Algemeen
Instructie
Hoe moet je leeslogboek eruit zien?
Je leest in havo 5 nog vier boeken. Bij elk boek moet je je leeslogboek updaten. Maak de opdracht in Wikiwijs en niet via een bestand als bijlage!
Bij elk gelezen boek moet er een reflectie terug te vinden zijn in je leeslogboek. Hiervoor moet je de volgende stappen doorlopen:
1. Geef op het tabblad 'boekenoverzicht' een volledig overzicht van de gelezen boeken. Neem allereerst de boeken uit havo 4 over. Zo kun je in één oogopslag zien welke boeken je gelezen hebt. Noteer van elk boek: de titel, de auteur, het niveau van het boek en het aantal sterren dat je het boek zou geven. Hierbij geldt dat 5 sterren maximaal is.
2. Voor elk boek gebruik je vervolgens een tabblad waar je een verwerkingsopdracht maakt bij het gelezen boek. De opdrachten waar je uit kunt kiezen, vind je bij het tabblad 'opdrachten'. Je mag hierbij natuurlijk werken met afbeeldingen als je wilt!
3. Aan het einde van het schooljaar ontvang je van je docent nog overige opdrachten die je bij het tabblad 'overige opdrachten' moet uitvoeren.
Word je beoordeeld?
Je docent zal aangeven wanneer zij de leeslogboeken gaat bekijken. Als je ervoor zorgt dat je op dit moment 'helemaal bij bent' met updaten, kan je docent je feedback geven. Je krijgt geen tussentijdse beoordeling. Pas aan het einde van havo 5, net voor je mondeling literatuur, zal je van je docent een eindscore krijgen voor je leeslogboek. Hierbij wordt gelet op volledigheid, kwaliteit en ontwikkeling. Je krijgt een totaalscore over het leeslogboek havo 5 en over het leesdossier havo 4.
Verwerkingsopdrachten
In je leeslogboek is het van belang dat je bij elk gelezen boek vooral aangeeft wat je ervan vond en waarom. Je kunt hierbij kiezen uit een aantal vaste opdrachten of je maakt een eigen verslag waarin de voor jou belangrijkste informatie is opgenomen.
Neem bij elk boek sowieso op: titel - auteur
Op deze manier is het voor jouzelf en voor je docent direct duidelijk over welk boek het verslag gaat.
Kies voor een eigen verslag, of kies één van de volgende opdrachten om op te nemen in je leeslogboek:
Recensieopdracht
Schrijf een recensie waarin je elementen uit de samenvatting, de analyse, de schrijversinformatie en je eigen mening combineert. Let hierbij op het volgende:
- Je schrijft de recensie voor iemand die het boek niet gelezen heeft. Laat de lezer van de recensie dus eerst kennismaken met het boek. Vertel kort waar het over gaat / neem een stukje uit het boek letterlijk over. Maak de lezer nieuwsgierig naar het verhaal
- Vertel in de kern meer over de analyse en de schrijver. Combineer deze informatie met je eigen mening. Leg dus steeds uit wat jij ergens van vindt.
- In het slot geef je je eindoordeel. Je vertelt wat je uiteindelijk ‘over-all’ van het boek vond. Je geeft een tip aan mogelijke lezers of reageert op de verwachting die je had voordat je ging lezen.
- Je recensie krijgt een passende en pakkende titel. Dat kan een quote zijn uit het boek, het mag al iets zeggen over je eindoordeel. Als het maar origineel is en de aandacht trekt.
- Markeer in je recensie de zinnen / zinsdelen waarin je je eigen mening verwoordt.
Opdracht van Lezen voor de Lijst
Maak de opdrachten die op de site www.lezenvoordelijst.nl horen bij jouw boek. Als er bij jouw boek opdrachten horen op verschillende niveaus, kies dan de opdracht die het beste bij jou past. Neem bij de uitwerking van de opdracht telkens de opdracht over en het bijbehorende antwoord. Geef tot slot kort aan waarom je voor deze opdracht gekozen hebt.
Juryrapport
Je doet alsof het boek dat je hebt gelezen is ingezonden voor een landelijke boekenwedstrijd. Bij deze wedstrijd ben je als jurylid op zoek naar het beste Nederlandstalige boek. Om dit beste boek te kunnen kiezen, moet je eerst bepalen aan welke eisen het moet voldoen. 2 eisen zijn al bekend, namelijk: - het boek moet een verrassend einde hebben EN - de titel moet perfect de strekking van het verhaal weergeven.
Wat ga jij als jurylid op papier zetten:
- Je vult de gegeven eisen aan met 3 eigen eisen waarvan jij vindt dat het beste boek daaraan moet voldoen. Geef ook een korte motivatie / verantwoording bij elke eis: waarom vind je deze eis belangrijk?
- Uiteindelijk heb je een lijst van 5 eisen verzameld die je nu moet gaan koppelen aan het gelezen boek. Dit doe je door bij elke eis een omschrijving te geven van jouw boek. Dus bijvoorbeeld: heeft het boek een verrassend einde? Waarom wel of waarom niet? De antwoorden hoeven niet altijd positief te zijn.
- De laatste stap is bepalen of jouw boek het beste Nederlandstalige boek is. Dit doe je door een conclusie te schrijven bij de 5 eisen. Je geeft een korte samenvatting van jouw bevindingen en komt tot een eindoordeel. Dit eindoordeel hoeft niet altijd positief te zijn!
Brief van de uitgever
Bij deze opdracht kruip je in de huid van de uitgever. Je doet je alsof het boek dat je gelezen hebt, nog niet is uitgegeven.
Stel je voor: je werkt bij een uitgeverij. De schrijver van jouw boek komt binnen met zijn verhaal en vraagt of jij het werk wilt uitgeven. Je bent best enthousiast, maar je ziet nog wel ruimte voor verbeteringen. Je besluit om jouw reactie op papier te zetten en naar de schrijver te sturen.
De opdracht:
- Schrijf een brief aan de schrijver. Je begint natuurlijk met een korte inleiding.
- Vervolgens geef je jouw persoonlijke oordeel over het boek. Het is jouw oordeel, dat betekent dat het zowel positief als negatief kan zijn.
- Daarna ga je aangeven waarom je op dit moment het boek nog niet wilt uitgeven. Je geeft 3 elementen waarvan je vindt dat deze aangepast moeten worden en waarom. Denk bij elementen aan de theorie van verhaalanlyse.
- Als je hebt aangegeven wat je aangepast wilt hebben en waarom, ga je de schrijver advies geven in hoe hij/zij het moet aanpassen. Je hebt hier als uitgever natuurlijk een visie in. Dus: wat zou de schrijver moeten doen om ervoor te zorgen dat je het boek wel uitgeeft.
- Je rondt de brief netjes af.
Brief aan de uitgeverij
Stel je voor: het werk dat je gelezen hebt, heb je zelf geschreven. Je blijkt over bijzonder schrijftalent te beschikken. Het verhaal is nog niet gepubliceerd, maar je wilt graag dat een uitgeverij het uit gaat geven. Je besluit een uitgeverij te schrijven om je verhaal te promoten!
- Je schrijft een brief aan een uitgeverij. Ga eerst eens op zoek naar bestaande uitgeverijen en kies een geschikte uit voor jouw boek.
- Je introduceert jezelf als schrijver en je vertet kort waarom je deze brief schrijft.
- In de kern introduceer je het verhaal. Je geeft informatie over de titel, het thema, het plot en het perspectief.
- Je legt uit voor welk publiek jouw boek geschikt is. Koppel dit aan de niveaus van Lezen voor de Lijst en leg uit waarom dit het geschikte publiek is.
- Rond je brief netjes af.
