In deze module staan inspirerende voorbeelden van hogescholen en universiteiten centraal. Deze voorbeelden helpen jou om het online deel van een flipped classroom in te richten.
De didactische inbedding valt buiten de scope van deze module; dit valt buiten de expertise van SURF. Ook het daadwerkelijk leren maken van kennisclips, e-modules en dergelijke zullen we in deze module niet behandelen, hier zijn andere bronnen voor beschikbaar.
Deze module is primair ontwikkeld voor ICT & Onderwijs adviseurs (mbo, hbo, wo) die in kleine of grote mate het onderwijs willen herzien. Ook docenten kunnen met de module werken, maar deze biedt geen concreet stappenplan om je eigen les te ‘flippen’.
Zelfstandig of met coach
Je kunt deze module individueel doorlopen. SURF biedt echter ook mogelijkheden om de module in een groep samen met een coach te doorlopen. Als je hier interesse voor hebt of andere vragen hebt kun je contact opnemen met Annette Peet via annette.peet@surfnet.nl of via 088 787 3000.
Doel en doorloop
Doel
In deze module oriënteer je je op de meerwaarde die 'flipped classrooms' kunnen bieden binnen jouw onderwijsorganisatie. Je ontwikkelt stapsgewijs en op basis van diverse good practices een eigen voorstel om flipped classrooms een plek binnen jouw organisatie te geven.
Doelgroep
Deze module is primair ontwikkeld voor ICT & Onderwijs adviseurs (mbo, hbo, wo) die in kleine of grote mate het onderwijs willen herzien. Ook docenten kunnen met de module werken, maar deze biedt geen concreet stappenplan om je eigen les te 'flippen'.
Doorloop
De kern van deze module bestaat uit good practices van diverse organisaties binnen het Nederlandse hoger onderwijs. Vanuit de inspiratie, ervaringen en tips die zij in hun verhalen delen, ontdek je wat voor jullie onderwijs waardevol is. Dit vormt de basis van de verkenning voor de inzet van flipped classrooms binnen jullie organisatie.
Deze module bestaat uit drie stappen:
verkennen hoe het flipped classroom concept past in de bredere visie van jouw organisatie;
aan de hand van voorbeelden een idee krijgen hoe dit er concreet uit zou kunnen zien;
inzicht krijgen in stappen die nodig zijn om aan de slag te gaan met flipped classrooms, en eventueel het uitwerken van een concreet voorstel in de vorm van een presentatie of plan van aanpak.
In deze module werk je toe naar een voorstel ten behoeve van jouw eigen organisatie rondom het implementeren van flipped classrooms. Centraal daarbij staan good practices van andere hogescholen en universiteiten, die al in meer of mindere mate met flipped classrooms werken. Deze meeste projecten komen voort uit de Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs.
Voorstel
Om je te helpen jouw voorstel te maken, bieden we je hier een 'notitieblok' aan. Hierin vind je alle vragen en opdrachten uit de gehele module gestructureerd bij elkaar. Gebruik dit notitieblok om jouw antwoorden in te vullen en deze aan jouw coach voor te leggen.
Via onderstaande knop kun je het notitieblok downloaden op je computer. In dit notitieblok kun je zowel jouw antwoorden op de opdrachten in deze module, als alle onderdelen van jouw voorstel noteren. Je coach zal je aangeven hoe je het document aan je coach periodiek kunt voorleggen:
Het doorlopen van de gehele module, inclusief het maken van alle opdrachten, neemt minimaal 3 uur en maximaal 10 uur in beslag.
Scope
In deze module staan inspirerende voorbeelden van hogescholen en universiteiten centraal. Deze voorbeelden helpen jou om het online deel van een flipped classroom in te richten.
De didactische inbedding valt buiten de scope van deze module; dit valt buiten de expertise van SURF. Ook het daadwerkelijk leren maken van kennisclips, e-modules en dergelijke zullen we in deze module niet behandelen, hier zijn andere bronnen voor beschikbaar.
Achtergrond Flipped Classrooms
Deze module gaat over het online gedeelte van 'flipped classrooms'. Een breed begrip, dat iedere organisatie op zijn eigen manier zal invullen. Maar waar komt het vandaan? En waarom hebben flipped classrooms juist de laatste jaren zo'n grote impact op innovaties in het onderwijs? Op deze pagina zetten we alleen kort het onderwijskundig concept uiteen; het betreft geen uitvoerige uitleg.
