1.HET BEGIN; de culturele autobiografie

1.HET BEGIN; de culturele autobiografie

TIJDPAD

Blokuur 1: wat is cultuur, wat is creativiteit, wat is kunst?

Voor dit arrangement kun je 3 blokuren uittrekken:

BLOKUUR 1:

Gebruik de info bij inleiding: wat is cultuur? wat is creativiteit? wat is kunst?

Introductie, laat voorbeelden zien en ga een gesprek aan.

  • Verschillende disciplines, neem ze door

Geen waarheid, voor verschillende personen gelden verschillende opvattingen. Laat leerlingen daarover nadenken, praten en schrijven.

Naar aanleiding van de besproken zaken in de les, schrijven de leerlingen een stuk van minimaal 400 woorden.

OPDRACHT VOOR HET EERSTE BLOKUUR:

Wat is kunst? wat is cultuur? wat is creativitet? Daar bestaat geen eenduidig antwoord op, wat voor opvatting heb jij? Schrijf je mening op en geef voorbeelden en argumenten.

 

Blokuur 2, ervaringen met en interesses in kunst

De leerlingen kunnen info verzamelen,
Ze maken dus het eerste deel van de opdracht (zie opdracht: Info verzamelen, worddocument)
De docent checkt of ze dat echt doen.

Blokuur 3, wixpagina maken

Je legt uit hoe ze een wixpagina maken. Homepage met knoppen.

We letten op vormgeving, laat ze een format bedenken. en dat moeten ze dan 3x toepassen.

 

DOELEN

  • Je kunt omschrijven wat kunst is, volgens jou
  • Je kunt benoemen dat er naast jouw eigen opvatting ook andere opvattingen zijn
  • Je inventariseert je eigen ervaringen met kunst
    • wat hebt je actief, als beoefenaar van een van de disciplines gedaan
    • wat heb je gezien/ meegemaakt van wat anderen uitgevoerd hebben, live of via een beeldscherm/boxen
    • welke kennis, interesse en opvattingen over kunst heb je
  • Je kunt benoemen hoe je aan je ervaring, kennis en interesse over kunst komt
 
 
 

 

 

 

 

 

 

Je kunt de info die volgt uit de vier bovenstaande punten gestructureerd en duidelijk vastleggen in een visueel aantrekkelijke presentatie

INTRODUCTIE

Wat is cultuur?

CULTUUR WAT IS DAT EIGENLIJK? doe een klassegesprek, doe een voorzet en laat leerlingen reageren.

Docent, leuk als achtergrond info om te lezen:

Wat is cultuur?

Het woord cultuur wordt in het algemeen in drie verschillende betekenissen gebruikt. In de land-en bosbouw heeft cultuur te maken met alles wat door ingrijpen van de mens groeit en bloeit: van bloemen en gewassen tot aangelegde bossen. Daarnaast spreekt men in het maatschappelijk leven van cultuur met een grote ‘C’ wat betrekking heeft op de zeven kunsten: literatuur, muziek, dans, theater, film, beeldhouw-en schilderkunst. Deze Cultuur tenslotte is onderdeel van de cultuur van een land of volk.

Wat is die cultuur? Waarom is het er? Hoe ontstaat een cultuur? Wat betekent cultuur voor ons? Welke kenmerken vertoont een cultuur? Hoe wordt het doorgegeven en in stand gehouden? Wat verstaan we onder normen en waarden? Welke rol spelen stereotypen? Een definitie van het begrip cultuur geven is niet eenvoudig. Iedere schrijver geeft vanuit zijn eigen invalshoek een andere definitie, waardoor er honderden definities van het begrip cultuur in de omloop zijn. Het gaat er ook niet om een volledige definitie te geven die voor iedereen altijd en overal toepasbaar zal zijn, maar om een beschrijving te hebben die in een bepaalde omgeving bruikaar is. Door antwoorden te zoeken op bovenstaande vragen krijgen we meer zicht op het begrip ‘cultuur’. Cultuur is mentale programmering

