Les 1:Inleiding Familieparticipatie
De laatste jaren is er veel veranderd in de ouderenzorg. De eigen regie, autonomie en zelfstandigheid van de oudere zorgvrager worden binnen het zorgproces nu veel meer benadrukt dan vroeger. Om deze begrippen goed tot zijn recht te laten komen, zijn wij gaan werken vanuit methodieken die dit voor de zorgvrager ook daadwerkelijk vorm geven. Naast de ontwikkeling van het Kleinschalig Wonen, de ontwikkeling van het Zorgleefplan aan de hand van de Vier Domeinen, is ook het begrip Familieparticipatie een veelgehoorde term geworden. En daarmee is ook gezegd dat Familieparticipatie de vernieuwingen mee aanvoert. Zelfstandigheid, eigen regie, autonomie en het inzetten van de eigen kracht betekent voor de oudere zorgvrager dat zijn netwerk intact blijft of uitgebouwd wordt. En actief kan blijven. Het begrip familieparticipatie omvat niet alleen familieleden die deel uitmaken van het leven van de zorgvrager, maar omvat ook diens vrienden, buren, clubgenoten, of kennissen. Kortom: het hele netwerk van de zorgvrager. Iedereen die voor hem of haar altijd al belangrijk was en een rol speelde in zijn of haar leven kan dit blijven doen.
Alle zorginstellingen, waar alles voorheen binnen de muren afspeelde, hebben inmiddels de deuren wagenwijd opengezet. De regie over iemands leven wordt niet langer overgenomen door de professionals, de regels van het huis, vastgestelde bezoekuren, of de zorgafspraken die gemaakt worden binnen de zorginstelling. De professional vraagt nu aan de zorgvrager en diens naasten, hoe zij het hebben willen en waar er behoefte aan is. En de professional, jij dus, stimuleert nu de mensen uit het sociale netwerk van de zorgvrager om actief te blijven. Net als voorheen, maar dan soms, als de zorgverlening intensief of specialistisch is bijvoorbeeld, in een samenwerkingsvorm met de medewerkers van de zorginstelling.
Dit vraagt van jou als zorgverlener wel het een en ander. Het vraagt dat je openminded bent en blijft, dat je creatieve oplossingen kunt bedenken en/of accepteren dat anderen het anders willen doen, dan jij. Het vraagt van jou dat je grenzen kunt bewaken. De grenzen van de ander en die van jezelf. Maar dit vraagt ook aanpassingen op jouw afdeling. Denk aan het gebruiken van ruimtes, de keuken bijvoorbeeld. Is op jouw afdeling al geaccepteerd dat de familie de keuken gebruikt? Kan ik als ‘zoon of dochter van’ op een middag een paar pannenkoeken komen bakken, omdat mijn moeder daar zo gek op is? En mag ik alle medebewoners dan ook trakteren? En kan meneer Jansen zijn zoon uit Australië op een opklapbed laten logeren in zijn eigen kamer op de PG-afdeling? Hoe openminded is de sfeer op de afdeling, richting familieleden? Kan daar nog iets aan toegevoegd worden?
Wie weet welke mogelijkheden je zult ontdekken tijdens het werken aan deze lessen...
Veel succes!
De docent zal een toelichting geven op de Kwaliteitskaders in de Normen Verantwoorde Zorg. Hierin wordt vanuit wet en regelgeving veel gezegd over participatie. Selecteer uit dat kwaliteitskader de informatie die jullie nodig hebben om je mening, visie of advies te onderbouwen.
De Wet Langdurige Zorg gaan jullie zelf bestuderen per subgroep en je vragen stel je aan de docent. Gebruik hiervoor de link naar de CIZ, en zoek bij de inofrmaite voor professionals:
https://ciz.nl/zorgprofessional/veelgestelde-vragen-zorgprofessional/wet-langdurige-zorg
Tijdens deze bijeenkomst richt je je in een subgroep op het beschrijven van een gezamenlijke visie. Het kan heel behulpzaam zijn als je start met een mindmap. Als jullie deze digitaal maken, kun je dit makkelijk toevoegen aan jullie einddocument. Maak er anders een foto van.
Overleg met de begeleidende docent als jullie er niet uitkomen. De visie is volledig beschreven als jullie daarin weergeven waarom familieparticipatie belangrijk is, voor wie dit belangrijk is, wat de meerwaarde is voor de zorgvrager, wat de meerwaarde is voor de zorginstelling en wat de zorgvrager van jou als zorgverlener mag verwachten op dit gebied.
Klassikaal worden de diverse beschrijvingen doorgenomen. Daarbij kun je tips geven aan je groepsgenoten, en zelf tips ter aanvulling ontvangen.
Wat is mantelzorg?
De grenzen van het beroep zijn een onderzoek waard. Kun je op alle vragen van de zorgvrager of diens familie JA zeggen, of zijn er zaken die niet kunnen? En waarom dan niet? Wat heb je daarover gevonden in bijv. de BIG-wet, de WGBO of de wet op de privacy? Zijn er andere redenen dan wet en regelgeving waardoor je NEE gaat zeggen? Welke dan? Zijn dat persoonlijke redenen of hangen die samen met je functie? Of biedt de organisatie geen ruimte voor een 'ja'? En op welke vragen zeg je dan persoonlijk NEE? Als er behoefte is aan intimiteit tussen de zorgvrager en diens echtgenote, maak jij dit dan mede mogelijk? Ben je heel ruimdenkend en meegaand, of stel je je terughoudend op?
Allemaal vragen die over het hanteren van grenzen gaan. Die van jezelf of die van de zorginstelling of van je functie. Het is goed om hierover te weten hoe dat nu werkelijk zit. Binnen je subgroep maken jullie dit bespreekbaar en jullie doen hier onderzoek naar.