Inleiding
Dit project richt zich op het werkproces B1-K1-W5: Reageert op onvoorziene en crisissituaties. Dit is onderdeel van examen D en hoort bij kerntaak 1: Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg.
Dit werkproces wordt in dit project behandeld en uitgewerkt om deelnemers meer aanknopingspunten te geven voor de uiteindelijke uitvoering in de praktijk.
Dit project wordt uitgevoerd volgens de Scrum methode, in een aangepaste versie.
In groepen wordt gewerkt aan Sprints, afzonderlijke onderdelen van het project. Deze sprints worden uitgewerkt op een digitaal scrumbord. Er is per onderdeel 1 scrummaster, deze stuurt het team aan. Op het scrumbord wordt aangeven welke activiteiten er zijn, wie wat doet en wat klaar is.
Op het scrumbord vind je 5 onderdelen:
- Product backlog: de totale opdracht / project
- Sprint backlog: de inhoud van het afzonderlijke onderdeel
- To Do: planning van taken / wie doet wat
- Busy: de onderdelen / opdrachten die verwerkt worden
- Done: de opdrachten die afgerond zijn.
http://eduscrum.nl/
Infopagina over scrum in het onderwijs.
Inhoud
B1-K1-W5: Reageert op onvoorziene en crisissituaties
Omschrijving:
De beroepskracht maatschappelijke zorg signaleert en onderneemt actie bij onvoorziene- en crisissituaties die het gevolg zijn van gedragsproblemen van psychosociale of psychiatrische aard, problemen van somatische aard, grensoverschrijdend gedrag of veroorzaakt worden door calamiteiten. Ze voert eerst preventieve acties uit die gericht zijn op het voorkomen van een crisissituatie en verdere escalatie. Ze schat het gevaar voor de cliënt, zichzelf en anderen in. Ze grijpt in en past in uitzonderlijke situaties middelen en maatregelen toe volgens afspraken in het plan van aanpak, de richtlijnen van de organisatie en wetgeving.
Ze roept de hulp in van collega’s of deskundige(n) van andere disciplines. Ze houdt de veiligheid van de cliënt, de groep, collega’s en zichzelf in de gaten. Tijdens een crisissituatie blijft ze in contact met de cliënt. Ze zorgt ervoor dat de cliënt weet waar hij aan toe is en wat er gaat gebeuren.
Achteraf evalueert de beroepskracht maatschappelijke zorg de onvoorziene- en/of crisissituatie met cliënt(en) en collega's, en maakt zo nodig afspraken om herhaling te voorkomen.
Voor Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen geldt aanvullend: De persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen maakt een risicoanalyse.
Resultaat:
Onvoorziene- en crisissituaties zijn waar mogelijk voorkomen. Tijdens een onvoorziene en/of crisissituatie is er op professionele wijze gehandeld. Vrijheidsbeperkende middelen zijn zo weinig mogelijk ingezet.
Voor Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen geldt aanvullend:
N.v.t.
Gedrag:
De beroepskracht maatschappelijke zorg:
- hanteert consequent haar eigen grenzen en gevoelens tijdens en na een crisissituatie;
- geeft tijdig haar grenzen aan bij onredelijke reacties en/of ongewenst gedrag van de cliënt;
- let goed op de (non-)verbale signalen van de cliënt(en);
- observeert de cliënt systematisch als er signalen zijn van dreigende agressie;
- signaleert tijdig of er sprake is van gevaar voor de cliënt, de groep, collega's en/of zichzelf;
- communiceert, ook in onduidelijke of stressvolle situaties, helder en eenduidig met anderen;
- handelt in onvoorziene- en crisissituaties snel en adequaat volgens de voorgeschreven
procedures, wettelijke richtlijnen en afspraken van de organisatie;
- past op een respectvolle en duidelijke manier de uitgangspunten toe die horen bij het
terugdringen van dwang en drang;
- bespreekt achteraf op een constructieve manier met de cliënt, collega's en andere betrokkenen
de crisissituatie.
De onderliggende competenties zijn: Samenwerken en overleggen, Instructies en procedures opvolgen, Met druk en tegenslag omgaan, Aandacht en begrip tonen, Begeleiden.
Noot: dit examen is gekoppeld aan het kwalificatiedossier Maatschappelijke zorg. Het dossier voor SMD en SCW kent niet een dergelijk werkproces. Binnen dit project geldt voor SMD en SCW studenten dat zij aan deze inhoud mee kunnen doen of een eigen project opzetten volgens dezelfde methode gelinkt aan het examen E: werkproces B1 K2 W1 - Werken aan eigen deskundigheid.
