Introductie op het thema
Voor de achterstandswijk Zwijndrecht-Noord is onlangs een sociaal wijkteam samengesteld. De wijk is verpauperd, veel mensen zijn werkeloos en er is veel overlast. Daarnaast wonen er veel alleenstaande bijstandsmoeders. Deze moeders bevinden zich vaak in een uitzichtloze situatie; ze hebben financiële problemen en problematische schulden, geen werk, weinig inkomen en psychische problemen door de situatie waarin zij zich bevinden. Het opvoeden van de kinderen is bovendien erg zwaar doordat er veel zorgen zijn, er is geen geld voor sportverenigingen of schooluitjes en veel van deze kinderen worden verwaarloosd.
Lesinhoud PIT 6
Aan de slag, durf te vragen
Jullie zitten als sociaal werkers in het sociale wijkteam. Jullie krijgen de taak om de alleenstaande bijstandsmoeders te ondersteunen bij de hulp die zij nodig hebben en jullie proberen hun eigen kracht te versterken. Het doel is de moeders op langere termijn zelfredzamer te maken en deel te laten nemen aan de maatschappij. Bovendien streeft het sociale wijkteam ernaar dat er minder kinderen verwaarloosd worden in de wijk. Jullie maken hiervoor een sociale kaart met instanties die deze moeders op weg kan helpen, stellen een kasboek op om de financiële situatie van een bijstandsmoeder in kaart te brengen, jullie doen onderzoek naar de verschillende ondersteuningsmethoden en jullie ontwikkelen een empowermenttool. In een evaluatieverslag lichten jullie de rest van het sociale wijkteam in over jullie geboden ondersteuning.
Voorwaarden en eisen
Het evaluatieverslag voldoet aan de volgende eisen:
Het geeft een beschrijving van alle deelproducten.
Het beschrijft welk resultaat jullie ondersteuning zal opleveren.
Het is tussen de drie en zes A4.
Het is netjes vormgegeven en professioneel inzetbaar
stap 1 gezamenlijke leervraag
De betrokkenen bij het project komen gezamenlijk, bijvoorbeeld door onderzoek in een brainstormsessie, tot een aantal uitdagende en/of inspirerend leervragen. De vragen passen bij het thema/onderwerp en zijn authentiek voor beroep, maatschappij en/of opleiding. Aan het einde van het project kan elke student hierop beargumenteerde antwoorden geven of gevraagde producten laten zien. Een kenmerk van de leervragen is dat er vooraf geen eenduidig antwoord is.
Stap 2, persoonlijke leervraag
Iedere student formuleert, n.a.v. stap 1, één of meer persoonlijke leervragen om tijdens het project aan te werken. Deze leervragen kunnen te maken hebben met zelfbeeld, opleidingsbeeld, beroepsbeeld, beroepsinhoud en hebben een onderzoekend karakter en worden aan het einde van het project door de student beantwoord.
Stap 3, bronnen en leeractiviteiten
Om uiteindelijk tot een goed evaluatieverslag te komen, doen jullie eerst een brononderzoek naar de verschillende onderwerpen die in de deelproducten aan bod komen. Verwerk de antwoorden van onderstaande vragen in een verslag van maximaal drie A4 en sluit af met een bronvermelding.
Onderzoeksvragen over [Hulpmiddelen]
Raadpleeg voor de volgende vragen internet.
[O]
Wat is een kasboek?
Wat vermeld je in een kasboek?
Welke methoden zijn geschikt voor het ondersteunen van cliënten met financiële problemen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Welke methoden zijn geschikt voor cliënten die geen werk hebben maar dit eventueel wel zouden willen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Welke methoden zijn geschikt voor cliënten die moeite hebben met het opvoeden van hun kinderen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Onderzoeksvragen over de theorie
Raadpleeg voor de volgende vragen de thema’s uit het boek [Sociaal werk 1].
[O]
Wat is een sociale kaart?
Wat is het doel van een sociale kaart?
Wat betekenen de termen ‘zelfredzaamheid’ en ‘zelfregie’?
Hoe noem je iemand met problematische schulden?
Wat kunnen de redenen zijn van problematische schulden?
Wat houdt schuldhulpverlening in?
Wat betekent empowerment?
Welke vormen van zelfhulp bestaan er?
Wat houdt vraaggericht werken in?
Wat houdt oplossingsgericht werken in?
Wat houdt systeemgericht werken in?
Wat is de ‘support’ methodiek?
Wat is de presentiebenadering?
Wat is de Gordon-methode?
Stap 4, Producten
Producten
De uitdaging is opgesplitst in een aantal deelproduct(en). Hierna vind je een overzicht van deze deelproducten en hoe je daarmee aan de slag kunt gaan.