Afsluitende opdrachten havo 4
Onderstaande opdrachten moeten voorkomen in je leesdossier havo 4. Heb je deze opdrachten vorig jaar niet gemaakt? Zorg er dan voor dat je de opdrachten opneemt in je leeslogboek H5.
Leesautobiografie
Wat vind je van je boekkeuzes en de niveaus die je gelezen hebt in havo 4? Hoe heb je boeken gekozen? Hoe heb je gelezen? Wat viel mee wat viel tegen? Waarom? Waar wil je je volgend jaar op richten? Wat zijn de onderwerpen waar je over wilt lezen, op welke niveaus ga je je richten? Beschrijf de terugblik en de vooruitblik in minimaal 750 woorden.
Rode draad in de boeken
Kijk eens naar de boeken die je hebt gelezen in havo 4. Wat is volgens jou de rode draad in deze boeken? Is die er eigenlijk wel?
Je gaat informatie van de boeken aan elkaar koppelen om op zoek te gaan naar overeenkomsten of juist verschillen tussen de gelezen boeken.
Bijvoorbeeld: je hebt 3 boeken met het thema oorlog gelezen. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen deze boeken? Of je hebt 2 boeken met een open einde gelezen. Is dit in beide gevallen goed gekozen of vind je het ene einde beter dan het andere?
Deze opdracht mag je vormgeven in een mindmap of een schema of een Worddocument; wat voor jou het meest overzichtelijk is.
Boeken
Boekenoverzicht
boekverslag 1
De rode strik – Mensje van Keulen
Gemaakt door: Niek Spanjaards
Docent: Mevrouw Musters
Verslag 1
Complete titelbeschrijving
De complete titel van het boek is van Keulen, M., De rode strik, uitgeverij Noordhoff uitgevers, Groningen, 2015, uit Grote Lijsters 2015.
Samenvatting
In het eerste hoofdstuk bezoekt Maria talberg haar zusje. Daar eindigt het verhaal ook. In die tussenliggende hoofdstukken wordt uitgelegd waarom Bee, haar zusje, in dat tehuis zit. Maria leidt een behoorlijk zelfstandig leven omdat haar moeder al vroeg weg moet om een kantoor schoon te maken. Haar vader is weggelopen en verder heeft ze alleen nog een vervelende nicht die in een saai dorp woont. Zij en haar zusje trekken veel met de buurtkinderen op. Wanneer haar moeder met een nieuwe vriend komt aanzetten zijn Bee en zij daar niet blij mee. Ze noemen hem al snel de beestenman, omdat hij een winkel heeft met dierenbenodigdheden, maar ook omdat hij zelf een beest van een man is. De beestenman komt steeds vaker en neemt hun ook mee op vakantie. Bee en Maria verzetten zich in stilte steeds meer tegen zijn opdringerige en luidruchtige manier van doen. Al vrij snel vinden ze dat hij weg moet, het liefst dood. Ze bidden en smeken om zijn dood, als dat niet helpt blijkt Maria in staat te zijn om hem te vermoorden.
Haar moeder krijgt tijdens het eten een bloeding en moet naar het ziekenhuis. Bee en Maria weten niet wat er aan de hand is en geven de beestenman de schuld, ze denken dat hun moeder dood gaat. Wanneer hij 's avonds thuiskomt en het konijn van hun de nek om wil draaien slaat Maria met een pan op zijn hoofd. Hij stort in elkaar en ze sleurt hem samen met Bee de gang in en laat hem daar van de trap rollen. Zo wil ze laten lijken dat hij van de trap is afgevallen. Bee gaat daarna naar bed en Maria gaat tv kijken. Ineens staat Bee te schreeuwen en ziet ze de beestenman omhoog komen. Ze doet haar hand voor Bee's gezicht en begint op zijn hoofd te trappen. Hij valt weer naar beneden en Maria belt mevrouw Mees, de buurvrouw. Die regelt verder alles wel. Bee heeft sinds die tijd niets meer gezegd.
Structurele analyse
Personages
Maria talberg is de hoofdpersoon. Ze is 11 jaar, geen braaf meisje en haalt veel kattenkwaad uit met de buurtkinderen. Haar vader is weggelopen en ze voelt zich niet veilig in het leven. Ze vindt de vriend van haar moeder niet aardig.
Bee Talberg is 9 jaar en het zusje van Maria. Waarschijnlijk heel intelligent want ze mag een klas overslaan. Ze is bang voor wormen en vindt de vriend van haar moeder ook niet aardig.
Marie Talberg is de moeder van Bee en Maria is aardig en heel nuchter. Ze werkt hard omdat ze er alleen voor staat. Wanneer de neef van haar ex-man langs komt zwicht ze voor hem. Hij rookt en drinkt, dingen waarvan zij niet houdt. Ze wordt zwanger en krijgt een miskraam. (Dat is de bloeding die ze tijdens het eten kreeg.)
Leen is de nieuwe vriend van Marie, door Maria en Bee ook wel de beestenman genoemd. Hij heeft een winkel met dierenbenodigdheden. In het begin van zijn relatie met Marie is hij nog netjes, aardig en beschaafd. Na verloop van tijd werd hij steeds grover, viezer, pesteriger, spottender, gemener, jaloerser en achterbakser. Hij is groot en breed, en heeft veel tatoeages.
Plaats en ruimte
De belangrijkste plaats is de flat en de buurt eromheen waar de familie Talberg woont. Een groot deel van het verhaal speelt zich af als Maria en Bee buiten spelen in de buurt, wat ze elke middag doen, en als ze in de flat zijn. In de flat bedenken de twee meisjes ook plannen om de beestenman te vermoorden, wat ze later ook in de flat doen. Buiten in de buurt rond de flat beleven ze talloze dingen. Een andere belangrijke plaats is de inrichting waarin Bee terechtkomt, daar speelt ook een deel van het verhaal zich af.
Tijd
Historische tijd
Het verhaal speelt zich af rond de jaren ’55- ‘60. Dat zie je aan de manier hoe er met de oorlog wordt omgegaan. Je ziet dat er niet heel lang geleden een oorlog is geweest, maar Maria en Bee hebben het zelf niet meegemaakt. Ze zijn er wel heel erg bang voor. Je ziet dat ze al redelijk modern zijn, maar nog niet zo modern als nu, bijvoorbeeld aan de spelletjes die ze op straat doen.
Verteltijd
Het boek bestaat uit 205 bladzijdes. De tijd die je daarvoor nodig hebt om te lezen is de verteltijd, in dit geval dan zo’n 8 uur.
Vertelde tijd
Het vroegste tijdsmoment in het verhaal is toen ze naar de nicht van Marie gingen die in een dorp woonde. Dat is ongeveer een jaar voordat de beestenman in het verhaal kwam. Het staat er niet precies bij, maar Maria kan het zich nog goed herinneren, dus zal het niet veel langer dan een jaar geleden zijn geweest. Dan wordt er ongeveer een klein jaar verteld uit het ‘gewone’ leven van Maria en Bee, want het begint ongeveer een maand voor kerst, begin december, en het eindigt ongeveer twee maanden na de zomervakantie, dus ongeveer in oktober plus twee weken dat Bee in de inrichting zit. De vertelde tijd is dus ongeveer twee jaar. Het kan ook iets meer of minder zijn, maar omdat het niet precies is beschreven kan je dit niet helemaal precies weten.
Motieven
De verschillende motieven die in het verhaal terugkomen zijn dood, haat, verdriet, angst en de rode strik. De rode strik is een voorwerp dat vaker in het verhaal terug komt en heeft meerdere betekenissen in het verhaal.
Thema
Het thema van het boek is de haat voor de stiefvader, want daar draait eigenlijk alles om.
Motto
Het boek bevat geen motto.
