Thema: Verwoestende krachten - vmbo12

Thema: Verwoestende krachten - vmbo12

Thema Verwoestende krachten

Inleiding

In dit thema kom je meer te weten over:

  • Plaattektoniek
    Je leert over de opbouw van de aarde.
    Je leert hoe aardplaten schuiven: langs, tegen of onder elkaar.

    Er ontstaan daardoor krachten van binnenuit de aarde, zoals vulkanen en aardbevingen.

  • Aardbevingen
    Je leert welke beweging aardplaten maken, waardoor aardbevingen ontstaan.
    Je leert hoe de kracht van aardbevingen gemeten wordt en waar aardbevingen voorkomen.
  • Vulkanen
    Je leert bij welke beweging van aardplaten vulkanen ontstaan.
    Je leert waar vulkanen voorkomen en wat magma en lava zijn.

Introductie - opdracht

Er zijn krachten op aarde die een gebied kunnen verwoesten.
Soms ontstaan die krachten aan het aardoppervlak.

Maar er zijn ook krachten die binnen in de aarde ontstaan.
Denk maar aan aardbevingen en vulkanen.

Ga op internet op zoek naar een afbeelding van:

  • een vulkaan
  • een aardbeving.

Je doet dat als volgt:
Tik in bij Google: 'vulkaan' (of 'aardbeving')
Kies voor 'Afbeeldingen'.

Plak elke afbeelding in een apart (Google-)document.
Schrijf bij iedere afbeelding vijf woorden die bij het verschijnsel passen.

Bewaar de afbeeldingen voor de stap 'Eindopdracht' aan het eind van het thema.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van het thema kun je:

  Opdracht
aangeven dat de aarde is opgebouwd uit bewegende platen; je gebruikt de begrippen: continentale en oceanische platen. Plaattektoniek
het bewegen van aardplaten beschrijven met de begrippen: divergentie, convergentie en transforme beweging. Plaattektoniek
omschrijven wat een aardbeving is. Je gebruikt de begrippen: epicentrum, hypocentrum en schaal van Richter. Aardbevingen
aangeven bij welke plaatbewegingen aardbevingen kunnen ontstaan en waar op aarde aardbevingen voorkomen. Aardbevingen
omschrijven wat een vulkaan is. Je gebruikt de begrippen: krater, magma en lava.
Vulkanen
aangeven bij welke plaatbewegingen vulkanen ontstaan en waar op aarde vulkanen voorkomen. Vulkanen

 

Wat ga ik doen?

De module 'Verwoestende kracht' bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel Tijd in lesuren Eindproduct
Inleiding 0,5 Afbeeldingen
Opdracht: Plaattektoniek 2 Toets of Domino
Opdracht: Aardbevingen 2 à 3 Toets of Seismogram
Opdracht: Vulkanen 2 Toets of Presentatie
Afsluiting 1 Artikel
Totaal 8  


De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.

Opdrachten

Hieronder vind je de drie opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Plaattektoniek

Opdracht 2

Aardbevingen

Opdracht 3

Vulkanen

Afsluiting

Kennisbanken

Het thema 'Verwoestende krachten' bestaat uit de volgende Kennisbankitems:

Eindopdracht

Aan het begin van de opdracht heb je twee A4'tjes met afbeeldingen gemaakt.
Pak deze er nog even bij.
Ben je tevreden over de afbeeldingen en omschrijving die je toen hebt gekozen?

Je gaat nu een artikel schrijven.
Je kunt kiezen uit een artikel over een vulkaan of over een aardbeving.

Gebruik de afbeelding en omschrijving uit de Introductie-opdracht.
Of zoek via Google een nieuwe vulkaan of aardbeving.

In het artikel verwerk je een aantal begrippen, die je in deze opdracht hebt geleerd.

Voor tips kijk in de gereedschapskist.

Schade na aardbeving

Artikel over aardbeving
Verwerk in je artikel:

  • Wat was de kracht van de aardbeving op de schaal van Richter?
  • Waar vond de aardbeving plaats?
  • Welke platen waren de oorzaak van de beving?
  • Waar waren het epicentrum en het hypocentrum?
  • Waren de gevolgen groot voor de omgeving?
  • Gebruik de termen: schaal van Richter, epicentrum en hypocentrum.

 

Krater vulkaan Hawaii

Artikel over vulkaan
Verwerk in je artikel:

  • Waar ligt de vulkaan?
  • Wat type vulkaan is het?
  • Ligt de vulkaan op een plaatrand? Zo ja, welke?
  • Is de vulkaan nog actief?
  • Wonen er mensen in het gebied van de vulkaan?
  • Gebruik de termen: lava, magma, krater.

