De Tweede Wereldoorlog
Welkom!
Op deze site gaan we leren over de Tweede Wereldoorlog en zijn er allerlei opdrachten die je moet maken!
De bedoeling is dat je aan het einde meer weet over de Tweede Wereldoorlog. Je hebt er misschien al wat over gehoord op school of misschien weet je er heel veel van door je opa of je oma. Hier leer je meer over hoe het kon dat een oorlog zo groot kon worden, wat er is gebeurd in Nederland, je leert meer over de andere landen en natuurlijk over Duitsland!
Opdracht
Je gaat je eigen klokhuis filmpje maken over de Tweede Wereldoorlog. Voordat je begint te filmen, moet je eerst weten wat je gaat vertellen. Het is daarom belangrijk dat je eerst informatie gaat verzamelen en je onderwerp bepaald. Deze opdracht kan je maken in tweetallen of in drietallen.
Verwerking
De opdracht maak je volgens een stappenplan.
Stap 1. Kijk rond op deze site en kies een van de onderstaande onderwerpen waar jij meer over wilt leren:
- Hitler en hoe kwam hij aan de macht in Duitsland, dus hoe begon de oorlog?
- De oorlog in Nederland
- Het einde van de oorlog
Stap 2. Om verder te kunnen komen in het onderzoek, moeten we een paar dingen weten. Die ga jij uitzoeken:
- Wie was Hitler en hoe zag zijn leven eruit? Schrijf dit op, minimaal een half A4tje.
- Welke landen heeft Duitsland veroverd en wanneer? Maak hier een overzicht van op volgorde.
- We moeten er ook achter komen welke landen met elkaar in oorlog waren. Maak hier een overzicht van.
- Veel mensen moesten onderduiken. Zoek uit welke mensen de Duitsers wilden oppakken en waarom sommige mensen gingen onderduiken. Wat gebeurde er met mensen die opgepakt werden? Zoek dit op.
- De oorlog was bijna voorbij. Wat gebeurde er met Hitler? Wanneer werd Nederland bevrijd? Wanneer was de Tweede Wereldoorlog voorbij?
Je levert je werk bij de juf of meester in. Dat moet dus zijn:
- Minimaal een half A4tje over Hitler.
- Een overzicht van de veroverde landen.
- Een overzicht van de landen die in oorlog waren met elkaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.
- Een overzicht waarop staat welke mensen de Duitsers wilden oppakken en wat er kon gebeuren met de mensen die opgepakt waren.
- Een blad waarop staat wat er gebeurde met de bevrijding in Nederland en Europa.
Stap 3. Kijk nog even rond op deze site, bedenk wat je gaat vertellen.
Stap 4. Maak je klokhuisfilmpje!
Succes!
Informatiebronnen
Filmpjes
De meeste filmpjes komen van schooltv.
Beoordeling
Voor deze webquest zijn er in totaal 100 punten te verdienen.
- Minimaal een half A4tje over Hitler (10 punten)
- Een overzicht van de veroverde landen (10 punten als je het helemaal goed hebt).
- Een overzicht van de landen die in oorlog waren met elkaar tijdens de Tweede Wereldoorlog (10 punten als het helemaal goed is).
- Een overzicht waarop staat welke mensen de Duitsers wilden oppakken en wat er kon gebeuren met de mensen die opgepakt waren (20 punten).
- Een blad waarop staat wat er gebeurde met de bevrijding in Nederland en Europa (10 punten).
- Voor je klokhuisfilmpje krijg je 40 punten.
Afsluiting
Je hebt nu een heleboel geleerd en ook veel gedaan. Goed zo!
Beantwoord de volgende vragen en geef de antwoorden aan je meester of juf:
- Wat vind je van de informatie die je hebt opgezocht?
- Wat heb je geleerd van deze Webquest?
- Wat zou je een volgende keer anders doen?
- Wat ging er nu al heel goed?
- Wat vond je het leukste om te doen?
Leerkracht
Titel: De Tweede Wereldoorlog
Klas: Geschikt voor groep 7-8
Vakgebied: Geschiedenis
Uitvoering door: tweetallen of drietallen
Tijd: Deze webkwestie moet in 200 minuten te maken zijn.
Opbrengst: De leerlingen leveren in
- Minimaal een half A4tje over Hitler.
- Een overzicht van de veroverde landen.
