Welkom
Welkom en leuk dat je deze Wikiwijs over het uitsterven van culturen bezoekt. Deze Wikiwijs begeleid je door twee lessen van 60 uur waarbij je leert over het uitsterven van culturen in de wereld en Europa. Het uitsterven van culturen klinkt misschien raar, maar aan het eind van deze Wikiwijs kun jij:
1. … uitleggen waarom het behouden van culturen zo belangrijk is.
2. … waarom een taal zo belangrijk is in het behouden van een cultuur.
3. … de kenmerken van een bedreigde taal omschrijven en uitleggen welke rol Europa speelt in het behouden van die taal.
De eerste les zal bestaan uit het kijken van een filmpje. Hierbij zul je een aantal vragen gaan beantwoorden en uiteindelijk zullen we deze vragen klassikaal bespreken.
De tweede les ga je een folder maken over een met uitsterven bedreigde taal. Wat dit inhoudt lees je bij opdracht 2.
Maar nu eerst...
Filmpje kijken
We beginnen met het kijken van het filmpje. De docent heeft dit filmpje klassikaal klaarstaan en anders volg je de onderstaande instructies.
Dit filmpje gaat over de Wade Davis die de hele wereld over reist en ziet dat er veel culturen zijn die lijken te vergaan. Wade Davis is een zogenoemde ontdekkingsreiziger voor National Geographic. In 2003 heeft hij voor TedTalk een praatje mogen houden over dit onderwerp. Het filmpje duurt 22 minuten.
Nu, let goed op en maak aantekeningen, want na het filmpje moet je hierover een aantal vragen beantwoorden. Daarna gaan we de vragen bespreken. Veel succes!
Om bij het filmpje te kunnen komen doe je het volgende:
Stap 1: Google: Dreams from endangered cultures.
Stap 2: Klik de eerste video aan.
Stap 3: Kijk de video.*
*De Nederlandse ondertiteling kun je aanzetten door op 'subtitles' te klikken (rechtsonderin, tweede tekentje van links) en Nederlands aan te vinken.
Opdracht 1 - Vragen bij het filmpje (10 min.)
Nu volgen er vier vragen (+ bonusvraag) waarvan de antwoorden terug te vinden zijn in het filmpje. Beantwoord deze vragen op de computer/laptop of in je schrift. Je hebt hier 10 minuten de tijd voor. Hierna gaan we de vragen klassikaal bespreken.
Vraag 1:
Wade Davis beschrijft in het filmpje de ‘etnosfeer’. Wat is de etnosfeer?
Vraag 2:
Veel culturen verdwijnen heel snel. Waarom kunnen we taal als een goede indicator zien wanneer we kijken naar het verdwijnen van een cultuur?
Vraag 3:
Wat is de grootste oorzaak van het verdwijnen van culturen?
Vraag 4:
Het uitroeien van een volk noem je een genocide. Hoe noem je het uitroeien van een cultuur?
Bonusvraag 5:
Welke voorbeeld dat Wade Davis gaf van hoe andere culturen de wereld ervaren sprak jou aan? Waarom sprak dit jou aan?
UNESCO - wereldatlas van bedreigde talen
Om bij de wereldatlas van bedreigde talen van UNESCO te komen, doe je het volgende:
Stap 1: google: UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger.
Stap 2: Klik op het eerste zoekresultaat.
Stap 3: Je bent nu op de site en ziet als het goed een kaart van de wereld, wanneer je naar beneden scrollt.
Stap 4: Druk op 'search languages'.
Stap 5: Schuif met de kaart en zoem in om Europa voor je te krijgen.
Stap 6: Kies een taal en begin met de opdracht!
Opdracht 2 - Maak een folder
Voor deze opdracht ga je in je eentje of in duo’s een folder maken. Je krijgt van je docent een A4 papier die je in drieën vouwt. Ook zal de docent er voor zorgen dat er stiften en andere benodigdheden klaar staan waarmee je een mooie folder kunt maken. Je hebt hier ongeveer 50 minuten de tijd voor.
Deze folder zal gaan over één taal uit Europa die door UNESCO wordt gecategoriseerd als een taal die bedreigd wordt. Deze taal kies je van de wereldatlas van talen die met uitsterven bedreigd worden. De docent zal je begeleiden naar deze website en uitleggen hoe je een taal kunt kiezen.
