Taalgebruik

Taalgebruik - 1

Om een tekst goed leesbaar te maken is het belangrijk dat je je zinnen aantrekkelijk formuleert.
Belangrijk is dat je je woordgebruik varieert.

  • Om een grappig effect te bereiken kun je woordspelingen gebruiken.
  • Ook het gebruik van alliteraties kan de tekst aantrekkelijker maken.
  • Vermijd jargon en al te deftige woorden als daar heldere synoniemen voor zijn.

Taalgebruik - 2

Woordspeling

Een woordspeling gebruik je om een grappig effect te bereiken.
Bij een woordspeling worden een of meer woorden in twee betekenissen tegelijk gebruikt.

Voorbeelden:

  • Mensen die gestoord willen worden, zijn het meestal al.
  • Toen de cardioloog het hart van de zieke patiënt beluisterde, zei hij: 'Hier klopt iets niet’.
  • Zijn drukwerk maakte de stilte niet minder drukkend.
  • Als hij niets anders te eten had, leefde Godfried van bouillon.

Taalgebruik - 3

Jargon

Woorden die alleen binnen een vakgebied of groep gebruikt worden, noemen we jargon.
Voor buitenstaanders zijn die termen vaak onbegrijpelijk.

En ook al is de regel dat jargon zoveel mogelijk vermeden moet worden, in de politiek en rechtspraak wordt er veel gebruik van gemaakt.
In krantenartikelen en (wetenschappelijke) teksten kom je veel van dit soort woorden tegen.
In de politiek is verder opvallend dat er zoveel gebruik wordt gemaakt van onnodig moeilijke woorden en verzachtende, verbloemende of verhullende uitdrukkingen oftewel eufemismen.

Voorbeelden:

  • bak: spoorwegjargon: machinisten en conducteurs noemen zo een treinwagon.
  • balie: juridisch jargon voor de hele advocatuur.
  • amoveren: politiek jargon voor iemand uit een ambt of functie zetten.
  • bazaar: boevenjargon (Bargoens) voor politiebureau.

Taalgebruik - 4

Synoniemen

Synoniemen zijn woorden met min of meer dezelfde betekenis.

Voorbeelden:

  • a priori - met voorrang, belangrijk
  • camper - kampeerauto
  • paradijs - luilekkerland
  • gelukwensen - feliciteren

Taalgebruik - 5

Alliteratie

Alliteratie wordt ook wel beginrijm genoemd.
We bedoelen dan dicht bij elkaar staande beklemtoonde lettergrepen die dezelfde medeklinker hebben.

Voorbeelden:

  • klaterende klanken
  • Ik ben geboren uit zonnegloren
  • heerlijk helder Heineken
  • Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan

  • Het arrangement Taalgebruik is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2020-08-25 09:39:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van