Wereld in blokken hv123

Wereld in blokken hv123

Wereld in blokken

Vooraf

De wereld verdeeld in twee blokken

In de eerste opdracht onderzoek je,
hoe tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog nieuwe spanningen ontstonden.
De VS, Groot-Brittannië en de Sovjetunie hadden samen Duitsland verslagen.
Maar er was veel wantrouwen tussen de overwinnaars ontstaan.
Was de Derde Wereldoorlog in zicht, met de enorme tegenstellingen tussen communisme en kapitalisme,
en het bezit van de atoombom?

Leerdoelen
Aan het eind van deze les kun je:

  • enkele hoofdoorzaken noemen van de Koude Oorlog.
  • voorbeelden geven van personen en gebeurtenissen die belangrijk waren tijdens de Koude Oorlog.
  • het verband beschrijven tussen de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog.
  • uitleggen hoe en wanneer Koude Oorlog tot een einde kwam.

Eindproduct/Beoordeling

Als eindproduct van deze les ontwerp je een toeristische excursie door het Berlijn van de Koude Oorlog.

Groepsgrootte:
Je werkt samen met en klasgenoot.

Benodigdheden:
een computer met internet.

Tijd:
Je hebt ongeveer drie lessen nodig voor deze opdracht.

Stap1

Van bevrijding naar Koude Oorlog
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Lees de inleiding.

KB: Blokvorming tussen Oost en West

Hiernaast zie je een foto van drie overwinnaars: Churchill, Stalin en Roosevelt.
Deze foto is gemaakt in Jalta, een badplaats in de Sovjetunie.
Daar spraken de leiders in februari 1945 met elkaar.
De oorlog was bijna gewonnen, al vocht Japan nog taai door.
De leiders maakten afspraken over wat er moest gebeuren na de oorlog.

Lees op www.koude-oorlog.nl welke afspraken er werden gemaakt.
Lees op de Kennisbank ook de onderdelen 'Leven in het Oostblok' en 'Stalin en Oost-Europa'.
 

Neem het schema over en zet de onderstaande afspraken naast het bijbehorende onderwerp.

  1. Worden opgepakt en zo snel mogelijk berecht.
  2. Alle landen krijgen economische en bestuurlijke hulp.
  3. De VN zullen worden opgericht om over wereldproblemen te praten.
  4. De Sovjetunie zorgt voor een buffer van bevriende staten aan zijn grenzen.
  5. Ook de Sovjetunie verklaart de oorlog.
  6. De overwinnaars verdelen het land in bezettingszones.

 

 Onderwerp  Afspraak 
 De toekomst van Duitsland   ...
 Oorlogsmisdadigers  ...
 Wereldvrede  ...
 Herstel van Europa  ...
 Bevrijding van Oost-Europa   ...

 

Stap2

Containment en Marshallplan

Na de bevrijding kwamen de Grote Drie nog een keer bijeen in Potsdam, vlakbij Berlijn.
Maar intussen was er veel veranderd:

  • Roosevelt was overleden en opgevolgd door Truman.
  • Churchill had de verkiezingen verloren.
  • De VS hadden een atoombom ontwikkeld.
  • Stalin had veel Oost-Europese landen bevrijd en
    daar communistische regeringen aan de macht geholpen.

De leiders kenden elkaar dus niet goed. Dat was slecht voor het vertrouwen.

De VS en de Sowjetunie verdachten elkaar bovendien ervan, de wereldmacht te willen grijpen:
de VS met de atoombom, de Sovjetunie door Oost-Europa communistisch te maken.


Ga nu naar de Kennisbank geschiedenis:

KB: Situatie na Tweede Wereldoorlog
KB: Trumandoctrine
KB: Marshallplan

Lees de teksten en bekijk de video's.
Maak daarna de volgende vragen.

Toets:Containment en Marshallplan

Stap3

NAVO en Warschaupact
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Lees de teksten.

KB: Blokkade Berlijn 1948
KB: Veiligheid

Bekijk nu het volgende programma.

Programma: Berlijn en de koude oorlog

Bekijk de volgende afbeeldingen, lees de bijschriften en maak de toets.

