DOCENTENHANDLEIDING
DOELEN
Je kunt een artistiek proces of een aspect daarvan onderzoeken
- Artistieke context:
- Het kunstwerk zelf (techniek, materiaal, media);
- De opvattingen van de kunstenaar
- Maatschappelijke context:
- Sociale inbedding, maatschappelijke betekenis.
- Ervaringscontext:
Je gebruikt daarvoor verschillende bronnen:
-
nl:
- Je bent in staat om een concrete vraag te formuleren, waar je het onderzoek mee beperkt.
- Deze hoofdvraag kun je verdelen in 2 (of 3) deelvragen, die samen antwoord geven op de hoofdvraag
- Je kunt formuleren waarom je dit graag wil weten.
INLEIDING:
ONDERZOEK OVER KUNST
onderzoek OVER kunst:
doel is om met de kennis die je opdoet tijdens het onderzoek, je de kunst beter gaat begrijpen.
VOORBEELDEN:
- spiderman, van comic tot blockbuster
- observatie en vergelijking van het publiek in de opera en bij een musical
- interview met straatmuzikanten in de buurt
ONDERZOEK VOOR DE KUNST
Onderzoek VOOR de kunst:
doel: de kunstenaar heeft baat bij de resultaten van je onderzoek, met jouw opgedane kennis kan de kunstenaar zijn maakproces verbeteren. Je werkt dus in feite in dienst van de kunstenaar.
Voorbeeld:
notatiesystemen bedenken voor muziek of dans
ONDERZOEK IN DE KUNST
Onderzoek IN de kunst. doel: Het proces dat de kunstenaar ondergaat om tot een eindwerk te komen, is al onderdeel van het eindwerk, doel is om het creatieve proces zichtbaar te maken.
Voorbeelden:
- instalatie met beelden van mensen die wachten
- verzameling videos van mensen die een eigen versie gemaakt hebben van Michael Jacksons Zombiedans
- performance waarin uitspraken van buurtbewoners zijn verwerkt over de komst van een asielzoekerscentrum
ONDERZOEK DOOR KUNST
Onderzoek DOOR kennis: doel, de kennis die je opdoet in dit onderzoek moet resulteren in een oplossing voor een praktisch probleem
Voorbeelden:
- ontwerp een glasbak die tevens speelobject voor kinderen is
- prototype van een robotgezelschapsdier
- audiocollage voor busstations, met rustgevende muziek
Aristieke context
maatschappelijke context
ervaringscontext
HERKENNING & VERVREEMDING
HERKENNING & VERVREEMDING
• Je krijgt nu een serie afbeeldingen te zien, waar je zeker iets in herkent, maar waar ook een vreemd element in zit.
• We gaan bespreken waarom de maker/kunstenaar dat zo gedaan zal hebben.
• We gaan met elkaar praten, maar dus ook nadenken.
Beeldende kunst
Marcel Duchamps
Kurt Schwitters
DaDa, kunststroming uit de jaren 20.
Oorlog, wat heeft het allemaal nog voor zin? Kunstenaars zoeken elkaar op in het neutrale Zwitserland
Kinderwoordjes, de niet-kunst.
Kurt Schwitters, collage
Marcel Duchamps, pisbak, readymade
Henri Magritte
Nina Longshadow
SURREALISME: schildersstroming uit de jaren 30 van de vorige eeuw. Met namen als Dali en Magritte. Nog steeds worden er surrealistische werken gemaakt. Tegenwoordig niet meer alleen met schilderen als techniek, maar ook fotografie en digitale beeldbewerking.
Salvador Dali; girafolifanten. Nina Longshadow: Muse
Chema Madoz
Chema Madoz
Chema Modez: Spaanse fotograaf. Dat wat het lijkt op het eerste oog, blijkt niet altijd te zijn wat het is. Hij heeft associaties en laat die aan ons zien. Een soort hedendaagse surrealist.
Ron Mueck
Ron Mueck
Ron Mueck, hyperrealistisch, maar door de afwijkende maat, heel groot of juist heel klein, toch vreemd. Hij beeldt mensen af in wisselende fases van hun leven. Hij beeld ze op kwetsbare momenten af. Hij gebruikt moderne materialen als siliconen en fiberglass, maar ook spullen als kippenhuid en adertjes.
Toegepaste kunst
Merel Bekking
Reid Peppard
Rat portemonnee, gemaakt door Reid Reppard. Zou je deze willen gebruiken?
Jouw portemonnee is ook gemaakt van een dood dier, als het van leer is tenminste.
