Inleiding
Galileo Galilei
Ik ben de beroemde wetenschapper Galileo Galilei. Ik leefde van 1564 tot 1642 in Italië. Ik heb veel bijzondere ontdekkingen gedaan die zelfs in 2017 gebruikt worden. Zo heb ik de ruimte, planeten en sterren bestudeerd met een telescoop. Niet een hele moderne die NASA nu heeft. In mijn tijd waren de telescopen nog simpel en moest je vooral lang bestuderen wat je er doorheen kon zien.
Ik ben ook de uitvinder van mijn eigen thermometer. Een thermometer die bij veel mensen nog steeds in huis wordt gebruikt! Kijk maar eens naar het plaatje. Misschien herken je hem? In elk bolletje zit in een ander stofje die elk op een andere temperatuur daalt of stijgt. Zo kan je zien hoe warm het ongeveer is. Wanneer bijvoorbeeld het rode balletje helemaal boven drijft is het 30 graden. Best een goede uitvinding toch?
In deze webkwestie leren jullie alles over de thermometer en temperatuur. En jullie gaan zelf een thermometer maken.
Galileithermometer
Opdracht onderzoek-het-zelf
Anders Celcius
Galileo heeft inderdaad een goede thermometer gemaakt. Maar ik, Anders Celcius, vond dat er nog wat aanpassingen gemaakt konden worden, om een thermometer nog nauwkeuriger en gebruiksvriendelijker te maken. Deze aanpassingen worden nu nog gebruikt. Wat ik precies heb gedaan, en hoe je de temperatur meet met een thermometer, gaan jullie onderzoeken in deze eerste opdracht. De resultaten van het onderzoek verwerken jullie in een verslag die jullie maken op een chromebook. Voordat jullie het verslag gaan inleveren bij de juf zullen jullie, via het beoordelingsblad, eerst juliie eigen werk beoordelen.
De tweede opdracht van deze webkwestie is het maken van een eigen thermometer. Deze opdracht vinden julie onder de doe-het-zelf pagina.
Werkwijze onderzoek-het-zelf
Vloeistofthermometer
Een onderzoek doe je door de onderstaande onderzoeksvragen te onderzoeken met behulp van de bronnen op de volgende pagina. Van elke onderzoeksvraag maken jullie een alinea voor het verslag. Je kan de onderzoeksvraag kort beantwoorden, maar een goede onderzoeker gaat een stapje verder. Probeer de vraag uitgebreid te beantwoorden. Jullie mogen daarvoor extra informatie toevoegen waarvan jullie denken dat het belangrijk is.
VERGEET NIET om bij jullie verslag een voorblad, inhoudsopgave en woordenlijst bij te voegen
Jullie verslag wordt beoordeeld volgens het beoordelingsschema.
Dit zijn de onderzoeksvragen die jullie gaan onderzoeken:
- Wat heeft Anders Celcius precies uitgevonden wardoor de thermometer veel nauwkeuriger wordt?
- Welke thermometers zijn er allemaal ontwikkeld en waarvoor worden ze gebruikt?
- Hoe werkt de vloeistofthermometer die wij meestal in de tuin hebben hangen om de buitentemperatuur te meten?
- Doordenkertje: Op welke momenten, in het dagelijks leven, meten we de temperatuur? (noem minstens 4 verschillende momenten)
- Extra opdracht: In deze webkwestie staan een aantal moeilijke woorden dik gedrukt en onderstreept. Zoek de betekenis van deze woorden op en noteer ze in je eigen woordenboekschrift.
Opdracht doe-het-zelf
Nu jullie meer weten over de temperatuur meten met een thermometer gaan jullie zelf aan de slag! Jullie gaan bij deze opdracht, net als Galileo Galilei, een eigen thermometer maken. Jullie gaan nu eerst in de onderstaande link de uitleg goed doorlezen. Daarna gaan jullie op de volgende pagina het werkblad bestuderen.
Opdracht: Maak een thermometer!
Via deze link vind je een uitgebreide uitleg voor het maken van een thermometer
Instructie doe-het-zelf
Je kan nu zelf aan de slag! Alle spullen die jullie nodig hebben liggen op de instructietafel. Maar eerst nog even dit:
Regels bij de doe-het-zelf opdracht:
- Loop niet onnodig door het lokaal.
