Communicatie
Vooraf
(Mobiele) telefonie en internet maken het mogelijk om informatie over grote afstanden uit te wisselen. Je leert dat mensen wereldwijd steeds meer met elkaar in verbinding staan: beter, sneller en goedkoper dan ooit. Zelfs de arme boer en het kind in een krottenwijk, zoals de voorbeelden laten zien.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
- een definitie over globalisering geven die alles te maken heeft met communicatie tussen mensen wereldwijd.
- uitleggen dat veel ontwikkelingslanden een inhaalslag hebben gemaakt op het gebied van moderne communicatie.
- uitleggen dat dankzij moderne communicatiemiddelen de kloof tussen arm en rijk verkleind is.
- aangeven aan de hand van concrete voorbeelden wat mensen in hun dagelijks leven merken van wereldwijde communicatie.
Activiteiten
| Stap |
Groepsgrootte |
Activiteit |
| Stap 1 |
Alleen |
Vraag over mobiele telefoons in ontwikkelingslanden beantwoorden. |
| Stap 2 |
Alleen |
Vraag over de invloed van moderne communicatiemiddelen op de wereld beantwoorden. |
| Stap 3 |
Alleen |
Vragen over de 'digitale kloof' beantwoorden. |
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Stap 1
Communicatie
Er zijn veel definities van globalisering maar allemaal bevatten ze een begrip van ‘internationale communicatie’. Globalisering betekent ook dat mensen wereldwijd steeds meer met elkaar in verbinding staan.
Met de uitvinding van de telefoon werd het mogelijk om informatie over grote afstanden uit te wisselen. Met de toename van de rijkdom voor veel mensen, nam ook het gebruik van de (vaste) telefoon toe. Voor vaste telefonie moeten er kabels getrokken worden van de telefoontoestellen naar telefooncentrales en dat is voor veel ontwikkelingslanden (te) duur. In ontwikkelde landen als Nederland en de Verenigde Staten van Amerika is het hebben van een vaste telefoon normaal, in de armste landen van de wereld niet:
| Aantal vaste telefoonlijnen per 100 inwoners |
2000 |
2012 |
| Afghanistan |
0,13 |
0,04 |
| Bangladesh |
0,38 |
0,63 |
| Centrale Afrikaanse Republiek |
0,16 |
0,12 |
| Oeganda |
0,25 |
1,35 |
| Nederland |
62,43 |
42,40 |
| Verenigde Staten |
68,15 |
44,02 |
In 1993 werd het GSM-netwerk ontwikkeld. GSM staat voor Global System for Mobile Communications. Met het GSM-netwerk werd mobiele telefonie bereikbaar én betaalbaar voor veel mensen. Rond 2000 waren er in Nederland meer mobiele telefoons in gebruik dan vaste telefoonlijnen.
| Aantal mobiele telefoonlijnen per 100 inwoners |
2000 |
2012 |
| Afghanistan |
0,00 |
53,90 |
| Bangladesh |
0,22 |
63,76 |
| Centrale Afrikaanse Republiek |
0,13 |
23,39 |
| Oeganda |
0,52 |
45,92 |
| Nederland |
67,80 |
117,52 |
| Verenigde Staten |
38,75 |
98,17 |
Veel mensen in ontwikkelingslanden gebruiken nu ook mobiele telefoons. Het gebruik van een mobiele telefoon is goedkoper dan het gebruik van een vaste telefoon. Voor een mobiele telefoon hoeven geen dure telefoonkabels getrokken te worden. Het aantal mobiele telefoonverbindingen in ontwikkelingslanden is nog wel lager dan het aantal in rijke landen als Nederland en de Verenigde Staten, maar het verschil wordt steeds kleiner.
Een ander modern communicatiemiddel sinds 1993 is internet. In dat jaar werd het internet toegankelijk voor bijna iedereen. Het aantal mensen met een internetaansluiting in de ontwikkelingslanden lager dan het aantal mensen met een internetaansluiting in de ontwikkelde landen:
| Aantal internetaansluitingen per 100 inwoners |
2000 |
2012 |
| Afghanistan |
0,00 |
5,45 |
| Bangladesh |
0,07 |
6,30 |
| Centrale Afrikaanse Republiek |
0,05 |
3,00 |
| Oeganda |
0,16 |
14,69 |
| Nederland |
43,98 |
93,00 |
| Verenigde Staten |
43,08 |
81,03 |
In ontwikkelingslanden hebben veel mensen geen internetverbinding thuis, maar kunnen ze internet gebruiken in internetcafés.
Als je kijkt naar de groei van het aantal mobiele telefoons en internetverbindingen in 2012 ten opzichte van het aantal aansluitingen in 2000, kun je zeggen dat de mogelijkheden tot wereldwijde communicatie enorm zijn toegenomen.
Vraag
Geef in je eigen woorden commentaar op deze stelling: ‘Mobiele telefoons hebben een grote verandering veroorzaakt in ontwikkelingslanden.’
Stap 2
Beter, sneller, wereldwijd én goedkoper
Voor de eerste internetverbindingen had je een modem nodig waarmee je met analoge telefoons moest inbellen. In 1995 was de snelste verbinding 56 Kbps (kilobits per seconde). Nu zijn er verbindingen van zo’n 10 Mbps (megabits per seconde). Het internet nu is 178 keer zo snel als in 1995!