Je ziet een kaartje van de Duitse bezettingszônes na de Tweede Wereldoorlog.
Je ziet Berlijn in de Sovjetzône. Net als Duitsland, was ook Berlijn in vier bezettingszônes verdeeld.
De drie westerse zônes waren samengevoegd.
Tijdens de Blokkade liet Stalin de westerse zône omsingelen en afsluiten.

 

Landing van Amerikaanse bommenwerper in West-Berlijn.

 

Toets:NAVO en Warschaupact

Voor de West-Berlijners moet het wel een heel vreemd gezicht zijn geweest om de Amerikaanse bommenwerpers te zien aankomen met hulpgoederen. Ze noemden de vliegtuigen liefkozend: Rosinenbomber.

Geef samen met een klasgenoot antwoord op de volgende vragen:

  1. Waarom was het voor de Berlijners zo'n vreemd gezicht,
    om Amerikaanse vliegtuigen met hulpgoederen te zien aankomen?
  2. Verklaar de naam Rosinenbomber.

Schrijf je antwoorden op en vergelijk ze met die van enkele klasgenoten.

Stap4

Wapenwedloop

Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Lees de tekst.

KB: Wapenwedloop

Zoek op internet informatie over de gevolgen van het gebruik van een atoombom.
Gebruik de volgende sites:

Maak nu de onderstaande opdrachten:

  1. Noem vijf ernstige gevolgen van het gebruik van de atoombom.
  2. Op de tweede site kun je je plaatsnaam invoeren en zien wat er zou gebeuren,
    als er een atoombom op jullie stad of dorp neerkwam.
    Maak een schatting. Welk deel van jullie woonplaats zou vernietigd worden,
    en hoeveel doden zouden er vallen?
  3. Discussieer over de volgende stelling:
    'De gevolgen van een atoomoorlog zijn zo ernstig dat het bezit van atoombommen een Derde Wereldoorlog heeft voorkomen.'
    Zijn jullie het eens met deze stelling? Waarom (niet)?
  4. Bekijk het filmpje bij Wapenwedloop over de Tsar Bomba.
    Luister naar de commentaarstem, ook al begrijp je die niet.
    Bedenk een korte tekst die past bij dit propagandafilmpje.
    Zorg dat de tekst goed past bij de bedoelingen van de Sowjetregering.
    Let ook op de toon van het commentaar.

Schrijf de antwoorden van deze opdrachten op in een document.
Zet je namen erboven en lever het in bij je docent ter beoordeling.

Stap5

Achter het IJzeren Gordijn

Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Lees de teksten.

KB: Leven in het oostblok
KB: Planeconomie

Maak nu een lijstje met voor- en nadelen van het leven in een communistisch land.
Vergelijk je lijstje met dat van een klasgenoot.

Welke verschillen zijn er? Bespreek die met elkaar.
Waarom zouden sommige Duitsers terugverlangen naar het leven onder het communisme?

Bedenk samen een verklaring en schrijf die op.


Neem het onderstaande schema over en vul de onderstaande zinnen in.

  1. Weinig consumptiegoederen.
  2. Vrije pers en meningsuiting.
  3. Kiezen uit kandidaten van één partij.
  4. Vrije markt.
  5. Trends en mode.
  1. Kritische consumenten.
  2. Meerpartijenstelsel.
  3. Verspilling door ouderwetse productie.
  4. Machtige geheime dienst.
  5. Eenheid en samenwerking.

 

Oostblok Westen
één politieke partij toegestaan ...
... vrije verkiezingen
economie bestuurd door de regering  ...
... veel consumptiegoederen
censuur en propaganda in de media ...
... persoonlijke vrijheid en eigen verantwoordelijkheid 
gehoorzame staatsburgers ...
... machtige media
eenvormigheid ...
... verspilling door overproductie

Stap6

De hete Koude Oorlog

Ga naar de Kennisbank geschiedenis:

KBKorea-oorlog 1950 - 1953
KB: Vietnam-oorlog 1957 - 1975

Lees de twee onderdelen over Korea en Vietnam.

Kaart 1
 

 

Kaart 2
 

 

Maak een legenda bij de beide kaarten. Verklaar de verschillende kleuren.
Verklaar ook het begrip Ho Chi Minh Trail.
Breidt de legenda verder uit door informatie op te zoeken over beide oorlogen.

