Thema 1: Materie en techniek

Thema 1: Materie en techniek

Materie en techniek

Inleiding

“Scheikunde of chemie is een natuurwetenschap die zich richt op de studie van samenstelling en bouw van stoffen, de chemische veranderingen die plaatsvinden onder bepaalde omstandigheden, en de wetmatigheden die daaruit te destilleren zijn.”
(Bron: wikipedia)


Scheikunde is dus de studie naar stoffen.

Wat zijn stoffen eigenlijk? Met stof in de scheikunde wordt iets anders bedoeld dan het woord ‘stof’ in de spreektaal. Het gaat bij scheikunde niet om een bepaald stofje voor kleding, of om huisstof dat opgezogen moet worden met de stofzuiger. In de scheikunde wordt met stof een vorm van materie bedoeld die dezelfde chemische samenstelling heeft: een chemisch "zuivere stof".

Wat weet je al?

Wat ga je leren?

Aan het eind van dit thema kun je:

Stoffen

  • stoffen beschrijven aan de hand van de volgende stofeigenschappen: kleur, geur, oplosbaarheid in water, fase bij kamertemperatuur, elektrische geleiding, kookpunt, smeltpunt, dichtheid, de mate van warmtegeleiding, brandbaarheid en mengbaarheid.
  • metalen en kunststoffen beschrijven aan de hand van stofeigenschappen.
  • aan de hand van gevarensymbolen beschrijven welke gevaren het gebruik van bepaalde stoffen met zich meebrengt.

Mengsels

  • aan de hand van de dichtheid van stoffen beschrijven dat voorwerpen zinken, zweven of drijven in water.
  • het begrip zuivere stof beschrijven.
  • een aantal zuivere stoffen herkennen en benoemen.
  • bekende stoffen in zuivere stoffen en mengsels indelen en van de mengsels kun je de bestanddelen beschrijven.
  • de volgende mengsels benoemen en beschrijven:
    - suspensie,
    - oplossing
    - legering
    - emulsie.

Scheiding

  • de volgende scheidingsmethodes benoemen en beschrijven: bezinken en afschenken, filtreren en indampen.
  • beschrijven verwarmen of afkoelen van stoffen faseovergangen kunnen veroorzaken.

Waterzuivering

  • de productie van drinkwater uit grondwater en oppervlaktewater beschrijven.
  • van water benoemen waar je het tegenkomt (waaronder kraanwater, regenwater, zeewater, koelwater) en waar je het voor gebruikt.

Wat ga je doen?

Het thema ‘Materie en techniek’ bestaat uit de volgende onderdelen:

  Onderdeel Beschrijving Tijd in uren
  Inleiding   1
Stoffen Je ontwerpt kleding voor een brandweerman. Ook geef je aan hoe je een tweetal stoffen van elkaar kunt onderscheiden. 2
Mengsels Je doet de Eureka-proef van Archimedes na en onderzoekt zo of een kroon van massief goud is. 2
Scheiding Je scheidt een mengsel van zout, suiker en zand. 2
Waterzuivering Je bekijkt een filmpje over waterzuivering en geeft schematisch de scheidingsstappen aan. 2
  Afsluiting   3
  Totaal   12

 

Zo werkt het

Iconen

Binnen het thema worden de volgende iconen gebruikt:

Werk je alleen of samen met een klasgenoot?
Hoelang ben je ongeveer met de opdracht bezig?

 

Opdrachten

Hier vind je de vier opdrachten die samen het thema Materie en techniek vormen.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Stoffen

Opdracht 2

Mengsels

Opdracht 3

Scheiding

Opdracht 4

Waterzuivering

Afsluiting

Samenvatten

Maak een samenvatting van de leerstof in 1-2 A4’tjes.
Besteed hier ongeveer een uur aan.

Kijk bij elk van de vier hoofdstukken Stoffen, Mengsels, Scheiden en Waterzuivering naar de leerdoelen en verwerk alle leerdoelen in je samenvatting.

D-toets

Examenopgaven

Op deze pagina vind je enkele examenvragen uit examens van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de onderwerpen van deze opdracht.

Maak bij het beantwoorden ook gebruik van wat je al eerder geleerd hebt.
Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw.
Nadat je de vragen beantwoord hebt, kun je de vraag zelf nakijken en je score aangeven.

VMBO GT NaSk-1 Eigenschappen van materialen

NaSk-1 Eigenschappen materialen Vraag 21

VMBO GT NaSk-1 Stoffen herkennen

NaSk-1 Stoffen herkennen Vraag 2

VMBO GT NaSk-1 Gevaren van stoffen

NaSk-1 Gevaren van stoffen Vraag 10

Dichtheid

NaSk-1 Dichtheid Vraag 32

Water, water, water

NaSk-2 Water, water, water Vraag 38

Stofeigenschappen

NaSk-2 Stofeigenschappen Vraag 45

Zuiver of mengsels?

NaSk-2 Zuiver of mengsels Vraag 14

Soorten mengsels

NaSk-2 Soorten mengsels Vraag 34

Productonderzoek

NaSk-2 Productonderzoek Vraag 18
NaSk-2 Productonderzoek Vraag 28

 

Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen op onderwerp of hele examens.

Terugkijken

Neem de onderstaande zinnen over in je logboek en beantwoord de vragen.

  1. Ik geef het thema "Materie en techniek" het volgende cijfer: ...
  2. Waar heb je veel van geleerd? Schrijf eventueel ook op wat je geleerd hebt.
  3. Waar heb je weinig aan gehad? Wat kan beter?

Inleiding

  • Bekijk de introductie

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor de opdracht staat ongeveer 2 uur.
    Ben je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig geweest?
  • Waarnemen
    Heb je bij 'Waarnemen' de drie video's bekeken?
    Vind je het fijn om te leren door video's te kijken?
  • Verklaren
    Lukte het om de waarneming te verklaren?
  • Verwerken
    Ging het beantwoorden van de vragen goed?
    Moest je af en toe nog spieken bij de theorie?
  • Het arrangement Thema 1: Materie en techniek is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2023-03-15 15:27:49
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor NaSk voor VMBO KB. De volgende onderdelen worden behandeld: stoffen, mengsels, scheiding en waterzuivering.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO gemengde leerweg, 4;
    Leerinhoud en doelen
    Materie; Natuurkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    10 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, dichtheid, mengsels, nask, scheiding, stercollectie, stoffen, suspesie, vmbo kb, waterzuivering