Op deze pagina gaan jullie zelfstandig werken aan het onderdeel Bijvoeglijke bepaling van grammatica uit blok 4.
Als jullie de theorie en opdrachten hebben behandeld/gedaan, zijn jullie in staat een bijvoeglijke bepaling te herkennen in een zin. Verder zullen jullie het verschil kennen tussen een bijvoeglijke en bijwoordelijke bepaling.
Deze Wikiwijspagina bestaat uit verschillende onderdelen:
De opdracht Mount Everest;
Even kijken wat je nog weet van zinsontleding en woordsoortbenoeming;
Theorie over de bijvoeglijke bepaling en herhaling van de theorie over de bijwoordelijke bepaling;
Verschillende opdrachten om te oefenen met de bijvoeglijke bepaling;
Extra oefeningen over zinsontleding;
Een toets om te kijken of je de stof snapt;
Een reflectie.
Als eerste mogen jullie de opdracht Mount Everest gaan maken. Lees beide teksten en maak daarna de vragen die eronder staan.
Zoals jullie hebben gezien in de opdracht Mount Everest, kun je door het toevoegen van bijzonderheden, kenmerken of eigenschappen aan kernwoorden (zelfstandig naamwoorden) meer informatie geven. Door het gebruik van bijvoeglijke bepalingen worden teksten aantrekkelijker en kun je meer informatie geven.
Nu kunnen jullie met de theorie aan het werk.
Maar eerst gaan jullie een tweetal opdrachten maken over grammatica. Even kijken wat jullie nog weten over zinsontleding en woordsoortbenoeming. Als je hiermee klaar bent, kun je beginnen met de theorie over de bijvoeglijke bepaling.
Theorie
Bij de theorie kunnen jullie kiezen uit twee verschillende mogelijkheden.
Je kunt de theorie lezen bij Uitleg theorie, maar je kunt ook een filmpje bekijken waarin de theorie (met praktijkvoorbeelden) wordt uitgelegd. Uiteraard mag je ook van beide mogelijkheden gebruik maken.
Mocht nog meer uitleg willen bekijken, kun je onder Links nog twee filmpjes bekijken.
Hoe zat het ook alweer?
Eerst ga je de opfrisopdrachten (opdracht 1 en 2) doen om te kijken hoe het zit met jouw kennis over grammatica.
Hoe is jouw kennis over zinsontleding? Een kleine opfrispuzzel...
Opdracht 2 Wat weten jullie nog van grammatica?
Een stukje theorie
We hebben al verschillende zinsdelen besproken:
Werkwoordelijk gezegde
Naamwoordelijk gezegde
Onderwerp
Lijdend voorwerp
Meewerkend voorwerp
Bijwoordelijke bepaling
Voorzetselvoorwerp
Nu gaan we de bijvoeglijke bepaling (bvb) bespreken.
De bijvoeglijke bepaling is geen zinsdeel, maar een deel van een zinsdeel!
De bijvoeglijke bepaling noemt een bijzonderheid, een kenmerk of een eigenschap van een zelfstandig naamwoord (het kernwoord) in een zinsdeel.
Bijvoeglijke bepalingen zijn meestal bijvoeglijke naamwoorden of bezittelijke naamwoorden. Soms is het een zelfstandig naamwoord.
De bijvoeglijke bepaling kan voor het zelfstandig naamwoord staan, maar ook achter het zelfstandig naamwoord. Als het achter het zelfstandig naamwoord staat, begint het met een voorzetsel.
Het interessanteartikel in de krant | moet | je | beslist | lezen.
Artikel is in het eerste zinsdeel (onderwerp) het kernwoord.
interessante zegt wat over artikel
in de krant zegt ook wat over artikel
'interessante' en 'in de krant' zijn bijvoegelijke bepalingen bij artikel.
Stappenplan:
Hak de zin in zinsdelen.
Zoek in de zinsdelen de kernwoorden (= zelfstandig naamwoorden).
Kijk bij elk zelfstandig naamwoord of er binnen het zinsdeel een bijvoeglijke bepaling voor of achter het woord staat.
Als je denkt, dat je de theorie snapt, kun je gaan oefenen.
Wil je je nog meer verdiepen in de theorie, kun je het filmpje bekijken. Hierin worden ook veel voorbeelden gegeven.