Stap7

Einde van de Koude Oorlog

Ga naar de Kennisbank geschiedenis:

KB: Einde Koude Oorlog

Lees de drie schermen met informatie.
Maak daarna de vragen en opdrachten.

De Muur tussen Oost- en West-Berlijn was het bekendste symbool van de Koude Oorlog.
Hij werd in 1961 gebouwd door de DDR-regering.
om te verhinderen dat steeds meer Oost-Berlijners naar West-Berlijn vluchtten.
Daar bloeide de economie en was veel meer welvaart.
Ondanks strenge bewaking bleven Oostduitsers proberen over de Muur te komen.

28 jaar later, op 9 november 1989 kwam er toch nog onverwacht een einde aan de Muur.
Nu vind je er nog maar weinig van terug.

Toets:Einde van de Koude Oorlog

Bekijk deze video. 

Video: de Muur

Stel je voor: je werkt mee aan een tentoonstelling over de Muur.
Jij moet een toelichting maken bij een brokstuk van de Muur.

Schrijf samen met een klasgenoot een gedicht van 8 regels,
waarin je de bezoekers een idee geeft van de betekenis van dit stukje puin.

Print je gedicht uit met een mooi lettertype en een passende foto.

Stap8

Historische persoon: Willy Brandt

Tijdens de Koude Oorlog was Duitsland verdeeld in twee staten:
de Bondsrepubliek (BRD) die lid werd van de NAVO, en de DDR die bij het Oostblok hoorde.
Ook de oude hoofdstad Berlijn was in tweeën gedeeld.
De beroemdste Duitse politicus van het Westen was in die periode Willy Brandt:
vanaf 1957 als burgemeester van West-Berlijn en vanaf 1969 als Duitse regeringsleider.
Hij moest proberen zijn stad en zijn land door de Koude Oorlog heen te loodsen.

Hoofdvraag: wat heeft Willy Brandt bijgedragen aan het einde van de Koude Oorlog?

Stappenplan

  • Verzamel informatie met behulp van vier deelvragen.
    Het is belangrijk dat je de juiste informatie vindt.
  • Daarvoor geven we een paar tips voor bruikbare websites,
    maar (school)boeken zijn vaak nog geschikter en beter leesbaar.
    Vergeet dus niet een bezoek te brengen aan de (school)bibliotheek!
  • Verzamel deze informatie in een apart bestand / in een map.
  • Natuurlijk mag je hierbij overschrijven, knippen en plakken.
    Maar bij het formuleren van het antwoord op de hoofdvraag gebruik je je eigen woorden.


Deelvragen

  • Deelvraag 1: Hoe kwam Willy Brandt in de Duitse politiek terecht?
  • Deelvraag 2: Met welke problemen kreeg hij te maken als burgemeester van West-Berlijn en hoe pakte hij die problemen aan?
  • Deelvraag 3: Met welke problemen kreeg hij te maken als regeringsleider van de BRD en hoe pakte hij die problemen aan?
  • Deelvraag 4: Wat waren de hoogtepunten van zijn politieke carrière en hoe kwam daaraan een einde?
  • Antwoord op de hoofdvraag


Deelvraag 1: Wie was Willy Brandt en hoe kwam hij in de Duitse politiek terecht?

Willy Brandt was een schuilnaam. Onderzoek de jeugd van Willy Brandt: hoe groeide hij op,
waarom moest hij een schuilnaam aannemen, waardoor raakte hij politiek geïnteresseerd,
wat waren zijn idealen?

Je zult zien, dat het socialisme en de Tweede Wereldoorlog grote invloed op hem hadden.
Willy Brandt was dus een kind van zijn tijd.

Bruikbare websites:


Deelvraag 2: Met welke problemen kreeg hij te maken als burgemeester van West-Berlijn en hoe pakte hij die problemen aan?

Willy Brandt was nog maar kort burgemeester,
toen de DDR-regering besloot om de Muur te bouwen.
Nu leek het of Oost- en Westduitsers voorgoed van elkaar gescheiden zouden blijven.

Onderzoek wat Willy Brandts reactie was,
en wat het bezoek van de Amerikaanse president Kennedy voor hem betekende.
Zou het Brandt lukken om de Muur op een kier te krijgen?

