Het vrouwelijke dier.....
Cursus: voortplanting en verloskunde gezelschapsdieren.
Deel 1: Het vrouwelijke dier
Jullie gaan deze week aan de slag met het vrouwelijke dier, wat weten we nog?
Werk de onderstaande vragen uit. Je kunt je BSAVA boek gebruiken, je mag het ook op internet opzoeken maar kijk goed of je gebruik maakt van betrouwbare bronnen! En ik zou vooral ook jouw eigen materiaal van klas 1 erbij pakken! Daar heb je de meeste van de onderstaande vragen al beantwoord. Kijk daar uiteraard wel weer even kritisch doorheen.
Opdracht 1: geef de betekenis van de volgende termen:
|
Bronstcyclus
|
|
|
Geslachtsrijp
|
|
|
Fokrijp
|
|
Opdracht 2: Welke hormonale cyclus heeft een poes?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Welke bronstcyclus heeft een poes?
- Hoe noem je de bronst van een poes?
- Hoe herken ik de bronst van een poes?
- Waar moet ik in de bronstperiode rekening mee houden?
Opdracht 3: Welke hormonale cyclus heeft een teef?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Welke bronstcyclus heeft een teef?
- Hoe noem je de bronst van een teef?
- Hoe herken ik de bronst van een teef?
- Werk alle fases goed uit; geef aan wanneer ze het meest vruchtbaar zijn, wanneer kun je een progesterontest doen.
- Bij welke waarde van de progesteron test is de teef (waarschijnlijk) het meest vruchtbaar?
- Waar moet ik in de bronstperiode rekening mee houden?
Opdracht 4: Welke hormonale cyclus heeft een voedster?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Welke bronstcyclus heeft een voedster?
- Hoe noem je de bronst van een voedster?
- Hoe herken ik de bronst van een voedster?
- Waar moet ik in de bronstperiode rekening mee houden?
Opdracht 5 : Welke hormonale cyclus heeft een fret?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Welke bronstcyclus heeft een fret?
- Hoe noem je de bronst van een fret?
- Hoe herken ik de bronst van een fret?
- Waar moet ik in de bronstperiode rekening mee houden?
Opdracht 6: Hoe kan er worden ingegrepen op de hormonale cyclus bij de poes en de teef? Benoem wat volgens jou het meest geschikte moment is en welke opties er allemaal zijn.
Opdracht 7: Welke gezondheid technische voor- en nadelen heeft ingrijpen in die cyclus? Benoem dit voor teef, poes, voedster en fret.
Opdracht 8: Welke gedrags technische voor- en nadelen heeft ingrijpen in de cyclus? Benoem dit voor teef en poes.
Opdracht 9: Wat kan er met vrouwelijke fretten gebeuren wanneer deze niet dragend worden of niet gesteriliseerd worden?
Het mannelijke dier
Cursus: voortplanting en verloskunde gezelschapsdieren.
Deel 2: Het mannelijke dier
Afgelopen week zijn we aan de slag geweest met het vrouwelijke dier. Nu gaan we kijken naar het mannelijke dier. Werk de onderstaande vragen uit. Je kunt onderdelen vinden in het BSAVA boek, je mag het ook op internet opzoeken maar kijk goed of je gebruik maakt van betrouwbare bronnen!
Opdracht 1: Waarin verschillen de mannelijke geslachtsorganen van konijn, hond en kat van elkaar? En met welk doel? (Benoem de specifieke functie).
Opdracht 2: Wat is cryptorchidie en monorchidie, en hoe gevaarlijk is dit?
Opdracht 3: Wat adviseer je aan een eigenaar wanneer zijn of haar hond last heeft van cryptorchidie of monorchidie?
Opdracht 4: Welke hormonale cyclus heeft een reu?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Wat zie ik bij de reu wanneer hij geslachtsrijp is?
- Wat merk ik bij de reu wanneer deze in de buurt komt van loopse teven?
Opdracht 5: Welke hormonale cyclus heeft een kater?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Wat zie ik bij de kater wanneer hij geslachtsrijp is?
