Grenzen

Grenzen

grensEen grens is een zichtbare of onzichtbare lijn in het landschap. Het scheidt fysiek of denkbeeldig groepen mensen van elkaar. Een zichtbare grens is bijvoorbeeld een rivier, een zee, een bergketen of een woestijn. Zo'n grens is een natuurlijke grens.

Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of die niet natuurlijk zijn.
Die grens is er omdat mensen hem gemaakt hebben. Zo'n grens heet een kunstmatige grens.

Een voorbeeld van een kunstmatige grens zie je in België waar een taalgrens het land in tweeën deelt. Aan de noordkant van de grens spreekt men Nederlands en aan de zuidkant spreekt men Frans.

 

BIj ons in Europa is aan de grens bijna geen controle meer. Op snelwegen zie je aan de borden dat je in een ander land bent en soms ziet de omgeving, bijvoorbeeld de huizen er anders uit. De open/zachte grenzen maken reizen en handel gemakkelijk.

In andere grensgebieden staat soms een groot hek. Trump is er zo langzamerhand bekend om geworden, maar de grens tussen de VS en Mexico is dus een harde/gesloten grens.

Politieke grenzen zijn ook vaak kunstmatige grenzen. Voorbeelden van politieke grenzen zijn grenzen tussen landen, grenzen tussen provincies en grenzen tussen gemeenten.

Vanaf het strand hoort nog 12 zeemijl van de Noordzee bij Nederland. Dat is een strook van ruim 22 kilometer. Dit deel van de zee noemen we de territoriale wateren. De ondiepe bodem van de zee heet het continentaal plat.

Binnen de grenzen

Binnen de grenzen

Mensen horen  op 3 manieren bij een land:

1. Politiek

Elk land wordt bestuurd door een regering. Daardoor is een land: SOERVEREIN: zelfstandig en onafhankelijk. In democratische landen bepaalt de bevolking hoe een land geregeerd wordt.

2. Economie

Elk land beheert zijn eigen inkomsten en uitgaven.

3. Cultuur

In veel landen hebben de mensen dezelfde cultuur. Taal, godsdienst en gewoonten (klas 2!) zijn vaak hetzelfde. Kortom: veel inwoners hebben dezelfde identiteit.

Binnen een land zijn soms regionale verschillen en verschillen in etniciteit (afkomst van een volk die te maken heeft met de cultuur van dat volk). Dat zorgt vaak voor problemen. Zo hebben de Basken in Spanje aanslagen gepleegd omdat ze een eigen land willen hebben.

Grenzen en Identiteit

Identiteit

Identiteit = Je eigen persoonlijkheid, dat wat je onderscheidt van anderen.

Chauvinisme= Overdreven liefde voor je vaderland. De Fransen en de Amerikanen kunnen er wat van!

 

Nederland is een eenhiedsstaat -> een staat is een gebied met grenzen eromheen en met eigen wetten en afspraken.

De Nederlandse staat is verdeeld in:

* Provincies (12) met eigen bestuur.

  Sommige provincies hebben eigen cultuur: Friesland met hun eigen volkslied wanneer SC Heerenveen thuis speelt en het   niet  officiële Brabantse volkslied van Guus Meeuwis.     

  Dit zijn voorbeelden van regionalisme: de inwoners van een regio houden vast aan hun eigen geschiedenis en cultuur.

 

* Gemeenten

  In 2011 waren er  418 gemeenten, nu zijn dat er nog maar 388 . (grote gemeenten zijn beter te besturen)

  Veel protesten geweest van de inwoners omdat zij veelal gericht zijn op hun eigen dorp of gemeente => lokalisme

 

In Nederland is er ook een groot verschil in mentaliteit. In de Randstad noemen we deze mentaliteit: Randstedelijke mentaliteit: dat wil min of meer zeggen dat we vinden dat ze in de Randstad vooral met zichzelf en hun werk bezig zijn en nauwelijks hun buren kennen. In de "provincie" is dat wel anders. Het gemeenschapsgevoel  -gevoel dat bij een bepaalde groep mensen hoort- is in de rest van Nederland vaak wat 'warmer' we doen meer samen in straten en wijken. Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen......

De ruimte die mensen gebruiken

Emmelhage is de laatste wijk die er in Emmeloord bij gekomen is. Het is een hele andere wijk dan 'de Zuidert' die in de jaren '70 en '80 is opgezet. De indeling van Emmelhage is ruimer, nog meer groen, veel 2 onder 1 kapwoningen, opritten voor 2 auto's.... mensen willen steeds vaker ruimte, ondanks dat we in een dichtbevolkt landje wonen.

Het rijk, provincies en gemeenten maken de ruimtelijke plannen ( Wet ruimtelijke ordening).

Voor de gemeente is het bestemmingsplan het belangrijkst: hierin staat wat er met de ruimte van een bepaalde gemeente mag gebeuren.

Maar we leven in een democratie, dus we krijgen het idee dat we ook nog mee mogen denken. Soms worden er inspraak bijeenkomsten gehouden; je mag commentaar geven op de plannen.  Soms is er bezwaar; argument om duidelijk te maken dat iets niet moet gebeuren.

De betrokken  wethouder zegt dat de gemeenteraad uiteindelijk over de plannen beslist.

 

 

 

 

 

 

Leefbaarheid

 

De gemeente is ook verantwoordelijk voor de veiligheid en de openbare ruimten zoals parken, straten en pleinen. Om alle gebieden toegankelijk te houden moet de gemeente 3 dingen doen:

1. Onderhoud

Afval opruimten (ook containers), openbaar groen bijhouden, zorgen voor goede verlichting enz.

