Het arrangement Aardbevingen en tsunami's - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

2025-01-06 11:41:14

Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

• het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
• het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
• voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting

Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 4 & 5. In het domein "Aarde'' wordt het thema ''Aardbevingen en Tsunami's'' besproken. Tektonische platen bewegen met een snelheid van ongeveer 0-10 cm per jaar over het aardoppervlak. Aardbevingen treden op wanneer plaatgrenzen tegen elkaar aan komen en in verschillende richtingen bewegen. Tijdens dit proces bouwt zich spanning op tussen de platen, totdat deze spanning een punt bereikt waarop deze niet langer kan worden weerstaan, waarna een aardbeving plaatsvindt. Er zijn drie hoofdtypen plaatgrenzen waar aardbevingen kunnen optreden. Bij divergente plaatgrenzen bewegen de platen uit elkaar, wat leidt tot vulkanische activiteit en het ontstaan van nieuwe lithosfeer. Convergente plaatgrenzen bewegen naar elkaar toe, waarbij de ene plaat onder de andere schuift. Dit proces kan gebergtes en diepe troggen vormen. Transversale plaatgrenzen bewegen horizontaal langs elkaar, wat zijwaartse verschuivingen en aardbevingen kan veroorzaken. De intensiteit van een aardbeving wordt gemeten op de schaal van Richter, die loopt van 1 tot >10. Hoe hoger de magnitude, hoe groter de vrijgekomen energie en over het algemeen hoe ernstiger de gevolgen van de aardbeving. Wanneer een aardbeving plaatsvindt op de bodem van de oceaan kan er een tsunami plaatsvinden. Een tsunami is een reeks zeer grote oceaangolven die zich over grote afstanden verspreiden en aanzienlijke schade kunnen veroorzaken aan kustgebieden. Het is echter belangrijk op te merken dat tsunami's niet alleen door aardbevingen kunnen worden veroorzaakt. Andere gebeurtenissen, zoals het doorbreken van een stuwdam, kunnen ook tsunami's veroorzaken door plotselinge verschuivingen van grote hoeveelheden water.

Leerniveau

HAVO 4; HAVO 5;

Leerinhoud en doelen

Systeem aarde; Aardrijkskunde;

Eindgebruiker

leerling/student

Moeilijkheidsgraad

gemiddeld

Studiebelasting

6 uur 0 minuten

Trefwoorden

aardbevingen, aardrijkskunde, arrangeerbaar, convergent, divergent, hv45, platentektoniek, stercollectie, transversaal, tsunami