- Wat merk ik bij de kater wanneer deze in de buurt komt van krolse poezen?
Opdracht 6: Welke hormonale cyclus heeft een ram (konijn)?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Wat zie ik bij de ram wanneer hij geslachtsrijp is?
- Wat merk ik bij de ram wanneer deze in de buurt komt van vruchtbare voedsters?
Opdracht 7: Welke hormonale cyclus heeft een ram (fret)?
- Wanneer geslachtsrijp?
- Wanneer fokrijp?
- Wat zie ik bij de ram wanneer hij geslachtsrijp is?
- Wat merk ik bij de ram wanneer deze in de buurt komt van vruchtbare moertje?
Opdracht 8: Hoe kan er worden ingegrepen op de hormonale cyclus bij de reu, kater en ram? Benoem per diersoort wat volgens jou het meest geschikte moment is en welke opties er allemaal zijn.
Opdracht 9: Welke gezondheid of gedrags technische voor- en nadelen heeft ingrijpen in die cyclus? Benoem dit voor reu, kater en ram.
Hormonen en bevruchting
Cursus: voortplanting en verloskunde gezelschapsdieren.
Deel 3: hormonen en bevruchting
De afgelopen 2 lessen zijn we bezig geweest met de cyclussen van mannelijke en vrouwelijke dieren, wanneer zijn ze vruchtbaar en wat kunnen we doen om de vruchtbaarheid af te breken.
We gaan nu een stap verder richting de bevruchting en de dracht. Maar hiervoor moet je wel duidelijk hebben wat er in het vrouwelijk lichaam gebeurt. Hieronder staat een schematische weergave van de vrouwelijke geslachtshormonen, dit geldt voor eigenlijk alle vrouwelijke zoogdieren. Zo ook voor ons.
Opdracht 1: Bestudeer het schema van de vrouwelijke geslachtshormonen (in het wordbestand) en zorg dat je weet wat de hypofyse, de FSH, de LH, oestrogeen en progesteron doet.
Opdracht 2: Maak voor het mannelijk dier een gelijkwaardig schema. Benoem de hormonen en waar deze worden aangemaakt.
Opdracht 3: Teken eens het vrouwelijk geslachtsapparaat en teken de reis die een eicel aflegt van eisprong tot bevruchting tot innesteling.
Opdracht 4: Een bevruchting is een samensmelting van eicel en zaadcel, dit zat geen groot nieuws voor jullie zijn. Bij de bevruchting vindt er ook iets plaats wat ze meiose noemen. Leg uit wat meiose is en waarom dit ook noodzakelijk.
Opdracht 5: Een andere vorm van celdeling is mitose, wat verschilt mitose met meiose?
Opdracht 6: Nou heeft de bevruchting plaatsgevonden, hoe gaat het dan verder?
Probeer voor pup en kitten eens globaal de ontwikkeling van de vrucht van bevruchting tot geboorte te beschrijven. Vanaf welk moment zijn ze levensvatbaar? Op welk moment kun je het beste een echo laten doen?
Opdracht 7: Benoem voor de hond, kat, fret en konijn eens de draagtijd.
Dracht en werpen
Cursus: voortplanting en verloskunde gezelschapsdieren.
Deel 4: Dracht en werpen
De afgelopen 2 lessen zijn we bezig geweest met de cyclussen van mannelijke en vrouwelijke dieren, wanneer zijn ze vruchtbaar en wat kunnen we doen om de vruchtbaarheid af te breken. Ook hebben we gekeken naar de mannelijke en vrouwelijke hormonen. Nu gaan we verder met dracht en werpen, waar moeten eigenaren rekening mee houden? Je kunt vrijwel alle antwoorden op de onderstaande vragen vinden in de bronnen.
Opdracht 1: werk zowel voor de voedster, de poes en de teef uit waar de eigenaren vlak voor en tijdens de dracht rekening mee moeten houden. Denk hierbij aan de volgende punten; voeding, huisvesting, parasietenbestrijding, vaccineren, gedragsverandering.