2. Overzichtelijkheid

Zorgen dat bijvoorbeeld de Lange Nering en andere winkelpleinen goed ingericht zijn en er gezellig uitzien. (autoloos bijvoorbeeld)

3. Toezicht

Controleren op veiligheid door politie, wijkwachten enz. (dat kan ook d.m.v camera's, maar dat zie je vooral in de grote steden)

 

Als mensen mee kunnen praten, voelen ze zich ook meer betrokken bij hun eigen leefomgeving. In buurten en wijken waar veel allochtonen wonen is dit vooral belangrijk, want zo vertbetert de leefbaarheid omdat je het gevoel hebt dat je allemaal samen verantwoordelijk bent.

Cultuurgebieden

Een cultuurgebied is een gebied waar mensen kenmerken met elkaar gemeen 
hebben op het gebied van geloof, muziek, kleding, taal en andere zaken. 

De wereld telt acht cultuurgebieden: 
Westers cultuurgebied: Noord-Amerika, Europa 
  en Australië 
Latijns Amerika: Midden- en Zuid-Amerika 
Islamitische wereld: Noord-Afrika en Midden-
  Oosten 
Zwart Afrika: Afrika ten zuiden van de Sahara 
Voormalige Sovjet Unie: delen van Oost-Europa en 
  het noorden van Azië 
Zuid-Azië: o.a. India 
Oost-Azië: o.a. China en Japan 
Zuidoost-Azië: o.a. Filipijnen en Indonesië 

Op deze te downloaden wereldkaart zie je de grenzen van de verschillende Cultuurgebieden.

Westers cultuurgebied

Kenmerkend voor het westerse cultuurgebied is het belang dat wordt gehecht aan democratie, aan vrijheid van meningsuiting, aan gelijkheid en aan individualisme.
Een ander kenmerk is dat de westerse cultuur is ingesteld op veranderingen, openstaat voor invloeden van buitenaf, en zich snel aanpast.

De westerse wereld is het dominantste cultuurgebied sinds de West-Europese landen een groot deel van de wereld hebben gekoloniseerd. Westerlingen hebben hun sporen op verschillende plekken achtergelaten, maar nemen van die plekken ook wat mee terug. Steeds meer mensen emigreren en nemen hun eigen cultuur mee: cultuurgebieden veranderen voortdurend en de grenzen tussen cultuurgebieden vervagen. 

De invloed van het westerse cultuurgebied zie je ook als je kijkt naar de ligging van de belangrijke taalgebieden op aarde. Met name Engels, Spaans en Frans worden in grote delen van de wereld gesproken. Zie de kaart: Taalgebieden wereld.

In Nederland wonen veel mensen uit verschillende landen en cultuurgebieden. Er wonen nu bijna 3,3 miljoen mensen uit ongeveer 160 verschillende landen in Nederland. Dat is bijna 20% van de bevolking. Eén op elke 5 Nederlanders heeft zijn of haar wortels buiten Nederland. 
Er is dus niet één Nederlandse identiteit. Dit komt niet alleen doordat mensen uit verschillende cultuurgebieden komen. Er zijn ook nog andere oorzaken voor. 

Zo wordt 'de Limburgse identiteit' vaak gezien als een andere identiteit dan de lokale identiteit in de Achterhoek of in Groningen: je spreekt dan van een regionale identiteit. Tot een regionale identiteit behoren taal, economische activiteiten, feesten, religie en ook de streekproducten die specifiek voor de regio zijn. 

De bescherming van streektalen en minderheidstalen en het in stand houden van culturele diversiteit zijn onderdeel van het beleid van de Europese Unie.

Een etniciteit is een sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen verbindt. Een etnische minderheid is een benaming voor een duidelijk onderscheiden bevolkingsgroep die een minderheid vormt in het land waarin ze verblijft.

Een etnische minderheid kan een autochtone bevolkingsgroep zijn, die soms zelfs langer in het land woont dan de huidige meerderheid. Denk bijvoorbeeld aan de oorspronkelijke bewoners van Amerika (Indianen) of Australië (Aboriginals).

In Nederland wordt met de term etnische minderheid doorgaans verwezen naar recente immigranten, zoals de Surinamers, Molukkers, Marokkanen, Turken en Antillianen. De term etnische minderheid is dan in hoge mate gelijk aan de term allochtonen.

De WRR en het CBS schrappen vanaf november 2016 de woorden allochtoon en autochtoon. Zij zetten daarmee een nieuwe norm voor de overheid. De begrippen zijn niet meer precies genoeg en stigmatiserend. Vanaf nu wordt 'Nederlander met een migratie achtergrond' gebruikt.

Er zijn verschillende redenen waarom migranten naar Nederland komen. In 2009 waren de belangrijkste redenen voor migratie:

- arbeid (37%)
- gezinshereniging of gezinsvorming (32%)
- studie (13%)
- asiel (9%)
- overig, bijvoorbeeld au pair (9%)

Het immigratiemotief hangt samen met het geboorteland van de migranten. Voor 80% van de migranten die in een EU-land zijn geboren, was arbeid de belangrijkste reden. 
Gezinsmigratie was de voornaamste reden voor immigranten die geboren zijn in traditionele migratielanden als Turkije en Marokko. 
Asielmigratie was de belangrijkste factor voor landen als Somalië en Irak. Studie was de belangrijkste reden voor Chinezen om naar Nederland te komen.

  • Het arrangement Grenzen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Dirande van der Weerd Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-04-17 10:28:17
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare, rearrangeerbare leerlijn

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2016).

    Grenzen en cultuur

    https://maken.wikiwijs.nl/87244/Grenzen_en_cultuur