Werkloosheid bestrijden
De overheid is de meest voor de hand liggende partij om de werkloosheid aan te pakken. Dit kunnen ze op een aantal manier doen.
Een manier waarop de overheid de werkloosheid kan bestrijden, is het nemen van maatregelen om de vraag naar Nederlandse producten te vergroten.
Zo kan de overheid de vraag vanuit het buitenland stimuleren, de export. Dit doen ze door het geven van exportsubsidies. Op deze manier kunnen producten goedkoper worden aangeboden waardoor er wellicht meer vraag komt vanuit het buitenland. Ook door het stimuleren van innovaties kan de overheid werkgelegenheid creeëren. Innoveren is het bedenken van nieuwe producten. Als deze producten (in het buitenland) aanslaan zorgt dit weer voor meer werkgelegenheid.
Ook de vraag van de consumenten kunnen ze beïnvloeden. De overheid kan bijvoorbeeld de btw verlagen. Gezinnen houden dan meer geld over en zullen meer gaan consumeren. De vraag naar producten zal toenemen en dat is goed voor de werkgelegenheid.
Ook kunnen ze de loonbelasting en sociale premies verlagen. Op deze manier wordt het goedkoper om personeel aan te nemen en zullen bedrijven minder snel gaan mechaniseren of de productie verplaatsen naar het buitenland. Om consumenten meer te laten besteden moet er wel vertrouwen zijn. Dit noemen we het consumentenvertrouwen. Dit is lastig te beïnvloeden; het is vaak een gevoel dat consumenten hebben. Met het brengen van goed en positief nieuws over de Nederlandse economie en de vooruitzichten probeert de overheid het wel.
De overheid kan ook zelf meer gaan uitgeven. De overheidsbestedingen gaan dan omhoog.
Als de overheid bijvoorbeeld meer wegen laat aanleggen is dat goed voor de werkgelegenheid.
Een nadeel van meer overheidsbestedingen is dat de overheid meer geld nodig heeft en dat betekent hogere belastingen of een grotere staatsschuld.
Arbeidstijdverkorting, omscholing en bijscholing, loonmatiging
Een manier om de werkloosheid te bestrijden is arbeidstijdverkorting: werknemers gaan minder werken.
Door de arbeidstijdverkorting verandert de hoeveelheid werk niet, maar het werk wordt over meer mensen verdeeld.
Er zijn verschillende manieren van arbeidstijdverkorting:
- minder uren werken per dag/week.
- minder dagen werken per jaar.
- minder jaren werken per arbeidsleven.
Een manier om werklozen aan een baan te helpen, is bijscholing en omscholing van werknemers.
- Je spreekt van bijscholing als iemand een opleiding krijgt om zijn kennis op zijn vakgebied te vergroten.
- Je spreekt van omscholing als iemand een opleiding krijgt om een ander beroep te leren.
De overheid probeert ook te voorkomen dat ze werklozen moeten omscholen. Ze proberen dit door het onderwijs zo goed mogelijk aan te laten sluiten om de arbeidsmarkt. Als de overheid ziet dat er over een x aantal jaar een tekort is een een bepaalde sector dan zullen ze met reclamespotjes en voorlichting jongeren proberen enthouiast te maken voor dit beroep.
Loonmatiging kan een goed middel tegen werkloosheid zijn.
Je spreekt van loonmatiging als de lonen van de werknemers niet of nauwelijks stijgen.
Het voordeel van loonmatiging voor bedrijven is dat de loonkosten niet of nauwelijks toenemen. Bedrijven kunnen daardoor de werknemers makkelijker in dienst houden. Een ander voordeel is dat, wanneer de lonen in omliggende en/of concurrenrende landen wel stijgen, je internationale concurrentiepositie stijgt. Anderen zullen hun kostprijs zien stijgen en dit wellicht doorberekenen in de verkoopprijs. Nederlandse bedrijven hebben dit niet en worden dus goedkoper dan de concurrent.
In Nederland overleggen de overheid, de werkgevers en de werknemers samen over de loonstijgingen in veel beroepen.
Dit overleg wordt ook wel het poldermodel genoemd.
Loonkosten en minimumloon
Een van de redenen van de hoge werkloosheid in Nederland zijn de hoge loonskosten. Het is voor ondernemers veel aantrekkelijker om te investeren in machines, of om de productie in het buitenland te laten plaatsvinden.
Met een loonkostensubsidie, bedrijven krijgen dan een gedeelte van de loonkosten terug van de overheid, probeert de overheid om zoveel mogelijk werkgelegenheid in Nederland te houden.
Sommige ondernemers in Nederland gaan een stukje verder en willen graag van het minimumloon af. Als ze (vooral) ongeschoold personeel minder hoeven te betalen is de noodzaak er niet om de productie naar het buitenland te verplaatsen.
Het laatste wat de overheid kan doen is het ondernemersklimaat verbeteren. Er zijn een hoop ondernemers die Nederland ontvluchten omdat ze aan zoveel regels gebonden zijn. Minder regels is leuker ondernemer en dan blijven ze wel. Maar het ondernemersklimaat gaat verder dan de regels. Het is alles wat belangrijk is voor een ondernemer om zich in Nederland te vestigen. Je kunt dan denken aan:
- hoe is de infrastructuur geregeld
- hoe is de filedruk
- hoe is de beroepsbevolking geschoold
- hoeveel belasting moet je als ondernemer betalen
- hoe stabiel is de politiek
- is er veel arbeidsrust (wordt er vaak gestaakt?
Als je bovenstaande aspecten zo gunstig mogelijk maakt dan komen er steeds meer grote buitenlandse bedrijven zich in Nederland vestigen.
