Inleiding
Welkom op deze Wikipage! In deze wikipage gaan jullie, gedurende 2 lesuren, zelfstandig aan de slag met het thema Weer en Klimaat en alles wat daarbij komt kijken. Deze wikipage sluit aan bij de stof van H3 weer en klimaat. In dit thema gaan we onder andere behandelen waarom het regent, hoe regen onstaat en we gaan kijken waarom het rond de evenaar altijd regent terwijl het in de woestijn altijd droog is.
In deze wikipage staan opdrachten die je met behulp van de info uit de tekst, filmpjes en de kennisclip kunt maken. Loop je
vast? stuur mij dan een bericht met je vraag via de mail.
Leerdoelen: Herhaling H3 weer en klimaat.
- Aan het einde van deze wikipage kan je de 3 soorten regens omschrijven.
- Aan het einde van deze wikipage kan je beschrijven wat de waterkringloop is en kan je het proces van verdamping en condensatie uitleggen.
- Aan het einde van deze wikipage kan je in je eigen woorden uitleggen wat hoge- en lagedrukgebieden voor invloed hebben op het klimaat en waar deze gebieden ongeveer liggen.
- Aan het einde van deze wikipage kan je uitleggen wat een orkaan is, hoe en waar deze ontstaan.
Wordweb weer en klimaat
Scan de onderstaande QR code en neem deel aan het wordweb. Wat weet jij al van weer en klimaat? noteer eerste 6 dingen die in je opkomen in de Mentimeter.
Succes!!
Waterkringloop
Regen.
Voor vele een van de grootste ergenissen en voor Nederlanders geen onbekend begrip. Hoevaak zijn we niet natgeregend tijdens onze fietstocht naar school of de sportclub. Vaak zit je hier ff niet op te wachten maar voor sommige mensen op de wereld is het letterlijk een geschenk uit de hemel waneer het begint te regenen.
Er zijn 3 soorten regens: stijgingsregens, stuwingsregens en frontale regens.
Hoe ontstaat regen nou eigenlijk en waarom valt het op de ene plek heel veel en op de andere plek nauwelijks?
Dit heeft alles te maken met dat maar liefst tweederde van de wereld uit water bestaat en dit water continu in beweging is. Als water warm wordt verdampt het bijvoorbeeld vanuit de zee en stijgt het op als een wolk, naar mate de wolk stijgt koelt de lucht af en de wolk dus ook totdat het koud genoeg is om weer te condenseren. Op dit punt veranderd de wolk weer in vochtdeeltjes, regen dus en valt het neer op de aarde waar het weer opgenomen wordt in de grond of in een rivier of zee. Dit zorgt ervoor dat water altijd in beweging blijft en nooit verdwijnt.
Kijk het filmpje over de waterkringloop en beantwoord de volgende kijkersvragen:
1. Het water wat je nu drinkt bestond 200 miljoen jaar geleden ook al. Is deze stelling juist of onjuist?
2. Wat gebeurt er als oceanen worden opgewarmd door de zon?
3. Noem 3 verschillende plekken waar regenwater kan worden opgevangen als het op de aarde terecht komt.
4. Hoe noem je de ijsbergen waar een groot deel van het zoete water op aarde ligt opgeslagen?
Heb je het helemaal begrepen? Zoja, ga verder naar het thema 'extreem nat, extreem droog'
Vind je het thema nog lastig? ga dan naar thema extra oefenen en maak de opdracht over de waterkringloop.
Kom je er hierna nog niet uit? Vraag dan hulp aan je docent
extreem nat en extreem droog
Extreem nat en extreem droog
Maysynram in India is een van de natste plekken op aarde, hier valt bijna elke dag een enorme hoeveelheid regen zo'n 26.000 ml per jaar. Arikca in Chili wordt gezien als de droogste plek op aarde, hier valt slechts 5 ml regen per jaar. Nederland heeft vergeleken met Maysynram en Arikca een relatief rustig klimaat qua temperatuur en neerslag. Toch valt redelijk wat regen en dat komt door de ligging van ons land op de aardbol. We liggen namelijk op gematigde breedte, over het algemeen het gebied tussen 40°N.B. en 65°N.B. Dit is een lagedrukgebied.