Cultuur is aangeleerd Het wordt niet overgeërfd via de genen. De genen zijn voor iedereen altijd en overal ter wereld min of meer hetzelfde. Menselijke emoties en behoeften als blijdschap en woede, verdriet en angst, eten en voortplanten, hygiëne, sporten en spelen, vechten en liefhebben delen we met z’n allen. Maar de manier waarop ze geuit worden verschilt per cultuur. De natuurlijke omstandigheden waarin mensen moesten overleven stuurden de basis van de leefregels, de zeden en gewoonten, normen en waarden van groepen. Een woestijn als leefomgeving geeft andere omgangsregels dan bijvoorbeeld de Noordpool, of een regio als Noordwest Europa. In de woestijn is er een gebrek aan water: je gaat niet iedere dag in bad, en heel vaak is er geen verse groente of fruit te eten. Overdag is het bloedheet en ’s nachts ijskoud en er zijn zandstormen: je bedekt je zo goed mogelijk om je lichaamstemperatuur op peil te houden en je te beschermen tegen het zand. Je woning is een tent met kleden en kussens: multifunctioneel en makkelijk te vervoeren. Als je een vreemdeling tegenkomt kan hij alleen maar verdwaald zijn of enig overlevende zijn van zijn groep. Je kunt hem niet aan zijn lot overlaten, want dan gaat hij dood. Gastvrijheid is belangrijk. Dus kan die persoon mee-eten en blijven slapen en zelf een tijdje blijven om weer op krachten te komen en of nieuwtjes uit te wisselen. Als rondtrekkende stam van oase naar oase zie je gedurende lange tijd geen andere mensen. Omdat de middelen om te overleven zo beperkt zijn is er het gevaar dat andere groepen je willen beroven, omdat ook zij te weinig hebben. Dus een onbekende eenling vormt geen gevaar en krijgt een gastvrij onthaal. Een onbekende groep kan wel een gevaar zijn. Je moet je kunnen verdedigen: wapens en behendigheid worden belangrijk. Je bent op elkaar aangewezen. De groep is belangrijk en moet hecht zijn. Anderen zijn potentiële vijanden. Er is een ‘wij’ tegenover ‘zij’-gevoel, waarbij positieve eigenschappen aan de eigen groep toegeschreven word en en negatieve eigenschappen aan de andere groep. De levensomstandigheden op de Noordpool en Groenland zijn nog onvriendelijker. Er is alleen ijs met beren en zeehonden. Water met vis en zeeleeuwen. Voor je overleving ben je afhankelijk van deze dieren: vis en vlees voor je voeding en bont om je helemaal mee in te pakken. Door de ijzige kou is warmte van levensbelang. Op het ijs bouw je een iglo en er is geen meubilair. Je zit dicht bij elkaar om warm te blijven. Een gast krijgt naast voedsel ook lichaamswarmte aangeboden. Voedsel stelen heeft weinig zin, alles is ijskoud. Vis en vlees kun je beter levend vangen, want dan is het nog warm. Het overleven gaat zo moeizaam dat bejaarden die geen bijdrage meer kunnen leveren aan de groep, volgens sommige bronnen, op een gegeven moment buiten gaan zitten en doodvriezen.

In Europa heb je seizoenen. De meeste mensen hebben een vaste woonplaats. Ze bewerken de grond en/of jagen en vissen voor hun levensonderhoud. Vreemdelingen hoeven niet in je woning te blijven. Ze lopen namelijk geen gevaar dood te vriezen of van de dorst om te komen. Lange termijn planning is noodzakelijk met betrekking tot zaaien,oogsten, en opslaan. Sparen is belangrijk voor als het tegenzit. Een huis moet decennia zo niet eeuwen mee en is voorzien van duurzame meubels.