Het begin
"Education is more than just the transfer of information" zei Harvard hoogleraar Natuurkunde Eric Mazur, toen hij zich realiseerde dat zijn hoorcolleges minder effect hadden dan hij dacht. Hij ontwierp begin jaren '90 een nieuw didactisch model; 'Peer instruction'. Studenten kregen de theorie uit het hoorcollege als huiswerk mee en deden tijdens het 'hoorcollege' onder leiding van Mazur aan verwerking en toepassing. Het was een eerste aanzet om delen van de instructietijd buiten het reguliere hoorcollege aan te bieden:
Doorbraak
De echte doorbraak van het flipped classroom model begon met de komst van online video-platformen zoals YouTube en Vimeo. Ineens werd het mogelijk om 'levensechte' instructie door de docent via video's buiten het contactonderwijs aan te bieden. Op alle onderwijsniveaus begonnen veelal individuele docenten met experimenteren. Een van de eerste docenten die het flipped classroom model volledig in zijn onderwijs doorvoerde was de Amerikaan Aaron Sams:
Model
Steeds meer onderwijsinstellingen maken inmiddels gebruik van diverse digitale lesmaterialen zoals video's, e-modules, formatieve toetsen en online games. Hun doel is veelal om de mogelijkheden voor verwerking en toepassing van de lesstof in het contactonderwijs te vergroten. Diverse bronnen, zoals deze infographic van Kennisnet, deze informatieve website van de KU Leuven en onderstaande video's van Penn State University en The University of Texas leggen het ontstane flipped classroom model helder uit:
Transitiefase
Het klassieke model van hoorcolleges en werkgroepen bevindt zich momenteel in een transitiefase. Meer en meer mbo's, hogescholen en universiteiten kiezen ervoor om een deel van de theorie, opdrachten en andere werkvormen via online media aan te bieden. Hiermee ontstaat (meer) ruimte in de onderwijsorganisatie om een andere invulling te geven aan de 'face-to-face' (F2F) bijeenkomsten.
Het faciliteren van kennisoverdracht via online media en het invullen van F2F-bijeenkomsten met activiteiten rondom verwerking, verdieping en toepassing noemen we dan ook het 'flippen' van de 'classroom'.
2. Flipped classrooms in de praktijk
Welkom bij de eerste stap in jouw verkenning van flipped classrooms. In dit eerste hoofdstuk bieden we je tien good practices uit de Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs van SURF aan. Inspirerende projecten waarbij hogescholen en universiteiten op heel verschillende wijzen het concept van flipped classrooms in hun onderwijs hebben gebracht.
Deze projecten bieden je ideeën en concrete handvatten waarmee je een eigen voorstel rondom flipped classroom in jouw organsiatie kunt opbouwen. Aan jou de keuze welke (minimaal) drie projecten je ter inspiratie wilt bestuderen. Hun ervaringen en kennis helpen je in het hoofdstuk 'Aan de slag!' om zelf een passend voorstel rondom flipped classrooms voor jouw organisatie op te zetten.
Succes!
Inspirerende voorbeelden
Tien inspirerende good practices uit de Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs. Zij vormen de basis van deze module. Van online muziekonderwijs tot analyses van big data-bestanden en van geflipte rechtenstudies tot digitale excursies. Deze good practices laten zien hoe divers het hoger onderwijs gebruik maakt van 'flipped classrooms'. Laat je inspireren en neem uit de good practices mee wat voor jouw organisatie waardevol is!
Opdracht
Om een beeld te krijgen van de diversiteit van flipped classrooms bekijk je de good practices uit onderstaand aanbod. Kies er drie uit die je aanspreken. We bieden je enkele onderzoeksvragen, waarmee je gestructureerd good practices kunt bestuderen. Deze onderzoeksvragen vind je in het 'notitieblok'.
1. Download het notitieblok, mocht je dit nog niet eerder gedaan hebben, en lees daar de vijf onderzoeksvragen per good practice goed door:
2. Kies onderstaand (minimaal) drie good practices uit. Bestudeer de inhoud van de door jou gekozen good practices en formuleer per good practice antwoord op de vijf onderzoeksvragen.
3. Noteer uiteindelijk per good practice jouw antwoorden in het notitieblok.
4. Heb je minimaal drie good practices bekeken en per voorbeeld antwoord op de onderzoeksvragen gegeven? Klik dan op 'Aan de slag!' om jouw eigen voorstel te ontwerpen.
Inhoud: Om aan de grote vraag naar Big History-onderwijs te voldoen, ontwikkelde de Universiteit van Amsterdam een open online cursus met expert-kennisclips die voor iedereen beschikbaar is.
Inhoud: De HvA en UvA ontwikkelden een online cursus om de schrijfvaardigheid van de studenten te verbeteren: schrijfgedrag, grammatica, structuur en meer.
Inhoud: De Universiteit Utrecht ontwikkelde een onderwijsontwerp waarbij locatiegebonden les- en kaartmateriaal online beschikbaar is tijdens excursies voor alle studenten aan de cursus.
Inhoud: De Universiteit van Amsterdam wilde met dit project het onderwijs rondom communicatie-ethiek breder toegankelijk maken en tegelijkertijd dit onderwijs voor de eigen studenten in een blended vorm aanbieden.
Inhoud: De universiteit Utrecht heeft gepersonaliseerde modules ontwikkeld voor bachelor-studenten om hun statistiek-begrip op peil te brengen. Dit vak blijkt namelijk vaak een struikelblok voor veel studenten.