Hogedrukgebieden en lagedrukgebieden
Over de wereld is een patroon van lage- en hogedrukgebieden verspreid. Belangrijk om te onthouden is dat een lagedrukgebied over het algemeen samenhangt met bewolking. Een goed en herkenbaar voorbeeld daarvan is de evenaar en haar tropisch regenwouden. Er heest hier namelijk een lagedrukgebied waardoor het altijd bewolkt is en het dus erg veel regent. In lagedrukgebieden stijgt de lucht. In hogedrukgebieden heerst er over het algemeen een heldere lucht zonder bewolking, hier valt nauwelijks regen.
Of het warm of koud is op een bepaalde plek heeft dus nauwelijks iets te maken met bewolking maar alles te maken met de breedte ligging. Hoe dichter bij de evenaar hoe warmen het klimaat, de afstand naar de zon wordt steeds korter naarmate je de evenaar nadert.
Bekijk de kennisclip over hoge- en lagedrukgebieden voor extra uitleg.
Kortom
De temperatuur heeft alles te maken met de plek waar je je bevind op de aardbol. Bewolking heeft alles te maken met lage- en hogedrukgebieden. Hoge- en lagedrukgebieden wisselen elkaar af, de evenaar bevindt zich altijd in een lagedrukgebied met veel bewolking>>>> extreem veel regen. Boven de woestijn bevindt zich bijna altijd een hogedrukgebied met een strakke blauwe lucht>>>>> extreem weinig neerslag.
Heb je het helemaal begrepen? Zoja, ga verder naar thema orkanen
Vind je het thema nog lastig? ga dan naar thema extra oefenen en maak de opdracht over hoge- en lagedrukgebieden.
Kom je er hierna nog niet uit? Vraag dan hulp aan je docent
Kijkersvragen kennisclip.
1. Hoe noem je de luchtlaag die de aarde omringd?
2. Wat voor weersomstandigheden vind je bij een lagedrukgebied?
3. Welk klimaat/ landschap vinden we rond de subtropen waar de lucht daalt?
kennisclip hoge- en lagedrukgebieden
orkanen
Orkanen
voor ons misschien een ver van ons bed show maar voor velen een natuurelement om zeker rekening mee te houden. niet zomaar een storm maar een tropische storm die boven warm water onstaat en omcircelende lucht opslokt tot een oog met rondom grote windsnelheden van wel 117 km per uur. De reden dat Nederland nooit met een orkaan te maken krijgt ligt aan de temperatuur van het zeewater om ons heen. De Noordzee en eigenlijk alle zee waar Europa aan grenst komt niet aan de minimale temparatuur van 26 graden die nodig is wil een orkaan uberhaupt kunnen ontstaan.
De plek waar orkanen vooral onstaat in dan ook in veel zuidelijker gelegen gebieden, namelijk rond 35 graden breedte. Hier is de temperatuur vaak hoog genoeg en botsen verschillende luchtstromen met elkaar die voor ideale orkaanweersomstandigheden zorgen. Belangrijk om te onthouden is dat het water ten alle tijden boven de 26 graden moet zijn dit is namelijk de brandstof van de orkaan. Zolang dit het geval is kan de orkaan een lange weg afleggen vanaf het midden van de atlantische oceaan naar het caribisch gebied. Wanneer zo'n natuurgeweld aan land komt kan het voor veel schade en problemen zorgen, denk aan verwoesting van huizen, auto's dieren enzovoorts.
Bekijk het filmpje ''Hoe onstaan orkanen'' en beantwoord de volgende kijkersvragen:
1. Hoe warm moet het zeewater zijn voor het onstaan van een orkaan?
2. Wat voor weer is het in het oog van de orkaan?
3. Orkanen krijgen alleen jongensnamen. Is deze uitspraak juist of onjuist?
klaar?->
Heb je het helemaal begrepen? Zoja, ga verder naar verdiepingsmateriaal
Vind je het thema nog lastig? ga dan naar thema extra oefenen en maak de opdracht over hoge- en lagedrukgebieden.
Kom je er hierna nog niet uit? Vraag dan hulp aan je docent
Test jezelf
Toets: Check Check, Dubbelcheck?
Start
Extra lesstof (verdieping), hoge en lage drukgebieden
Bestudeer de volgende tekst over luchtdruk en beantwoord de vragen.
Wat is lucht?
Lucht is overal om ons heen. Je ruikt het niet, je ziet het niet en je kan het niet vastpakken. Wat we ruiken en zien zijn gassen die in de lucht aanwezig zijn. Wat we voelen is de verplaatsing van lucht, dit noemen we wind. Lucht is altijd om ons heen. Mensen, dieren en planten kunnen niet leven zonder lucht. De lucht die wij inademen is een mengsel van verschillende stoffen. De bekendste stoffen zijn stikstof, zuurstof, waterdamp en koolstofdioxide.