Bruikbare websites:


Deelvraag 3: Met welke problemen kreeg hij te maken als regeringsleider van de BRD en hoe pakte hij die problemen aan?

Als burgemeester kon Brandt de scheiding tussen Oost en West niet oplossen.
Lukte hem dat wel toen hij kanselier werd?

Als regeringsleider kon hij zijn best doen om de realties met het Oostblok te verbeteren.
Onderzoek hoe Willy Brandt bekend werd met zijn 'Ostpolitik' en wat hij daarmee bereikte.


Deelvraag 4:
Wat waren de hoogtepunten van zijn politieke carrière en hoe kwam daaraan een einde?

Kijk nog eens terug op de politieke daden van Brandt. Waardoor is hij nu het beroemdst geworden?
Ondanks deze roem had hij niet gemakkelijk als regeringsleider.
De Koude Oorlog was nog niet voorbij.
Het einde van Brandt's carrière kwam ook door een spionagekwestie.
Zoek zelf naar pakkende foto's die de hoogtepunten en
de val van Brandt's loopbaan mooi in beeld brengen en
schrijf daarbij kort commentaar waarin je je keuze uitlegt.

Antwoord op de hoofdvraag:
Wat heeft Willy Brandt bijgedragen aan het einde van de Koude Oorlog?

Gebruik voor het antwoord op deze vraag de informatie die je voor de deelvragen 1 - 4 hebt verzameld.
Probeer het antwoord kort, maar volledig te formuleren:
dus een duidelijke conclusie op basis van een lijstje met punten.
Doe dit in je eigen woorden.

Lever je document ter beoordeling in onder de naam Willy Brandt.

Stap9

Website: de Koude Oorlog in Nederland

Ook in ons land was de angst voor een atoomoorlog heel groot.
Jongens moesten in dienst om zich voor te bereiden op een aanval vanuit het oosten.
De regering deed zijn best om bescherming en voorlichting te geven.

Bekijk nog eens een deel van deze uitzending.

Uitzending: Berlijn en de Koude oorlog,

vanaf 8:38, over maatregelen tegen een atoomaanval in Nederland.

Ga naar www.ncbb.nl
Lees de folder die werd gemaakt om mensen te helpen,
zich voor te bereiden op een mogelijke atoomaanval.

Beantwoord hierover de volgende vragen:

  1. Wanneer werd deze folder in Nederland verspreid?
  2. De folder was een uitgave van de BB: Bescherming Bevolking.
    Zoek op wat dit voor organisatie was, en wat voor werk deze moest doen.
    Volgens de website moest Het boekje ... beknopt, praktisch en vooral luchtig van toon ... zijn.
    Om dit te bereiken wordt de tekst door een journalist stilistisch bewerkt.
    Waarom was het nodig om het boekje 'luchtig van toon' te maken?
  3. Geef vier voorbeelden van maatregelen,
    die een gezin zou moeten nemen in tijden van oorlogsdreiging.
  4. De folder werd door veel Nederlanders niet erg serieus genomen.
    Kun je bedenken waarom?

Ontwerp een voorkant voor de folder met een tekening of foto die past bij het doel van de folder.
Lever de voorkant en de antwoorden op de vragen in als één document.

Stap10

Eindopdracht: De Muur, wat is er nog van over?

Stel je voor: je gaat met je klas een trip naar Berlijn maken!
Jullie krijgen opdracht een excursie te bedenken langs plaatsen in Berlijn die herinneren aan de Koude Oorlog. Natuurlijk ga je op zoek naar plekken waar nog resten zijn te zien van de Muur in Berlijn. Maar er zijn vast nog wel meer herinneringen te vinden aan die lange periode waarin Berlijn in tweeën was gedeeld.

Ga je samen met een klasgenoot oriënteren op deze plekken in Berlijn door diverse websites te bezoeken.

Maak aantekeningen en zet met behulp van Google Maps een geschikte route uit, die jullie op één dag met de fiets kunnen rijden.

Zorg voor een folder met toelichtingen bij de bezochte plekken, zodat iedereen die de route rijdt ook weet wat hij ziet.

