In de middeleeuwen was er in Europa maar één kerk: de Katholieke kerk.
Luther en Calvijn vonden dat er veel dingen niet goed gingen in de Katholieke kerk.
Ze wilden de kerk hervormen (veranderen).
Die hervorming, de Reformatie, leidde tot een splitsing van de kerk.
Kijk naar de video hieronder. Waarom waren Luther en Calvijn het niet eens met de Katholieke kerk?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
uitleggen wat de oorzaken waren van de splitsing in de christelijke kerk van Europa.
beschrijven welke rol Luther en Calvijn speelden in de Reformatie.
beschrijven welke verschillen er waren in de manier van geloven tussen katholieken en protestanten.
uitleggen waarom de Reformatie grote gevolgen had voor de hele maatschappij.
kenmerken van de Reformatie herkennen in de kerken van nu.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Misstanden in de katholieke kerk' vragen beantwoorden over de rol van de katholieke kerk.
Stap 2
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Reformatie' vragen beantwoorden over de splitsing van de christelijke kerk.
Stap 3
Je kunt verschillende kenmerken van beide kerken koppelen aan de juiste kerk.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank en de begrippenlijst van deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B maak je een fotopresentatie over kerk en geloof.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Boven: Luther
Onder: Calvijn
De katholieke kerk was in de middeleeuwen heel erg belangrijk in de maatschappij.
Toch waren er in West-Europa ook mensen die kritiek op de katholieke kerk hadden.
De katholieke kerk noemde hen 'ketters'.
Luther en Calvijn werden de leiders van de mensen die kritiek hadden.
Ze wilden de katholieke kerk hervormen.
Wat was er mis in de katholieke kerk? Bestudeer het onderdeel over misstanden in de katholieke kerk.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Vorst
Een vorst wordt ook wel een monarch genoemd. Een vorst is een heerser.
Aflaat
In de katholieke kerk konden mensen een aflaat kopen. Daardoor werden zonden (fouten) vergeven en kon men na de dood toch in de hemel komen.
Inquisitie
Dit was een rechtbank van de katholieke kerk.
Predestinatie
De uitverkiezing door God.
Concilie van Trente
Kerkvergaderingen in de katholieke kerk (1545-1563). De kerk maakte afspraken om de ergste misstanden te beëindigen.
Ketters
Ketters waren mensen die kritiek hadden op de katholieke kerk. Ze werden vervolgd en gestraft door de Inquisitie, de kerkelijke rechtbank.
Reformatie
Misstanden in de rooms-katholieke kerk leidden tot kritiek op de kerk. Er kwam een beweging op gang die de kerk wilde veranderen: de reformatie. Gevolg was de opkomst van de Protestantse kerk. De katholieke kerk was niet langer de enige kerk.
Luther
Maarten Luther is een Duitse monnik, die op 31 oktober 1517 met 95 stellingen kwam. De paus zette hem uit de kerk.
Calvijn
Johannes Calvijn begon in Genève een hervormingsbeweging. Hij vond gehoorzaamheid aan God belangrijker dan gehoorzaamheid aan de vorst.
Afsplitsing protestantisme van katholicisme
De protestanten gingen zich organiseren en zo ontstond de protestantse kerk.
Contrareformatie
Na de reformatie begon in de katholieke kerk de contrareformatie: de leiders van de katholieke kerk reageerden op de kritiek. Ze hielden kerkvergaderingen genaamd het Concilie van Trente (1545-1563). Er werden belangrijke zaken veranderd.
Eindopdracht A: Toets
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'Christelijke kerk'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als je kiest voor eindopdracht B ga je samen met een klasgenoot een fotopresentatie maken.
Hierin laat je voorbeelden zien van het geloof van katholieken en protestanten.
Je mag zoeken naar allerlei dingen die met kerk en geloof te maken hebben: gebouwen, geestelijken, schilderijen, voorwerpen, teksten.
Zorg ervoor dat de afbeeldingen een duidelijk kenmerk hebben dat echt past bij dat geloof.
Zet bij elke foto een kort bijschrift: wat zie je?
Je kunt de afbeeldingen in een document zetten, op een poster plakken, in een digitaal presentatieprogramma zoals Prezi of Powerpoint, of in een online fotoviewer. Kies zelf een geschikte manier.
Beoordeling
Zorg dat anderen je presentatie kunnen bekijken.
Jullie krijgen een goede beoordeling voor de opdracht als:
De fotopresentatie minstens 8 foto's bevat, over elke kerk 4 foto's.
De foto's goed passen bij het afgebeelde geloof.
Je juiste en passende bijschriften hebt gemaakt.
De fotopresentatie op tijd klaar is.
De fotopresentatie goed is afgewerkt.
Klaar?
Lever de presentatie ter beoordeling in bij je docent.
Met een fotoreportage kun je een verhaal vertellen met behulp van foto’s.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Had je al eens eerder kennis gemaakt met Luther en Calvijn?
Was de video een goede inleiding voor deze opdracht?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je de gevolgen van de Europese expansie overzee benoemen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Als je hebt gekozen voor de toets: Waren de vragen moeilijk? Waren er vragen bij die niet in de les behandeld waren?
Als je hebt gekozen voor de fotoreportage, was het eenvoudig om voldoende foto's te vinden?
Het arrangement Reformatie en splitsing - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 5 met het onderwerp Reformatie en splitsing. In de middeleeuwen was er in Europa maar één kerk: de Katholieke kerk. Luther en Calvijn vonden dat er veel dingen niet goed gingen in de Katholieke kerk. Ze wilden de kerk hervormen (veranderen). Die hervorming, de Reformatie, leidde tot een splitsing van de kerk. Het materiaal bespreekt wat de oorzaken waren van de splitsing in de christelijke kerk van Europa, welke rol Luther en Calvijn speelden in de Reformatie en waarom de Reformatie grote gevolgen had voor de hele maatschappij. De verschillen in de manier van geloven tussen katholieken en protestanten wordt besproken en de kenmerken van de Reformatie in de kerken van nu. Begrippen die bij de les horen zijn: vorst, aflaat, inquisitie, predestinatie, Concilie van Trente, ketters, reformatie, Luther, Calvijn, afsplitsing protestantisme van katholicisme en contrareformatie.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 5 met het onderwerp Reformatie en splitsing. In de middeleeuwen was er in Europa maar één kerk: de Katholieke kerk. Luther en Calvijn vonden dat er veel dingen niet goed gingen in de Katholieke kerk. Ze wilden de kerk hervormen (veranderen). Die hervorming, de Reformatie, leidde tot een splitsing van de kerk. Het materiaal bespreekt wat de oorzaken waren van de splitsing in de christelijke kerk van Europa, welke rol Luther en Calvijn speelden in de Reformatie en waarom de Reformatie grote gevolgen had voor de hele maatschappij. De verschillen in de manier van geloven tussen katholieken en protestanten wordt besproken en de kenmerken van de Reformatie in de kerken van nu. Begrippen die bij de les horen zijn: vorst, aflaat, inquisitie, predestinatie, Concilie van Trente, ketters, reformatie, Luther, Calvijn, afsplitsing protestantisme van katholicisme en contrareformatie.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
De reformatie
Christelijke kerk
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
In de middeleeuwen was er in Europa maar één kerk: de Katholieke kerk.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Benodigdheden
Als je kiest voor eindopdracht B ga je samen met een klasgenoot een fotopresentatie maken.