Inhoud: Om het practicumonderwijs efficiënter te maken, heeft Wageningen University korte kennisclips ontwikkeld over elementaire practicumhandelingen, zoals veiligheidsinstructies en uitleg van standaardhandelingen zoals pipetteren.
Inhoud: De universiteit Leiden koos voor een bijzondere invulling van het concept flipping the classroom. Docent Bas Haring laat zijn studenten de colleges inhoudelijk voorbereiden aan de hand van een fictiefilm.
Inhoud: In dit project doen studenten en professionals in openbaar bestuur in online courses én fysieke bijeenkomsten kennis op over maatschappelijke veranderingen en de implicaties voor het functioneren van de overheid.
Inhoud: Het onderwijs in muziektheorie was bij hogeschool Codarts in Rotterdam sterk plaats-, tijd- en docentgebonden. Via een 'flipped classroom' concept wilde Codarts dit onderwijs flexibeler maken.
Inhoud:Omdat eerstejaarsstudenten moeite hebben met het vak methoden en technieken voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde de Universiteit Twente 60 video's met uitleg.
Inhoud:Omdat eerstejaarsstudenten moeite hebben met het vak methoden en technieken voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde de Universiteit Twente 60 video's met uitleg.
Inhoud:Omdat eerstejaarsstudenten moeite hebben met het vak methoden en technieken voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek ontwikkelde de Universiteit Twente 60 video's met uitleg.
Heb je minimaal drie good practices bekeken en per voorbeeld antwoord op de onderzoeksvragen gegeven? Klik dan op 'Aan de slag!' om jouw eigen voorstel te ontwerpen.
Om aan de grote vraag naar Big History-onderwijs te voldoen, ontwikkelde de Universiteit van Amsterdam in het kader van de stimuleringsregeling Open en online onderwijs, een open online cursus die voor iedereen beschikbaar is. Kennisclips door experts in het vakgebied vormen daarin de basis. Met deze cursus kunnen meer studenten - nationaal en internationaal - deelnemen aan hoogwaardig onderwijs over dit thema, dat wordt verzorgd door vooraanstaande specialisten in het veld.
MOOC
Een MOOC (Massive open online course) binnen Coursera vormt de basis van het project 'Big History'. In deze MOOC vinden studenten alle video-colleges, oefenmaterialen en toetsen, gestructureerd over een periode van 4 weken.
Screenshots uit de online omgevingen bij het project 'Big History'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Big History'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de resultaten bij het project 'Big History':
Studenten hebben veel moeite met schrijfvaardigheid, zo bleek uit onderzoek. Als aanvulling op het taalbeleid, ontwikkelden de HvA en UvA een open en online cursus waarin zowel aankomende als zittende studenten individueel kunnen werken aan hun schrijfvaardigheid. Studenten oefenen individueel in een interactieve online omgeving. Docenten kunnen de cursus en het bijbehorende materiaal inzetten in hun colleges volgens de flipping-the-classroom methode.
Online omgeving
In de online cursus, gebaseerd op OpenEdX technologie, loggen deelnemers in om individueel te werken. De cursus bestaat uit 6 modules. Naast animaties waarin de stappen van het schrijfproces worden behandeld zien we twee studenten hardop denkend werken aan een schrijfopdracht. Er is aandacht voor onder andere structureren, stijl, doel en doelgroepen, argumenteren en spelling.
Screenshots uit de MOOC 'Beter schrijven in het hoger onderwijs'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project ‘MOOC Beter schrijven in het hoger onderwijs’. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
'Naar Buiten! Open en online onderwijs op locatie'
De Universiteit Utrecht ontwikkelde een onderwijsconcept waarbij locatiegebonden les- en kaartmateriaal online beschikbaar is tijdens excursies. Dit geeft context en achtergrond aan studieobjecten tijdens excursies die de studenten zelfstandig kunnen doorlopen, bijvoorbeeld bij opleidingen geowetenschappen. In het contactonderwijs kunnen docenten en studenten vervolgens de bevindingen bespreken.
Online storytelling
De online tours bieden de mogelijkheid om mobiele e-lectures, locatiespecifieke opdrachten, online bronnen en interactief kaartmateriaal te combineren in een gestructureerde doorloop; online storytelling. Studenten kunnen zo op locatie de materialen bestuderen. Dit versterkt het leren op locatie; studenten krijgen een rijkere context om bij de relevante locaties de juiste materialen tot zich te nemen.
Screenshots uit de online excursies 'Utrechtse Heuvelrug' en 'Berlijn'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Naar buiten!'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
Het vak 'Ethical Dilemmas in Communication' is in ontwikkeling. De Universiteit van Amsterdam biedt een open, online variant aan, waarmee het voorziet in een groeiende vraag naar kennis over communicatie-ethiek bij communicatieprofessionals. Binnen de faculteit biedt de universiteit het vak in een ‘blended’ vorm, hetgeen studenten meer activeert en de relatie tussen online en offline activiteiten versterkt.