Maak de toelichtingen kort en krachtig, maar geef steeds duidelijk aan wat elke plek met de geschiedenis van de Koude Oorlog heeft te maken. Bij elke toelichting hoort ook een foto.

Deel de folder en de route met je klasgenoten en je docent,
als het kan op internet.

Websites:
Veel tips voor plekken om te bezoeken: www.berlijnsemuur.info
Op deze site vind je ook verwijzingen naar andere handige websites.


Werkwijze

Groepsgrootte:
Je werkt samen met een klasgenoot.

Benodigdheden:
een computer met internet.

Tijd:
Je hebt ongeveer drie lessen nodig voor deze opdracht.

Aanpak:
Verdeel de taken.


Beoordeling
Controleer met de rubric hieronder of je overal aan hebt gedacht.
Controleer elkaars werk.

  goed voldoende onvoldoende
feiten Namen, jaartallen en gebeurtenissen kloppen Bijna alle jaartallen, namen en gebeurtenissen kloppen Er zijn meer dan twee fouten in namen, jaartallen en gebeurtenissen
foto's De foto's brengen duidelijk en sprekend enkele belangrijke plekken in beeld De foto's brengen enkele plekken van Berlijn in beeld De foto's zijn onduidelijk of passen niet bij de plek
route De route is logisch opgebouwd, van goede lengte en voert langs de juiste plekken.
Hij is goed te vinden door middel van een link.
De route is behoorlijk te doen op een dag.
Hij is te vinden via een link.
De route is te kort, te lang of klopt niet.
afwerking  De folder is goed verzorgd en prima leesbaar, zonder spel- en taalfouten De folder is behoorlijk leesbaar en netjes en vertoont weinig taalfouten De folder is slordig en/of bevat veel taalfouten

Stap11

Evaluatie

Maak samen met een klasgenoot een woordweb (mindmap) op een groot vel papier (A3).

  • Begin in het midden met: Koude Oorlog.
  • Gebruik in je woordweb ongeveer 20 belangrijke namen,
    jaartallen en begrippen die met de Koude Oorlog te maken hebben.
  • Zorg voor een logisch verband tussen de woorden, geef dit aan met pijlen.
  • Zorg dat je met je woordweb het verhaal over de Koude Oorlog kunt uitleggen.
  • Gebruik je woordweb om je repetitie voor te bereiden en elkaar te overhoren.
  • TIP: werk je woordweb uit met www.bubbl.us (een digitale mindmap).
    Die kun je delen met anderen en tijdens het leren aanpassen.

Extra: Vietnam Kim Phúc

Kim Phúc

In het boek 'Kinderen die wereld hebben veranderd',
staan verhalen over kinderen van wie de rechten zijn geschonden.
Ze hebben daardoor de aandacht gevestigd op een probleem in onze maatschappij.

Eén van deze verhalen gaat over Kim Phúc.
Kim Phúc (1963) was negen jaar toen haar dorp tijdens de Vietnamoorlog werd gebombardeerd met napalm.
Haar kleren vatten vlam. Ze deed ze uit en zetten het op een rennen.
De foto die toen van haar is gemaakt,
verbijsterde de wereld en heeft het eind van de oorlog waarschijnlijk dichterbij gebracht.
Al jaren reist Kim de wereld rond om vrede te prediken.

Bekijk de aflevering van het tv-programma 'TerZake' over Kim Phúc.

Download en lees nu het verhaal uit het boek
Kinderen die wereld hebben veranderd: Kim Phúc


Kinderrechten

Mensenrechten zijn in diverse wetten en verdragen vastgelegd.
Ze gelden in Nederland en in de rest van de wereld - voor iedereen en voor altijd.
Dankzij deze rechten kunnen mensen een volwaardig bestaan opbouwen.
Omdat kinderen speciale behoeften hebben, bestaan er ook kinderrechten.
Helaas wordt er niet overal even netjes met deze rechten omgegaan.

Ga naar de website met de klikplaat mensenrechten en bekijk welke mensenrechten er zijn. 
Klik op de verschillende afbeeldingen en lees de informatie.