 

Klaar?
Heb je alle informatie verwerkt? Heb je afbeeldingen toegevoegd?
Ziet je artikel er verzorgd uit?
Kijk nog even naar de beoordelingscriteria in de gereedschapskist.

Lever het artikel in bij je docent die het zal beoordelen.

Artikel schrijven

Een artikel is een goede manier om informatie te presenteren of een gebeurtenis te beschrijven.

 

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Verderkijker

Aan het eind van dit thema vind je de 'verderkijker'.
De verderkijker biedt een selectie bij het thema passende fragmenten uit het archief van Beeld en Geluid.
Voor het thema 'Verwoestende krachten' zijn zes fragmenten geselecteerd.

Om de Teleblikfragmenten te kunnen bekijken moet je ingelogd zijn op Teleblik.
Voor meer informatie over het inloggen ga naar: teleblik.nl/faq/hoe-krijg-ik-toegang-tot-teleblik

1 Plaattektoniek

Plaattektoniek - 1
Verschillende aardbevingen uit de geschiedenis in Japan komen ter sprake. Bij Japan komen verschillende platen bij elkaar.
Plaattektoniek - 2
Aardplaten schuiven uit elkaar op IJsland.

2 Aardbevingen

Aardbevingen - 1
Bevingen en tsunami in Japan.
Aardbevingen - 2
Beelden van een bewegende winkel tijdens een aardbeving en uitleg over spanningsopbouw die tot een aardbeving leidt bij breuklijnen.

3 Vulkanen

Vulkanen - 1
Bentveld bezoekt met dr. Francesca Bianco, geofysicus, de Vesuvius in Italië.
Vulkanen - 2
De vulkaan Lati heeft vroeger negen maanden lang lava en gassen uitgestoten.
 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van dit thema nog eens door.
    Kun je aangeven wat het verschil is tussen divergerende en convergerende (botsende) platen?


Hoe ging het?

  • Inhoud
    In dit thema kwamen aardbevingen en vulkanen uitgebreid aan de orde.
    Kun je aangeven hoe aardbevingen ontstaan? Welke platen botsen dan tegen elkaar?
  • Eindopdracht
    Is het je gelukt of een goed artikel te schrijven over of een aardbeving of een vulkaan?
    Heb je voldoende informatie kunnen vinden? Lukte het je binnen de tijd?
  • Het arrangement Thema: Verwoestende krachten - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2019-07-03 13:43:09
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Verwoestende krachten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
    Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
    helpdesk van VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VMBO leerjaar 1 en 2. In het thema "Verwoestende krachten" worden drie verschillende onderwerpen besproken waarin wordt beschreven hoe tektonische platen bewegen en hoe hierdoor aardbevingen, gebergtes en vulkanen ontstaan. In het eerste onderwerp, genaamd "Plaattektoniek", wordt de opbouw van de aarde getoond, waarbij wordt benadrukt dat de tektonische platen de buitenste laag van de aarde vormen. Vervolgens wordt uitgelegd dat deze platen kunnen bewegen en dat er continentale en oceanische platen bestaan. Ten slotte worden de drie verschillende soorten plaatgrenzen besproken: divergente grenzen, waarbij vulkanisme en ruggen ontstaan; convergente grenzen, waarbij plooingsgebergtes of subductiezones met vulkanisme, aardbevingen en troggen ontstaan; en tot slot transversale/transforme grenzen, waarbij aardbevingen ontstaan. In het onderwerp "Aardbevingen" wordt uitgelegd hoe aardbevingen ontstaan, wat het hypocentrum en epicentrum zijn, en wat er gemeten wordt op de schaal van Richter. Er wordt ook uitgelegd wat een zeebeving is en hoe dit kan leiden tot een tsunami. Het laatste onderwerp, "Vulkanen", legt uit hoe vulkanen ontstaan en hoe ze werken, waarbij begrippen zoals krater, gesteente, lava, hotspot en geisers aan bod komen.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Systeem aarde; Aardrijkskunde; Werking van exogene processen; Exogene processen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    8 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardbevingen, aardrijkskunde, arrangeerbaar, gebergte, plaattektoniek, stercollecties, subductie, verwoestende krachten, vmbo leerjaar 1 & 2, vulkanen

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Kennisbank Aardrijkskunde - vmbo12

    https://maken.wikiwijs.nl/134827/Kennisbank_Aardrijkskunde___vmbo12

    VO-content - Toetsen. (z.d.).

    Thema Krachten der aarde toetsen

    https://maken.wikiwijs.nl/143508/Thema_Krachten_der_aarde_toetsen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Verwoestende Krachten D-toets

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.