Stap 2

Zeker weer last van je hormonen?

Even herhalen:

Opdracht 1 Hormonen
Bestudeer de theorie uit de Kennisbank:

KB: De hormonale regeling van de voortplanting

De mannelijke geslachtshormonen zorgen voor de aanleg van de primaire geslachtskenmerken tijdens de ontwikkeling in de baarmoeder.
De geslachtshormonen zorgen ook voor de secundaire geslachtskenmerken in de puberteit en de aanmaak van sperma.

Werking LH en FSH
In de hypofyse worden twee geslachtshormonen gemaakt, namelijk het follikel stimulerend hormoon (FSH) en het luteïniserend hormoon (LH).
FSH stimuleert de aanmaak van zaadcellen in de teelbal.
LH zorgt ervoor dat cellen in de teelbal het mannelijk geslachtshormoon testosteron gaan maken. Testosteron kan op zijn beurt de aanmaak van FSH en LH remmen. Testosteron gaat dus (via de remming van FSH en LH) zijn eigen vorming tegen. Dit noem je een negatieve terugkoppeling.

Ook bij vrouwen wordt de productie van de geslachtshormonen beïnvloed door FSH en LH.
FSH en LH hebben beiden invloed op de menstruatiecyclus.
Samen met de follikels en de gele lichamen zorgen FSH en LH voor de opbouw en afbraak van het baarmoederslijmvlies en voor de ovulatie. Een ingewikkeld proces dat zich steeds herhaalt.
Tenzij de vrouw zanger wordt …

En dan nu verder met nieuwe informatie:

Opdracht 2 Menstruatiecyclus
Bekijk het volgende videofragment:

Video: Ovulatie
Video: De menstruatiecyclus

En bestudeer de menstruatiecyclus: www.bioplek.org

FSH stimuleert de rijping van follikels in de eierstok.
LH beïnvloedt de verdere rijping van de follikels en de ovulatie.
Daarna houdt LH de rest van het follikel (het gele lichaam) enige tijd in stand.

De eierstokken zelf maken twee andere hormonen:

Oestrogeen: dit hormoon zorgt voor de secundaire geslachtskenmerken.
Oestrogeen zorgt voor de ontwikkeling van het baarmoederslijmvlies.
Oestrogeen stimuleert de hypofyse tot een verhoogde afgifte van FSH en LH.
Een positieve terugkoppeling dus!
Progesteron: dit hormoon wordt na de eisprong door het geel lichaam aangemaakt.
Het zorgt voor de verdere ontwikkeling van het baarmoederslijmvlies en de baarmoederspieren.

Een dertigjarige vrouw moet door een operatie baarmoeder, eileiders en eierstokken missen.
Welk hormoon of welke hormonen worden nog geproduceerd door deze vrouw?

Neem de onderstaande tabel over en vul het juiste begrip in bij de omschrijving.
Kies uit:
negatieve terugkoppeling - LH - oestrogeen - FSH - progesteron - gele lichaam

...	Hormoon dat in de hypofyse wordt geproduceerd en zorgt voor de rijping van de eicel in de follikel.
...	Hormoon dat in de hypofyse wordt geproduceerd en de eisprong veroorzaakt.
...	Vrouwelijke hormonen die de ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken stimuleren.
...	Hormoon dat de groei van het baarmoederslijmvlies stimuleerd.
...	Blijft over na de ovulatie en gaat vervolgens progesteron produceren.
...	Een toename van het effect werkt remmend op de productie van de veroorzaker.

Opdracht 3 In schema
Download hier de kaartjes. Print en knip ze uit.
Leg deze kaartjes zo voor je neer op een A3, dat je de terugkoppelmechanismen van de geslachtshormonen duidelijk kunt uitleggen aan een medeleerling.
Trek pijlen zodat de terugkoppeling ook zonder jouw uitleg duidelijk is.
Doe dit zowel voor de regeling van de mannelijke als de vrouwelijke geslachtshormonen.

Leg aan een medeleerling jouw schema uit en vergelijk het met zijn/haar schema.

Kijk het schema na met behulp van Binas/Biodata. Vul eventueel de schema’s aan.
Maak een kopie voor elkaar van het meest duidelijke schema.

Noteer meteen de tabellen/figuren die bij dit onderwerp passen.

Colofon

Het arrangement Hoe werken de hormonen bij seksualiteit en menstruatie? W is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: Auteur Kunskapsskolan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd: 2018-06-25 12:28:14
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement van [auteur in kwestie]. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC BY-SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63273#!page-1930984

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement van [auteur in kwestie]. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC BY-SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63273#!page-1930984
Leerniveau: HAVO 4;
Leerinhoud en doelen: Biologie; Seksueel gedrag en SOA; Reproductie; Seksualiteit;
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Studiebelasting: 8 uur en 0 minuten
Trefwoorden: leerlijn, reangeerbare leerlijn, rearrangeerbare

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content Biologie. (2020).

Module: GGD - h45

https://maken.wikiwijs.nl/63273/Module__GGD___h45

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

Metadata overzicht (Excel)

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

IMSCC package

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.