Inleiding - De wetenschappelijke revolutie
Moderne wetenschap is grotendeels gebaseerd op waarneming en experimenten. Dat is niet altijd het geval geweest. In de Middeleeuwen was de wetenschap vooral gericht op de kennis van de Griekse wetenschappers uit de Klassieke Oudheid.
De wetenschappelijke kennis van de oude Grieken was gebaseerd op het idee dat het verstand de belangrijkste bron van kennis was. In de 16e eeuw werd kennis op basis van experimenten en waarneming steeds belangrijker. Er kwam een stroom van nieuwe kennis op gang. De uitbreiding van nieuwe kennis ging zo snel en bestreek zoveel terreinen dat we die periode later de wetenschappelijke revolutie zijn gaan noemen.
Wetenschappers en de kerk
Claudius Ptolemaeus (87 - 150)
Ik zag de aarde als het middelpunt van het heelal.
De planeten draaiden volgens mij om de aarde.
De Kerk nam mijn idee over. De Kerk zag het voortaan op deze manier.
Zo was het en niet anders!.
Mensen die het niet geloofden, kregen straf van de kerk, omdat het gezien werd als heiligschennis.
Dat vond ik erg, want dat is nooit mijn bedoeling geweest.
Nicolaas Copernicus (1473 - 1543)
Ik werkte binnen de kerk en in de wetenschap.
Ik hield me bezig met wiskunde en geneeskunde. Maar mijn grootste hobby was sterrenkunde.
Mijn idee dat de aarde samen met andere planeten rond de zon draaide was heel nieuw.
Mijn idee wordt wel de heliocentrische theorie genoemd.
Ik wilde daarover een boek uitgeven. Maar eerst durfde ik dat niet. Ik was bang voor de reactie van de Kerk. Mijn ontdekking zorgde voor een grote verandering in het denken.
Ik bewees dat de aarde om de zon heen draait in plaats van andersom.
Het idee dat de kerk daarover had, klopte nu niet meer. De geloofwaardigheid van de Kerk nam af.
Wetenschappers en de kerk
Galileo Galilei (1564 - 1642)
Ik maakte zelf een telescoop. Door mijn waarnemingen van de planeten ontdekte ik dat Copernicus gelijk had: de zon is het middelpunt van het heelal.
De heliocentrische theorie klopt.
In mijn boek schreef ik over de beweging van de planeten rond de zon.
Dat heeft me in een hevig conflict met de Kerk gebracht.
De paus wilde dat ik als wetenschapper afstand deed van mijn ideeën.
Toen ik dat weigerde gaf hij me de rest van mijn leven huisarrest.
Paus Urbanus VIII (1568 - 1644)
Ik kende Galilei goed. Zijn idee dat de aarde rond de zon zou draaien, vond ik heel interessant.
Galilei zei: mijn theorie is waar! Andere theorieën kloppen niet. Daarmee ging Galilei in tegen de leer van de Kerk. Dat kon ik als paus niet toestaan.
Ik heb aan Galilei gevraagd om zijn ideeën te veranderen. Dat deed hij niet.
Strenge Spaanse kardinalen beoordeelden mij. De ideeën van Galilei werden door de kardinalen als heiligschennis gezien. Ik was bang voor de kardinalen.
Ik durfde het niet aan om de ideeën van Galilei toe te staan in de kerk.
Ik had graag gezien dat het anders was gelopen.
Wetenschap
In de Middeleeuwen waren er weinig meetinstrumenten die bedoeld waren voor wetenschappelijk onderzoek. In de 16e eeuw ontwierpen wetenschappers vaak zelf hun instrumenten die ze nodig hadden voor onderzoeken en experimenten.
Door de boekdrukkunst kwamen er meer boeken. Geleerden leerden elkaars werk kennen. Ze reageerden op elkaars ideeën. Zo nam de kennis toe en groeide de wetenschap.
Newton, Darwin en Einstein waren wetenschappers die in een latere tijd belangrijke wetenschappelijke ideeën hadden. Ook zij deden mee aan de 'wetenschappelijke revolutie'.
 |
|
De telescoop van Newton.
Met een telescoop kun je in de verte dingen zien die je met je eigen ogen niet kan zien.
Je kan er sterren en planeten mee bestuderen.
|
 |
|
Nagemaakte microscoop van Van Leeuwenhoek.
|
 |
|
Tot op de dag van vandaag toont het planetarium van Eise Eisinga uit Franeker de juiste stand van de planeten.
|
|
 |
|
Antoni van Leeuwenhoek, uitvinder van de microscoop. Je kunt er hele kleine dingen mee zien. Zoals cellen.
Je kunt er sterren en planeten mee bestuderen.
|
 |
|
Christiaan Huygens, uitvinder van de slingerklok. Zo'n klok geeft de tijd nauwkeurig aan.
|
 |
|
Newton, uitvinder van de spiegeltelescoop. Je kunt er dingen mee bekijken die heel ver weg zijn.
|
|