MOOC
Een MOOC (Massive open online course) binnen het platform Coursera vormt de basis van het blended learning-project. In deze MOOC vinden studenten alle video-colleges, oefenmaterialen en formatieve toetsen om het vak mee te doorlopen. Het uitgangspunt is de flipped classroom. Als studenten er behoefte aan hebben, kunnen zij nog steeds naar een hoorcollege komen; deze is echter veel meer vraaggericht ingestoken dan voorheen. De MOOC is niet alleen toegankelijk voor studenten, maar voor iedereen. Zo hoopt de universiteit het contact tussen studenten en professionals in de journalistiek en communicatieberoepswereld te stimuleren. De MOOC is wereldwijd beschikbaar en zelfstandig te doorlopen. Binnen de Universiteit van Amsterdam is de cursus ingebed in het contactonderwijs, maar deze is ook zonder begeleiding goed te doorlopen.
Screenshots uit de MOOC 'Ethical dilemmas in communication'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Ethical Dilemmas in Communication'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van 'Ethical Dilemmas in Communication':
Het doel van dit project is om diverse vrij toegankelijke modules te ontwikkelen voor introducerend statistiekonderwijs, waarmee zowel studenten als niet-studenten hun statistiekkennis op een laagdrempelige en gepersonaliseerde wijze kunnen aanvullen. Vanwege de open toegankelijkheid kan iedereen op zijn eigen tempo en kosteloos zijn kennis vergroten. De modules kunnen daarnaast ook dienen als middel voor vwo-scholieren om het statistiekonderwijs alvast te verkennen, of als onderdeel van een open cursus statistiek.
Online omgeving
In de online omgeving krijgen deelnemers alle aspecten van statistiekonderwijs (theorie, instructie, verwerking, toetsing en feedback) geïntegreerd aangeboden. Docenten kunnen het leerproces nauwkeurig volgen en deze informatie gebruiken voor het informeren van studenten over mogelijke lacunes, maar ook voor het evalueren en verbeteren van de leerarrangementen. Een belangrijke vernieuwing in de modules is de automatische feedback die gegeven wordt op het werk van de studenten.
Screenshots uit de online omgeving 'Open en online statistiekonderwijs'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Open en gepersonaliseerd statistiekonderwijs'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de factsheet over het project 'Open en gepersonaliseerd statistiekonderwijs':
Om het practicumonderwijs efficiënter en goedkoper te maken, heeft Wageningen University een groot aantal korte kennisclips ontwikkeld over elementaire practicumhandelingen. Denk aan veiligheidsinstructies, handleidingen van apparaten en uitleg van standaardhandelingen zoals pipetteren. Via QR-codes bij de betreffende apparaten in het laboratorium kunnen de studenten de informatie 'just in time' terugkijken en hoeft de docent dit niet te herhalen in de les.
Clips
Uiteindelijk moeten er 250 practicumclips beschikbaar komen. Deze clips kunnen de studenten voorafgaand aan het practicum bekijken, waarmee een flipped classroom concept ontstaat. De clips zorgen ervoor dat studenten nog beter voorbereid het practicum bezoeken. Wageningen University werkt met partners aan een uniforme aanpak van de video's, om daarmee ook de kwaliteit en duurzaamheid te verhogen.
Screenshots van de practicumclips Life Sciences
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Practicumclips Life Sciences'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van 'Practicumclips Life Sciences':
De universiteit Leiden koos voor een bijzondere invulling van het concept flipping the classroom. Docent Bas Haring laat zijn studenten de colleges inhoudelijk voorbereiden aan de hand van een fictiefilm. 'On Being a Scientist' is een film van bioscoopkwaliteit; iedere scène draait om integriteits-dilemma's zoals die zich ook in de echte wetenschappelijke wereld voordoen. De film is ingedeeld in negen scènes en vormt zo (samen met een introductieles) de voorbereiding voor de tien colleges binnen het vak.
Fictieflim plus MOOC
De Universiteit Leiden ontwikkelt de MOOC ‘On Being a Scientist’: een online cursus en collegecyclus over wetenschappelijke integriteit. Het bijzondere van deze cursus is dat een speciaal gemaakte speelfilm de rode draad vormt. Via fictiefilm kunnen subtiele dilemma’s en de menselijke kant van integriteitskwesties worden getoond, beter dan via ‘talking heads’.
Daarnaast blijkt dat er nog weinig ervaring is onder academici met het maken van goed beeldmateriaal voor onderwijsstof. Met deze cursus bereidt de Universiteit Leiden academici voor op het zelf maken van goede video’s voor hun online cursussen.
