Kustverdediging V4 PO

Kustverdediging V4 PO

Kustverdediging

Vooraf

Leerdoelen
De Nederlandse kust is ruim 500 kilometer lang. Zij bestaat uit stranden, duinen, waterkeringen en dijken. In deze les leer je wat er nodig is om onze kust tegen het water te beschermen en met welke bedreigingen de Nederlandse kust in de toekomst te maken krijgt.

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • met behulp van een voorbeeld omschrijven wat Nederland doet om zijn kust te beschermen tegen het water
  • twee bedreigingen noemen waarmee de Nederlandse kust in de toekomst te maken krijgt.
  • uitleggen dat er veel verschillende belangen spelen bij grote kustverdedigingsprojecten.

 

Je bent anderhalf uur bezig met alle stappen van kustverdediging. 

Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht schrijf je krantenartikel (max 1 A4). 


Uit het krantenartikel moet blijken dat je de leerdoelen hebt behaald.

Beoordeling
Het krantenartikel laten jullie beoordelen door jullie docent.
Bij de beoordeling let jullie docent op:

  • de inhoud: blijkt uit de ingezonden brief duidelijk wat je mening is over de kustverdediging bij de Hondsbossche en Pettemer zeewering.
  • de vorm: is het krantenartikel met zorg opgesteld.
  • taalfouten: bevat de brief niet te veel taalfouten.

Stap 1

Nieuwe bedreigingen voor de kust
Tussen 1955 en 2010 is er met man en macht gewerkt aan de Deltawerken en de versterking van de Nederlandse kust. Nu zijn er nieuwe bedreigingen die het noodzakelijk maken om de kustverdediging opnieuw ter hand te nemen. De twee belangrijkste redenen: de bodem van Nederland daalt en de zeespiegel stijgt.


Bodemdaling
 In de middeleeuwen woonden veel mensen op terpen (kunstmatige heuvels) om zich te beschermen tegen het water. Toen zij het land geschikt wilden maken voor de landbouw, begonnen zij met het ontwateren van de bodem. Een groot deel van Nederland bevat klei en veen. Als je het grondwater daar verlaagt, gaan deze grondsoorten ‘inklinken’ en daalt de bodem. Dat proces van inklinken en het dalen van de bodem gaat nog steeds door.


Zeespiegelstijging
Een andere factor om rekening mee te houden bij de kustverdediging is de klimaatverandering. De aarde warmt op, het landijs smelt, het water zet uit waardoor de  zeespiegel stijgt.

Sinds 1990 kunnen we de zeespiegel, en dus ook de stijging ervan, exact meten met behulp van satellieten.
Volgens de nieuwste KNMI’14- scenario’s stijgt de zeespiegel aan de Nederlandse kust tot 2085 met 25 tot 80 centimeter.
De Nederlandse kust vertoont een aantal zwakke plekken die bij een stijging van de zeespiegel verstevigd moeten worden om het achterliggende land veilig te stellen.



Vragen

  1. Wat kun je doen om de bodemdaling tegen te gaan? Waarom is een makkelijke oplossing niet zo gewenst?
  2. Wat kun je doen om de zeespiegelstijging tegen te gaan? Waarom is de oplossing niet zo makkelijk?
    1. Welke waterkeringen worden er naast duinen en dijken nog meer in het filmpje genoemd?
    2. Hoeveel zwakke schakels telt de Nederlandse kust?
    3. Zijn alle zwakke schakels inmiddels aangepakt? Met het aanpakken van een van de laatste zwakke schakels, de Hondsbossche en Pettemer Zeewering, slaan we drie vliegen tegelijk. Welke drie zijn dat?
    4. Wat is uniek aan het Kustwerk Katwijk?

Stap 2

Wat doen we eraan?
Als we als niets zouden doen om onze kust te beschermen tegen alle gevaren, zou het westen van het land vanzelf overstromen. Daarom moeten er maatregelen worden genomen.
Tegenwoordig wordt vooral ingezet op ‘dynamisch kustbeheer’. Dat wil zegen dat de natuur zijn gang mag gaan waar dat kan. Op plekken waar het nodig is, wordt harder ingegrepen.

