Over de wijze waarop de eerste stedelijke gemeenschappen ontstonden, bestaan meerdere visies. Sommige wetenschappers zien de opkomst van steden als een gevolg van het succes van de landbouw, anderen geloven dat een grote droogte het bestaan als nomade onmogelijk maakte. Hoe het ook zij, het is zeker dat het opgeven van de nomadische levenswijze en de ontwikkeling van de landbouw de basis legde voor de eerste stedelijke gemeenschappen.
De toepassing van irrigatietechnieken maakte de landbouw op de vruchtbare oevers van de Eufraat en de Tigris in Soemerië tot een succes. Beide rivieren traden regelmatig uit hun oevers waardoor het overstroomde land rijke landbouwgrond werd.
De dorpen in het zuiden van Mesopotamië groeiden uit tot stedelijke gemeenschappen. Er waren waarschijnlijk zo’n dertig stadstaten met aan het hoofd een soort vorst. Er was sprake van onderlinge concurrentie die resulteerde in vele onderlinge oorlogen. Dat was de keerzijde van de nieuwe maatschappij: de sedentaire levenswijze in steden bracht meer bezit met zich mee dan de nomadische levensstijl. Met bezit werd ook de hiërarchie binnen de gemeenschap versterkt en de concurrentie tussen steden aangewakkerd.
Het oudste wetboek: De codex Hammurabi uit het antieke Mesopotamië. De codex was in steen gegrift en benadrukte zo de strikte en onveranderbare wetsregels.
De maatschappij in de eerste steden deed de behoefte ontstaan om bepaalde zaken te noteren zoals rechtsregels en wetten, de hoeveelheid oogst en belasting, maar ook om verhalen op te tekenen. De eerste teksten die mensen produceerden, waren logogrammen die in steen of gebakken klei werden gekrast. De tekens waren symbolen die op primitieve wijze verwezen naar de werkelijkheid. Het gebruik van symbolen was behoorlijk omslachtig. Er was een enorme hoeveelheid symbolen nodig om iets in taal te kunnen uitdrukken.
De evolutie van logogrammen naar spijkerschrift.Het arrangement De eerste stedelijke samenlevingen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
- Auteur
- Laatst gewijzigd
- 2025-08-21 13:06:21
- Licentie
-
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
- het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
- het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
- voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
- Toelichting
- De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
- Leerinhoud en doelen
- Geschiedenis;
- Eindgebruiker
- leerling/student
- Moeilijkheidsgraad
- gemiddeld