- Ga voorzichtig om met de materialen.
- Overleggen mag, maar let op het volume.
TIP: Lees de uitleg goed door! Je hebt maar één kans om het goed te doen. Ben je niet nauwkeurig dan werk je thermometer niet!
SUCCES!
Werkblad thermometer maken
Bronnen
Thermometer
Deze bronnen kunnen jullie gebruiken voor het onderzoek:
WEBSITES:
NEMO SCIENCEMUSEUM
KOEKELTJES
BIBLIOTHEEK
WIKIKIDS
ZOEKMACHINE MEESTER SIPKE
DOCUMENTATIECENTRUM
LESBOEK
NAUT
FILMPJES SCHOOL TV - let op de tijd! Je kan misschien niet alle filmpjes helemaal bekijken.
Warm en koud en alles daar tussen
Meetinstrument voor warmte en kou
Temperatuur
Beoordeling
|
Onderdeel
|
Kan iets beter
|
Ruim voldoende
|
Uitstekend
|
|
Beantwoorden van de onderzoeksvragen
|
We hebben niet alle vragen juist of onvolledig kunnen beantwoorden.
( 6 punten)
|
We hebben alle vragen juist maar kort en zonder extra informatie kunnen beantwoorden.
(15 punten)
|
We hebben alle vragen uitgebreid correct kunnen beantwoorden en hebben extra informatie/plaatsjes toegevoegd in het verslag
(20 punten)
|
|
Taal en spelling
|
In het verslag staan veel taal- en spellingsfouten.
(6 punten)
|
In het verslag staan een paar taal-en spellingsfouten
(15 punten)
|
Er staan geen taal-en spellingsfouten in het verslag. Goed gedaan!
(20 punten)
|
|
Samenwerking
|
Niet iedereen in het groepje heeft goed meegewerkt en zijn taak gedaan. Klasgenoten hebben taken moeten overnemen of het verslag is niet af.
(6 punten)
|
Iedereen in het groepje heeft zijn of haar taak zelfstandig gedaan. Nadat de taak af was zijn we iets voor ons zelf gaan doen en hebben gewacht tot iedereen klaar was.
(15 punten)
|
Iedereen heeft zijn taken uitgevoerd. We hebben elkaar geholpen en moeilijke vragen samen gedaan. Als een taak klaar was gingen we elkaar verder helpen.
(20 punten)
|
|
Extra opdracht
|
We zijn helaas niet toegekomen aan de extra opdracht. We hebben de dikke, onderstreepte woorden niet opgezocht.
(6 punten)
|
We hebben niet alle dikke, onderstreepte woorden in een woordenlijst gezet OF we hebben niet alle betekenissen kunnen opzoeken.
(15 punten)
|
We hebben alle dikke, onderstreepte woorden in een woordenlijst gezet en de juiste betekenis erachter gezet.
(20 punten)
|
|
De doe-het-zelf opdracht.
|
We zijn helaas niet toegekomen aan de doe-het-zelf opdracht. We gaan naar de juf om dit te bespreken.
(2 punten)
|
IWe hebben ons best gedaan om een werkende thermometer te maken maar helaas werkte hij niet zo goed als dat we hadden gehoopt.
(6 punten)
|
We hebben de thermometer gemaakt en hij werkte goed!
(10 punten)
|
|
Onze werkhouding
|
We hebben als groepje veel waarschuwingen gehad van de juf over onze werkhouding. We hebben ons niet aan de klasregels gehouden.
(2 punten)
|
De juf heeft een keer ons een keer gewaarschuwd en hebben daarna geluisterd. We hebben ons verder aan de klasregels gehouden.
(6 punten)
|
We hebben heel fijn gewerkt en de juf heeft ons geen enkele keer hoeven waarschuwen. We hebben ons goed aan de klasregels gehouden.
(10 punten)
|
Afsluiting
Zowel Galileo Galilei als Anders Celcius hebben belangrijke ontdekkingen gedaan. Zonder dat ze het wisten hebben ze samen een uitvinding gedaan die wij allemaal nog dagelijks gebruiken. Door dingen uit te proberen, onderzoeken, aan te passen en weer opnieuw uit te proberen doe je ontdekkingen. Van ontdekkingen leer je ontzettend veel! Wie weet doe jij, ooit op een dag, wel net zo'n belangrijke ontdekking als Galileo!
