Kerndoel 43:
De leerling leert over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leert eigen en andermans leefwijze daarmee in verband te brengen, en leert de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen.Centraal in de behandeling van dit kerndoel staan de thema's cultuur en levensbeschouwing, vanuit een Nederlandse context.
Dit kerndoel appelleert meer dan de andere kerndoelen van het leergebied aan een houding van leerlingen. Kennis en inzicht van verschillende culturen, subculturen en levensbeschouwingen is een voorwaarde om een mening te vormen en daarover met anderen van gedachten te wisselen.
Sleutelbegrippen:
Grens / migratie (emigratie, immigratie)/ migratiemotieven / multiculturele samenleving/ niet-Nederlanders/ autochtoon/ allochtoon/ asielzoeker/ vluchteling/ wereldgodsdiensten/ christendom/ islam/ hindoeïsme/ jodendom/ boeddhisme/ respect/ Discriminatie/ vooroordeel/ normen en waarden/ taal/ volk/ identiteit/ Cultuur/ cultuurkenmerken
Les 1: Multiculture samenleving
Doelen:
- De leerlingen kennen de meest voorkomende culturen en hun gebruiken
- De leerlingen hebben respect voor de verschillende culturen
- De leerlingen kennen de begrippen: cultuur, religie, multiculturele samenleving en traditie
Les 2: Discriminatie
Doelen discriminatie :
- De leerlingen weten wat vooroordelen zijn
- De leerlingen kennen de begrippen: racisme en discriminatie
- De leerlingen kunnen hun mening geven over racisme
- De leerlingen kunnen samenwerken
Doelen debat:
- De leerlingen weten wat een non-verbale houding is.
- De leerlingen weten wat een debat is.
- De leerlingen kunnen debatteren.
- De leerlingen weten wat een stelling is.
- De leerlingen kunnen hun stelling verdedigen met argumenten.
Beoodelingsformulier eindopdracht deel A kennistoets met Normering.
Antwoorden kerndoel 43
Multiculturele samenleving (3p)
- Wat is een multiculturele samenleving? (1P)
Van een multiculturele samenleving is sprake als in een land diverse groepen met verschillende culturen met elkaar samenleven.
- Wat vind je van een multiculturele samenleving? Geef een duidelijke mening met minimaal 1 argument. (2P)
De mening komt duidelijk naar voren met argument. Zonder argument -1P
Migratie (2P)
Grote groepen migranten uit de vroegere kolonies kwamen naar Nederland. Je ziet
hieronder een kaart met de gebieden die ooit een (gedeeltelijke) kolonie van Nederland zijn geweest. Bij enkele van deze gebieden staat een letter.

Indonesië
|
D
|
Suriname
|
A
|
Zuid-Afrika
|
C
|
Nederlandse Antillen
|
B
|
- Zet de juiste letter achter het juiste land. (Een fout -1P)
- Noem 2 redenen waarom mensen uit andere landen naar Nederland komen? (1P)
Werk / familiehereniging / oorlog / politiek
- Wat is het gevolg van migratie? (1P)
Kennis van andere culturen wordt vergroot
Ander voedsel
Spanningen omdat er gedacht wordt dat migranten bijv. banen inpikken
Allochtoon – autochtoon (2P)
- Wat is het verschil tussen een allochtoon en een autochtoon?
Autochtonen worden vaak aangeduid als de oorspronkelijke bewoners van een land. In Nederland zouden dat dus mensen zijn die in Nederland zijn geboren. Een allochtoon is iemand waarvan in ieder geval één van de beide ouders in een ander land is geboren.
Religie (6P)
- Wat zijn de 5 grootste wereldgodsdiensten? (2P)
Christendom/ Islam/ Hindoeïsme/ Boeddhisme/ Jodendom
- Noem per godsdienst 2 kenmerken. (4P)
Christendom / kerk / dominee / Jezus / bijbel
Islam / Moskee / Allah / koran / Mohamed
Hindoeïsme / veel goden / offers / Brahman
Boeddhisme / Boedha / reïncarnatie / Tibet/ Tempel
Jodendom/ Tora / Synagoge / God / JHWH / Sabbat
Vooroordelen/ racisme (3P)
- Geef twee voorbeelden van een vooroordeel. (1P)
Buitenlanders zijn slecht
Vrouwen kunnen niet autorijden
Leden van een bepaald ras voelen zich superieur aan leden van een ander ras
- Geef aan of er vandaag de dag nog sprake is van racisme? (1P)
Ja, er wordt nog steeds onderscheid gemaakt en mensen vanwege afkomst minder geacht.
Stellingen (2P)
Geef aan of je het eens of oneens bent met de stelling met minimaal één argument. (2P)
- Op school moet meer aandacht worden besteed aan racisme.
- Als op een school teveel leerlingen zitten met een zelfde afkomst, moet er verplicht worden gemixt met andere scholen zodat het beter verdeeld is.
Zonder argument -1P
Antwoorden kerndoel 44
Democratie (1P)
Nederland is een parlementaire democratie. Wat houdt dat in?