Wat is luchtdruk?
Lucht bestaat uit hele kleine deeltjes die je met het blote oog niet kan zien. We noemen deze kleine deeltjes moleculen. De moleculen verplaatsen zich continu van een plaats met veel moleculen naar een plaats met weinig moleculen. Door de verplaatsing botsen de moleculen op elkaar en op andere objecten in de lucht, hierdoor ontstaat luchtdruk.
Je zou het niet denken, maar lucht heeft gewicht. Één liter lucht weegt ongeveer 1,3 gram. Dat lijkt heel weinig, maar er is natuurlijk veel meer lucht op de aarde dan maar één liter. Luchtdruk is de kracht die het gewicht van de lucht op de aarde drukt. Soms drukt de lucht hard en soms minder hard. Dat is afhankelijk van hoe hard en hoe vaak de moleculen op elkaar botsen.
Een barometer. De wijzer op de wijzerplaat geeft aan hoe hoog de luchtdruk in de omgeving is.
Vraag 1: welke twee soorten luchtdruk ken je?
Hoe wordt luchtdruk gemeten?
Een meteoroloog bestudeert het weer en brengt de weersverwachtingen uit. Hiervoor gebruikt de meteoroloog onder andere een barometer. Een barometer meet de luchtdruk in een gebied. In een barometer zit een luchtledig doosje: er zit geen lucht in. Dit doosje wordt samengeperst door de hoogte van de luchtdruk. Hoe hoger de luchtdruk is hoe meer het doosje wordt samengeperst. Een wijzer geeft op de wijzerplaat aan hoe hoog de luchtdruk is. De luchtdruk wordt uitgedrukt in millibar.
Vraag 2: met wat voor apparaat wordt de luchtdruk gemeten?
Wat is de invloed van luchtdruk op het weer?
Onder andere de luchtdruk bepaalt het weer in een gebied. De luchtdruk verandert ieder moment, net als het weer. Het weer wordt mede bepaald door de plaats van de hoge- en lagedrukgebieden.
Een hoge luchtdruk betekent vaak dat het zonnig weer wordt zonder regen. Dat komt omdat bij een hogedrukgebied de druk van de lucht hoger is vergeleken met de omgeving. Doordat de druk hoog is, daalt de lucht van grote hoogte naar beneden: de lucht drukt zichzelf richting het aardoppervlakte. Hoe dichter de lucht bij het aardoppervlakte komt hoe meer de lucht opwarmt. Als de lucht warmer wordt, zet het uit en kan de lucht meer waterdamp vasthouden. Hierdoor vormen er geen losse waterdruppels en is de lucht helder en onbewolkt.
Op deze weerkaart zie je duidelijk het verschil in drukgebieden. De rode L staat voor een lagedrukgebied. De blauwe H staat voor een hogedrukgebied.
Vraag 3: Bekijk de foto. wat voor luchtdrukgebied vind je in het noorden van Finland?
Een lage luchtdruk betekent vaak dat er slecht weer op komst is. De kans op bewolking en regen is groot. Dit is te verklaren doordat de moleculen in de lucht zich altijd verplaatsen van een plaats met veel moleculen naar een plaats met weinig moleculen. In een lagedrukgebied is de druk laag vergeleken met de omgeving. De lucht stijgt daardoor op en koelt af. Hierdoor houdt de lucht minder waterdamp vast. Er ontstaat bewolking dat vaak gepaard gaat met regen.
Als de luchtdruk snel verandert, wordt er vaak storm of hevige wind voorspeld. Wind is de verplaatsing van lucht over de aarde. Bij wind kijken we onder andere naar de windkracht. De windkracht wordt bepaald door hoe ver het hoge luchtdrukgebied van het lage luchtdrukgebied afligt.
vraag 4: Wat gebeurd er vaak als de luchtdruk snel veranderd?
Heb je vragen over de stof? Vraag hulp of extra uitleg aan je docent.
Extra oefenen (ondersteuning) Waterkringloop, hoge- en lagedrukgebieden
Klik op de link om extra te oefenen met de thema's: Waterkringloop en luchtdrukgebieden.
Eindtoets
Eveluatieformulier
Je bent aangekomen aan het einde van deze les over weer en klimaat. Het enige wat je nog te doen staat is het invullen van deze korte vragenlijst.