Titelverklaring
In het boek hebben Maria, Bee en de beestenman het over de rode strik in het haar van Bee. De rode strik heeft meerdere betekenissen in het verhaal zo vertelt Leen dat de strik van een stroper rood kleurt als er een dier in vastzit. Ook loopt Leen in de figuurlijke strik van de zusjes, wat zijn einde betekent.
Mijn mening
Ik vond dit een leuk boek om te lezen; het verhaal bleef altijd leuk en spannend.
Ik vond de manier waarop dit boek is geschreven erg apart. Zo maakt Mensje veel gebruik van korte zinnen en hoofdstukken. Ook worden volwassen dingen vanuit een kind beschreven, waardoor het makkelijk te lezen en te begrijpen is. Er werd over allerlei dagelijkse zaken geschreven, zonder dat je nou eigenlijk wist waar het om ging. Na verloop van tijd werd het verhaal stukje bij beetje duidelijker.. In het begin werd eigenlijk wel al het einde verteld, maar je bleef je telkens afvragen ‘waarom?’ Deze opbouw van schrijven zorgt ervoor dat je door wil blijven lezen. Ik vind dat de personages goed beschreven zijn. Het inlevingsvermogen wordt daardoor beter. Ik kon me het beste inleven in Maria.
Ik vind ‘De rode strik’ uiteindelijk dus een leuk en spannend boek, dat voor iedereen goed te lezen is.
informatie schrijver
Mensje van Keulen werd op 10 juni 1946 geboren in Den Haag als Mensje Francina van der Steen, roepnaam Mennie. Ze heeft een zoon en woont in Amsterdam.
Van 1970 tot 1972 was ze redacteur van Propria Cures waarvoor ze schreef en literaire en politieke cartoons tekende. Hierna maakte ze te zamen met o.a. Gerrit Komrij, Theo Sontrop en Martin Ros acht jaar deel uit van de redactie van het literaire tijdschrift Maatstaf. Haar eerste verhaal (Een bruiloft) werd gepubliceerd in 1969 in Hollands Maandblad. Haar debuut Bleekers zomer verscheen in 1972. Met de woorden : 'Dit is het,' begon de eerste recensie (door K.L. Poll in NRC Handelsblad) op deze bejubelde en al vele malen herdrukte roman die inmiddels tot de klassieken in de Nederlandse literatuur wordt gerekend.
In het autobiografische Olifanten op een Web (1997), dat Mensje naar aanleiding van de dood van haar moeder schreef, is veel over haar jeugd, latere belevenissen en haar schrijverschap te vinden.
Het gouden ei
Gemaakt door: Niek Spanjaards
Docent: Mevrouw Musters
Verslag 2
Titel: Het gouden ei
Auteur: Tim Krabbé
Uitgeverij: Bert Bakker
Eerste druk: 1984
Samenvatting
Rex Hofman en Saskia Ehlvest kennen elkaar al een tijd en zijn op weg naar hun vakantiebestemming in Frankrijk. Onderweg stoppen ze bij een benzinestation om even te rusten. Saskia gaat iets te drinken halen en Rex maakt een foto van haar. Rex denkt aan de vakantie van drie jaar geleden. Op een gegeven moment was de benzine op, Saskia heeft toen drie uur in de auto moeten wachten totdat Rex met brandstof terugkwam. Ze was helemaal overstuur geweest. Als kind had ze een nachtmerrie gehad, waarin ze opgesloten zat in een gouden ei. Tijdens haar verblijf in de auto was deze nachtmerrie weer naar boven gekomen. In die nachtmerrie zweefde ze in een gouden ei door de ruimte zonder sterren en de enige manier om daar uit te komen was door tegen het enige andere gouden ei aan te botsen, maar het heelal is zo groot....
Ondertussen wacht Rex al een hele tijd op haar, maar Saskia komt niet terug. Hij gaat naar de service winkel om haar te zoeken maar de medewerkers weten niet waar ze is. Daarna belt hij de politie en het hotel waar ze naar toe zouden gaan, maar niemand kan hem helpen. Saskia is spoorloos verdwenen.
Raymond Lemorne heeft al zijn hele leven vreemde gedachten. Zo vraagt hij zich op zijn zestiende af wat er gebeurt als hij van een flat afspringt. Het resultaat is dat hij zes weken in het ziekenhuis moet liggen. Eenentwintig jaar later is hij scheikundeleraar, getrouwd en heeft twee kinderen. Dan komt er weer een absurde gedachte bij hem op. Nadat hij eerst een kind van de verdrinkingsdood heeft gered, vraagt hij zich af of hij ook in staat is om een misdaad te plegen. Vanaf dat moment begint hij met de voorbereidingen voor de perfecte misdaad nl. iemand levend te begraven. Hij doet net alsof hij zijn vakantiehuisje gaat opknappen. In het echt maakt hij alles gereed voor de misdaad. Hij bedenkt een plan om zijn slachtoffer vanuit een benzinestation mee te lokken. Hij zal een vrouw terwijl hij zijn arm in een mitella houdt, vragen of ze hem wil helpen zijn aanhangwagen aan zijn auto te koppelen. Zijn eerste pogingen mislukken, omdat niemand in zijn auto durft te stappen. Een volgende poging lukt wel: een meisje (Saskia) vraagt hem naar de sleutelhanger die hij bij zich heeft. Hieraan hangt namelijk een grote R. Ze is heel geïnteresseerd en vraagt hem of ze er eentje kan kopen. Hij neemt haar mee naar zijn auto, bedwelmt haar en rijdt met haar weg. Daarvoor had hij 2 kampeerders doodgeschoten, omdat die voor zijn vakantiehuisje kampeerden.
Acht jaar later is Rex op vakantie in Italië, samen met Lieneke, zijn nieuwe vriendin en vraagt haar ten huwelijk. Hij wil Lieneke eerlijk vertellen hoe hij over Saskia denkt. Lieneke merkt dat Rex ‘s nachts een nachtmerrie heeft over het gouden ei. Na deze vakantie start Rex een opsporingscampagne. Hij roept in advertenties mensen op, die Saskia toen hebben gezien. Hij krijgt verschillende reacties maar geen enkele is bruikbaar. Later belt Lieneke op: zij is bedroefd, omdat ze elkaar na de vakantie zo weinig hebben gezien. Na een aantal dagen meldt een Franse man zich (Raymond). Rex herkent deze man: hij was de man met de mitella bij het tankstation, acht jaar geleden. Raymond wil hem wel vertellen wat er met Saskia is gebeurd, maar alleen als Rex hetzelfde lot ondergaat. Rex stemt toe, terwijl hij weet dat hij dan zal sterven. Raymond neemt hem mee naar het tankstation en laat hem koffie met een slaapmiddel drinken. Dan vertelt hij wat er is gebeurd. Als Rex wakker wordt, ligt hij op een matras in een doodskist en weet hij dat hij (net als Saskia) levend is begraven. Lieneke zoekt Rex, maar van hem en Saskia werd nooit meer iets vernomen.
Personages
Rex
Rex is een vriendelijke man die veel voor anderen over heeft. Hij wilt bijvoorbeeld weten wat er met Saskia is gebeurd en dat moet hij zelf bekopen met de dood. Daarnaast is hij een doorzetter, hij laat zich niet snel iets vertellen en zet altijd door totdat hij zijn eindpunt bereikt heeft. Over het uiterlijk van Rex krijg je niks te weten in het verhaal.
Saskia
Saskia is een vriendelijke roodharige vrouw die een relatie met Rex heeft. Ze is ijdel en wil er altijd goed uit zien en vindt het fijn om haar zaakjes op orde te hebben.
Raymond Lemorne
Raymond Lemorne is een 41-jarige Franse man die als scheikundeleraar op een school werkt met middelbare scholieren. Hij heeft een vrouw en twee kinderen. Het is een gewelddadige man met aparte gedachten die daar apart mee om gaat. Hij denkt niet zo vaak aan anderen. Het liefste ziet hij mensen pijn hebben en hij vindt het dan ook niet erg om mensen pijn te doen.