Muts van eendagskuikens, gemaakt door Merel Bekking. Je koopt eendagskuikens per kilo, net zoals je stof per meter koopt, het wordt daardoor een materiaal/ een grondstof. Het zijn geen kuikens meer. Hoe ver gaan we hier in. Deze muts kan eigenlijk niet, maar het is zo lekker zacht, maar zie ook de pootjes onder de pluimen. Wat vind je van de consumptie van dieren?
Next Nature Network
Next Nature Network, een Nederlands kunstenaars collectief met innovatieve ideeën, nog niet te realiseren, maar zou zo maar kunnen dat het in de toekomst wel kan. We kunnen met de bevolkingsgroei die nu plaatsvind, niet eeuwig op dezelfde manier vlees blijven produceren. Wat zijn de alternatieven? Rayfisch Footwear is ook van hun.
http://www.nextnature.net/themes/food-technology/
Eurovisie songfestival 2016. Het optreden van Wit Rusland maakt indruk door de visuals. De film op de achtergrond kun je zien als decor. Door fysieke elementen waar de zanger op gaat staan, klimt, lijkt het alsof hij deel uitmaakt van de film. Deze entourage bij een optreden zou je kunnen zien als toegepaste kunst.
Muziek
Matsune Mika, een avatar als hologram. Ze trekt volle zalen in Japan. Wie zingt er nou eigenlijk?
Pat Metheny, een gitarist, met het nummer: forward march.
Het lijkt op marsmuziek, maar is het dat ook?
Check my machine, BMW-reclame
Wat hoor je nou eigenlijk, is het muziek?
Mode
Atton Conrad
Bart Hess
Atton Conrad maakt kleding van licht. Bart Hess heeft voor Lady Gaga een slijmjurk ontworpen.
Wat is de functie van kleding, is deze kleding functioneel? Moet kleding altijd functioneel zijn?
Victor en Rolf
Victor en Rolf
Victor en Rolf, Ieder jaar komen ze met een nieuw concept.
Bezuinigingen
Draagbare schilderijen
onderste boven. Van voor naar achter. Greenscreen enz.
Is dit mode? Is dit kunst? Ziet er een inhoudelijk verhaal achter.
Theater
Dans
Compagnie Alias; sideway rains
Dit dansgezelschap blijft de hele voorstelling lang van links naar rechts bewegen over het podium. (ruim anderhalf uur lang).
Wat voor effect heeft dat? Is dit eigenlijk wel dans?
Lijstje met gerenommeerde Nederlandse kunstenaars.
Deze kunstenaars (groepen) zou je ook als uitgangspunt kunnen nemen voor een onderzoek:
- Studio Roosegaarde
- Kyteman
- OMA (Rem Koolhaas)
- ISH dancecollective
- Dutch Design (bijv. Piet Hein Eek)
- Within Temtation
- Theo Jansen (strandbeesten)
En nog wat onderwerpen ter overweging
- talentenjachten
- techniek achter producties
- maatschappelijke dingen, robot als gezelschap
DE OPDRACHT
Ga eens op zoek naar een kunstenaar (of collectief) waarvan het werk jou aanspreekt. (maakt niet uit in welke discipline)
- Wat doen ze nou eigenlijk?
- Omschrijf de activiteiten
- Beschrijf de producten/resultaten.
- Wat is het idee, het inhoudelijke deel, wat wil de kunstenaar bereiken
- Wat vind jij er zo goed/intrigerend aan? Kun je het vanuit een ‘dimensie’ bekijken, welke?
- feit en fictie
- schoonheid en lelijkheid
- autonoom en toegepast
- ambachtelijk en industrieel
- amusement en engagement
- digitaal en analoog
- individueel en coöperatief
- traditie en innovatie
- herkenning en vervreemding
- monodisciplinair, multidisciplinair, interdisciplinair
- lokaal en globaal
naar aanleiding van de informatie die je verzameld hebt, ga je bij jezelf te rade welke vragen het oproept. Noteer ze allemaal.
Wat zou je willen weten, formuleer een onderzoeksvraag
Misschien kan onderstaand lijstje je helpen om een invalshoek te bepalen:
- Sociaal
- Cultureel antropologisch
- Economisch
- Politiek
- Technologisch
- Ecologisch
- Demografisch
Hoe pak je het aan om een onderzoek op te zetten?
Uitgaande van de kunstenaar/het collectief waar je informatie over verzameld hebt. Vraag je je af:
Wat zou ik willen weten?
Deze vraag moet een open vraag zijn, dus je kunt het niet beantwoorden met ja of nee.
Je maakt 2 of 3 deelvragen die samen de hoofdvraag beantwoorden.
bijvoorbeeld: Wat maakt Dudok zo'n bijzondere architect
-
Wat is zijn visie op stadsplanning? en waarom
-
Wat is zijn visie op vormgeving? en waarom