Screenshots uit de film 'On Being a Scientist'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'On being a scientist'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van 'On Being a Scientist':
In dit stimuleringsproject zijn acht korte videocolleges ontwikkeld rondom het thema Challenging Government met daarin vooraanstaande sprekers van universiteiten, hogescholen en de overheid. Studenten en professionals in openbaar bestuur doen gezamenlijk kennis op over maatschappelijke veranderingen en de implicaties daarvan voor het functioneren van de overheid: enerzijds door middel van de online cursussen, anderzijds via fysieke bijeenkomsten.
Videocolleges
In deze MOOC behandelen de betrokken hbo-docenten opgaven over de hedendaagse overheid. Per opgave zijn een reportage, een interview en de basics en classics beschikbaar, waarin docenten de confrontatie op zoeken met klassiekers.
Screenshots uit de video-lectures binnen het project 'Flipping the classroom'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project ‘Challenging government: denken, doen, delen'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van ‘Challenging government: denken, doen, delen’:
Het onderwijs in muziektheorie was bij hogeschool Codarts in Rotterdam sterk plaats-, tijd- en docentgebonden. Via een 'flipped classroom' concept wilde Codarts dit onderwijs flexibeler en toegankelijker maken zodat studenten in hun eigen tempo en vanaf iedere locatie konden werken aan hun vaardigheden in muziektheorie. In de contacttijd kan de docent zich dan effectiever richten op de individuele begeleiding.
Online module
In de op Moodle gebaseerde online leeromgeving kunnen studenten videotutorials bekijken en oefenen met door Codarts en externe partijen (zoals arrangeer-tool Sibelius van Avid) samengesteld materiaal, bijvoorbeeld arrangeer- of componeeropdrachten. Er zijn ook digitale (oefen)toetsen beschikbaar. Daarnaast kunnen studenten discussiëren met de docent en met elkaar, en elkaar feedback geven op de opdrachten.
Screenshots uit de MOOC 'Muziektheoretische educatie online'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project 'Muziektheoretische educatie online'. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van 'Muziektheoretische educatie online':
'Flipping-the-classroomprincipe maakt het onderwijs in methoden en technieken doelmatiger'
Omdat eerstejaars studenten moeite hebben met het vak methoden en technieken voor sociaalwetenschappelijk onderzoek ontwikkelde de Universiteit Twente 60 video's met uitleg. De video’s zorgen ervoor dat docenten minder klassikaal uitleggen en zo meer tijd hebben voor interactie en het werken aan opdrachten. De stof beklijft beter en studenten kunnen de stof beter toepassen in andere vakken.
Video's
In dit project werd eerst vastgelegd welke concepten en ideeën van wezenlijk belang zijn voor het onderwijs in methoden en technieken. Op basis daarvan zijn de Engelstalige video’s gemaakt waarin concepten worden uitgelegd, evenals de relevantie en de toepassing van die concepten.
Screenshots uit het project 'Flipping Education in Research Methods'
Projectinformatie
Onderstaand vind je een overzicht van de beschikbare informatie rondom het project ‘Flipping Education in Research Methods’. Bekijk ter inspiratie deze bronnen en probeer op basis van de inhoud antwoord op de vijf onderzoeksvragen te geven.
1. Lees de projectresultaten van 'Flipping Education in Research Methods':
Aan de slag! Dat is precies wat je in dit hoofdstuk gaat doen. In vier korte stappen ontwerp je een eigen voorstel over flipped classrooms in jouw organisatie. De voorbeelden in het vorige hoofdstuk hebben je daarbij hopelijk voldoende inspiratie gegeven om goed mee aan de slag te gaan.
Het project 'Flipping the Master' van de Erasmus Universiteit vormt de rode draad in dit hoofdstuk. Bij iedere stap vind je een of meerdere korte video's waarin zij hun ervaringen delen. Iedere stap eindigt met diverse vragen rondom het onderwerp van de stap. Door deze vragen te beantwoorden werk je gestructureerd toe naar een eigen voorstel rondom flipped classrooms in jouw organisatie.
Succes!
Jouw visie
Het voorstel dat je in dit hoofdstuk maakt, begint bij een duidelijke visie op 'flipped classrooms'. Op deze pagina werk je jouw eigen visie uit. Dat doe je in drie stappen; eerst doe je inspiratie op bij de good practice van het Erasmus MC, vervolgens bestudeer je de stand van zaken in jouw eigen situatie en als laatste stap verwerk je alle input tot een beknopte visie in het digitale notitieblok.
1. Good practice - Visie
Het project 'Flipping the Master' van het Erasmus MC is ontstaan vanuit een duidelijke onderwijskundige visie. Ter inspiratie vertelt Mary Dankbaar in onderstaande video over de aanleiding van het project.
