Aan het einde van de Middeleeuwen ontstond in Italië een nieuwe manier van leven en een nieuwe kunst. Daarin werd opnieuw een voorbeeld genomen aan de Klassieke Oudheid. In deze opdracht staat de renaissance centraal.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
uitleggen wat er wordt bedoeld met de renaissance.
enkele oorzaken en achtergronden van het ontstaan van humanisme en renaissance beschrijven.
beschrijven hoe de veranderende kijk op de wereld te zien is in kunstwerken uit die tijd.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je kunt na het lezen van de Kennisbanken 'Renaissance' en 'Florence en De Medici' vragen over de renaissance beantwoorden.
Stap 2
Je kunt de juiste zinnen kiezen die de veranderingen in de kunst door de steun van de' Medici aangeven.
Stap 3
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Beroemde kunstenaars' verschillende kunstwerken bestuderen en uitleggen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank en de begrippenlijst die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B ontwerp je een villa volgens de uitgangspunten van de renaissance.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Voor de tekenopdracht: A3 tekenpapier, liniaal, potlood.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Het wapen van de 'Medici'.
In de middeleeuwen leefden de meeste mensen heel eenvoudig.
Ze gehoorzaamden de kerk omdat ze bang waren voor straf in het hiernamaals.
De invloed van de Griekse en Romeinse beschaving was in de middeleeuwen verdwenen. Tijdens de renaissance (wedergeboorte) veranderde dat.
In de 14e eeuw kreeg men opnieuw belangstelling voor kunst, wetenschap en literatuur van de Romeinen en Grieken uit de oudheid. De invloed van de kerk verminderde.
Bestudeer uit de Kennisbank de volgende twee onderdelen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Pestepidemie
Periode waarin de besmettelijke ziekte 'de pest' veel slachtoffers maakt.
Kooplieden
Personen die handelsproducten kopen of verkopen om winst te maken.
Stadstaat
Een staat die bestaat uit een stad en het stuk land er omheen.
Olieverf
Verf gemaakt van lijnolie en pigment (kleurstof).
In de renaissance werd het voor het eerst gebruikt.
Tempera
Verf van eigeel, water en pigment (kleurstof).
Tempera werd vooral in de middeleeuwen gebruikt.
Michelangelo
Michelangelo was een Italiaanse kunstschilder, beeldhouwer, architect en dichter. Hij is een van de belangrijkste kunstenaars uit de Italiaanse renaissance.
Jan van Eyck
Jan van Eyck was tijdens zijn leven de beroemdste schilder van Europa. Hij gebruikte voor het eerst olieverf. Andere schilders volgden al snel.
Erasmus
Erasmus is een geleerde. Waarschijnlijk is hij geboren in Rotterdam. Hij bestudeerde Bijbelteksten en zorgde voor nieuwe vertalingen in het Latijn.
Humanist
Aanhanger van het humanisme. Humanisten grepen terug op allerlei zaken uit de klassieke oudheid.
Zij legden nadruk op de mens zelf. Humanisten waren tegen de strenge regels van de kerk. Mensen moesten op hun eigen manier kunnen geloven.
Mensbeeld
Goed overdachte ideeën over wat het betekent mens te zijn.
Leonardo da Vinci
Een bekende schilder, beeldhouwer en architect, uitvinder, ingenieur en nog veel meer. Hij wordt wel beschreven als 'homo universalis', dat betekent: iemand die alles kan.
Petrarca
Een Italiaans dichter. Hij was de bedenker van het humanisme
Eindopdracht A: Toets
Als je kiest voor eindopdracht A maak je als afsluiting de toets 'Mens- en wereldbeeld'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als je kiest voor eindopdracht B maak je een tekening in perspectief.
In de renaissance bedachten kunstenaars een nieuwe manier om de ruimte realistisch af te beelden.
Door lijnen te trekken vanaf twee verdwijnpunten op de horizon, konden ze afgebeelde gebouwen en voorwerpen diepte geven.
Deze methode noemt men het lijnperspectief.
Stel je voor: je bent een jonge kunstenaar in Florence.
Je krijgt van Lorenzo de' Medici opdracht een nieuwe villa te ontwerpen.
Je tekent je ontwerp met behulp van het lijnperspectief.
Om zelf te ontdekken hoe je een perspectieftekening maakt, kun je Wikipedia gebruiken. Daarin staan voorbeelden van afbeeldingen van lijnperspectief. Beoordeling
Laat de tekening beoordelen door jullie docent.
Jullie krijgen een goede beoordeling voor de opdracht als:
De tekening is gemaakt met behulp van twee verdwijnpunten op de horizon.
Je duidelijk het perspectief kunt zien in het afgebeelde gebouw.
Met een tekening kun je informatie presenteren. Je kunt je tekening eventueel combineren met stukjes tekst. Door je tekening kun je bijvoorbeeld ook laten zien welk standpunt je inneemt en hoe je over iets denkt.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Had je de juiste afbeelding gekozen? Kun je nu ook uitleggen waarom deze afbeelding een voorbeeld is voor de kunstenaars in de renaissance?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Wat houdt de renaissance in?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Als je hebt gekozen voor de toets: Waren de vragen moeilijk? Lukte het om alles te beantwoorden of moest
je soms nog in de kennisbank kijken?
Als je hebt gekozen voor het ontwerpen van de villa: Was het moeilijk om met het lijnperspectief te werken? Ben je tevreden over het eindresultaat?
Het arrangement Mens- en wereldbeeld - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 5 met het onderwerp Mens- en wereldbeeld. Aan het einde van de Middeleeuwen ontstond in Italië een nieuwe manier van leven en een nieuwe kunst. Daarin werd opnieuw een voorbeeld genomen aan de Klassieke Oudheid. In deze les staat de renaissance centraal. Het materiaal bespreekt wat de renaissance is en er worden enkele oorzaken en achtergronden besproken van het ontstaan van humanisme en renaissance. Als laatst wordt uitgelegd hoe deze veranderende kijk op de wereld te zien is in kunstwerken uit die tijd. Begrippen die bij deze les horen zijn pestepidemie, kooplieden, stadstaat, olieverf, tempera, Michelangelo, Jan van Eyck, Erasmus, humanist, mensbeeld, Leonardo da Vinci en Petrarca.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 5 met het onderwerp Mens- en wereldbeeld. Aan het einde van de Middeleeuwen ontstond in Italië een nieuwe manier van leven en een nieuwe kunst. Daarin werd opnieuw een voorbeeld genomen aan de Klassieke Oudheid. In deze les staat de renaissance centraal. Het materiaal bespreekt wat de renaissance is en er worden enkele oorzaken en achtergronden besproken van het ontstaan van humanisme en renaissance. Als laatst wordt uitgelegd hoe deze veranderende kijk op de wereld te zien is in kunstwerken uit die tijd. Begrippen die bij deze les horen zijn pestepidemie, kooplieden, stadstaat, olieverf, tempera, Michelangelo, Jan van Eyck, Erasmus, humanist, mensbeeld, Leonardo da Vinci en Petrarca.
Aan het einde van de Middeleeuwen ontstond in Italië een nieuwe manier van leven en een nieuwe kunst. Daarin werd opnieuw een voorbeeld genomen aan de Klassieke Oudheid. In deze opdracht staat de renaissance centraal.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Benodigdheden
Als je kiest voor eindopdracht B maak je een tekening in perspectief.