- Een overzicht van de landen die in oorlog waren met elkaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.
- Een overzicht waarop staat welke mensen de Duitsers wilden oppakken en wat er kon gebeuren met de mensen die opgepakt waren.
- Een blad waarop staat wat er gebeurde met de bevrijding in Nederland en Europa.
- Een klokhuisfilmpje over het door hun gekozen onderwerp.
Leerdoelen:
- De leerlingen weten wanneer de oorlog is begonnen en geëindigd.
- Welke landen er veroverd zijn door Duitsland.
- Welke landen in oorlog waren met elkaar.
- De leerlingen weten welke mensen er opgepakt werden en wat er met deze mensen is gebeurd.
- De leerlingen weten hoe Nederland bevrijd is en wanneer.
- De leerlingen weten hoe Hitler aan zijn einde is gekomen.
Sociaal doel:
- De leerlingen moeten samenwerken om de juiste informatie te verzamelen en hun film op te nemen.
Extra materialen:
- Mobiel of tablet waarmee gefilmd kan worden.
- Papier en schrijfmateriaal.
Het begin van de Tweede Wereldoorlog
De Eerste Wereldoorlog
Om te weten hoe de Tweede Wereldoorlog is begonnen, moeten we eerst teruggaan naar de Eerste Wereldoorlog. Deze oorlog duurde van 1914 tot 1918. Duitsland hoorde bij de landen die de oorlog hadden verloren en zij moesten grote delen van hun grondgebied afstaan en een enorme oorlogsschatten betalen (een soort boete). Dat zorgde ervoor dat het land een grote economische crisis kreeg. Heel veel mensen waren dus erg arm. Duitsland mocht ook geen eigen leger meer hebben. Veel mensen in Duitsland waren erg boos; dit was niet eerlijk!
Wie was Hitler
Adolf Hitler werd op 20 april 1889 in Oostenrijk geboren in het stadje 'Braunau am Inn'.
Het gezin bestond uit:
Vader Alois, moeder Klara, broers Adolf en Edmund, zus Paula, halfbroer Alois junior en een halfzus Angela. Alois, Hitlers vader verwachtte van zijn kinderen dat zij precies deden wat hij hen opdroeg. Als zij dat niet deden kregen zij straf. Niet zomaar straf, want Alois mishandelde zijn kinderen. Hitler had het dus niet makkelijk thuis met een geweldadige vader. Toen hij nog jong was had hij veel moeite om met anderen om te gaan.
In 1903 overleed Hitlers vader. Hij was toen nog maar 16 jaar. Zijn leven veranderde en hij genoot van het leven, maar al snel ging het niet meer zo goed. Hij werd van school gestuurd en hij droomde ervan om naar de kunstacademie te gaan, maar daar moest je 18 voor zijn!
Toen Hitler 18 jaar was, vertrok hij naar Wenen (dat is de hoofdstad van Oostenrijk). Hij wilde daar naar de kunstacademie, maar ze vonden hem niet goed genoeg, Zijn moeder stierf aan borstkanker en daar had hij het moeilijk mee. Na de dood van zijn moeder verkocht hij zijn schilderijen op straat. Uiteindelijk kon hij de huur van zijn huisje niet meer betalen en kwam op straat terecht. Ondertussen begon hij Joden steeds meer te haten, want zij hadden allemaal wel een goede baan. Hitler vertrok naar Duitsland om daar in het leger te gaan.
Bekijk nu het filmpje!
Oefening: Vragen over het hoe Hitler en hoe hij aan de macht kwam
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
In het filmpje hebben we gezien dat Hitler eerst vocht voor het Duitse leger en boos was toen Duitsland de oorlog had verloren. Na de oorlog ging hij de politiek in en werd in 1933 kanselier (minister-president). In 1934 overleed de president van Duitsland. Hitler werd toen de machtigste man van Duitsland en iedereen noemde hem Führer.
Zijn macht gebruikte hij tegen de Joden. De Joden waren dus niet blij met Hitler, maar veel Duitsers wel. Hitler zorgde namelijk voor werk.
De joden werden gediscrimineerd en door veel mensen gepest. In 1935 stelde Hitler drie wetten in, deze werden de Neurenberger wetten genoemd:
1. De eerste wet gaf regels welke bepaalde of je een Duitser was of niet. Als je genoeg 'Duits bloed' had was je een Ariër. Arische mensen mochten ook niet meer werken voor Joden.
