Fundamenten van wetenschap

Fundamenten van wetenschap

Leerdoelen

Je leert wat de criteria van wetenschap zijn en deze kunnen benoemen en herkennen uit een bron.
Je leert een goede onderzoeksvraag  opstellen en een bijbehorende hypothese opstellen.
Je leert een onderzoeksvraag en hypothese  afleiden uit een artikel over wetenschap.
Je leert beoordelen of een artikel met wetenschappelijk nieuws elementen van betrouwbaarheid bevat.
Je leert analyseren welke risico's er zijn bij slechte wetenschap en iets kunnen zeggen over repliceerbaarheid in de verschillende disciplines.

SLU: 3

Achtergrondmateriaal

Ben Goldacre - Bad science
Aspecten van slecht onderzoek volgens Ben Goldrace (onderzoeksethiek) Lesdoel: de student is in staat de gevaren van slecht onderzoek te benoemen

Popper en wetenschap

Japanese Fraud Highlights Media-Driven Research Ethic

Shinichi Fujimura

Hwang Woo-suk

Diederik Stapel

Activiteiten

Lessen

Les 1:

Uitleg over falsificatie, reproduceerbaarheid, voorlopigheid van kennis.
Oefening met nieuwsberichten over wetenschap. Zoek van tevoren een artikel op met wetenschapsnieuws van bijv:

https://www.scientias.nl/

https://www.sciencedaily.com/

https://www.nu.nl/wetenschap (matige kwaliteit)

https://www.sciencemag.org/

Andere bronnen zoals wetenschapsbijlages van kranten of bijv. een podcast over wetenschap (behaarde apen van NRC) zijn ook goed.

 

Les 2:
Betrouwbaarheid van wetenschappelijk onderzoek, onderzoeksvraag en hypotheses.

Lees van tevoren 1 van de drie artikelen uit de achtergrondmaterialen (economen en zelfplagiaat, psychologie en replicatie, en betrouwbaarheid kankeronderzoek). Zorg dat je de rode draad van het artikel voor jezelf helder hebt. Aan het begin van deze les is er een korte quiz over deze artikelen.

Verder gaan we kort in op betrouwbaarheid en validiteit.

We onderscheiden bij betrouwbaarheid:

  • testconsistentie (als je een test nog een keer doet, komt er dan hetzelfde uit)
  • interne consistentie (als je iets meet aan een proefpersoon of experiment moet een vergelijkbare meting een vergelijkbaar resultaat geven)
  • versieconsistentie (zou je dezelfde test op een andere manier doen (bijv. versies van een proefwerk) dan moeten die vergelijkbare resultaten geven

Validiteit is vaak een probleem bij enquêtes. Dat kan komen doordat een respondent de vragen anders interpreteert of niet serieus invult. Belangrijk bij al het onderzoek, maar denk eens aan gezondheidsonderzoek, toelatingstesten voor studie.

Les 3:

We gaan kijken naar een aantal fraudezaken in de wetenschap en hoe sommige wetenschap misbruikt wordt.

We gaan tijdens de les aan de hand van een digitale quiz analyseren hoe deze problemen kunnen ontstaan en op te lossen zijn.

 

Lees van tevoren het eerder opgezochte nieuwsbericht door en beschrijf wat de onderzoeksvraag moet zijn geweest van dit onderzoek, wat er weerlegd is, en hoe jij de betrouwbaarheid inschat van het onderzoek.

Opdrachten

Voor les 2:

Lees van tevoren 1 van de drie artikelen uit de achtergrondmaterialen (economen en zelfplagiaat, psychologie en replicatie, en betrouwbaarheid kankeronderzoek). Zorg dat je de rode draad van het artikel voor jezelf helder hebt. Aan het begin van deze les is er een korte quiz over deze artikelen.

 

Voor les 3:

Lees van tevoren het eerder opgezochte nieuwsbericht door en beschrijf wat de onderzoeksvraag moet zijn geweest van dit onderzoek, wat er weerlegd is, en hoe jij de betrouwbaarheid inschat van het onderzoek.

Rubric

  • Het arrangement Fundamenten van wetenschap is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Rudy Jonker Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2021-08-26 20:37:20
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze module levert 4 punten op.
    Leerniveau
    VWO 5;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Ben Goldacre - Bad science
    https://www.ted.com/talks/ben_goldacre_battling_bad_science
    Link
    Popper en wetenschap
    https://www.youtube.com/watch?v=-X8Xfl0JdTQ
    Link
    Japanese Fraud Highlights Media-Driven Research Ethic
    http://science.sciencemag.org/content/291/5501/34
    Link
    Shinichi Fujimura
    https://en.wikipedia.org/wiki/Shinichi_Fujimura
    Link
    Hwang Woo-suk
    https://en.wikipedia.org/wiki/Hwang_Woo-suk
    Link
    Diederik Stapel
    https://nl.wikipedia.org/wiki/Diederik_Stapel
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.