Onder 'Links' kun je nog meer filmpjes met uitleg vinden.
Hoe zat het ook alweer met de bijwoordelijke bepaling?
Een filmpje met uitleg over de bijvoeglijke en bijwoordelijke bepaling
Uitleg bijvoeglijke bepaling
En nu gaan jullie zelf oefenen...
Oefenen met bijvoeglijke bepalingen
Als je denkt, dat je de theorie over bijvoeglijke en bijwoordelijke bepaling wel snapt, is het tijd om te gaan oefenen.
Hieronder vind je diverse verschillende opdrachten. Je kunt alle opdrachten maken, maar maak in ieder geval de opdrachten 3, 5 en 7. Mocht het je makkelijk afgaan, kun je de opdrachten bij Extra toetsen (verdieping) maken.
Veel succes!
Oefening: Opdracht 3 - Bijvoeglijke bepalingen 1
0%
Nu heb je de theorie doorgenomen en kun je kijken of je de theorie in de praktijk kunt toepassen.
Je hebt geleerd dat het antwoord op vragen als waar, wanneer, waarom, waardoor, hoe een bijwoordelijke bepaling is. Aan die verschillende vragen kun je al zien dat er verschillende soorten bijwoordelijke bepalingen zijn. De belangrijkste soorte bijwoodelijke bepalingen staan in het schema hieronder.
Bijwoordelijke bepaling
Vraag
Voorbeeld
van tijd
wanneer?
Over een half uurbegint de voorstelling.
van richting
waarheen?
Wij fietsen naar de bioscoop.
van plaats
waar?
Daar liggen je handschoenen.
van oorzaak
waardoor?
Door de verkeersopstopping kwam ik te laat.
van gevolg
met wat voor een gevolg?
Tot onze spijt komen Jack en Patricia niet.
van reden
waarom?
Vanwege de voorspelde storm gaan we niet weg.
van de handelende persoon
door wie?
Dat schilderij is door mij gemaakt.
van middel
waarmee?
Janne snijdt het brood met een bot mes.
van hoedanigheid
hoe?
Isa heeft het cadeau netjes ingepakt.
van hoeveelheid
hoeveel?
Het postpakket woog veertien kilo.
van doel
waarvoor? met welk doel?
Voor zijn ontspanning gaat Max vijf kilometer joggen.
van voorwaarde
onder welke voorwaarde of omstandigheid?
Bij slecht weer verzetten we het uitstapje.
van toegeving
ondanks wat?
Ondanks alle bezwaren verzette de leraar de datum van de repetitie niet.
Nu gaan we kijken of de theorie en de opdrachten zin hebben gehad met deze oefentoets.
Je bent verplicht deze te maken en hier een voldoende voor te halen.
Lukt het in eerste instantie niet, kun je de theorie nog een keer doornemen, nog een paar opdrachten maken om te oefenen of je kunt mij om uitleg vragen.
Heel veel succes!
Toets: Toets met bijvoeglijke en bijwoordelijke bepalingen
0%
Eens kijken of jij het verschil weet tussen een bijwoordelijke en bijvoeglijke bepaling.
Als je de toets voldoende hebt afgerond (17 van de 22 vragen correct beantwoord) , krijg je een bewijs van deelname.
Laat dit bewijs even zien aan mij. Maak je de toets niet tijdens de les, maar bijvoorbeeld thuis, maak dan een 'printscreen' en laat dit in de volgende les zien.
Succes!
Algemene Informatie
Titel
Toets met bijvoeglijke en bijwoordelijke bepalingen
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Bijvoeglijke bepaling is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Sandra Laarhuis
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-06-18 10:47:33
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
De leerlingen kunnen aan het eind van de lessen een bijvoeglijke bepaling herkennen in de zin. Verder kunnen ze het verschil zien tussen een bijvoeglijke bepaling en een bijwoordelijke bepaling.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Schrijven;
Spelling, interpunctie en grammatica;
Nederlands;
Schrijfvaardigheid;
De leerlingen kunnen aan het eind van de lessen een bijvoeglijke bepaling herkennen in de zin. Verder kunnen ze het verschil zien tussen een bijvoeglijke bepaling en een bijwoordelijke bepaling.
