewas teelt, bijvoorbeeld alleen maar koffie of rijst.
Armoedegrens
De armoedegrens is het minimum geld dat je nodig hebt om goed te kunnen leven.
Ruilvoet
Ruilvoet is hoeveel producten een land kan kopen met de spullen die het verkoopt aan andere landen.
Welvaart
Welvaart betekent dat mensen genoeg geld en spullen hebben om goed te kunnen leven.
Welzijn
Welzijn betekent dat mensen zich gelukkig, gezond en veilig voelen in hun leven.
Informele economie
De informele economie is het geld verdienen dat mensen doen zonder dat het officieel wordt geregistreerd, zoals klusjes doen of spullen verkopen zonder belasting te betalen.
BNP per inwoner
Het Bruto Nationaal Product per inwoner staat voor het gemiddelde inkomen van een inwoner van een land.
Levensverwachting
Levensverwachting is hoe oud mensen gemiddeld worden in een land.
Verstedelijkingstempo
Verstedelijkingstempo is hoe snel steeds meer mensen in steden gaan wonen.
Verstedelijking
Verstedelijking betekent dat steeds meer mensen in steden gaan wonen in plaats van op het platteland.
Analfabetisme
Het niet kunnen lezen en schrijven.
Ondervoeding
Wanneer een persoon te weinig voedsel of vooral slechte voeding krijgt.

Honger
Kwantitatieve honger: een persoon krijgt te weinig voedsel.

Kwalitatieve honger: een persoon krijgt voedsel met onvoldoende voedingsstoffen.
Gezondheidszorg
Alle organisaties en instellingen die met gezondheid bezig zijn.

 

 

Eindopdracht A: Toets

Maak de toets.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Kies op elke vraag het juiste antwoord.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt ook een overzicht van de vragen en kunt het juiste antwoord zien.

Eindopdracht B: Verslag schrijven

Stel je de volgende situatie voor:
Een politieke partij in Nederland (de PP) wil de ontwikkelingshulp aan Zuid-Afrika stopzetten. De partijleden zijn van mening dat Zuid-Afrika een welvarend land is. Het heeft daarom geen hulp meer nodig.

Opdracht
Journalisten van een dagblad willen daar een artikel over schrijven in de krant.
Zij hebben je gevraagd als (onafhankelijke) persoon onderzoek te doen naar de vraag of Zuid-Afrika wel/geen ontwikkelingsland is.
Je maakt daar na onderzoek een verslagje over.
Hoe je zo'n verslag kunt schrijven lees je in de gereedschapskist.


Kijk tijdens je onderzoek naar de volgende (deel)vragen:

  • Hoe hoog is het nationaal inkomen per hoofd van de bevolking?
  • Hoe staat het met de gezondheidszorg?
  • Heeft Zuid-Afrika een hoge bevolkingsgroei?
  • Is er sprake van een monocultuur?
  • Heeft Zuid-Afrika een hoge buitenlandse schuld?

Zoek op internet naar sites met informatie over Zuid-Afrika.
Gebruik de informatie die je opgezocht hebt om een verslagje te schrijven.

Klaar?
Kijk de beoordelingscriteria voor een verslag na in de gereedschapskist.
Lever je verslag in.

Je docent geeft een goede beoordeling als je:

  • een aantal verschillende kenmerken van ontwikkelingslanden noemt.
  • per kenmerk aangeeft of het wel/niet van toepassing is op Zuid-Afrika.
  • aangeeft of Zuid-Afrika wel/geen ontwikkelingsland is.
  • zo min mogelijk taalfouten in je artikel maakt.

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • het begrip ontwikkelingsland beschrijven.
  • minimaal drie kenmerken beschrijven van ontwikkelingslanden: armoede, analfabetisme, hoge bevolkingsgroei, monocultuur, lage levensverwachting, slechte infrastructuur.

Tijd

Had je voldoende tijd om de opdrachten te maken?

Hoe ging het?

  • Eindopdracht A

Hoe ging het maken van de toets? Welke vraag vond je moeilijk?

  • Eindopdracht B
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Heb je voldoende gegevens gevonden om een overtuigend verslag te schrijven?

  • Het arrangement Opdracht: Kenmerken ontwikkelingslanden - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-21 12:27:06
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Arm en rijk" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. Tijdens deze opdracht ga je dieper in op de kenmerken van zowel arme als rijke landen. Je bespreekt factoren zoals inkomen, bevolkingsopbouw en monocultuur die deze landen onderscheiden. Daarnaast begrijp je het begrip "ontwikkelingsland" en benoem je ten minste drie kenmerken die typisch zijn voor ontwikkelingslanden. Om de opdracht af te sluiten maak je een toets en schrijf je een verslagje over ontwikkelingshulp in Zuid-Afrika.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Nut en noodzaak van ontwikkelingshulp; Arm en rijk; Kenmerken van ontwikkelingsgebieden; Aardrijkskunde; Ontwikkelingsgebieden;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arm en rijk, arrangeerbaar, bevolkingsopbouw, kenmerken ontwikkelingslanden, monocultuur, ontwikkelingshulp, ontwikkelingslanden, stercollectie, vmbo-12

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Gemiddeld inkomen per land

    Kenmerken ontwikkelingsland

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van