Nederland hoort tot de top tien met de snelste internetverbindingen, maar ook wereldwijd is de internetsnelheid enorm toegenomen.
Er is géén land in de wereld te vinden waar niemand toegang heeft tot internet*. De verschillen zijn groot (Eritrea: 0,8 internetaansluitingen / Falklandeilanden: 96,92 per 100 inwoners) en het gaat soms wat langzaam, maar zelfs in Eritrea is er duidelijk een groei (0,03 aansluitingen per 100 inwoners in 2000 en 0,8 in 2012) te vinden.
* In sommige landen heeft niet iedereen toegang tot alle websites op het internet. De overheden in die landen hebben dat zo geregeld. In Noord-Korea heeft bijvoorbeeld alleen de regering toegang tot internet.
Computers, internet en (mobiele) telefoons hebben de wereld ‘kleiner gemaakt’. Computers, internet- en telefoonverbindingen zijn snel goedkoper geworden, zo goedkoop dat steeds meer arme mensen in ontwikkelingslanden gebruik kunnen maken van telefoons en soms internet.
Ook voor de wereldhandel zijn telefonie en internet onmisbaar geworden. Een hoofdkantoor in bijvoorbeeld Amsterdam kan via internet en video-telefoon makkelijk met de managers van een fabriek in Kenia nieuwe ideeën bespreken. Je kunt via het internet makkelijk leuke spulletjes uit de Verenigde Staten bestellen en een mailtje naar een bedrijf in het buitenland is zo gestuurd.
Vraag
Leg in je eigen woorden uit wat we bedoelen met: ‘Computers, internet en (mobiele) telefoons hebben de wereld ‘kleiner gemaakt’.’
Stap 3
De digitale kloof wordt kleiner
Als in een land moeders sterven bij de geboorte van hun kind omdat er onvoldoende medische hulp aanwezig is; als in een land kinderen doodgaan aan eenvoudig te genezen ziektes als diarree die ze hebben opgelopen door vervuild drinkwater; als in een land mensen in ongezonde krottenwijken wonen omdat ze een normaal dak boven hun hoofd niet kunnen betalen, dan lijkt toegang tot moderne communicatiemiddelen als mobiele telefoons en internet minder belangrijk. Maar niets is minder waar!
Met computers en mobiele telefoons kunnen mensen van elkaars ervaringen leren; ze kunnen voorkomen dat fouten steeds opnieuw gemaakt worden of dat ze belangrijke informatie missen. Het gebruik van internet en telefoon houdt mensen op het platteland op de hoogte van prijzen op de wereldmarkt zodat ze hun producten voor een betere prijs kunnen verkopen. Internet kan het onderwijs verbeteren door boeken online beschikbaar te maken voor een grotere groep mensen. Internet kan lokale artsen op de hoogte houden van medische ontwikkelingen.
Voorbeelden
Deze kleine boer in India was afhankelijk van de handelaren voor de verkoop van zijn producten. Hij had geen mogelijkheid om te checken of de prijzen die hij kreeg voor zijn landbouwproducten wel reëel waren of niet. Nu heeft hij een mobiele telefoon. Hij kan nu bellen met een contactpersoon van zijn bedrijf en de prijzen op de wereldmarkt wel checken. Hij heeft meer moderne communicatiemiddelen die hem enorm helpen: met behulp van een computer heeft hij toegang tot verbeterde landbouwtechnieken, waardoor hij op de markt betere prijzen kan krijgen voor zijn producten.
Het Indiase internetbedrijf n-Logue merkte dat haar klanten bijna geen gebruik maakten van gewone e-mail (omdat veel klanten niet kunnen schrijven) maar dat juist e-mail-foto’s en video gebruikt worden.
Er zijn in Oeganda 5 miljoen mobiele bellers en dit worden er met de dag meer. Tegelijkertijd weten veel jonge mensen nog te weinig van aids af. Deze twee gegevens brachten de Nederlander Bas Hoefman op het idee om voorlichting te geven door middel van een aidsquiz per SMS. Een paar jaar geleden ging in Mbarara het Text to Change-project (= Teksten om veranderingen tot stand te brengen) van start en het project loopt nog steeds. Deelnemers die de juiste antwoorden op vragen over aids terugsturen, kunnen een mobiele telefoon of beltegoed winnen. Ze kunnen zich ook gratis op aids laten testen.
President Morales van Bolivia sloot zich aan bij het project ‘One Laptop per Child’ (OLPC). De bedoeling is om alle schoolkinderen in Bolivia van een laptop te voorzien. De laptops zijn vrij goedkoop. De computer verbruikt weinig stroom (een stopcontact is niet nodig). De internetverbinding kan draadloos zijn, of de laptop kan verbonden zijn met andere pc’s. In afgelegen gebieden kan een signaal per satelliet worden doorgegeven. Bolivia was niet het eerste land dat deelnam aan het OLPC-project. Diverse landen gingen Bolivia voor.
Vragen
- Wat is bedoeld met de ‘digitale kloof’?
- Kies één voorbeeld uit van de voordelen van moderne communicatie. Geef aan waarom je dit het meest aanspreekt. Geef vervolgens voor dit voorbeeld aan wat dit te maken heeft met globalisering.
