Het Romeinse Rijk-1 - vmbo12

Het Romeinse Rijk-1 - vmbo12

Romeinse Rijk-1

Intro

In de 8e eeuw voor Chr. ontstond het kleine dorpje Rome.
In de eeuwen daarna groeide Rome uit tot de machtige hoofdstad van het Romeinse Rijk.

Hoe is de groei van de stad Rome gegaan?

Daar hoort een mythisch verhaal bij over Romulus en Remus. Je leest er meer over in deze opdracht bij stap 1.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • beschrijven hoe het mythische verhaal gaat over het ontstaan van Rome.
  • uitleggen waarom er in West-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten gebouwen uit de Romeinse tijd staan.
  • beschrijven welke kennis de Romeinen van de Grieken overnamen en toepasten in hun eigen bestaan.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Je kunt het ontstaan van het Romeinse Rijk volgens de mythe navertellen.

Stap 2

Je kunt na het lezen van de kennisbank vragen beantwoorden over de Romeinse bouwkunst.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de kennisbank en de begrippen die passen bij deze opdracht.

Eindopdracht

Je maakt een fotocollage met Romeinse gebouwen.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: De mythe Romulus en Remus

Uit een klein dorpje groeide het machtige Romeinse Rijk.
Dat rijk strekte zich uit over het hele Middellandse Zeegebied, een groot deel van West-Europa en het Midden-Oosten.

De Romeinen waren sterke strijders. Ze namen ook slimme en waardevolle gewoonten over van andere volken.
Ze bewonderden vooral de Grieken, en dat zie je duidelijk terug in hun gebouwen en bouwstijl.

De Romeinen werkten samen met andere volken door bondgenootschappen te sluiten. Zo kregen ze meer macht en veroverden ze nieuwe gebieden.
Volken die zich niet wilden overgeven, kregen de keuze: vechten tot de dood of meedoen.
Op die manier konden de Romeinen een enorm rijk besturen.

 

Bekijk het filmpje over Romulus en Remus en het ontstaan van Rome:

Romulus en Remus- het ontstaan van Rome


Lees de Kennisbank De mythe.

De mythe

Stap 2: Bouwkunst

Vanaf de 3e eeuw v.Chr. begon Rome gebieden te veroveren buiten Italië. In de eeuwen daarna breidde het rijk zich enorm uit. Op het hoogtepunt bestond het Romeinse Rijk uit bijna heel West-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Overal waar de Romeinen kwamen, bouwden ze steden, wegen, aquaducten, badhuizen, tempels en amfitheaters.De Romeinse bouwkunst is beroemd en wordt nog steeds bewonderd.
In West-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten zie je nu nog Romeinse bouwwerken.

De Romeinen wilden met die bouwwerken laten zien hoe slim en machtig ze waren. Ze gebruikten daarvoor technische kennis die ze van de Grieken hadden overgenomen.

De Romeinen bouwden met:

  • beton
  • bakstenen
  • boogconstructies

Dankzij deze technieken konden ze enorme, indrukwekkende ruimtes bouwen.

Voorbeelden van gebouwen in de Romeinse bouwstijl zijn:

 

Amfitheater
Een amfitheater is een groot, ovaal gebouw zonder dak en met tribunes eromheen.
Hier werden gladiatorengevechten en gevechten met wilde dieren gehouden.
Het bekendste amfitheater is het Colosseum in Rome.

Thermen
Thermen waren openbare badhuizen waar mensen kwamen om te baden en te sporten.
De Romeinen gebruikten een slimme manier om deze gebouwen te verwarmen:
ze verhitten water met vuur in de kelder. De warme lucht werd door het badhuis geleid.

Aquaduct
Een aquaduct lijkt op een brug, maar er stroomt water overheen.
Zo konden de Romeinen drinkwater naar de steden brengen.

Afronding

Begrippenlijst

Romeinse Rijk

Romulus en Remus
Hoofdpersonen uit een mythologisch verhaal over hoe Rome ontstaan zou zijn. 