De project opzet moet door de docent goed gekeurd worden.
https://kwalificaties.s-bb.nl/Handlers/DocumentLibrary.ashx?id=173795
Planning
Dit project omvat ± 10 weken. Elke week is er 1 lesuur waarop de groep bij elkaar is met de docent. Daar kunnen afspraken gemaakt worden, kan gewerkt worden aan opdrachten en zijn er colleges of oefeningen in de groep.
Er is ruimte om aan onderdelen meer aandacht te besteden.
De verwerking van opdrachten gebeurt op een Scrumbord. Verdere uitleg hierover vindt plaats tijdens de eerste bijeenkomst.

Sprint 0
Backlog Sprint 0:
- Uitleg werkwijze project en scrummen
- Project onderwerp toelichten
- Scrum werkwijze uitleggen
- Teamvorming
- Scrumbord inrichten, deelnemers koppelen
Opleveren: groepen gevormd, scrumborden klaar voor gebruik.
1 les, eventueel uitloop week 2.
Sprint 1
Backlog Sprint 1: Stel binnen jullie groep een definitie op van wat volgens
jullie een onvoorziene en een crisissituatie is’
- Bespreek klassikaal voorbeelden van een onvoorziene / crisissituatie
- Bespreek in je groepje de genoemde situaties.
- Maak met je groepje een definitie van een dergelijke situatie.
Opleveren: Uitgewerkte definitie van een onvoorziene / crisissituatie. Plaats het document op het scrumbord.
1 lesuur.
Sprint 2
Backlog Sprint 2: Wat is een onvoorziene of crisissituatie en wat is
crisisinterventie
- Lees van te voren: Maatschappelijke zorg 1 - Thema 16: Crisisinterventie
- Lees van te voren: Methodiek en begeleiden – Thema 14: Interventietechnieken
- PPT docent
- Maak KBS* behorende bij Thema 16.
- Maak KBS* behorende bij thema 14
- Toets jullie definitie uit Sprint 1 aan de vandaag aangereikte theorie.
Opleveren: Uitwerking KBS thema 16 op scrumbord.
Uitwerking KBS thema 14 voor week 4 / 26 september
Conclusie van jullie toetsing eigen definitie aan de theorie
2 lesuren
* KBS: Kritische Beroeps Situaties zijn situaties waarin de beroepsbeoefenaar zich gesteld ziet voor een professioneel probleem of dilemma. De situaties zijn verzameld tijdens intensieve gesprekken met beroepsbeoefenaren in uiteenlopende werkvelden: psychiatrie, verslavingszorg, kinderopvang, jeugdzorg en ouderenzorg.
Sprint 3
Backlog Sprint 3: Beschrijf hoe je het meest passend regeert in een
onvoorziene of crisissituatie?
Oplevering:
- Lees het artikel over Lichaamstaal als achtergrond informatie.
- Maak met je groepje de Oefeningen Handelen in onvoorzien en crisissituaties (zie bijlage WIKI)
- Kies één oefensituatie uit om uit te spelen, maak daarvan een filmopname. Plaats deze op je scrumbord.
Lever de antwoorden in via het scrumbord
Sprint 4
Backlog Sprint 4: Aangeven van grenzen / Assertief zijn
Oplevering: Uitwerking van de vragen over assertiviteit (bijlage WIKI).
Bespreek deze met de groep, kom tot één antwoord.
Inleveren op scrumbord.
Sprint 5
Backlog Sprint 5: Omgaan met gedragsproblemen
- Maak individueel de e-learning module over Probleemgedrag, zie link hieronder.
- Upload je certificaat naar het scrumbord.
- PowerPoint / college docent.
- Bestudeer Thema 15 uit Maatschappelijke Zorg 1.
Maak als groep de KBS Omgaan met agressie en lever dit in op het scrumbord.
Freelearning module Probleemgedrag
Sprint 6
Wanneer een situatie uit de hand dreigt te lopen, te escaleren, is het belangrijk dat je deze ook weer ten goede kunt keren. Daarvoor moet je kunnen de-escaleren.
In de onderstaande presentatie wordt dieper op dit onderwerp ingegaan en er is een bijbehorende opdracht.
Maak de module in de GGZ Ecademy over de-escaleren (Escalatie en de-escalatie). Maak deze module en plaats een print screen van de uitslag in Trello.
Maak de module in de GGZ Ecademy over de-escaleren (Escalatie en de-escalatie). Maak deze module en plaats een print screen van de uitslag in Trello.