Leerkracht
|
Titel:
De Thermometer
Onderwerp:
De werking van een thermometer
Deze webkwestie sluit aan op de kerndoelen
Kerndoel 42:
De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, electriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur
Kerndoel 44:
De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaal gebruik.
Kerndoel 45:
De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren.
Schooltype:
Basisonderwijs
Bestemd voor de groepen :
5, 6, 7 en 8
Vakgebieden:
Wetenschap en techniek, ICT
Het uitvoeren van een onderzoek zoals dit in een webkwestie is vormgegeven is een goede benadering om de mediawijsheid van de kinderen te vergroten. De Raad voor cultuur heeft in 2005 een aantal definities gegeven voor het begrip mediawijsheid. In een webkwestie komen twee van deze definities aan de orde.
- De weg weten in informatieland.
Door gebruik van verschillende zoekmachines.
- Keuze maken in informatiebronnen op basis van persoonlijke doelen.
Het verwerken van de informatie ten bate van je onderzoek. Daarin moeten de kinderen kritisch kijken naar welke informatie objectief is en bruikbaar voor een kloppend resultaat.
Professor Bernie Dodge (San Diego State University) is de bedenker van de WebQuest. Hij stelt de WebQuest op in zeven stappen. Deze heb ik ook gebruikt in mijn webkwestie. Hij stelt het volgende in deze persoonlijke ervaring:
“Having done my part ahead of time by organizing the resources, I had to speak very little during the two hours they worked on it. I enjoyed walking around and helping where necessary and listening to the buzz of conversations as students pooled their notes and tried to come to a decision. The things they were talking about were much deeper and more multifaceted than I had ever heard from them. That evening I realized that this was a different way to teach.”
Dit is, in perspectief van de leerkracht, ook precies waar de webkwestie voor is bedoeld. De leerlingen zijn verantwoordelijk voor hun eigen proces en het resultaat. Ze gaan dieper in op de stof en geeft ze de kans om meerdere kanten te belichten dan het leren uit bijvoorbeeld een boek. Doordat het de leerkracht ook minder belast dan klassikaal lesgeven kan deze meer tijd steken in de begeleiding van leerlingen op een ander vlak dan de inhoud van de lesstof.
Star, L. (2012). Meet Bernie Dodge: The Frank Lloyd Wright of Learning Environments, 7 januari 2017 van: http://www.educationworld.com/a_issues/chat/chat015.shtml
Uitvoering :
Eén webkwestie door twee tot vier leerlingen
Tijdsinvestering :
Drie uur. Twee middagen van anderhalf uur.
Opbrengst:
De kinderen leren :
- Wie Galileo Galilei is en Anders Celcius
- Hoe een thermometer werkt.
- Waarom we de schaalverdeling van Celcius gebruiken.
- Waar de schaalverdeling van Celcius op is gebaseerd.
- Hoe maak je zelf een thermometer.
- Woordenschat uitbreiding.
- Hoe je een verslag maakt.
- De kinderen leren om via een webkwestie onderzoek te doen naar een bepaald onderwerp.
- Het uitvoeren van gedegen onderzoek aan de hand van onderzoeksvragen.
- Samenwerken en taakverdeling voor het uitvoeren van een onderzoek.
Leerpunten :
- vragen stellen aan de hand van onderwerpen en onderzoeksresultaten
- ervaren hoe zoekmachines werken
- leren hoe informatie verwerkt wordt tot een duidelijk presentatie
- leren hoe informatie op waarde geschat kan worden voor het beantwoorden van een onderzoeksvraag
Extra materialen die nodig zijn :
- Chromebook voor het typen van het verslag
- Materialen voor het maken van de thermometer (zie lijst in het werkblad in de webkwestie)
Bijzonderheden :
Deze webkwestie kan bij een schoolproject gebruikt worden.
Deze webkwestie sluit aan bij de begrippen uit de methode "Naut" van groep 5 en 6.
Deze webkwestie is gemaakt door :
Jolanda Cornelissen - HAN PABO DEELTIJD
|
|
