Arbeidsproductiviteit - 1
De arbeidsproductiviteit (APT) is het aantal producten dat een werknemer per tijdseenheid kan produceren. Bijvoorbeeld: Piet draait 50 pennen in elkaar in een uur. De APT kan ook in waarde worden aangegeven. De 50 pennen die Piet in elkaar draait zijn samen €5,00 waard. De APT van Piet is dan €5,00 per uur.
Als een bedrijf meer machines in gebruik neemt, kunnen er met evenveel werknemers meestal meer producten geproduceerd worden.
Door mechanisatie neemt arbeidsproductiviteit meestal toe.
We spreken van een en kapitaalintensief bedrijf indien een bedrijf vooral werkt met machines. Denk bijvoorbeeld aan een olieplatform.
Is een bedrijf voor het produceren van producten vooral aangewezen op het personeel, dan is het bedrijf een arbeidsintensief bedrijf.
Arbeidsproductiviteit - 2
Voorbeeld
In de fietsenfabriek 'Batabike' werken 6 werknemers.
Iedere werknemer werkt 7,5 uur per dag en 5 dagen in de week.
De arbeidsproductiviteit is 2 fietsen per uur.
Je kunt de productie per week uitrekenen.
>> De productie per week is: 6 x 7,5 x 5 x 2 = 450 fietsen per week.
Door het in gebruik nemen van een aantal nieuwe machines stijgt de arbeidsproductiviteit naar 3 fietsen per uur.
De fabriek blijft 450 fietsen per week maken.
De werknemers blijven 7,5 uur per dag en 5 dagen in de week werken.
Voor hoeveel werknemers is er nog werk in de fabriek?
>> Werkgelegenheid is: 450 : (3 x 5 x 7,5) = 4 werknemers.
Er is dus nog plaats voor vier werknemers.
De werkgelegenheid is met twee werknemers afgenomen.
Verbetering van de arbeidsproductiviteit
Zoals in het vorige voorbeeld naar voren kwam heeft een stijging van de APT (veel) voordelen voor de producent. Bijvoorbeeld dat er minder werknemers nodig zijn om een zelfde productie te produceren. Dit scheelt loonkosten. Een ander voordeel heeft te maken met de concurrentiepositie van de ondernemer. De concurrentiepositie is hoe jij het doet in vegelijking met je oncurrenten. Er wordt dan gekeken naar het soort product (kwaliteit en innovatie), maar ook naar de prijs. Als de APT stijgt dan betekent dit een daling van de loonkosten per product. Het wordt dus goedkoper om het product te produceren (per product ben je minder loon kwijt) en dus kun je het product goedkoper verkopen waardoor je wellicht (weer) goedkoper bent dan je concurrenten.
Een voorbeeld.
Karel werkt bij een tuincentrum. Hij maakt kerststukjes. Per uur verdient Karel €10. Het lukt Karel om 5 kerststukjes in een uur te produceren. Het tuincentrum is dus per kerststukje €10,00 / 5 = €2,00 kwijt.
Als het Karel lukt om sneller te gaan werken (zijn APT te vergroten) dan kan hij misschien wel 6 kerstukjes in een uur maken. Hij verdient nog steeds een tientje per uur en dus dalen de loonkosten per kerststukje naar:
€10,00 / 6 = €1,67
Het is dus zaak om de APT te verhogen. Hiervoor heeft een ondernemer een aantal mogelijkheden:
- stuksloon invoeren (let op: loonsverhoging is niet goed)
- scholing
- betere arbeidsvoorwaarden/arbeidsomstandigheden
- inzet van machines
- specialisatie
Arbeidsintensief
Bekijk de krantenkop:
Voor een arbeidsintensief bedrijf geldt meestal dat het grootste deel van de bedrijfskosten de loonkosten zijn.
Voor zo'n bedrijf kan het daarom aantrekkelijk zijn om de productie te verplaatsen naar een land waar de loonkosten veel lager zijn, bijvoorbeeld naar een land in Zuid-Oost Azië.
Specialisatie en arbeidsverdeling
Specialisatie
Als je een beroep kiest, leg je je toe op het maken van één soort product.
Je gaat je specialiseren.
Een voordeel van specialisatie is dat je steeds beter kunt worden in je beroep. Daardoor neemt je arbeidsproductiviteit toe.
Arbeidsverdeling
Arbeidsverdeling is de manier waarop het maken van producten over verschillende mensen, bedrijven of gebieden wordt verdeeld.
.
Externe en interne arbeidsverdeling
Voorbeelden van arbeidsverdeling zijn:
Externe arbeidsverdeling
Het verdelen van het werk over verschillende bedrijven.
In het ene bedrijf worden fietsen gemaakt. In een ander bedrijf wordt voedsel voortgebracht. En in weer een ander bedrijf worden mensen geopereerd.
Interne arbeidsverdeling
Het verdelen van het werk binnen één bedrijf.
In een bedrijf kun je vaak meerdere functies onderscheiden. In een krantenbedrijf verzamelen journalisten het nieuws. Drukkers zorgen er voor dat de krant gedrukt wordt. De bezorgers brengen de krant bij de abonnees.
Geografische arbeidsverdeling
Voorbeelden van arbeidsverdeling zijn:
Geografische arbeidsverdeling
Het verdelen van het werk over verschillende gebieden. In het noorden van Nederland vind je veel boerenbedrijven. In de buurt van Rotterdam vind je bedrijven die te maken hebben met de haven. De beurs staat in Amsterdam en Philips heeft zijn bedrijf in Eindhoven.
Internationale arbeidsverdeling
Het verdelen van het werk over verschillende landen.
Nederland is beroemd om zijn tulpen. In Frankrijk maken ze goede wijn. Als je wilt skiën ga je bijvoorbeeld naar Zwitserland of Oostenrijk.