Lieneke
Lieneke is een vriendin van Rex nadat Saskia ontvoerd is. Ze hebben het leuk als ze samen zijn, maar verder gebeurt er weinig tussen hen.
Thematiek
Dood van een geliefde
Het thema is de dood van een geliefde. Saskia en Rex zijn een stel op vakantie wanneer Saskia opeens verdwijnt. Lange tijd is ze vermist en weet Rex niet wat er aan de hand is. Dit komt pas later uit wanneer Rex met zijn nieuwe liefde op vakantie gaat. Als de dader zich bij Rex meldt blijkt hoeveel hij van Saskia houdt: hij komt er alleen achter wat er met Saskia is gebeurd als hij hetzelfde ondergaat en dat doet hij uiteindelijk. Dit moet Rex ook met de dood bekopen.
Motieven
Misdaad
Misdaad: de dader van Rex en Saskia, Raymond Lemorne, is zeer gewelddadig. Hij heeft zelfs een wapen gekocht waar hij eventueel iemand mee kan vermoorden. In de tijd dat hij bezig was heeft hij veel slachtoffers gemaakt.
vermissing
Saskia is vermist en niemand weet wat er met haar is gebeurd. Hierdoor kan haar geliefde ook niet echt rouwen want misschien leeft ze nog wel.
Perspectief
Doordat er geen details zijn gebruikt wordt er ook geen gebruik gemaakt van verhaalvertragingen. Het verhaal is niet-chronologisch.
Voor het verhaal is een auctoriale verteller gebruikt. Dit wordt ook wel een alwetende verteller genoemd. Niemand uit het verhaal vertelt het verhaal, maar iemand van bovenaf lijkt het verhaal te vertellen. Hierdoor weet je als lezer ook meer dan de personages uit het boek weten.
Titelverklaring
De titel ‘Gouden Ei’ slaat op een droom van Saskia. Toen ze klein was droomde ze dat ze opgesloten zat in een gouden ei, dat door het heelal vloog. Alles was zwart, er waren niet eens sterren, ze zou er altijd moeten zitten en ze kon niet doodgaan.
Dit slaat op de eenzaamheid die ze toen in haar droom voelde en ook het ‘opgesloten’ zitten in bepaalde gedachtes of gevoelens. In dit boek voelt Rex zich ook wel eens zo: als Saskia niet meer bij hem is voelt hij zich alleen en weet hij niet meer wat hij moet doen. Het liefste wil hij weten wat er met Saskia aan de hand is. In het verhaal wordt dan ook een aantal keer terug verwezen naar de droom over het gouden ei van Saskia.
Tijd
De totale vertelde tijd bedraagt 33 jaar. Het niet chronologische verhaal start in de zomer van 1975. De gebeurtenissen bij het benzinestation worden op de voet gevolgd. Van minuut tot minuut weet de lezer wat er gebeurt tot Saskia's ontvoering. Vanaf het moment dat Rex de afrit bij het benzinestation inrijdt, is er nauwelijks verschil tussen verteltijd en vertelde tijd. Het tweede hoofdstuk speelt zich af in 1983. Wat er in de tussenliggende acht jaar is gepasseerd wordt niet duidelijk. In het tweede hoofdstuk worden enkele dagen beschreven van de vakantie van Lieneke en Rex. In het derde hoofdstuk wordt er weer een sprong in de tijd gemaakt. De eerste gebeurtenis speelt zich af in 1950 als Lemorne zestien jaar is. Van één pagina vindt er tijdverdichting plaats: de volgende gebeurtenis speelt zich 21 jaar later af. Als Lemorne 41 jaar is, ontvoert hij Saskia. De exacte datum wordt gegeven: 28-7-1975. In hoofdstuk 4 bevindt de lezer zich acht jaar na de ontvoering. De vijfde dag nadat de advertenties verschenen, ontmoet Rex Lemorne. In het eerste hoofdstuk tref je tal van vooruitwijzingen aan. We noemen een kenmerkend voorbeeld. “(...) je was op zo'n eerste dag van de vakantie altijd een beetje ongerust. Er was zoveel dat mis kon gaan was de hotelreservering wel doorgekomen, vielen de mussen niet van het dak, bestond het gehuurde huisje wel”. (p. 8) Er komen nauwelijks flash-backs in het verhaal voor. De belangrijkste, het voorval in Italië en Saskia's droom over het gouden ei is reeds in de samenvatting van het verhaal genoemd.
Ruimte
Hoe het verhaal in de tijd geplaatst moet worden, is reeds duidelijk geworden. Tijden en data worden exact genoemd. Datzelfde geldt voor de aanwijzingen die gegeven worden over de plaatsen waar het verhaal zich afspeelt. Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat de beschreven gebeurtenissen zich afspelen tegen de achtergrond van drie verschillende decors. Het eerste hoofdstuk speelt zich af op de Franse autoroute. Het bewuste Total-station 'Venoy-Grosse-Pierre' ligt 80 kilometer van Autun. In het tweede hoofdstuk bevindt Rex zich in Italië. Het plaatsje Marina di Camerota ligt ten zuiden van Napels. Het derde hoofdstuk speelt zich wederom in Frankrijk af'. Lemorne woont in Autun. Hoofdstuk 4 begint in Buitenveldert (Amsterdam, en eindigt bij het Total-station. Hoofdstuk 6 sluit het verhaal af in Amsterdam.
Eigen mening
Het boek Het Gouden ei is echt een boek dat veel mensen zal aanspreken. Er zit spanning, liefde en moord in wat in ieder geval mij tot een positieve mening heeft laten komen. Vooral het einde is merkwaardig wanneer Rex overweegt hetzelfde te ondergaan als zijn vriendin Saskia. Ik denk dat die gebeurtenis het boek dan ook zo bestseller heeft gemaakt. Een gruwelijk einde, dus geen ‘eind goed, al goed’.
Verschillen boek en film
Nadat ik 'het gouden ei' gelezen had keek ik de film 'Spoorloos':
Ik vind zelf dat er weinig verschil is tussen de film en het boek.
Het zijn meer kleine dingen. In het boek heeft Saskia rood, krullend haar terwijl ze in de film blond, krullend haar heeft, dat soort kleine dingetjes. Wat dan wel erg opvalt is dat de vertel volgorde veranderd is.
In het begin van het boek zitten ze samen in de auto, op weg naar de Middellandse Zee. Ze ruziën dan over de vorige vakantie, zoals ik in de inhoud beschreef. In de film wordt dit moment echter in de reis naar de Middellandse Zee toegevoegd.
Na de verdwijning bevindt Rex zich op een uitgestorven strandje met zijn nieuwe vriendin, hij speelt daar ook een partijtje badminton waar in de film niets van te zien is.
In de film zie je dat Rex denkt Saskia te zien en hij probeert haar te pakken. Hij realiseert zich later pas dat zij gezichtsbedrog is.
Daarna duik je in het verleden van Raymond waar hij zich op 16 jarige leeftijd van het balkon laat vallen. In de film komt het verleden van Raymond veel later.
Je leert in dit hoofdstuk kennis maken met Raymond en je komt erachter dat hij scheikunde leraar is geworden. In de film zie je niet dat hij als scheikunde- leraar een flesje chloorkalk bestelt voor zijn 'scheikunde lessen'. Als Raymond gaat oefenen om in de buurt van vrouwen te komen ontmoet hij in de film een bekende, een vroegere lerares van zijn dochtertje. Dit is in de film niet van toepassing. Als het gezin van Raymond komt kijken hoe het met zijn vakantie huisje gaat lees je in het boek dat zijn oudste dochter een la open trekt waarna ze schrikt omdat er kakkerlakken in zitten. In de film zijn het geen kakkerlakken, maar spinnen.