Via de knop 'Eindrapportage' vind je de verantwoording voor dit project. Hieruit raden we aan pagina 3 door te nemen:
Bij het formuleren van jouw visie op flipped classrooms binnen jouw organisatie is het aan te raden om te achterhalen in hoeverre je kunt aanhaken bij bestaande beleidsvisies in jouw organisatie. Onderzoek of je binnen jouw organisatie een of meer van de volgende documenten kunt achterhalen en in hoeverre je daarin elementen tegenkomt die jouw visie op flipped classrooms kunnen onderbouwen.
het strategisch plan en/of onderwijsbeleidsplannen
het ICT-beleidsplan
analyses over de tevredenheid van studenten en/of medewerkers
3. Jouw visie
Voor het formuleren van jouw visie op flipped classrooms binnen jouw organisatie heb je inmiddels als input:
de visies van de (minimaal) drie good practices die je hebt onderzocht;
de visie van het project 'Flipping the Master'
aanknopingspunten uit beleidsstukken binnen jouw organisatie, die het concept van flipped classrooms ondersteunen.
Belangrijk is daarbij om te beginnen met de vraag: welk probleem lost het 'flippen' van het onderwijs eigenlijk op?
Beschrijf nu in het digitale notitieblok beknopt jouw visie op: hoe kunnen flipped classrooms van meerwaarde in jouw organisatie zijn. Probeer in je formulering van de visie onderstaande vragen te beantwoorden:
Wat zou de meerwaarde van een flipped classroom voor jouw organisatie kunnen zijn?
Binnen welke vakken of faculteit(en) wil je flipped classrooms inzetten?
Welke doelgroep(en) wil je met het flipped classroom model bereiken?
Welke onderwijskundige doelstellingen wil je met het flipped classroom model realiseren?
Hoe past deze visie binnen de onderwijsvisie van jouw organisatie?
Onderwijspraktijk
Nu je de visie op papier hebt staan is het tijd om concreet te worden! In deze stap bepaal je de 'scope' van het voorstel; binnen welke onderwijscontext wil je flipped classrooms inzetten? Is het doel om meer ruimte voor interactie binnen het contactonderwijs te creëren, of wil je bijvoorbeeld de kennis van docenten wereldwijd online beschikbaar maken? Begin je klein, of wil je direct een volledige opleiding of faculteit 'flippen'...? En wat betekent dat voor bestaande rollen?
1. Good practice - Onderwijspraktijk
In het project 'Flipping the Master' van het Erasmus MC is de volledige opleiding Geneeskunde 'geflipt'. Na enkele jaren van ontwikkeling zijn alle docenten meegegaan in het project en kunnen studenten nu online oefenen middels e-modules, virtuele cases en videocolleges. Projectmanager Mary Dankbaar legt uit hoe zij dit proces aangepakt hebben:
Ontwikkeltraject 'Flipping the Master'
Lees tevens de pagina's 9 (vanaf 'Verankering van de online programma’s in de opleiding') en pagina 13 uit de eindrapportage bij het project 'Flipping the Master':
Zoals je gezien hebt in de good practices kun je flipped classrooms binnen diverse onderwijscontexten toepassen. De KU Leuven biedt je een goed overzicht van de mogelijkheden die flipped classrooms bieden voor jouw onderwijs. Via korte video's, voorbeelden en (internationale) cases krijg je inzicht in de waarde die flipped classrooms kunnen bieden. Voordat je de insteek van jouw voorstel bepaalt, raden we je aan eens door de bronnen van de KU Leuven te bladeren:
Om te formuleren hoe in jouw geval de onderwijspraktijk en didactiek verandert heb je inmiddels als input:
de onderwijspraktijk en didactiek van de (minimaal) drie good practices die je hebt onderzocht;
de manier waarop het project 'Flipping the Master' is opgezet qua didactiek;
inspiratie uit de voorbeelden die de KU Leuven biedt.
Beschrijf nu in het digitale notitieblok beknopt de scope die je in jouw voorstel wilt hanteren. Binnen welke onderwijscontext wil je met flipped classooms aan de slag? Alleen voor enkele docenten, voor een specifieke opleiding of voor een gehele faculteit? Probeer in je formulering onderstaande vragen te beantwoorden:
Wat is de 'scope' van het project? Op welke schaal wil je het project uitvoeren?
Hoe ziet het onderwijs er in jouw flipped classroom uit? Wat is de rol van de docent en van de student?
Hoe ziet in jouw voorstel het contactonderwijs er uit? Welke werkvormen spelen daarin een rol?
Hoe ziet in jouw voorstel het online onderwijs er uit? Welke werkvormen spelen daarin een rol?
Hoe is de formatieve en summatieve toetsing van studenten in jouw voorstel ingebed?
Online materialen
Welke online materialen ga je nu realiseren? Gaan jullie bijvoorbeeld kennisclips, digitale formatieve toetsen, e-modules of virtual reality ontwikkelen? Vanuit de gekozen visie en didactiek bepaal je welke gereedschappen je nodig hebt om de ambities te kunnen realiseren. Beschik je over de benodigde software en technologische ondersteuning? En wat moet je regelen om de materialen te kunnen hergebruiken?
1. Good practice - Online modules
Om de visie binnen het project 'Flipping the Master' te kunnen realiseren zijn drie typen materialen ontwikkeld. In onderstaande video's vertelt projectmanager Mary Dankbaar welke dat zijn en hoe zij deze beschikbaar stellen.