2. De tweede wet moest het Duitse bloed beschermen. Joodse mensen mochten niet meer trouwen met niet-Joodse mensen.
3. De vlag van Duitsland was vanaf de de hakenkruisvlag.
Oefening: Adolf Hitler
Start
Het begin van de Tweede Wereldoorlog
Oostenrijk werd eerst zonder problemen toegevoed aan Duitsland. Oostenrijk had namelijk dezelfde ideeen als Duitsland en wilde zich graag bij Duitsland aansluiten. In 1939 bezette Duitsland een deel van Tsjecho-Slowakije.
Hitler had een afspraak gemaakt met Stalin, de leider van de Sovjet-Unie (Rusland). Ze spraken af dat zij elkaar niet zouden aanvallen en zij zouden allebei een deel van Polen bezetten. Op 1 september 1939 viel Duitsland aan. Engeland en Frankrijk verklaarden op 3 september 1939 de oorlog aan Duitsland.
Nadat Polen was veroverd, viel Duitsland Denemarken en Noorwegen aan.
Daarna werden ook Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk veroverd.
Op Groot-Brittannië (Engeland) werden veel bommem gegooid en waren er gevechten in de lucht, maar Engeland kregen zij niet klein!
De Tweede Wereldoorlog in Nederland
Nederland was in de Tweede Wereldoorlog eigenlijk neutraal, maar Duitsland viel op 10 mei 1940 Nederland toch aan. Nederland was niet goed voorbereid op de oorlog, maar toch bleven de Nederlanders langer vechten dan de Duitsers hadden verwacht. De gevechten gingen door, maar Duitsland was sterker dan Nederland. De koningin en de regering vluchten naar Londen.
Op 14 mei bombardeerden de Duitsers Rotterdam. Ongeveer 900 mensen stierven en 78.000 mensen hadden geen huis meer. Na het bomberdement gaf het Nederlandse leger zich over.
Oefening: De Tweede Wereldoorlog in Nederland
Start
In 1940 toen de Duitsers net in Nederland waren, veranderde er nog niet veel. Er liepen wel Duitse soldaten, maar de meesten waren vriendelijk. Het leven ging gewoon verder. Na een tijd kunnen spullen en eten alleen nog gekocht worden met bonnen. Er is alleen steeds minder, dus zelfs met bonnen kan je niet altijd aan alles komen wat je wilde hebben. Als je weinig spullen hebt, moest je wel creatief worden. Maar niet alleen voor de Nederlanders werd het moeilijker, ook voor de Joden was het steeds moeilijker. Joodse mensen mochten niet meer op bepaalde plekken komen, Nederlanders mochten niet meer bij Joden kopen, Joden werden ontslagen en Joodse kinderen moesten naar Joodse scholen. Sommige Nederlanders waren het niet eens met de Duitsers en gingen staken.
Jodenvervolging
Zoals al eerder gezegd haatte Hitler de Joden en mochten zij steeds minder. Uiteindelijk mochten de Joden steeds minder en werden zij gedwongen een gele ster op hun jas te dragen. Zo kon iedereen zien dat zij Joods waren.
Hier stopte het niet bij! Veel Joden werden opgepakt en naar kampen gebracht. In Nederland waren drie bekende kampen:
- Kamp Vught
- Kamp Amersfoort
- Kamp Westerbork
Kamp Westerbork was een doorvoerkamp. Dat betekent dat de Joden daar naartoe werden gebracht en later op de trein werden gezet naar Duitsland of Polen.
Hongerwinter
Maar ook voor de Nederlanders werd het steeds moeilijker in Nederland. In 1944 werd een gedeelte van Nederland al bevrijd en iedereen dacht dat de bevrijding nu snel zou komen. Dat duurde alleen nog een hele tijd. Veel Nederlanders kregen te horen dat zij naar Duitsland moesten gaan om te werken, maar dat wilde niet iedereen! Veel mensen doken onder.
