Biologie havo 4 en 5

Module: Waarom biologie? - h45

Waarom biologie?

Vooraf

Eindproduct-Beoordeling

Je werkt aan zes opdrachten.
Het resultaat van stap 2 wordt in de klas besproken. Van de poster maak je een foto (afdruk, jpeg, pdf) en deze gaat in je portfolio, samen met het resultaat van de bespreking in de klas.
Het resultaat van stap 3 wordt door de docent beoordeeld.
Daarna verwerk je het in je LOB-plan.
Het werkblad (stap 4) laat je aftekenen en daarna doe je het in je portfolio.

Doelen-Concepten

Na het afronden van deze module kan ik:

  • het belang van het vak biologie voor jezelf en voor de maatschappij aangeven en met voorbeelden toelichten.
  • toelichten wat het doen van waarnemingen betekent voor het doen van onderzoek.
  • voorbeelden noemen van biologisch onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
  • apparaten gebruiken om waar te nemen en te meten.
  • de begrippen grootheid en eenheid gebruiken.

Kennisbank

Werkwijze

De module 'Waarom biologie?' bestaat uit een groot aantal opdrachten.
Op bijgaand werkplan kun je invullen welke opdrachten je gedaan hebt.
Zo houd je goed overzicht.
Download hier het Werkplan 'Waarom biologie?' .

Werkvorm
In deze module wordt geen theorie behandeld. Je werkt aan de vaardigheden onderzoek doen en informatie verzamelen en weergeven.

Benodigdheden:

  • werkblad Zintuigen
  • fototoestel
  • posterpapier
  • tekengerei

Tijd
Voor deze module heb je ongeveer 7 slu nodig.

Verwerking

Stap 1

Natuurwetenschappelijk onderzoek
Maak tweetallen.

www.dekennisvannu.nl
www.scientias.nl

Bekijk beide website’s.
Je ziet voorbeelden van actueel natuurwetenschappelijk onderzoek.
Op het scherm zie je 10 voorbeelden van actueel natuurwetenschappelijk onderzoek.

Kies samen drie verschillende fragmenten en bekijk kort de inhoud.
Geef met een cijfer van 1 tot 10 aan hoe belangrijk jullie dit onderzoek vinden.
Noteer tenminste twee redenen waarom je dat cijfer geeft.
Wissel met een ander tweetal jullie lijstjes en argumenten uit.
Welk onderzoek krijgt het hoogste cijfer?

Stap 2

Onderzoek doen kost geld
In deze opdracht ga je een reclame maken voor een biologisch onderzoek dat jij belangrijk vindt en dat jij zou willen promoten.
Onderzoek is duur, en meer draagvlak betekent vaak ook meer geldschieters!
Het kan een zuiver biologisch onderzoek zijn, maar je kunt ook kiezen voor een vakoverstijgend onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan onderzoeken op het terrein van gezondheid of gezondheidszorg,duurzaamheid, voeding of voedselproductie, sport, energie of veiligheid.

Opdracht 1 Poster
Maak een poster die bijvoorbeeld opgehangen kan worden in een bushokje.
Op je poster is in ieder geval te zien of te lezen wat het onderzoek kan betekenen voor de maatschappij. Er staat ook een reclamekreet (slogan) op de poster.

Alle posters worden in het lokaal opgehangen.
Welke poster is het meest overtuigend? Om dat vast te stellen, neemt ieder 15 eurocent (drie muntjes van 5).
Bij elke poster komt een bakje waarin de munten gedaan kunnen worden.
Welke poster werft de meeste fondsen?
Bespreek na afloop de drie winnende posters.
Wat maakt de één meer wervend dan de ander?

Maak tenslotte een foto van je poster en stop deze in je portfolio.

Tips bij het maken van een poster:

Hoe gaat dat?


Stel, je werkt met school aan een musical, of toneelstuk.
Dan wil je natuurlijk dat er veel mensen komen kijken!
Je kunt dan bijvoorbeeld posters maken.
In deze clip zie je hoe een echte ontwerper aan de slag gaat.

Stap 3

Wat kun je straks met biologie?
Maak tweetallen.

  1. Ga naar een site over profiel en studiekeuze.
    Bijvoorbeeld: profielkeuze.qompas.nl

    Kies drie studierichtingen waarvoor je interesse hebt.
    Noteer van elke studierichting tot welk beroepen deze studie opleidt.
    Bespreek na afloop wat je van de beroepen vindt.
    Zou het bij jou passen? Waarom wel/niet?
    Noteer dat achter elk beroep.

Wat kun je straks met biologie?

