Kun je op een landkaart aanwijzen waar je op vakantie bent?
Het komt voor dat mensen niet weten waar het land ligt waar ze op vakantie zijn. Hoe zou dat komen, denk je?
In deze opdracht leer je hoe een atlas gebruikt wordt.
Dan weet je in ieder geval waar je op vakantie bent geweest!
Bekijk de volgende video.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
herkennen uit welke onderdelen een atlas is opgebouwd.
met behulp van een of meerdere registers een plaats, stad of gebied opzoeken in de atlas.
aan de schaalverdeling op een kaart aflezen wat de werkelijke afstand is.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je kunt omgaan met een atlas en er informatie of kaarten in opzoeken.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert dat er twee edities zijn van de Bosatlas. Je kunt meer lezen op Wikipedia en maakt een oefening over de Basis Bosatlas.
Stap 2
Je leert dat er systeem in de indeling van de atlas zit. Je maakt een oefening.
Stap 3
Je leert over een wegen-, auto- en stadskaart. Je combineert de kaart met de omschrijving.
Stap 4
Je leert dat er verschillende manieren zijn om iets op te zoeken in een Bosatlas. Je maakt een oefening over de registers in een Bosatlas en in de tweede oefening ga je enkele plekken opzoeken in de atlas.
Stap 5
Je leert wat een kaartvak is en hoe je deze moet gebruiken. Je zoekt enkele plaatsen op in Nederland en noteert het kaartvak.
Stap 6
Je leert dat de legenda het gedeelte van een kaart of model is, waarop wordt uitgelegd wat de afzonderlijke kaartsymbolen betekenen. Met gebruikmaking van de legenda beantwoord je een paar vragen.
Stap 7
Je leert dat de schaalverdeling die bij een kaart in de atlas staat, iets zegt over de verhouding met de werkelijke afstand. Je beantwoordt er enkele vragen over.
Afronding
Eindopdracht
Je maakt tien vragen, waarbij je klasgenoot in verschillende onderdelen van de atlas moet zoeken naar informatie. Jij kunt op jouw beurt de vragen beantwoorden van je klasgenoot.
Benodigdheden
een Basis Bosatlas.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: De Bosatlas
Een atlas is een boek vol kaarten, afbeeldingen en andere gegevens.
Wat je kunt opzoeken in een atlas en hoe je dat kunt doen, leer je in deze opdracht.
De Bosatlas bestaat uit twee edities: De Grote Bosatlas en De Basis Bosatlas.
In deze opdracht ga je aan het werk met De Basis Bosatlas.
Wil je meer weten over het ontstaan van de atlas?
Lees er meer over op Wikipedia.
Beantwoord daarna de vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De atlas zit vol kaarten.
Die kaarten staan niet kriskras door elkaar, maar in een bepaalde volgorde.
Er zit een systeem in, wat het opzoeken een stuk eenvoudiger maakt.
Doe de oefening over de indeling van de atlas.
Gebruik hierbij De Basis Bosatlas om de antwoorden op te zoeken.
Stap 3: Soorten kaarten
Voorin de Basis Bosatlas vind je een pagina 'Kaarten om ons heen'.
Je ziet er verschillende kaarten:
een stadskaart
een autokaart
een weerkaart.
Lees de omschrijvingen in de oefening en kies de kaart die erbij hoort.
Stap 4: Hoe zoek je in de atlas?
Om iets op te zoeken zijn er verschillende mogelijkheden.
Je kunt kiezen uit:
bladwijzer
inhoudsopgave
zaakregister
landenregister
namenregister.
Welk register kun je het beste raadplegen?
Dat staat omschreven in de oefening.
Tijd om te oefenen.
Ga op zoek naar het antwoord op de volgende vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als je een plaats opzoekt in het topografische namenregister, dan staat er iets achter het kaartnummer.
Bijvoorbeeld: Beijing 87 D1.