Het verhaal van Kim Phùc gaat over een meisje dat slachtoffer is van een bombardement tijdens een oorlog. 
Bij dit verhaal speelt in ieder geval het volgende kinderrecht een rol:

Art 38: Als het oorlog is, moet de overheid jou extra beschermen.
Soldaten zijn bij voorkeur boven de achttien en als je jonger bent dan vijftien mag je niet in het leger

Zijn er volgens jou nog meer (kinder)rechten die betrekking hebben op het verhaal van Kim Phùc? Zo ja, schrijf ze op.


Kinderen getroffen door oorlog

Kim Phúc werd getroffen door de oorlog in Vietnam toen ze 9 jaar oud was.
Zij is meerdere keren geopereerd, maar ondervindt nog steeds gezondheidsproblemen.
Kim woont momenteel in Canada en heeft daar een eigen Stichting opgericht: Kim Foundation.

Een organisatie die kinderen helpt, die slachtoffer geworden zijn voor oorlogen.
En dat is nodig, want er zijn nog steeds veel kinderen die leven in een oorlogsituatie,
denk bijvoorbeeld aan de oorlog in Syrië.

Ga op internet op zoek naar informatie over kinderen in oorlogsgebieden.
Bezoek in ieder geval de volgende websites

- www.unicef.nl
- www.warchild.nl

In welke landen worden op dit moment veel kinderen getroffen door oorlog?


Eindproduct

Gebruik de informatie uit de vorige stappen bij het maken
van een eindproduct over Kim Phúc.
Je mag zelf kiezen wat voor soort eindproduct je maakt.
In je eindproduct maak je duidelijk:

  • welke kinderrechten een rol spelen in het verhaal van Kim Phúc.
  • waarom de fotograaf met de foto van Kim Phúc de
    World Press Photo heeft gewonnen.
  • wat jij vindt van het verhaal van Kim Phúc.

Voor het maken van het eindproduct kun je gebruikmaken van de gereedschapskist van StudioVO. 
In die gereedschapskist vind je voor veel verschillende eindproducten een plan van aanpak en kun j
e zien hoe de eindproducten beoordeeld worden.

Succes.

Begrippenlijst

Koude Oorlog
Na WO II ontstaat een gespannen situatie tussen het kapitalistische Amerika en de communistische Sovjet-Unie. Beide landen breiden hun bewapening enorm uit, met name hun atoomwapens.



 
Conferentie van Jalta
Op de Conferentie van Jalta kwamen van 4 tot 11 februari 1945 drie geallieerde leiders bij elkaar: Roosevelt van de Verenigde Staten, Churchill van het Verenigd Koninkrijk en Stalin van de Sovjet-Unie. De afspraken die gemaakt zijn op de Conferentie van Jalta hebben achteraf gezien een belangrijke bijdrage geleverd aan de communistische opmars van de Sovjet Unie in Oost Europa, met de Koude Oorlog als gevolg.
Satellietstaten
Aan beide blokken zijn landen verbonden, die formeel onafhankelijk zijn, maar toch bij een blok horen.
IJzeren Gordijn
Het IJzeren Gordijn is de streng beveiligde grens dwars door Europa: aan de ene zijde het Westblok en aan de andere zijde het Oostblok.
Planeconomie
Een economisch stelsel waarbij de staat bepaalt wat en hoeveel er geproduceerd wordt. Zulke centraal geleide economieën komt men voornamelijk tegen in het communistische staatssysteem.
Containment
Containmentpolitiek houdt in het ondersteunen van volken, die bedreigd worden in hun vrijheid.
 
Harry S. Truman
De Amerikaanse president Harry S. Truman wilde elk land dat werd bedreigd door het communisme, militair steunen. Hij wilde de bewegingsruimte van communistische landen zoveel mogelijk inperken.
Sociale markteconomie
Met de sociale markteconomie wordt een middenweg tussen een socialistisch en liberalistisch economisch systeem bedoeld. Dit model werd na de Tweede Wereldoorlog in de Bondsrepubliek Duitsland gebruikt.
Marshallplan
Economisch herstelplan voor West-Europese landen na WO II in 1947. Door het Marshallplan ging de wederopbouw in West-Europa sneller.
Stichting BRD en DDR
In 1949 zijn de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) en de Duitse Democratische Republiek (DDR) opgericht.
George Marschall
Minister van Buitenlandse Zaken George Marshall van de VS ontwierp in 1947 een economisch steunplan voor Europa. Meer welvaart in Europa zou voorkomen dat de bevolking voor het communisme zou kiezen.
NAVO
De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) is een samenwerkingsverband op het gebied van defensie tussen Amerika en de bondgenoten, opgericht in 1949.
 