  1. Bedenk een beroep binnen het profiel 'natuur en gezondheid' dat jou wel interessant lijkt.
    Vraag eventueel de decaan naar sites van bronnen om ideeën op te doen.
    • Zoek een persoon die dit beroep uitoefent en vraag of je een interview mag afnemen.
      Leg het doel van het interview uit en maak een afspraak.
    • Maak vragen voor het interview met deze persoon.
    • Houd het interview en verwerk het resultaat tot een verslag van maximaal 300 woorden.
    • Lever het verslag in. Je docent beoordeelt het verslag.
    • Vraag je docent de verslagen te bundelen tot een boekje dat je bij LOB kunt gebruiken.
    • Lees alle interviews en kijk of er een beroep is waar je meer van zou willen weten.
      Neem dat op in je LOB plan.

Stap 4

Scherp je zintuigen
Eén van de belangrijkste vaardigheden die een onderzoeker moet hebben is goed kunnen waarnemen, met al zijn zintuigen. Soms is het zintuig niet gevoelig genoeg.
Maar gelukkig zijn er allerlei hulpmiddelen zoals een verrekijker.

Maak de opdracht over zintuigen op het werkblad. Het werkblad lever je in bij je docent.

Voer de opdrachten uit en lever het werkblad in bij je docent. Stop het na beoordeling in je portfolio.
Je kunt eventueel gebruik maken van de volgende bron:

KB: Prikkels en impulsen

Stap 5

Waarnemen op verschillende niveaus
Sommige onderzoeksvragen zijn alleen op te lossen met onderzoek op het niveau van een organisme.
Voor andere vragen moet je kijken naar de gebeurtenissen binnen een cel.

Naar beneden
Stel je voor dat je op dit moment een hongerig gevoel hebt.
Je hebt iets te eten nodig en je gaat op zoek naar voedsel.
Kijk je in je lichaam dan heb je mogelijk te weinig suiker in je bloed.
In je hersenen wordt dat geconstateerd en enkele organen worden ingeschakeld, zodat er uiteindelijk extra suiker in je bloed komt.
In de cellen wordt de suiker naar een speciaal celorganel (de energiecentrale) van de cel gebracht.
Daar worden de suikermoleculen verbrand en er ontstaan energierijke stoffen die je gebruikt om in leven te blijven.

Naar boven
Jij bent als organisme ook een deel van de populatie mensen in jouw dorp of stad.
En al die steden en dorpen maken allemaal deel uit van een eigen ecosysteem (de stad, de polder, de Waddenzee, de Negev-woestijn).
Samen vormen die ecosystemen een ‘levende laag’ van de aarde, de biosfeer.

Alle vragen die biologen zichzelf stellen, zou je in principe op elk van de genoemde niveaus kunnen bestuderen.
In de praktijk gebeurt dat niet altijd.
Vragen op het gebied van sport vragen vooral om een antwoord op het niveau van organen en cellen.
En vragen uit de context natuur en milieu kan het beste worden beantwoord op het niveau van populaties en ecosystemen.

Opdracht 1 Suiker en onze voorkeur voor zoet
Werk in drietallen.
Bekijk eerst samen het filmpje:

Noteer voor jezelf

  • de onderzoeksvraag
  • de opzet van het onderzoek
  • de resultaten

Vergelijk je antwoorden met een medeleerling.
Bedenk samen een onderzoeksvraag voor een vervolgonderzoek.
Schrijf deze vraag op.

Opdracht 2 Onderzoek
Bekijk samen zes voorbeelden van onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
De links vind je in het schema hieronder. Bekijk ieder twee van de bronnen.
Vat jouw twee teksten elk in drie zinnen samen en vertel de samenvattingen aan elkaar.
Noteer van elke tekst ook op welk niveau het onderzoek gedaan is.
Verzamel de antwoorden hieronder.

Oefening:Waarnemen op verschillende niveaus

Stap 6

Afronding
In stap 2 heb je een reclameposter gemaakt van een bepaald onderzoek.
In stap 3 heb je een beroepsbeoefenaar geïnterviewd.
In stap 5 heb je verschillende niveaus van onderzoek leren kennen.

Tenslotte ga je alles nog combineren.

  • Op welk niveau of welke niveaus wordt het door jou uitgekozen onderzoek gedaan?
  • Op welke wijze doen deze onderzoekers hun waarnemingen?
  • Op welk niveau heeft de gekozen beroepsbeoefenenaar vooral informatie nodig?
  • Welk niveau heeft het meest jouw belangstelling?

Schrijf over aan de hand van deze vier vragen een korte samenvatting en doe dat in je portfolio.

  • Het arrangement Module: Waarom biologie? - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2025-01-07 18:44:38
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63255/Module__Waarom_biologie____h45
    Leerniveau
    HAVO 4;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Biologie; Levenskenmerk; Biologische eenheden hebben bepaalde kenmerken en eigenschappen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    7 uur en 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Biologie. (2021).

    Module: Waarom biologie? - h45

    https://maken.wikiwijs.nl/63255/Module__Waarom_biologie____h45

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Waarnemen op verschillende niveaus

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.