In de film zie je dat zijn vrouw achterdochtig is. Ze is bang dat hij een andere vrouw heeft. In het boek vind dit gesprek helemaal niet plaats. Zijn dochtertje vraagt hem wel of hij wel echt altijd naar het vakantiehuisje gaat, of hij niet gewoon een andere vrouw heeft, maar dit is in de film ook te zien.
Als Rex op televisie komt om nog eens, na acht jaar een oproep te doen aan de moordenaar van Saskia wordt er in de film eerst een plein gefilmd. Het commentaar hierbij is: "loopt er op dit plein een moordenaar rond?". Als Raymond en zijn gezin dit zien merkt zijn dochtertje op dat zij en haar vader tussen de menigte lopen.
In het boek zit Rex uit het raam van zijn kantoor een gele bestelbus staan met de tekst: "Rex ik vind je lief -x- Sandra" en "Als ik dit schrijf komen er krassen in de lak". Rex denkt dat Saskia dit geschreven heeft, maar bedenkt later dat het waarschijnlijk een andere is, bovendien stond er Sandra. Ook dit komt in de film niet voor.
In de film schrijft Rex Lieneke een brief, Lieneke vindt deze en probeert uitleg te krijgen van Rex.
Als Rex de bovenstaande brief heeft gepost loopt hij Raymond tegen het lijf. In de film is er helemaal geen sprake van een brief, en komt Rex Raymond tegen bij het huis van Rex.
Als Rex in de kist ligt lijkt hij in het boek veel kalmer. In de film gaat hij helemaal flippen en heeft hij ook nog een aansteker (van Saskia) die langzaam de zuurstof uit de kleine ruimte wegneemt. Deze heeft hij in het boek niet. De vlam dooft langzaam en dat is het einde van de film. Je ziet daarna niet meer dat Lieneke er alles aan doet Rex weer terug te vinden. Je ziet wel een kranteknipsel, maar Lieneke zie je niet meer.
informatie schrijver:
Tim Krabbé is geboren op 13 april 1943, in een creatieve familie. Zijn vader Maarten Krabbé en grootvader Hendrik Maarten Krabbé waren bekende kunstschilders. Zijn broer Jeroen Krabbé is acteur, regisseur en kunstschilder, zijn halfbroer Mirko Krabbé een multimediakunstenaar en ontwerper en zijn moeder, Margreet Reiss (1914-2002), was filmvertaalster en schrijfster.
Hij voltooide in 1960 de HBS-B aan het Spinoza Lyceum in Amsterdam en studeerde enige tijd psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Krabbé is getrouwd geweest met Liz Snoijink, met wie hij een zoon heeft. Naast schrijven en schaken heeft hij wat geacteerd (onder andere in het satirische VARA-programma Hadimassa).
Komt een vrouw bij de dokter
Verslag 3
Niek Spanjaards
Docent: Mevrouw Musters
Titel: Komt een vrouw bij de dokter.
Pseudoniem: Kluun.
Auteur: Raymond van de Klundert.
Publicatiejaar: 2003.
Samenvatting
Stijn en Carmen zijn een stel dat geniet van het leven. Samen hebben ze een dochtertje, Luna. Ze hebben ieder een goedlopend eigen bedrijf en genieten van het leven in het bruisende Amsterdam. Ze prijzen zichzelf ontzettend gelukkig. Maar gebeurt er iets wat een grote impact heeft op hun gelukkige leven. Carmen heeft een branderig gevoel aan haar tepel en besluit hiervoor naar het ziekenhuis te gaan. Een jaar eerder waren ze ook al naar de dokter geweest, omdat Carmen pijn in haar borst voelde. De dokter stelde ze toen gerust met de mededeling dat er wel onrustige cellen waren, maar dat deze in ieder geval niet kwaadaardig waren. Ditmaal krijgen Stijn en Carmen echter te horen waar ze bang voor waren: Carmen heeft een gevaarlijke vorm van borstkanker en door de fout van een jaar geleden is de tumor al erg groot. Een reeks van controles, onderzoeken, chemotherapie en bestralingen breekt aan.
Al voordat Carmen kanker kreeg ging Stijn regelmatig vreemd. Stijn noemt zichzelf een monofoob; hij heeft een dwangmatige behoefte tot vreemdgaan. Na het nieuws dat Carmen kanker heeft slaat Stijn hierin door. Hij gaat mee naar alle doktersbezoeken en behandelingen, maar op momenten dat hij niet bij Carmen is gaat hij steeds vaker vreemd. Hij zegt steeds vaker dat hij over moet werken en verzint afspraken met vrienden terwijl hij in werkelijkheid op zoek gaat naar een nieuwe scharrel. Carmen weet dat Stijn vreemdgaat. Aan het begin van hun relatie was Carmen er namelijk achter gekomen dat Stijn was vreemd gegaan met Sharon. Ook had Stijn op hun eerste date verteld dat hij regelmatig vreemdging. Ze weet echter niet hoe erg het is. Het wordt carnaval. Ieder jaar komt Stijn met carnaval Roos tegen. Roos heeft alle jaren nog geweigerd zich met Stijn in te laten omdat hij een vrouw heeft. Stijn geeft echter niet zomaar op en stelt voor om na de carnaval eens een vriendschappelijk drankje te drinken in Amsterdam. Dit loopt ontzettend uit de hand en Stijn krijgt een affaire met Roos. Zo ver heeft hij het nog nooit laten komen, maar hij raakt verslaafd aan Roos. Zij helpt Stijn om de moeilijke periode door te komen.
Wanneer Stijn en Carmen samen met Luna naar Club Med gaan, vertelt Carmen dat ze weet dat Stijn steeds vaker vreemdgaat. Ze zegt tegen Stijn dat hij goed moet nadenken over wat hij wil: wil hij scheiden of niet? Wanneer Stijn tot de conclusie komt dat hij bij Carmen wil blijven, vraagt Carmen of hij haar kan beloven niet meer vreemd te gaan in de paar jaar die ze nog te leven heeft. Stijn belooft Carmen om haar trouw te zijn, maar zijn aantrekkingskracht naar Roos is te groot. Doordat Carmen steeds zwakker wordt heeft ze ook geen zin meer in seks, waardoor Stijn nog vaker zijn toevlucht richting Roos neemt. Stijn en Roos hebben hier gesprekken over en Roos geeft Stijn het telefoonnummer van Nora, een vrouw die spirituele adviezen geeft. Stijn wil hier op dit moment nog niets van weten.
Met Carmen gaat het intussen steeds slechter. Haar borst wordt geamputeerd, maar ze krijgt toch steeds meer uitzaaiingen, wordt steeds sneller moe en valt in een razend tempo af. Het wordt duidelijk dat de chemotherapie niet meer zal helpen en dat er alleen nog maar levensverlengende behandelingen ingezet kunnen worden. Stijn besluit Nora te bellen en Nora vertelt dat Stijn nu de kans krijgt om Carmen alles terug te geven wat hij al die jaren van haar heeft gekregen. Vanaf dit moment ziet Stijn Roos niet meer, hoewel hij nog wel veel contact met haar heeft. Carmen gaat snel achteruit en besluit dat ze wil vaststellen onder welke voorwaarden ze euthanasie zou willen laten plegen. Vanaf dat moment kan Carmen zelf weer bepalen wat er met haar leven gebeurt en Stijn steunt haar door dik en dun. Carmen bloeit op in deze periode. Ze geniet van de tijd die ze nog heeft met haar vrienden en familie en doet zoveel mogelijk leuke dingen. Stijn en Carmen maken veel lol en worden opnieuw verliefd op elkaar. Intussen maakt Carmen een herinneringendoos voor Luna. Ze schrijft veel brieven voor Luna en maakt samen met Stijn en andere vrienden een video voor haar. Stijn en Carmen proberen Luna zo goed mogelijk voor te bereiden op de dood van Carmen.