Let op; bij teven komt er o.a bij de huisvesting vaak wat meer bij kijken dan bij voedsters en poezen. Werk dit goed uit.
Opdracht 2: Nou komen we de dracht wel door met de bovenstaande dieren maar we komen uiteindelijk op het punt dat de jongen gaan komen. Teven vinden het vaak heel prettig als de eigenaar in de buurt is, poezen en voedsters worden liever met rust gelaten. Het is wel belangrijk dat je weet wat je nodig hebt wanneer de geboorte (het werpen) op gang gaat komen.
Wat leg je klaar voor teven en hun pups?
Wat leg je klaar voor voedsters en hun jongen?
Wat leg je klaar voor poezen en hun kittens?
Opdracht 3: Het werpen gaat beginnen en alles ligt netjes klaar. Hoe merk je als eigenaar dat de geboorte op gang komt en beschrijf stapsgewijs eens de fases waar een werpende teef doorheen gaat (voor alle andere dieren is het niet veel anders) en leg uit wat er dan gebeurt.
Let op; wanneer dit op gang is bellen bezorgde eigenaren vaak, zorg dat je goed weet wat “normaal” is in deze fases.
Afwijkingen bij dracht, geboorte en na de geboorte
Cursus: voortplanting en verloskunde gezelschapsdieren.
Deel 5: afwijkingen dracht, geboorte en na de dracht
De afgelopen lessen hebben we gekeken naar de cyclussen, we hebben gekeken naar meest geschikte moment om het dier te laten dekken en naar de dracht en de normale fases van de geboorte. Nu gaan we kijken naar enkele afwijkingen rond dracht en rond de geboorte. Maak voor jezelf een duidelijk overzicht van de onderstaande zaken. Je kunt een tabel maken of in verhaalvorm het is maar net wat je prettig vind. Je kunt vrijwel alle antwoorden op de onderstaande vragen vinden in de bronnen.
Opdracht 1: Wanneer duurt de dracht te lang bij een hond en kat, wanneer neem je contact op met de dierenarts?
Opdracht 2: Tijdens de dracht kunnen er een aantal dingen gebeuren die effect hebben op het jong en of het moederdier. Zoek voor de onderstaande zaken uit wat er aan de hand is (inclusief symptomen), wat de mogelijke oorzaak/oorzaken is en wat je aan de klant moet adviseren wanneer ze met dit soort klachten bellen.
- Verwerpen van de vrucht, en dan alle 3 de versies: abortus, resorberen en mummificatie
- Vroeggeboorte
Opdracht 3: Ook tijdens en na het werpen kunnen er problemen ontstaan. Deze zijn natuurlijk erg beangstigend voor eigenaren. Verzamelnaam voor een niet vorderende partus is “dystocia”. Dystocia materna (oorzaak bij de moeder), en Dystocia foetalis (oorzaak bij de foetus).
Zoek voor de onderstaande zaken uit wat er aan de hand is (inclusief symptomen), wat de mogelijke oorzaak/oorzaken is en wat je aan de klant moet adviseren wanneer ze met dit soort klachten bellen.
- Weeënzwakte
- Obstructie
- baarmoedertorsie
- Te grote vrucht
- Abnormale ligging
Opdracht 4: Stel dat de eigenaar naar de praktijk komt met een hond waarbij waarschijnlijk een keizersnede plaats gaat vinden. Wat leg jij allemaal klaar in de praktijk?
Opdracht 5: Ook na de dracht kunnen er problemen ontstaan bij moederdier. En wanneer het niet goed gaat met moederdier gaat het automatisch ook slecht met de jongen. Wanneer eigenaren bellen met klachten over een dier wat onlangs jongen heeft gekregen is dit iets om heel serieus te nemen.
Zoek voor de onderstaande zaken uit wat er aan de hand is (inclusief symptomen), wat de mogelijke oorzaak/oorzaken is en wat je aan de klant moet adviseren wanneer ze met dit soort klachten bellen.
- Eclampsie
- Niet afkomen van de nageboorte
- Mastitis
- Baarmoederontsteking/pyometra
Deel 1 Het vrouwelijke dier.docx