Drie typen materialen
Beschikbaar stellen van de materialen
Via de knop 'Eindrapportage' vind je wederom de verantwoording voor dit project. Hieruit raden we aan de pagina's 4 t/m 9 door te lezen. Daarin zie je welk type online materialen het project 'Flipping the Master' heeft opgeleverd en welke software daarbij is gebruikt:
Voor de ontwikkeling en distributie van online materialen zoals kennisclips, e-modules en andere digitale leermaterialen is technologie nodig. Binnen jullie organisatie zijn ongetwijfeld al veel zaken beschikbaar. Voordat je in stap 3 bepaalt welke materialen je zou willen maken en welke technologie daarbij nodig is, is het handig om eerst te kijken wat jullie al in 'huis' hebben.
Om hier een goed beeld van te krijgen raden we je aan met onderwijs- en/of ict-adviseurs in jouw organisatie in gesprek te gaan. Zij hebben veelal een goed overzicht van de bruikbare hard- en software binnen de organisatie.
3. Materialen en technologie
Voor het formuleren welke materialen jij wilt ontwikkelen en welke technologie je daarvoor nodig hebt, heb je inmiddels als input:
de online materialen en technologie die binnen de (minimaal) drie good practices is gebruikt;
de online materialen en technologie die men binnen het project 'Flipping the Master' heeft ingezet;
een overzicht van de al beschikbare technologie binnen jouw organisatie.
Beschrijf nu in het digitale notitieblok beknopt welke materialen je wilt maken en welke (aanvullende) technologie binnen jouw voorstel nodig is om de beschreven visie en ambitie te kunnen realiseren. Probeer in je formulering onderstaande vragen te beantwoorden:
Welke online materialen wil je inzetten?
Welke technologie verwacht je daarbij nodig te hebben?
In hoeverre is de technologie al beschikbaar? Wat is nog aanvullend nodig?
Wat zijn op hoofdlijnen de eenmalige en de periodiek terugkerende kosten (updates/onderhoud/training)?
Organiseren van expertise
Misschien wel de belangrijkste vraag bij de realisatie van flipped classrooms is hoe je het ontwikkel- en implementatieproces organiseert. Denk hierbij aan de vraag wie daadwerkelijk de digitale lesmaterialen produceert, hoe je voor eenheid in de materialen zorgt, wie het beheert, de updates en het onderhoud doet en hoe je tijd en ruimte creëert voor docenten om bij te dragen.
1. Good practice - Organiseren van expertise
De projectorganisatie binnen het project 'Flipping the Master' kent een duidelijke verdeling in rollen en taken voor zowel docent als ontwikkelteam. Maar niet alleen dat, ook over bijvoorbeeld de vergoeding voor de geïnvesteerde werktijd is nagedacht. In onderstaande video's vertelt projectmanager Mary Dankbaar ter inspiratie hoe zij de projectorganisatie hebben neergezet.
Het team
Financieringsregeling docenten
Via de knop 'Eindrapportage' vind je wederom de verantwoording voor dit project. Hieruit raden we aan de pagina's 10 t/m 13 door te lezen. Daarin lees je een korte evaluatie van het project en de 'lessons learned':
Niet alleen voor de productie van alle (digitale) lesmaterialen zoals video's en e-modules is specifieke expertise nodig, ook het herontwerp van het contactonderwijs vergt kennis en vaardigheden. De ervaring leert dat veel docenten het loslaten van 'het geven van college' spannend en soms ook moeilijk vinden. Het begeleiden en ondersteunen van het docententeam hierbij blijkt een cruciale factor te zijn in het wel of niet slagen van flipped classrooms.
Om een duidelijk beeld te hebben van de aanwezige expertise binnen de organsiatie raden we je aan om, bijvoorbeeld samen met de afdeling HR/personeelszaken, te kijken naar het organogram van de organisatie. Welke onderwijsondersteuning is al aanwezig binnen de organisatie? En welke rol en taken vervullen zij nu? Bestaan er bijvoorbeeld bijscholingstrajecten voor docenten indien zij een andere rol binnen de organisatie willen vervullen?
Het antwoord op deze vragen kan je een duidelijk beeld geven welke mogelijkheden er nu al zijn om een 'flipped classroom team' in te richten of welke rollen daarin juist nog ontbreken.
3. (Veranderende) rollen en expertises
Voor het formuleren van jouw visie op flipped classrooms binnen jouw organisatie heb je inmiddels als input:
de (verandering van) rollen en expertises die binnen de (minimaal) drie good practices nodig waren;
de (verandering van) rollen en expertises die men binnen het project 'Flipping the Master' nodig bleek;
een overzicht van de al beschikbare onderwijsondersteuning rondom flipped classrooms binnen jouw organisatie.