Stijn en Carmen regelen samen het afscheid van Carmen. Ze schrijven samen de ‘uitnodigingen’ voor de begrafenis en bepalen welke muziek er gedraaid gaat worden. Dan komt het moment waarop Carmen besluit dat het tijd is om afscheid te gaan nemen. Carmen besluit dat de euthanasie de volgende dag zal plaatsvinden. Ze wil wel al haar vrienden en familie nog zien voor haar overlijden. Stijn en Carmen praten heel open over hun relatie en over het leven van Stijn na de dood van Carmen. Carmen laat weten dat ze ontzettend veel van hem houdt, en dat ze ondanks zijn vreemdgaan geen spijt heeft dat ze met hem getrouwd is. Dan breekt het moment aan. Alleen Stijn is erbij op het moment dat Carmen het euthanasie drankje krijgt. Na 20 minuten heeft het drankje echter nog steeds zijn werk niet gedaan, waardoor de dokter besluit Carmen nog een extra spuit te geven. Binnen enkele seconden heeft deze spuit een einde gemaakt aan haar leven.
Tot slot vraagt Stijn aan twee goede vrienden hoe zij erover denken als hij Roos uitnodigt op de begrafenis. Zij vinden dat hij dit kan doen.
Structurele analyse
Personages
Stijn: Hij is een succesvolle, snelle reclame jongen die houdt van zijn luxe, decadente bestaan dat hij met zijn vrouw Carmen heeft opgebouwd. Hij is trots op zijn kleine dochtertje Luna.
Stijn leeft erop los; aan geld en vrienden geen gebrek. Als Carmen ziek wordt en blijkt dat zij zal overlijden, heeft hij het daar vreselijk moeilijk mee. Hij wil haar graag steunen, maar zijn eerste reactie is die van het compleet losslaan in uitgaan en andere vrouwen. In de loop van het verhaal kan Stijn steeds beter omgaan met deze onrust. Uiteindelijk kan hij aanvaarden dat hij zonder Carmen verder zal moeten, hoeveel hij ook van haar houdt.
Carmen: Zij is een mooie, positieve, geslaagde vrouw die net als haar man haar eigen bedrijf heeft. Ze is nuchter en heel sterk, hoewel ze tijdens haar ziekte ook momenten kent waarin ze de wereld oneerlijk vindt en niet kan opboksen tegen haar pijn en vermoeidheid. Over het algemeen is ze echter opgewekt en nuchter. Zelfs op haar sterfbed is zij een steun voor de mensen die ze moet achterlaten.
Plaats en ruimte
Het speelt zich af in ziekenhuizen, in uitgaansgelegenheden en een vakantieoord waar Stijn zijn zinnen probeert te verzetten. Maar het verhaal speelt zich vooral af bij Stijn, Carmen en Luna thuis.
Tijd: vertelde tijd en historische tijd
De verteltijd is 316 bladzijdes en de vertelde tijd is drie jaar ongeveer. De historische tijd is aan het begin van deze eeuw, Carmen sterft in 2001.
Perspectief
Het perspectief berust bij de schrijver Stijn,. Het verhaal wordt verteld in de ik-vorm; in de o.t.t. Dus in het meelevende perspectief voor de lezer.
Motieven
Liefde en dood zijn de twee motieven uit het verhaal. Deze twee, in eerste instantie elkaar tegensprekende begrippen, lijken aan het eind van het verhaal toch samen te kunnen gaan, wanneer Carmen zich bij haar naderende einde kan neerleggen en Stijn Carmen steun tot het bittere einde.
Thema
NRC Handelsblad omschreef dit boek als een Ode aan de liefde en dat is het ook. Echte liefde is voor eeuwig, daar komen geen andere mensen tussen, zelfs de dood niet.
Motto
Yesterday, all my troubles seemed so far away. Hiermee wil hij duidelijk maken dat hij het liefst niks met alle problemen te maken wilt hebben. Dat alles weer zoals vroeger is.
Titelverklaring
Letterlijk: zijn vrouw Carmen die bij de dokter komt en die krijgt te horen dat ze nog maar een paar dagen te leven heeft.
Figuurlijk: de titel is afgeleid van de afgezaagde mop. Over een vrouw die bij de dokter komt. Hij wilde dat dit ook allemaal een grapje was.
Eigen mening
Ik vond het een heel mooi en ontroerend boek omdat vreemdgaan en kanker centraal stonden in het boek. Ik zou mezelf niet kunnen voorstellen dat als je net te horen hebt gekregen dat je man of vrouw kanker heeft en dat je dan juist een ergere dwang voelt om vreemd te gaan. In het leven hebben we natuurlijk allemaal met vreemdgaan te maken maar als je partner monofoob is lijkt me dat wel veel erger.
Ik vind dat alle gebeurtenissen erg goed en duidelijk beschreven worden omdat je alles tegelijk met de personages meemaakt. Het wordt verteld vanuit de ik-vorm van Stijn, zo weet je alles wat hij doet en je krijgt te horen hoe Carmen zich daardoor voelt. De belangrijkste gebeurtenissen vind ik dat Carmen dood gaat en dat Stijn vreemd gaat met Roos. Dat Carmen dood gaat is erg ontroerend en boeiend omdat het gaat met de technologie die we nu hebben en dat ze niet meteen dood ging na de euthanasie prik. Dat Stijn vreemd gaat met Roos vind ik schokkend omdat hij van haar begint te houden en ook erg boeiend omdat het het verhaal spannend houdt.
Ik vond dat de personages erg duidelijk beschreven werden. Je leerde ze ook heel goed kennen door de acties die ze doen en door hoe ze over elkaar dachten. Ik vond Carmen en Stijn allebei hele lieve personen omdat je heel goed kon merken hoeveel ze van elkaar houden.
informatie schrijver
Raymond van de Klundert is geboren in 1964. Raymond is in de schrijverswereld ook wel bekend als Kluun. Voordat Kluun ging schrijven, werkte hij als strateeg in de reclamewereld en richtte hij zijn eigen marketingbureau op. In 2001 overleed zijn vrouw aan kanker. Hij verkocht zijn bedrijf en vertrok met zijn dochtertje van 3 jaar naar Australië. Tijdens zijn trektocht door Australië schreef hij zijn eerste boek, Komt een vrouw bij de dokter. Ook verscheen er een vervolg op zijn debuutroman;De Weduwnaar. Naast de boeken die Kluun schrijft, schrijft hij ook columns. Zo schreef hij voor Red, Algemeen Dagblad, VIVA en de ochtendshow van Giel Beelen op 3FM. Kluun woont met zijn vrouw en drie dochters in Amsterdam.
Turks fruit
Gemaakt door: Niek Spanjaards
Docent: Mevrouw Musters
Verslag 4
Titel: Turks fruit.