Deelproduct 1:
Sociale kaart. Zwijndrecht is een kleine gemeente. Maak voor de gehele gemeente Zwijndrecht een sociale kaart, specifiek met organisaties en instanties die hulp kunnen bieden aan deze doelgroep. Indien je bepaalde organisaties of instanties mist, bekijk dan of deze wel beschikbaar zijn in een buurgemeente. Maak de volgende drie documenten:
1. Een overzichtelijke woordspin met de organisaties en instellingen die ondersteuning kunnen bieden. Waar kunnende deze moeders terecht? Denk aan opvoedondersteuning, werkbegeleiding, schuldhulpverlening.
2. Een plattegrond met daarop de verschillende organisaties en instellingen aangegeven, zodat de moeders weten waar zij precies moeten zijn. Print eventueel de kaart van Zwijndrecht uit en teken hierop waar de diverse organisaties en instellingen zijn te vinden.
3. Een lijst met contactgegevens en achtergrondinformatie over de verschillende organisaties en instellingen. Zoals vermeldingen van websites, contactpersonen en een korte uitleg van de diensten die worden aangeboden door de verschillende organisaties en instellingen.
Print de drie documenten uit en doe ze in een snelbinder. Zo heb je een overzichtelijk informatiedossier dat je bij de alleenstaande bijstandsmoeders achter kunt laten.
Deelproduct 2: Kasboek
Jullie gaan de bijstandsmoeders ondersteunen bij het overzicht krijgen in hun financiële situatie. Zo wordt duidelijk waar de financiële problemen ontstaan en kunnen er oplossingen gezocht worden. Zoals schuldeisers benaderen met een voorstel voor afbetaling of bezuinigingsopties zoeken. Je gaat uit van een alleenstaande moeder met twee jonge kinderen. Er wordt geen alimentatie ontvangen en er is een schuld van 7000 euro bij verschillende instanties. Er is nog geen poging tot afbetaling gedaan. Doorloop de volgende stappen:
1. Zoek op internet welke uitgaven een bijstandsmoeder met twee jonge kinderen doet. Denk aan huur, gas, water, boodschappen, verzekeringen enz.
2. Zoek op internet wat de inkomsten van een bijstandsmoeder zijn . Denk aan de bijstandsuitkering en subsidies.
3. Zoek op internet een kasboek dat je in kunt vullen.
4. Vul het kasboek in voor de alleenstaande bijstandsmoeder en print dit uit.
5. Noteer op één A4 een conclusie met antwoord op de volgende vragen:
Wat is de financiële situatie van een bijstandsmoeder?
Valt er ergens op te bezuinigen?
Is er geld over om schulden af te lossen?
Welke ondersteuning is nodig en wat kan de bijstandsmoeder zelf doen?
Adviseer je schuldhulpverlening? Waarom wel/niet?
Deelproduct 3: Empowermenttool
Jullie willen een vorm van zelfhulp opzetten waar de alleenstaande moeders zelfstandig of met elkaar gaan werken aan empowerment. Hiervoor ontwikkelen jullie een empowermenttool. Denk bijvoorbeeld aan een groepsbijeenkomst opzetten waarbij opdrachten gedaan worden, een zelfhulpcursus of een online forum. Werk dit deelproduct uit op de manier die past bij jullie gekozen zelfhulpmiddel. Schrijf bijvoorbeeld een voorstel voor een groepsbijeenkomst, werk je zelfhulpmiddel uit op de computer of maak een boekje met opdrachten die de moeders doorwerken om hun empowerment te vergroten.
Deelproduct 4: Onderzoeksverslag
Jullie doen onderzoek naar de verschillende methoden die de doelgroep kunnen ondersteunen. Gebruik de methoden die jullie hebben gevonden op internet én de verschillende methoden uit hoofdstuk vijf en negen uit het boek Sociaal Werk 1. Beschrijf in maximaal vier A4 welke methode of combinatie van verschillende methoden geschikt is om in te zetten voor de ondersteuning aan de alleenstaande bijstandsmoeders.
Stap 5, Waardering
Er wordt kritisch gekeken naar de bereikte resultaten. Successen worden gewaardeerd, gevierd en verzilverd. Welke factoren droegen
bij aan het succes? Voor wat niet goed ging worden verbeteringen voorgesteld
Toestsing PIT 6
beoordelingsformulier
|
Criteria
|
O
|
V
|
G
|
|
Te behalen punten bij O V G
|
1
|
2
|
3
|
|
Brononderzoek
|
|
Beoordeel vragen per cluster.
Over [Hulpmiddelen]:
Wat is een kasboek?
Wat vermeld je in een kasboek?
Welke methoden zijn geschikt voor het ondersteunen van cliënten met financiële problemen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Welke methoden zijn geschikt voor cliënten die geen werk hebben maar dit eventueel wel zouden willen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Welke methoden zijn geschikt voor cliënten die moeite hebben met het opvoeden van hun kinderen?