Beschrijf nu in het digitale notitieblok beknopt welke (aanvullende) organisatie binnen jouw voorstel nodig is om de beschreven visie en ambitie te kunnen realiseren. Probeer in je formulering onderstaande vragen te beantwoorden:
Welke mensen in welke rollen zou je nodig hebben binnen een 'flipped classroom team'?
Is alle benodigde expertise in huis? Zo niet, hoe zou je daarvoor kunnen zorgen?
Hoeveel budget verwacht je nodig te hebben? En hoe is de financiering van het project te realiseren?
Welke planning is realistisch voor het project?
Jouw voorstel
Klaar! Als het goed is, heb je nu een volledig ingevuld voorstel liggen om met flipped classrooms in jouw organisatie aan de slag te gaan. Wat je precieze voorstel ook inhoudt, een aantal elementen is cruciaal om in ieder voorstel op te nemen. Op deze laatste pagina bieden we je ter controle nog een korte checklist die je langs jouw voorstel kunt houden.
Checklist
Wellicht gebruik je jouw voorstel straks om een presentatie voor collega's zoals leidinggevenden, docenten, onderwijsondersteuners, ICT-medewerkers of studenten te verzorgen. Lees je voorstel nog eens goed door en kijk of je in het voorstel in ieder geval antwoord geeft op onderstaande punten.
Visie / aanleiding
Maak je voldoende duidelijk wat je met flipped classrooms wilt bereiken voor het onderwijs?
Zijn de kaders van het project voldoende duidelijk (binnen een opleiding, faculteit of specifiek project)?
Onderwijspraktijk
Beschrijft jouw voorstel duidelijk welke werkvormen online en welke in het contactonderwijs een plek krijgen?
Beschrijft jouw voorstel duidelijk welke lesmaterialen nodig zijn om zowel het online als het contactonderwijs te faciliteren?
Wordt uit het voorstel duidelijk welke (nieuwe) rollen en taken docenten en studenten straks krijgen?
Online materialen
Wordt in het voorstel duidelijk welke materialen je wilt inzetten en welke (aanvullende) technologische voorzieningen nodig zijn om zowel het online als het contactonderwijs mogelijk te maken?
Is er in het voorstel voldoende aandacht voor zaken als privacy, updates, onderhoud en beheer van alle benodigde technische voorzieningen?
Organiseren van expertise
Wordt uit het voorstel duidelijk welke specifieke expertise nodig is om het project te realiseren?
Is er in het voorstel een overzicht opgenomen van de rollen en taken die ieder projectlid gaat vervullen?
Heb je in het voorstel een indicatie opgenomen van kosten en planning en hoe je dit verwacht te kunnen realiseren?
Gefeliciteerd!
Door het beantwoorden van deze vragen in je voorstel ben je zeker van een gedegen plan. We zijn erg benieuwd naar je ervaringen en de manier waarop jullie flipped classrooms in de organisatie willen realiseren. Mocht je jouw ervaringen willen delen, dan nodigen we je van harte uit contact op te nemen met Annette Peet, Community Manager bij SURFnet, via annette.peet@surfnet.nl.
Het arrangement Flipping the classroom is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Flipping the classroom
Leerniveau
MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding;
WO - Bachelor;
WO - Master;
MBO, Niveau 3: Vakopleiding;
MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding;
MBO, Niveau 1: Assistentenopleiding;
HBO - Master;
HBO - Bachelor;
Tien inspirerende good practices uit de Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs. Zij vormen de basis van deze module. Van online muziekonderwijs tot analyses van big data-bestanden en van geflipte rechtenstudies tot digitale excursies. Deze good practices laten zien hoe divers het hoger onderwijs gebruik maakt van 'flipped classrooms'. Laat je inspireren en neem uit de good practices mee wat voor jouw organisatie waardevol is!
Het voorstel dat je in dit hoofdstuk maakt, begint bij een duidelijke visie op 'flipped classrooms'. Op deze pagina werk je jouw eigen visie uit. Dat doe je in drie stappen; eerst doe je inspiratie op bij de good practice van het Erasmus MC, vervolgens bestudeer je de stand van zaken in jouw eigen situatie en als laatste stap verwerk je alle input tot een beknopte visie in het digitale notitieblok.
Welke online materialen ga je nu realiseren? Gaan jullie bijvoorbeeld kennisclips, digitale formatieve toetsen, e-modules of virtual reality ontwikkelen? Vanuit de gekozen visie en didactiek bepaal je welke gereedschappen je nodig hebt om de ambities te kunnen realiseren. Beschik je over de benodigde software en technologische ondersteuning? En wat moet je regelen om de materialen te kunnen hergebruiken?
Klaar! Als het goed is, heb je nu een volledig ingevuld voorstel liggen om met flipped classrooms in jouw organisatie aan de slag te gaan. Wat je precieze voorstel ook inhoudt, een aantal elementen is cruciaal om in ieder voorstel op te nemen. Op deze laatste pagina bieden we je ter controle nog een korte checklist die je langs jouw voorstel kunt houden.