Democratie waarbij de burgers via gekozen vertegenwoordigers in het parlement, de wetgevende macht, invloed hebben op het beleid
Grondwet (2P)
Wat is een grondwet? Een document waarin de grondrechten van de staat in een bepaald land beschreven staan. (1P)
Wat is Artikel 1 van de grondwet? Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. (1P)
1e en 2e Kamer (2P)
Noem een verschil tussen de 1e en 2e Kamer?
De Tweede Kamer maakt wetten. De Eerste Kamer keurt die goed of af. Een wet mag pas worden uitgevoerd als de Eerste Kamer die wet ook heeft goedgekeurd. De Eerste Kamer mag de wetten niet zelf aanpassen. De Eerste Kamer mag ook zelf geen wetten bedenken. Als de Eerste Kamer een wet goedkeurt, heeft de Eerste Kamer later niet het recht om die wet weer af te keuren. De Tweede Kamer mag dit wel. Ook hebben zij het recht om te beslissen over het budget van Nederland.
Zo controleert de Eerste Kamer ook een beetje de Tweede Kamer.
Verkiezingen (5P)
Wie mogen er stemmen? Vanaf 18 jaar
Hoe vaak wordt er gestemd? 1x per 4 jaar
Waarop wordt er gestemd? Politieke partijen
Noem 5 politieke partijen met de partijleiders. PVDA/CDA/Groen Links/ VVD/ PVDD/D66
Noem een linkse partij en een rechtse. Links: Groen Links / rechts: PVV
Noem een verschil tussen een linkse en rechtse partij.
Links: grote overheid, eerlijke kansen voor iedereen, gelijke welvaart kern begrip: gelijkheid. Gaat uit van de maatschappij
Rechts: Kleine overheid, zelfverantwoordelijkheid. Kernbegrip: Vrijheid. Gaat uit van het individu.
(Elke fout -1 punt)
Prinsjesdag (2p)
- Wanneer is het Prinsjesdag? De derde dinsdag van september
- Wat gebeurt en met Prinsjesdag? Op die dag spreekt de koning de troonrede uit. Daarin geeft de regering aan wat het regeringsbeleid zal zijn voor het komende jaar
Antwoorden kerndoel 44
Democratie (1P)
Nederland is een parlementaire democratie. Wat houdt dat in?
Democratie waarbij de burgers via gekozen vertegenwoordigers in het parlement, de wetgevende macht, invloed hebben op het beleid
Grondwet (2P)
Wat is een grondwet? Een document waarin de grondrechten van de staat in een bepaald land beschreven staan. (1P)
Wat is Artikel 1 van de grondwet? Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. (1P)
1e en 2e Kamer (2P)
Noem een verschil tussen de 1e en 2e Kamer?
De Tweede Kamer maakt wetten. De Eerste Kamer keurt die goed of af. Een wet mag pas worden uitgevoerd als de Eerste Kamer die wet ook heeft goedgekeurd. De Eerste Kamer mag de wetten niet zelf aanpassen. De Eerste Kamer mag ook zelf geen wetten bedenken. Als de Eerste Kamer een wet goedkeurt, heeft de Eerste Kamer later niet het recht om die wet weer af te keuren. De Tweede Kamer mag dit wel. Ook hebben zij het recht om te beslissen over het budget van Nederland.
Zo controleert de Eerste Kamer ook een beetje de Tweede Kamer.
Verkiezingen (5P)
Wie mogen er stemmen? Vanaf 18 jaar
Hoe vaak wordt er gestemd? 1x per 4 jaar
Waarop wordt er gestemd? Politieke partijen
Noem 5 politieke partijen met de partijleiders. PVDA/CDA/Groen Links/ VVD/ PVDD/D66
Noem een linkse partij en een rechtse. Links: Groen Links / rechts: PVV
Noem een verschil tussen een linkse en rechtse partij.
Links: grote overheid, eerlijke kansen voor iedereen, gelijke welvaart kern begrip: gelijkheid. Gaat uit van de maatschappij
Rechts: Kleine overheid, zelfverantwoordelijkheid. Kernbegrip: Vrijheid. Gaat uit van het individu.
(Elke fout -1 punt)
Prinsjesdag (2p)
- Wanneer is het Prinsjesdag? De derde dinsdag van september
- Wat gebeurt en met Prinsjesdag? Op die dag spreekt de koning de troonrede uit. Daarin geeft de regering aan wat het regeringsbeleid zal zijn voor het komende jaar
Normering
Punt Cijfer
30 10.0
29 9.7
28 9.4
27 9.1
26 8.8
25 8.5
24 8.2
23 7.9
22 7.6
21 7.3
20 7.0
19 6.7
18 6.4
17 6.1
16 5.8
15 5.5
14 5.2
13 4.9
12 4.6
11 4.3
10 4.0
9 3.7
8 3.4
7 3.1
6 2.8
5 2.5
4 2.2
3 1.9
2 1.6
1 1.3
0 1.0