De hongerwinter begon in september 1944 en eindigde pas in april 1945. Veel mensen hadden het moeilijk, want er was geen eten en het was erg koud. Limburg was al bevrijd en daarom kwamen er geen steenkolen meer uit Limburg naar het bezette deel van Nederland. De Nederlandse regering had vanuit Londen bepaald dat er een spoorwegstaking kwam. Er reden dus geen treinen. Als straf verboden de Duitsers dat er voedsel en brandstof via de binnenvaart vervoerd zouden worden. Dit zorgde ervoor dat er geen eten meer was en veel mensen begonnen te eten wat je normaal eigenlijk niet eet, zoals bloembollen. Mensen konden eten halen met het bonnetjes systeem, maar er was nooit genoeg. Veel mensen konden terecht bij gaarkeukens, maar ook daar was niet genoeg. Veel mensen gingen daarom op hongertocht. Zij liepen helemaal naar het noorden van het land om bij de boeren eten te kopen.
Kampen
Kampen in Nederland
Ook in Nederland waren kampen. De drie bekendste kampen staan hieronder beschreven.
Kamp Vught
Het kamp was verdeeld in twee delen. Het eerste deel was een doorgangskamp voor Joden. De Joden werden hier gevangen gehouden, voordat ze naar kamp Westerbork werden gestuurd. Het tweede deel was bestemd voor Nederlandse en Belgische gevangenen. Zij kregen slecht te eten en werden zelfs gemarteld door de bewakers.
Kamp Amersfoort
Kamp Amersfoort stond erom bekend dat de bewakers erg wreed waren. Veel Nederlanders en Belgische gevangenen werden hier opgesloten en sommigen zijn hier zelfs vermoord. Ook waren hier Joodse gevangenen, maar zij werden uiteindelijk naar kamp Vught of kamp Westerbork gebracht.
Kamp Westerbork
Voor de oorlog was dit een vluchtelingenkamp voor de Joden. Zij waren al vanaf 1933 toen Hitler de baas werd in Duitsland daar al niet meer echt veilig. Toen de Duitsers Nederland waren binnengevallen werd het kamp een doorvoerkamp. De Joden werden dan met de trein naar kampen in Duitsland of Polen gebracht. Bijna alle Joden zijn vanuit hier dan ook getransporteerd. Er werd verteld dat ze naar Duitsland gebracht zouden worden om te werken voor de Duiters, maar dat gebeurde heel vaak niet!
Kampen in Duitsland en Polen
Er waren verschillende soorten kampen. We gaan het hier hebben over werkkampen en vernietigingskampen.
Werkkampen
In werkkampen werden de gevangenen gedwongen om te werken. Dit was vaak zwaar werk en de omstandigheden waren heel erg slecht. De omstandigheden bij het werk was vaak gevaarlijk, de mensen konden zichzelf niet goed verzorgen, er was weinig eten en drinken en de mensen werden vaak gemarteld en mishandeld. Soms werden mensen ook uitgekozen als proefkonijn. Een dokter deed dan allerlei experimenten met de gevangenen wat vaak zorgde dat zij stierven.
In de werkkampen zijn er heel veel mensen overleden door de slechte omstandigheden.
Vernietigingskampen
Vernietigingskampen waren er ook in de Tweede Wereldoorlog. Dat is een kamp waar zoveel mogelijk mensen vermoord moesten worden. Veel Joden, maar bijvoorbeeld ook Roma en Sinti (zigeuners) werden hier vermoord. Dit gebeurde met gifgas dat uit een douche kwam. Niet iedereen werd direct vermoord in dit soort kampen, want er waren gevangenen die moesten zorgen dat alle waardevolle spullen verzameld werden en alle overleden mensen werden gecremeerd.
De Bevrijding
Het zuidelijke deel van Nederland werd al bevrijd in de herfst van 1944. Iedereen dacht dat heel Nederland bevrijd zou worden. In Nederland was bijna iedereen opgewonden, maar veel Duitsers en mensen die samen hadden gewerkt met de Duitsers werden bang en vluchtten snel naar Duitsland. Dit werd later Dolle Dinsdag genoemd. Helaas werd de rest van Nederland nog niet bevrijd. Zij kregen nog te maken met de hongerwinter.
In de lente van 1945 werd de rest van Nederland ook bevrijd. Op 5 mei 1945 gaf de Duitse hoofd-commandant in Nederland zich over aan de Canadese generaal. Prins Bernhard was hier bij aanwezig. Pas op 7 mei tekende een generaal in Duitsland de onvoorwaardelijke overgave aan de geallieerden. Dit is dus eigenlijk het 'echte' einde van de oorlog tussen Duitsland en de geallieerden.
De opkomst van Hitler