87 is de kaart die je nodig hebt en D1 geeft aan in welk kaartvak je Beijing vindt.
De letters (in dit geval de D) staan horizontaal bovenaan de kaart.
De getallen (in dit geval de 1) staan verticaal links en rechts op de kaart.
Vak D1 is vak dat in kolom D en in rij 1 ligt.
Oefen nu zelf met het opzoeken van een paar kaarten.
Stap 6: Legenda
Op een kaart worden verschillende kleuren gebruikt.
Er staan ook verschillende symbolen en tekens op de kaart.
Hoe weet je wat die verschillende kleuren, symbolen en tekens betekenen?
Daarvoor gebruik je een legenda.
Ga naar de kaart Nederland - provincies.
Gebruik de legenda en de kaart om antwoord te geven op de volgende vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bij iedere kaart in de atlas staat de schaal aangegeven.
De schaal geeft aan hoe de verhouding is tussen een afstand op kaart en de werkelijke afstand.
Een voorbeeld van een schaal die wordt gebruikt in de atlas is:
1 : 500 000.
1 cm op de kaart is in werkelijkheid 500 000 cm (= 5 km).
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Ter afsluiting van deze opdracht ga je een 'speurtocht door de atlas' maken.
Bedenk tien vragen over informatie die in de atlas is terug te vinden. Probeer allerlei verschillende vragen te bedenken.
Gebruik de bladwijzer of inhoudsopgave en de registers.
Je kunt bij een kaart ook een vraag stellen over de legenda of over het kaartvak.
De tien vragen zet in je in een (Google-)document.
In een ander (Google-)doument noteer je de antwoorden op de vragen.
Print de documenten uit of sla ze op in je eigen omgeving.
Klaar met het maken van de vragen?
Geef je blad met vragen dan aan een klasgenoot.
Spreek vooraf af hoe lang je de tijd krijgt om de vragen te beantwoorden.
Kan hij of zij de antwoorden op de vragen makkelijk vinden?
Natuurlijk probeer je ook zijn/haar vragen te beantwoorden.
Vergelijk na afloop jullie antwoorden.
Beoordeling
Jullie docent zal beoordelen of je de juiste vragen hebt gesteld. Hij/zij zal daarbij letten op:
Zijn de vragen samengesteld uit diverse onderdelen van de Bosatlas?
Is door de vraagstelling duidelijk geworden dat jullie zelfstandig gegevens in de atlas kunnen opzoeken?
Zijn de vragen (redelijk) goed en snel te beantwoorden?
Het arrangement Atlasgebruik Basis vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VMBO leerjaar 1 en 2. In het thema "Atlasgebruik" wordt uitgelegd hoe je een atlas kunt gebruiken. Er wordt aandacht besteed aan de inhoud en opbouw van de atlas, verschillende soorten kaarten, het opzoeken van informatie in de atlas, het begrijpen van een legenda en het interpreteren van de schaal op een kaart.
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VMBO leerjaar 1 en 2. In het thema "Atlasgebruik" wordt uitgelegd hoe je een atlas kunt gebruiken. Er wordt aandacht besteed aan de inhoud en opbouw van de atlas, verschillende soorten kaarten, het opzoeken van informatie in de atlas, het begrijpen van een legenda en het interpreteren van de schaal op een kaart.
Kun je op een landkaart aanwijzen waar je op vakantie bent?
Activiteiten
Een atlas is een boek vol kaarten, afbeeldingen en andere gegevens.
De atlas zit vol kaarten.
Voorin de Basis Bosatlas vind je een pagina 'Kaarten om ons heen'.
Om iets op te zoeken zijn er verschillende mogelijkheden.
Als je een plaats opzoekt in het topografische namenregister, dan staat er iets achter het kaartnummer.
Op een kaart worden verschillende kleuren gebruikt.
Bij iedere kaart in de atlas staat de schaal aangegeven.
Ter afsluiting van deze opdracht ga je een 'speurtocht door de atlas' maken.