Auteur: Jan Wolkers
Uitgeverij: J.M. Meulenhoff, 1e druk in 1969
Samenvatting
Het verhaal begint bij het moment waarop de ik-persoon terugdenkt aan zijn tijd met Olga. Olga is de liefde van zijn leven. De ik-persoon ontmoette Olga voor de eerste keer toen hij stond te liften en zij voor hem stopte. Tijdens deze lift was er meteen een spanning tussen de ik-persoon en Olga, wat resulteerde in een vrijpartij in de auto. De autorit eindigt uiteindelijk in een ongeluk. Na het ongeluk reist de ik-persoon verschillende keren naar Alkmaar in de hoop om haar tegen te komen. Ook probeert hij haar telefonisch te bereiken, maar de moeder van Olga laat haar niet aan de telefoon komen. Pas na 2 maanden zien ze elkaar weer, waarna ze zich overgeven aan de liefde. Ze gaan samenwonen en trouwen. De ik-persoon beschrijft zijn tijd met Olga uitgebreid. Hij vertelt over de seks die ze hebben, over de keren dat Olga model voor hem stond en over de relatie tussen hem, Olga en de ouders van Olga. Hij beschrijft de vader van Olga als een grappige, vriendelijke, dikke man. Hij moet een dieet volgen, maar zijn vrouw geeft hem te vet eten. Uiteindelijk resulteert dit in zijn dood. De ik-persoon benadrukt in het verhaal dat de moeder van Olga een slecht mens is en dat zij hen al de tijd dat ze samen waren uit elkaar probeerde te drijven. Ook maakt ze Olga bang met verhalen. Zo wil Olga geen kinderen, omdat haar moeder haar verteld heeft dat ze haar borst kwijt is omdat Olga die er als kind had afgebeten terwijl het in werkelijkheid door haar borstkanker kwam.
Olga’s moeder blijft gedurende het huwelijk van Olga en de ik-persoon contact met Olga zoeken om Olga op een indirecte manier duidelijk te maken dat de ik-persoon niet de juiste man voor haar is. De ik-persoon merkt dan ook dat Olga steeds meer ontevreden wordt en wanneer ze door haar moeder gekoppeld wordt aan een zakenrelatie verlaat ze de ik-persoon.
De ik-persoon komt in een diep dal terecht. Hij lag de hele dag in bed naar naaktfoto’s van Olga te kijken en verlangde terug naar de tijd waarin ze gelukkig waren. Toen hij eindelijk uit bed kwam, nam hij zoveel mogelijk meisjes en vrouwen mee naar huis. Hij had vervolgens seks met ze en zag ze vervolgens nooit meer terug. Op een gegeven moment besluit hij twee studentes in huis te nemen. Hij vertelt hierbij dat hij ze nooit met een vinger heeft aangeraakt, maar dat hij ze op een gegeven moment het huis uit gooide omdat ze parkieten hadden die hem op zijn zenuwen werkten.
Nadat de ik-persoon en Olga uit elkaar waren gegaan, is de ik-persoon Olga nog een keer gaan opzoeken bij haar moeder in Alkmaar. Hij wil met haar praten, maar ze voeren slechts zinloze discussies. De moeder van Olga kwam tussenbeide en zei tegen de ik-persoon dat het tijd was om naar huis te gaan. Hier was het echter te laat voor. De ik-persoon bleef dan ook in Alkmaar slapen. ’s Ochtends sluipt hij naar de kamer van Olga en heeft seks met haar. Vervolgens wordt hij het huis uitgegooid.
Na een tijd van rouw gaat de ik-persoon eindelijk weer werken. Dan komt hij Olga tegen in een warenhuis. Hij vindt dat ze er slecht uitziet, de warme blik is uit haar ogen. Ze vertelt dat ze getrouwd is. Als hij thuiskomt zoekt de ik-persoon troost bij de zieke meeuw die hij in huis heeft genomen. Op een gegeven moment is deze meeuw weer beter en vliegt weg. Vanaf dat moment is de ik-persoon weer eenzaam en stort hij zich op zijn werk.
Er ging een jaar voorbij voordat hij weer iets hoorde van Olga. De ik-persoon kreeg te horen dat Olga weer zou trouwen en dat ze van plan was met haar man naar Amerika te vertrekken. Daarom schreef de ik-persoon haar een briefje, waarna Olga bij hem op bezoek komt. Olga vertelt over haar tweede huwelijk en over de plannen die ze heeft. Ook kijken ze samen naar oude foto’s. Dan vertrekt ze met haar man naar het buitenland. Vanuit verschillende landen stuurt ze de ik-persoon brieven. Maanden later staat ze weer ineens voor zijn deur. Ze vertelt dat haar huwelijk voorbij is. Ook vertelt ze dat ze naar Amsterdam was gekomen omdat ze naar een vrouwenarts moest voor de buik- en koppijn die ze had.
Niet lang daarna belt de moeder van Olga de ik-persoon op. Ze vertelt dat Olga een hersentumor heeft en in het ziekenhuis ligt. Dan vraagt ze de ik-persoon of hij Olga van tijd tot tijd op zou willen zoeken. Ze vertelt ook dat Olga al een paar keer naar hem had gevraagd. Al snel komt de ik-persoon te weten dat het geval van Olga hopeloos is. De wortels van de tumor kunnen niet verwijderd worden, waardoor de toestand van Olga snel achteruit gaat. Ze wordt kaal, blind en vertelt steeds meer onsamenhangende verhalen. De ik-persoon blijft haar opzoeken tot het einde. Hij koopt Turks fruit voor haar omdat Olga het gevoel heeft dat haar tanden loszitten en daarom alleen nog maar Turks fruit durft te eten. Ook koopt hij een rode pruik voor haar, waar ze dolgelukkig mee is. Dan sterft Olga. De ik-persoon vraagt de dokter of ze gecremeerd kan worden met haar pruik, omdat ze dat zelf zo gewild zou hebben.
Personages
Ik-persoon
De ik-persoon in het boek is een beeldhouwer en kunstenaar, met weinig geld. Hij had een relatie met Olga en wanneer zij hem verlaat komt hij in een diep dal terecht. De ik-persoon is na het verbreken van de relatie met Olga een eenzaam persoon. Hij probeert zich door middel van seks met andere vrouwen beter te voelen, maar ook dat hielp niet. Hij heeft af en toe vreemde gedachten over seks en ook tijdens zijn relatie met Olga heeft hij een hoog libido. Het belangrijkste in dit verhaal is echter zijn liefde voor Olga. Ondanks het feit dat Olga hem verlaten heeft kiest hij ervoor om er voor Olga te zijn wanneer ze in het ziekenhuis ligt.
Olga
Olga is de vrouw en de grote liefde van de ik-persoon. Ze wordt omschreven als een droomvrouw met rode haren. De eerste jaren van haar huwelijk met de ik-persoon is ze dolgelukkig. Ze gedraagt zich vaak wat kinderlijk en kent veel angsten. Deze angsten worden verklaard door dingen die zijn gebeurd in haar jeugd. Haar moeder keurt haar relatie met de ik-persoon echter niet goed en probeert tussen hen in te komen. Op een gegeven moment verlaat Olga de ik-persoon. Olga trouwt nog twee keer, maar beide huwelijken lopen stuk. Tijdens het verhaal maakt Olga een sterke persoonlijkheidswisseling door van een opgewekte, gelukkige vrouw naar een bittere, ongelukkige vrouw. Samen met haar karakter verandert ze ook haar uiterlijk. Aan het einde van het verhaal blijkt ze een hersentumor te hebben waardoor ze sterft.
Moeder Olga
De moeder van Olga heeft geen goede band met de ik-persoon. Ze is het er niet mee eens dat haar dochter met een kunstenaar trouwt en blijft zich tegen hun relatie verzetten. Ze probeert Olga dan ook te koppelen aan zakenrelaties, wat uiteindelijk ook lukt. De moeder van Olga zorgt voor de vader van Olga en gedraagt zich als een goede vrouw, terwijl ze eigenlijk constant vreemdgaat.
Vader Olga
De vader van Olga wordt omschreven als een vriendelijke oude man die steeds dezelfde grappen maakt. Hij weet dat zijn vrouw geregeld vreemdgaat, maar praat hier niet over. De vader van Olga is te dik en moet een suikervrij dieet hebben. Hier houdt hij zich echter niet aan, wat uiteindelijk zijn dood wordt. De ik-persoon heeft een goede relatie met de vader van Olga.