Amfitheater
Een ovaal open gebouw met tribunes. Het werd gebruikt voor gladiatorengevechten en gevechten met wilde dieren. Het bekendste amfitheater is het Colosseum in Rome.

Thermen
De thermen waren openbare badhuizen. Romeinen gingen vrijwel iedere dag naar de thermen voor een bad. Je kon er ook sporten.

Aquaduct
Een aquaduct is een brug waardoor water stroomt. De Romeinse aquaducten voorzagen de grote steden van drinkwater.

Triomfboog
Na een strijd kwam het leger terug naar de stad door de triomfboog.

Tempel
De Romeinse tempel werd gebruikt voor godsdienstige vieringen, politieke en culturele bijeenkomsten.

Villa
Een woningtype uit het Romeinse Rijk. Het is een woonhuis voor een rijke stedeling dat buiten de stad lag. Hij woonde hier met zijn gezin en de slaven van zijn huishouding.

Beeldhouwwerken
Beelden die gemaakt worden van bijvoorbeeld steen, ijzer, brons, klei of was.

Mozaïekvloeren
In de vloeren van huizen van rijke Romeinen zijn gekleurde steentjes aangebracht: mozaïekvloeren.

Slavernij
De Romeinen hielden ook slaven: huisslaven of slaven om het land te bewerken.

Heteluchtverwarming
De Romeinen ontwikkelden voor de huizen en badhuizen verwarmingsinstallaties: vuren in de kelder verhitten water en de zo ontstane hete lucht werd door het (bad)huis gevoerd.

Eindopdracht: (foto)collage

Je maakt op een kaart van Europa een fotocollage van Romeinse gebouwen.

Download de kaart met daarop Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Je mag ook zelf een kaart zoeken.

Zoek op internet naar vijf of meer Romeinse gebouwen in Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
Verzamel informatie en afbeeldingen over deze gebouwen.
Maak met de informatie en afbeeldingen een fotocollage.

Klaar?

  • Beoordeel de (foto)collage van een klasgenoot.
  • Laat jouw fotocollage ook beoordelen door een klasgenoot.
  • Geef elkaar een tip en top.

Collage maken

Een collage bestaat uit knipsels die op een ander papier geplakt zijn en samen een nieuwe afbeelding vormen.

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • beschrijven hoe het mythische verhaal gaat over het ontstaan van Rome.
  • uitleggen waarom er in West-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten gebouwen uit de Romeinse tijd staan.
  • beschrijven welke kennis de Romeinen van de Grieken overnamen en toepasten in hun eigen bestaan.

Hoe ging het?

  • Tijd
    Had je voldoende tijd om de opdrachten te maken?
  • Inhoud
    Wist je al iets over de Romeinen en hun gebouwen? Wat was nieuw voor je?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Heb je een ander gebouw ontdekt dan in de theorie?
    Heb je ook een gebouw buiten Europa gevonden?
  • Het arrangement Het Romeinse Rijk-1 - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 14:45:36
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 2 met het onderwerp het Romeinse Rijk. Dit onderwerp is opgedeeld in twee delen. In de 8e eeuw v.Chr. ontstond het dorpje Rome. In de eeuwen daarna groeide het uit tot de grote en machtige hoofdstad van het Romeinse Rijk. Het materiaal bevat kennis over het mythische verhaal van Romulus en Remus over het ontstaan van Rome en ook de bouwkunst van de Romeinen komt aan bod. Verdere belangrijke begrippen zijn amfitheater, thermen, aquaduct, triomfboog, tempel, villa, beeldhouwwerken, mozaïekvloeren, slavernij, heteluchtverwarming.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur en de confrontatie met de Germaanse cultuur; Geschiedenis; De tijd van Grieken en Romeinen (3000 v C - 500 n C);
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, bouwkunst, geschiedenis, het romeinse rijk, romulus en remus, stercollectie, vmbo12
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Bouwkunst

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.