Waar ligt de nadruk op bij deze methoden?
Over de theorie:
Wat is een sociale kaart?
Wat is het doel van een sociale kaart?
Wat betekenen de termen ‘zelfredzaamheid’ en ‘zelfregie’?
Hoe noem je iemand met problematische schulden?
Wat kunnen de redenen zijn van problematische schulden?
Wat houdt schuldhulpverlening in?
Wat betekent empowerment?
Welke vormen van zelfhulp bestaan er?
Wat houdt vraaggericht werken in?
Wat houdt oplossingsgericht werken in?
Wat houdt systeemgericht werken in?
Wat is de ‘support’ methodiek?
Wat is de presentiebenadering?
Wat is de Gordon-methode?
V = geeft antwoord op de vragen
G = gebruikt ook relevante zelf geformuleerde onderzoeksvragen
|
|
|
|
|
Producten
|
|
1
|
[Sociale kaart]:
V = [Overzichtelijk geheel, instanties en organisaties specifiek voor deze doelgroep opgenomen.[/]
G = [Professionele sociale kaart, bruikbaar in de praktijk voor deze doelgroep, volledig en overzichtelijk.[/]
|
|
|
|
|
2
|
[Kasboek]:
V = [De meest voorkomende inkomsten en uitgaven binnen een huishouden verwerkt in het kasboek.[/]
G = [Over alle inkomsten en uitgaven is nagedacht en het geeft dus een volledig overzicht van de financiële situatie. Een conclusie die goed is onderbouwd naar aanleiding van het kasboek en de vragen. Eventueel met aanbevelingen of tips.[/]
|
|
|
|
|
3
|
[Empowermenttool]:
V = [Een tool, geschikt voor de doelgroep, gericht op empowerment.[/]
G = [Een tool, waarbij zelfhulp centraal staat (sociaal werker bouwt op, maar moeders voeren zelf uit), gericht op empowerment, geschikt voor de doelgroep, ingaand op hun problemen.[/]
|
|
|
|
|
4
|
[Onderzoeksverslag]:
V = [Minimaal vier methoden komen naar voren, minimaal één wordt uitgewerkt en beargumenteerd waarom deze past bij de doelgroep.[/]
G = [Meerdere methoden beschreven en verklaard waarom deze niet geschikt zijn. Conclusie is een onderbouwing, een methode of meerdere methoden gecombineerd die volledig aansluiten bij de doelgroep en diens problematiek, gericht op zelfredzaamheid/zelfregie/empowerment[/]
|
|
|
|
|
5
|
[Evaluatieverslag]:
V = [Alle deelproducten vermeld, gewenste/verwachtte resultaat van inspanning.
G = [Overzichtelijk en net verslag met een inleiding, alle deelproducten, gewenste/verwachtte resultaat van inspanning, eventueel aangevuld met suggesties, conclusie.
|
|
|
|
Brief aan jezelf
Iedereen maakt een persoonlijk verslag waarin je reflecteert op de uitdaging en jouw werkwijze. In dit verslag staan de volgende onderwerpen beschreven:
Met betrekking tot jouw persoonlijke leerproces:
• Wat heb je geleerd van de keuzes die je maakte voor de verschillende begeleidingsvormen?
• Met welk gevoel/welke gedachte ben je aan deze uitdaging begonnen?
• Welke onderwerpen/onderdelen waren nieuw voor je? Waar heb je nieuwe kennis over opgedaan?
• Hoe ben je te werk gegaan? Wat heb je aangepakt en op welke manier?
• Hoe kijk je terug op deze uitdaging? Waar ben je trots op/tevreden over en waar ben je minder tevreden over? Wat ga je volgende keer anders doen?
• Welke conclusie trek jij uit de dingen die je met deze uitdaging geleerd hebt?
Met betrekking tot het groepsproces:
• Hoe is de keuze voor de verschillende begeleidingsvormen tot stand gekomen?
• Welke rol heb jij hier zelf ingenomen?
• Welke andere rollen heb je bij jouw groepsleden gezien?
• Wat heb jij als prettig ervaren in het samenwerken in deze groep?
• Wat zou jij liever anders gezien hebben?
• Wat vind je van de beoordeling die je van je groepsleden hebt gekregen?
De beschrijving van de antwoorden op de bovenstaande vragen geeft duidelijk zicht op het leerrendement van elk groepslid.
Voortgangsrooster periode 6
Beroepsondersteunend onderwijs
project SCW
psychiatrie
Veilig Thuis
communicatie
SLB
Beroepspraktijkvorming
Loopbaan en burgerschap
Taal en rekenen
Noordersport
Literatuurlijst en bronnen