Plaats en ruimte
De vertelde tijd van dit verhaal loopt van het moment dat de ik-persoon Olga ontmoet tot het moment dat Olga sterft. De vertelde tijd is een aantal jaar. Hoeveel jaar het precies is, is moeilijk te zeggen. Het verhaal speelt zich af in de jaren ’60 of de jaren ’70.
Het verhaal speelt zich vooral af in Amsterdam, in het atelier / de woonruimte van de ik-persoon en in het ziekenhuis waar Olga aan het einde van het verhaal ligt. Daarnaast speelt een deel van het verhaal zich af in Alkmaar bij de ouders van Olga en op verschillende vakantieadressen.
Verhaal tijd
Vanaf de ontmoeting tot het afscheid zitten enkele jaren. Olga trouwt in totaal driemaal, deze drie huwelijken worden ook weer verbroken. Olga is niet erg oud geworden, dus meer als 15 jaar zal de verhaaltijd niet zijn.
Verteltijd
Het boek heeft 214 pagina’s en uitgaande van een gemiddelde tijd van 40 pagina’s per uur is de verteltijd ongeveer 5 ½ uur.
De verhouding tussen verteltijd en verhaaltijd
De verteltijd is korter dan de verhaaltijd. De schrijver vertelt het hele verhaal samenvattend (panoramisch). De tijd verloopt heel snel.
Perspectief en vertelsituatie
Het verhaal is verteld in de ik-vertelsituatie, want je ziet het verhaal gewoon door zijn ogen. Je kan doordat je het verhaal door zijn ogen ziet, je goed inleven in het verhaal.
Motieven
Eenzaamheid
De eenzaamheid van de ik-persoon wanneer Olga hem verlaten heeft wordt uitgebreid beschreven in het boek en is dan ook een belangrijk thema. Daarnaast wordt in het boek ook de eenzaamheid van de vader van Olga beschreven. De man weet namelijk dat zijn vrouw vreemdgaat en dit leidt tot zijn eenzaamheid.
Liefde
De liefde tussen Olga en de ik-persoon is erg belangrijk in het boek. De ik-persoon blijft maar aan Olga denken en wil haar koste wat het kost terugwinnen. Wanneer Olga in het ziekenhuis komt te liggen met een hersentumor blijkt dat haar liefde voor de ik-persoon ook niet helemaal weg was. Ze had in het ziekenhuis namelijk al meerdere keren naar hem gevraagd voordat hij op bezoek kwam.
Seksualiteit
Seksualiteit speelt een heel belangrijke rol in het leven van de ik-persoon. Er wordt uitgebreid beschreven wanneer en hoe de ik-persoon en Olga seks hebben. Ook nadat de relatie verbroken is speelt seks een belangrijke rol in zijn leven. Hij ‘naaide de ene meid na de andere.’ (P. 13)
Dood
In dit boek wordt er vaak gesproken over de dood. De vader van Olga overlijdt, het bergeendje waar Olga zo van hield overlijdt en uiteindelijk overlijdt ook Olga zelf. Daarnaast kan ook gezegd worden dat er ‘een einde kwam’ aan de relatie tussen Olga en de ik-persoon.
Thematiek
Dood van een geliefde
De belangrijkste thema’s in dit boek zijn liefde en dood. Ten eerste is liefde een belangrijk thema, omdat de ik-persoon een onvoorwaardelijke liefde voelt voor Olga. Ondanks het feit dat ze hem verlaten heeft en ondanks de ruzies die ze na de beëindiging van hun relatie hebben gehad, steunt de ik-persoon Olga wanneer ze in het ziekenhuis ligt. Hij blijft bij haar tot haar dood en probeert haar op alle mogelijke manieren te helpen. Het boek Turks Fruit kan vergeleken worden met ‘Komt een vrouw bij de dokter’ van Kluun. Ook in dit boek wordt namelijk geschreven over onvoorwaardelijke liefde. Daarnaast is kanker ook in het boek van Kluun een belangrijk motief. In het boek van Kluun heeft Carmen namelijk borstkanker, waaraan ze uiteindelijk overlijdt. Op zijn manier doet Stijn er alles aan om haar te steunen in haar laatste maanden.
Motto
RASTAPOPOULOS: Ik, naar? Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch écht waar!
CARREIDAS: O, nee, ik ben de grootste naarling van de wereld… En ik ben trouwens veel rijker!
RASTAPOPOULOS: Misschien, maar ik heb mijn drie broers en mijn twee zusters geruïneerd en mijn ouders uitgezogen… Nou, wat zegt u daarvan?
CARREIDAS: Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegen mijn oudtante, dat ze gestorven is van verdriet!
RASTAPOPOULOS: Nu heb ik er genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan u!
CARREIDAS: Nooit! Hoort u dat? Ik sterf nog liever!
De avonturen van Kuifje
VLUCHT 714
Rastapopoulos en Carreidas voeren in dit fragment een zinloze discussie, waarbij ze allebei hun gelijk willen halen. Dit motto verwijst naar de gesprekken tussen de hoofdpersoon en Olga. Na het verbreken van de relatie voeren zij namelijk ook dit soort zinloze gesprekken.
Titelverklaring
Het laatste hoofdstuk van het boek gaat over de kanker van Olga. Hierin wordt verteld dat Olga op een gegeven moment dacht dat haar tanden los gingen zitten. Omdat ze bang was dat haar tanden uit zouden vallen durfde ze alleen nog maar Turks fruit te snoepen. Daarnaast wordt vaak gesuggereerd dat de titel ook een symbolische betekenis heeft. Zo staat het snoepgoed Turks fruit bekend als snoep dat verrotting aan de tanden veroorzaakt. De titel zou dan ook symbool staan voor de verrotting van de relatie tussen de ik-persoon en Olga. Daarnaast kan het staan voor Olga zelf. Olga was namelijk een bloedmooie vrouw, maar aan het einde van het verhaal is ze een doodziek wrak.
Eigen mening
Ik ben van mening dat Turks Fruit een boek is dat iedereen gelezen moet hebben. Het is een ontzettend bekend boek en wanneer je het boek goed leest krijg in je in de gaten dat de dingen die beschreven worden een veel diepere betekenis hebben dan je op het eerste gezicht zou denken. Het boek behandelt serieuze thema’s, zoals liefde en de dood. Hierbij wordt veel gebruik gemaakt van beeldspraak en achter veel stukken ligt een symbolische betekenis. Zo staat de titel ‘Turks Fruit’ niet alleen voor het snoep dat de ik-persoon voor Olga koopt wanneer ze in het ziekenhuis ligt, maar ook voor de verrotting van de relatie tussen de ik-persoon en Olga. Al met al is het een boek dat je goed aan het denken zet. Zo bedenkt de ik-persoon zich dat het rare gedrag dat Olga vertoont heeft sinds hun breuk mogelijk veroorzaakt werd door de tumor in haar hersenen. Tot slot leidt het feit dat het boek beschreven wordt vanuit één persoon ertoe dat je deze persoon beter gaat begrijpen naarmate het boek vordert. Dit maakt het boek levendig. Het is dan ook zeker de moeite waard om dit boek te lezen.
informatie schrijver
Jan Hendrik Wolkers (Oegstgeest, 26 oktober 1925 – Westermient, 19 oktober 2007) was een Nederlandse schrijver, beeldhouwer en schilder. Wolkers wordt gerekend tot de beste auteurs in de naoorlogse Nederlandse literatuur, met als bekendste titels de romans Terug naar Oegstgeest (1965) en Turks fruit (1969). Hij weigerde zowel de Constantijn Huygensprijs(toegekend 1982) als de P.C. Hooft-prijs (1989). Zijn beeldende, directe taalgebruik vond veel navolging.
Overige opdrachten