Reagan en Gorbatsjov
De Amerikaanse president Reagan en de Russische leider Gorbatsjov zijn de leiders, die de meeste kou van de Koude Oorlog via verdragen weten weg te nemen.
Communistische partij
Een politieke partij die streeft naar toepassing van de sociale principes van het communisme, via een communistische overheid. In de Oost-Europese landen was alleen die partij nog toegestaan.
Warschaupact
Het Warschaupact is het samenwerkingsverband op het gebied van defensie tussen Rusland en de bondgenoten, opgericht in 1955.
 
Kernwapens / wapenwedloop
Om tijdens de Koude Oorlog een evenwicht in bewapening te hebben tussen West en Oost produceerden beide kanten atoomwapens. De blokken boden tegen elkaar op: er is sprake van een wapenwedloop.
Berlijnse Muur 1961
Om te voorkomen dat burgers van de DDR naar het Westen vluchtten via West-Berlijn besloot de regering van de DDR in 1961 een muur aan te leggen tussen Oost- en West-Berlijn.
Kennedy en Chroetsjov
De Amerikaanse president Kennedy en de Russische leider Chroetsjov weten te voorkomen dat er een nieuwe wereldoorlog ontstaat. De kernraketten gaan weer weg van Cuba.
Glasnost
De Russische leider Gorbatsjov probeert omstreeks 1990 openheid (glasnost) te brengen in de communistische partij in Rusland.
Val Berlijnse Muur
In 1989 valt de Berlijnse Muur en kunnen inwoners van de DDR weer naar het vrije Westen.
Volksdemocratie
De term waarmee voornamelijk oorspronkelijk communistische (of sterk door het marxistisch bestuursmodel geïnspireerde) republieken worden bedoeld.
Luchtbrug
In de tijd van de Blokkade van Berlijn organiseerden de VS een luchtbrug van vliegtuigen die de stad dag en nacht konden bevoorraden.
Perestrojka
De Russische leider Gorbatsjov probeert omstreeks 1990 economische en staatkundige hervormingen binnen de communistische partij door te voeren.

 
Blokkade Berlijn
Om de economie te stimuleren voerden de VS, Groot Brittannië en Frankrijk in hun zones de Duitse mark in. De Sovjet Unie weigerde dit ook te doen en sloten de Sovjet-zone, ofwel Oost-Duitsland af van de rest van Duitsland. De stad Berlijn was ook verdeeld in 4 zones en raakte geïsoleerd. Deze blokkade van Berlijn vond plaats in 1948.
1950 - 1953
De Korea-oorlog. Toen de bezetting (van de SU in Noord-Korea en van de VS in Zuid-Korea) afliep in 1950 kreeg het Noorden een communistische regering met steun van de Rusland. Vervolgens viel Noord-Korea het Zuiden aan. De VS en troepen uit vijftien andere landen gaven militaire steun aan Zuid-Korea.
 
1957 - 1975
De Vietnam-oorlog. De oorlog in Vietnam was een strijd van het leger van de VS tegen communistische strijders van Noord-Vietnam. Op het hoogtepunt van de oorlog in 1969 zaten er ruim een half miljoen Amerikaanse soldaten in het oorlogsgebied. Het leger wist de guerrillaoorlog tegen de communistische Vietcong-strijders niet te winnen.

 

  • Het arrangement Wereld in blokken hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73226/Wereld_in_blokken__hv123
    Leerniveau
    HAVO 3;
    Leerinhoud en doelen
    Blokvorming tussen Oost en West en de Koude Oorlog; De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis; Koude Oorlog;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur en 25 minuten
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Geschiedenis. (2020).

    Wereld in blokken hv123

    https://maken.wikiwijs.nl/73226/Wereld_in_blokken__hv123

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Containment en Marshallplan

    NAVO en Warschaupact

    Einde van de Koude Oorlog

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.