Je ziet dus dat de gedragingen deels door de natuurlijke omstandigheden bepaald worden. Dit zijn extreme voorbeelden om snel de verschillen aan te geven. Maar ook in andere gebieden en situaties zijn de meeste gedragingen op de natuurlijke omstandigheden terug te voeren.

Cultuur is de uiting van hoe wij betekenis geven aan de wereld om ons heen. Die betekenisgeving is nodig om de wereld om ons heen te begrijpen. Om het onverklaarbare verklaarbaar te maken. Om het onbeheersbare beheersbaar te maken. Om het onvoorspelbare voorspelbaar te maken. Om het gevoel te hebben dat we alles onder controle hebben. Anders voelen we ons onzeker en onveilig. De leefregels gaven houvast en moesten de groep bijeenhouden. Om het gevoel van zekerheid en beheersbaarheid te verkrijgen werden alle aspecten van ons leven verklaard, begrijpbaar, beheersbaar en dus voorspelbaar gemaakt. Verklaringsmodellen met regels, rituelen en taboes dien(d)en hiertoe. Religie is bijvoorbeeld een omvangrijk verklaringsmodel van de wereld.

Cultuur is aan verandering onderhevig

De levensomstandigheden van groepen konden in de loop van tijd veranderen waardoor de leefregels, normen en waarden mee veranderden. Of de natuur kon veranderd worden. Zoals in Nederland bijvoorbeeld. Van een moerassig gebied is er door middel van dijken en drooglegging een groter en veiliger leefgebied gecreëerd. Zodoende konden de negatieve kanten van het leven in de rivierdelta positief aangewend worden. Een (doorvoer)haven voor het achterland: Duitsland en Frankrijk. En aan de overkant lag het Britse eilandenrijk waarmee ook handel gedreven kon worden. Deze omstandigheden beïnvloedden ook de leefregels, normen en waarden. De handel werd naast sparen en vooruit plannen belangrijk. De snelheid van veranderingen kreeg ook invloed op het veranderen zelf. Vergelijk de veranderingen in het westen sinds vijf eeuwen met veranderingen in China en India sinds 2000 à 3000 jaar. Het Westen heeft in die korte periode (voortbouwend op andere beschavingen) de hoogste economische ontwikkeling bereikt, terwijl China en India 2000 à 3000 jaar geleden al een hoogtepunt kenden.

Een van de bekendste internationale cultuuronderzoekers is de Nederlander Geert Hofstede. Hij vergeleek de cultuur van personeelsleden van het Amerikaanse computerbedrijf IBM, verspreid over de hele wereld. Cultuur is aangeleerd, een ‘mentale programmering’ volgens Hofstede. Die programmering begint vanaf het moment dat we geboren worden en gaat de rest van ons leven door. Niet elk lid van een cultuur heeft exact dezelfde waarden en normen als een andere. Leden maken ook deel uit van subculturen. Subculturen ontstaan onder andere door verschillen in religie, geografische afkomst, sociale klasse, generatie, sekse en beroep. Het mens-zijn delen we met z’n allen. Het behoren tot een cultuur delen we met een groep en individu zijn is wat ons uniek maakt. Hofstede geeft dit aan met een piramide model. De basis is het mens-zijn dat universeel en overgeërfd is. Het middenstuk is culturele bekleding die aangeleerd is en specifiek voor een groep of categorie. De top tenslotte is de persoonlijkheid van iemand die specifiek voor die persoon is, met een unieke eigen programmering die geërfd en aangeleerd is.

Figuur

Afbeeldingsresultaat voor piramide van hofstede

Wat is creativiteit?

Creativiteit, wat is dat?

 

Creativiteit is iets nieuws zien (kansen of oplossingen voor problemen), iets nieuws vinden en iets nieuws doen of maken. Daarmee is creativiteit dus meer dan een manier van waarnemen, denken of doen. In onze definitie is creativiteit juist een combinatie van deze drie.