Op veel plekken langs de Nederlandse kust spoelt meer zand weg dan er aanspoelt. De zandbanken voor de kust worden kleiner, de oever steiler en het strand smaller. Bij storm kan de zee gemakkelijker zand van de buitenste duinenrij wegslaan. De oplossing is eenvoudig maar ook bewerkelijk: meer zand in het kustgebied brengen.
Sinds 1979 bestrijdt Rijkswaterstaat kustafslag met het opspuiten van zand op of voor het Nederlandse strand (zandsuppletie). Sinds 1990 is dit de voornaamste vorm van kustverdediging. Het doel is om de kustlijn op de plek te houden waar hij in 1990 lag.

Bekijk het filmpje.

In de Hondsbossche en Pettemer Zeewering zit een gat van meer dan vijf kilometer tussen de duinen. Dat gat is ontstaan ten gevolge van de Sint Elisabethsvloed in 1421 (zie afbeelding).

Het gat is opgevuld met een dijk, maar door de klimaatverandering dreigt de dijk te laag te worden. Je zou de dijk kunnen verhogen, maar Rijkswaterstaat kiest voor een andere oplossing.
Bekijk het filmpje.

Vragen:

  1. In het eerste filmpje worden twee vormen van zandspuiten getoond. Welke twee zijn dat?
  2. Welke oplossing kiest Rijkswaterstaat in plaats van het verhogen van de dijk in het tweede filmpje?

Stap 3

Verschillende belangen bij kustverdediging
Het geval Hondsbossche en Pettemer zeewering
Bij kustverdedigingprojecten zijn een heleboel partijen betrokken. En die hebben allemaal verschillende verantwoordelijkheden en belangen. In het geval van de kustversterking bij de Hondsbossche en Pettemer zeewering is dat ook zo. De overheid, de provincie en de gemeente, maar ook aannemers die het werk willen gaan uitvoeren, de milieubeweging, bewoners en ondernemers in het gebied hebben allemaal hun eigen belangen. We kijken hier kort naar de opvattingen van de zandopspuiter en die van de natuurorganisatie.

Het zandopspuitbedrijf
Wij zorgen voor een eenvoudige en flexibele oplossing voor het probleem van de kustversterking. Met onze moderne sleephopperzuigers versterken wij de kust met uiteindelijk 40 miljoen kubieke meter zand uit zee. Bovendien zijn wij 20 jaar lang verantwoordelijk voor het onderhoud. De nieuwe kust die ontstaat, biedt in de toekomst volop kansen voor recreatie. Ook zal er nieuwe natuur ontstaan.


De natuurorganisatie
Door het opspuiten van grote hoeveelheden zand verdwijnen de strekdammen onder het zand. Op deze dammen vinden veel vogels hun voedsel.  De natuurorganisatie wil de natuur behouden voor het nageslacht maar door regelmatig zand op ter spuiten, heeft het zeeleven geen tijd om zich te herstellen. Op plekken waar zand gestort is, duurt het vier tot zes jaar voordat het leven op de zeebodem zich heeft hersteld. Bovendien wordt de kust er steiler van. Dat betekent dat er minder ondiepe leefgebieden voor bepaalde zeedieren beschikbaar zijn.

Stap 4

Eindproduct
Jullie schrijven krantenartikel (maximaal 1 A4).
Hierin maak je je standpunt duidelijk over de aanpak van de kustverdediging bij de Hondsbossche en Pettemer zeewering. Uit de brief blijkt duidelijk welk wat jullie belangrijk vinden voor de Nederlandse kust. 

 

Beoordeling
Laat het krantenartikel beoordelen door jullie docent.

Bij de beoordeling let jullie docent op:

  • de inhoud: blijkt uit het krantenartikel duidelijk wat je mening is over de kustverdediging bij de Hondsbossche en Pettemer zeewering?
  • de vorm: is het krantenartikel met zorg opgesteld?
  • taalfouten: bevat de brief niet te veel taalfouten?

  • Het arrangement Kustverdediging V4 PO is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Marlous Brinkman
    Laatst gewijzigd
    2018-06-12 09:58:39
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Waterproblematiek; Water; Nederland waterland; Aardrijkskunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    leerlijn, rerrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Aardrijkskunde. (2020).

    Kustverdediging vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/82668/Kustverdediging_vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van