Thema: Waarnemen en reageren - hv123

Thema: Waarnemen en reageren - hv123

Thema: Waarnemen en reageren

Dit thema gaat over communicatie. Weet jij wat communicatie is?

Opdracht 1

Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen. Je bespreekt de antwoorden in de klas.

  1. Noteer de vijf kernwoorden uit het filmpje (eerst voor jezelf).
    Deel de antwoorden met je klas. De docent verzamelt de antwoorden.
  2. Noteer bij elk kernwoord zoveel mogelijk voorbeelden.
  3. Heb je het bij communicatie alleen over mensen? Of ook over dieren? En misschien zelfs over planten?
    Kun jij voorbeelden noemen hoe deze organismen communiceren? Wat doen ze?

Wat betekent communiceren?

In het woord communicatie zit het Latijnse woord ‘communis’. Dat betekent gemeenschappelijk. Iets krijgt een gemeenschappelijke betekenis. Je zou dus kunnen zeggen dat je door communicatie iets deelt. Dat doe je door informatie uit te wisselen, bewust of onbewust.

Bij communicatie zijn altijd tenminste twee organismen betrokken, een zender en een ontvanger. Je spreekt pas echt van communicatie, als de ontvanger ook weer informatie teruggeeft, hij reageert. Dat noem je ook wel feedback.

Elk organisme zendt signalen uit. Alleen al door er te zijn of door een bepaalde geur te hebben, zendt een organisme signalen naar de omgeving. Heel vaak zendt een dier ook signalen uit via ‘speciale’ kanalen.

Opdracht 2

Beantwoord de volgende vragen en bespreek de antwoorden in de klas.​

Wat ‘zenden’ deze kinderen uit?

1 2 3 4

1 Zien en gezien worden

Zien doen je met je ogen. Dieren hebben ogen in verschillende vormen en maten. De vorm en de plaats van de ogen hangen nauw samen met de functie van de ogen. Vergelijk eens wat ogen van dieren!

Om iets te kunnen zien is licht nodig. Licht van de zon of licht van een andere lichtbron, zoals een lamp. Licht is een natuurkundig verschijnsel, maar wat is het nu precies? En wat doen je ogen met het licht?

In dit blok ga je met deze onderwerpen aan de slag.

Blok 1 Zien en gezien worden

2 Horen en gehoord worden

Het maken van geluid is een van de manieren om te communiceren met elkaar.
Wat is geluid? Hoe maak je geluid? Hoe kun je geluid zien? Hoe werken je oren? Hoe bescherm je je oren tegen gehoorbeschadiging?

Dit blok gaat over geluid en (h)oren.

Blok 2 Horen en gehoord worden

3 Zenden en ontvangen

Overleven is waarnemen en reageren.
Ieder dier leeft in een omgeving: de zee, het land, de lucht. Daar moet het zien te overleven en daar moet het zijn jongen grootbrengen.
Daarvoor is het voor dieren belangrijk voortdurend signalen uit de omgeving waar te nemen. Elk dier heeft dus zijn zintuigen nodig om goed op de omgeving te kunnen reageren.

Ook jij neemt voortdurend de omgeving waar; al ben je je dat misschien niet altijd bewust.

In dit blok leer je eerst iets over zintuigen.
Daarna kijk je met welk gedrag dieren op die prikkels reageren.  
Tenslotte bestudeer je enkele vormen van communiceren die mogelijk zijn door zintuigen.

Blok 3 Zenden en ontvangen

  • Het arrangement Thema: Waarnemen en reageren - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-10-11 11:11:06
    Licentie
    CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Natuur voor hv12. Dit thema gaat over communicatie. Bij communicatie zijn altijd tenminste twee organismen betrokken: een zender en een ontvanger. Wanneer de ontvanger ook informatie teruggeeft spreken we pas echt van communicatie. Dit thema bestaat uit drie blokken. In blok 1 (zien en gezien worden)leer je over ogen en licht. In blok 2 (horen en gehoord worden) leer je over geluid en horen. In het laatste blok (zenden en ontvangen) leer je over zintuigen, hoe dieren op prikkels reageren en enkele communicatievormen. Veel succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VWO 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; HAVO 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Interactie; NaSk; Biologie; Mens en natuur; Mens en gezondheid; Licht, geluid en straling; Communicatie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    22 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, communiceren, horen, hv123, licht, mens en natuur, stercollectie, waarnemen en reageren, zien, zintuigen