Je folder dient de volgende vragen te beantwoorden:
Over welke taal gaat je folder?
In welk land wordt deze taal gesproken?
Is dat de officiële taal van het land?
Hoeveel mensen spreken deze taal?
Hoe noemt men de sprekers van deze taal?
Vervolgens dien je ook nog in het algemeen de volgende vragen te beantwoorden:
Wat doet de Europese Unie om culturen die in de minderheid te zijn te beschermen?
Denk aan verdragen en overeenkomsten tussen landen in Europa.
Wees creatief in het maken van je folder! Gebruik verschillende kleuren en teken eventueel plaatjes!
Bedankt
Bedankt voor het bezoeken van deze Wikiwijs! Ik hoop dat je er iets van opgestoken hebt en dat je het leuk vond om de opdrachten te maken.
Heb je nog tips en tops voor deze Wikiwijs? geef ze door aan je docent!
Voor de docent
Deze Wikiwijs heeft de lengte van twee lessen van 60 minuten. Hierbij wordt in acht genomen dat de docent de eerste 5 minuten van de les besteed aan het openen van de les. Hierbij kan de docent kort vertellen wat er vandaag in de les staat te gebeuren en wat de leerlingen gaan leren. De laatste vijf minuten van de les kan de docent besteden aan het afsluiten van de les. Hier zou eventueel nog een stukje herhaling in voor kunnen komen, maar ook kan de docent vertellen wat er de volgende les op het programma staat.
Opdracht 1:
Bij het filmpje kijken kan de docent het filmpje klassikaal laten zien. Dit wordt aangeraden, maar de leerlingen kunnen het filmpje ook alleen kijken.
Voor het maken van de vragen kan de docent 10 minuten uittrekken.
Voor het nabespreken van de vragen kan de docent 15 minuten uittrekken.
Vragen en antwoorden:
Vraag 1:
Wade Davis beschrijft in het filmpje de ‘etnosfeer’. Wat is de etnosfeer?
De leerling kan iets opschrijven in het kader van de diversiteit van culturen en hoe die met elkaar in verhouding staan als een web over de aarde.
Vraag 2:
Veel culturen verdwijnen heel snel. Waarom kunnen we taal als een goede indicator zien wanneer we kijken naar het verdwijnen van een cultuur?
Omdat talen een cultuur letterlijk een stem geven waarmee alle tradities, historie, sociale gedragingen, etc. worden doorgegeven.
Vraag 3:
Wat is de grootste oorzaak van het verdwijnen van culturen?
Macht!
De verwestering van samenlevingen, globalisering. (Hier dient de docent tijdens de bespreking verder op in te gaan)
Vraag 4:
Het uitroeien van een volk noem je een genocide. Hoe noem je het uitroeien van een cultuur?
Etnocide (leg een link met etnosfeer!)
Bonusvraag 5:
Welke voorbeeld dat Wade Davis gaf van hoe andere culturen de wereld ervaren sprak jou aan? Waarom sprak dit jou aan?
Kan van alles zijn.
Opdracht 2 (50 minuten)
Als docent heb je bij het maken van de folder een begeleidende rol. Het is belangrijk dat de docent de leerlingen op weg helpt, wanneer ze niet uit de opdracht komen, maar het maken van de folder zelf is aan de leerlingen. Deze opdracht zet de leerlingen namelijk aan op onderzoek uit te gaan.
Het is eventueel mogelijk om deze opdracht te becijferen de puntentelling zal dan als volgt kunnen zijn:
Over welke taal gaat je folder? (1)
In welk land wordt deze taal gesproken? (1)
Is dat de officiële taal van het land? (1)
Hoeveel mensen spreken deze taal? (1)
Hoe noemt men de sprekers van deze taal? (1)
Wat doet de Europese Unie om culturen die in de minderheid te zijn te beschermen?
Denk aan verdragen en overeenkomsten tussen landen in Europa. (1)
Lay out. (1)
De leerlingen hebben, als het goed is, ruim de tijd om deze opdracht te maken. Is dit niet het geval dan kan de docent altijd de leerlingen de opdracht mee naar huis geven en aan het begin van de volgende les in laten leveren.
Variatie: Vervang de folder met een poster en laat de leerlingen een presentatie geven