Strikt genomen kun je zeggen dat iemand die telkens nieuwe kansen ziet, erg creatief is. Net zoals iemand die vaak met heel originele ideeën komt. Of iemand die met limonaderietjes een lampenkap maakt. In onze omschrijving van creativiteit draait het juist om de combinatie van deze drie dingen. Waarnemen, denken én doen. Creativiteit heeft te maken met originaliteit maar ook met inventiviteit en daadkracht. Een idee alleen is niets. Je moet er ook wat van maken.

 

Kunst

Creativiteit is natuurlijk nauw verbonden met kunst. Kustenaars kijken op een nieuwe manier naar de wereld om hen heen en geven daar uiting aan op een oorspronkelijke manier. Kunstenaars maken iets nieuws. Soms begint dat met een idee. Maar soms begint dat ook gewoon met het materiaal.

Een schilder als Karel Appel begon met een groot doek en heel veel verf en smeet als het ware de verf op het doek. Op basis van wat er vervolgens met de verf op het doek gebeurde ging hij verder. 'Ik rotzooi maar wat aan.' zei hij, toen hem gevraagd werd naar zijn manier van schilderen. Maar al rotzooiend creëerde hij wel iets nieuws. En wie nu een van zijn werken uit die tijd bezit, is een rijk mens.

Levenskunst

Creativiteit beperkt zich niet tot de kunst. Veel mensen zijn creatief in hun levenswandel. Ze zien mogelijkheden en grijpen die. Ze dromen en maken die dromen waar. Inderdaad: ondernemers. Marinus Knoope is voordrachtskunstenaar, trainer, coach en ondernemer. Hij maakt werk van zijn eigen dromen. Hij ontdekte de creatiespiraal.

De creatiespiraal laat zien hoe je van je wensen werkelijkheid kunt maken. Het begint volgens Knoope allemaal met een wens. Wat wil je echt? Vervolgens ga je die wens verbeelden. Dat is een creatief proces. je gaat je voorstellen hoe het zou zijn als je wens gerealiseerd is. En dan ga je er met mensen over praten. Ook dat is een creatief proces. Mensen gaan met je mee denken, ze brengen je op ideeën, ze ontzenuwen slechte ideeën, ze houden je een spiegel voor. En zo ontstaat een plan en moet je echt aan de bak. Dan komt het aan op doorzettingsvermogen. Knoope geeft een voorbeeld: een peuter die wil leren lopen stopt niet als-ie tien keer is gevallen. Hij gaat door.

'Jij bent zo creatief', zegt Marieke tegen Hans. 'Heb jij nog ideeën voor de nieuwe brochure over trainingen medezeggenschap. Het is altijd zo saai.' Tja. Hans kijkt eens rond. De kamer staat vol bloemen: Marieke werd gisteren 50 en houdt erg van pioenrozen.

'Kies een thema.' zegt Hans wat vragend. 'Je zou foto's kunnen plaatsen van bloemen in knop en bloemen die net opengaan.' Hij kijkt nog eens rond. 'Of je doet op de omslag een grote pioenroos en illustreert de rest van het boek met kleurige fragmenten uit die foto. Maar dat heeft met medezeggenschap natuurlijk niet zo veel te maken. Dat is toch meer mensenwerk. Of je laat een fotograaf het bloemencorso fotograferen. Dan heb je kleurige plaatjes en heel veel mensen. Of je fotografeert op de bloemenmarkt. Bloemenkoopmannen die voor een groep staan. Of je fotografeert gewoon een drukke dag op de markt. Exotische groenten, onderbroeken, bloemen, boerenkaas. En dan met mensen bij een kraam.'

Het begint met een vraag. Het begint met rondkijken. Je láten inspireren.

een testje, wat info:

http://www.creatiefdenken.com/online-cursus-creativiteit.php

creatieve dolfijnen

John Cleese, vliegles

John Cleese, collegetour

Wat is kunst?

Wat is kunst?

Naast beeldende kunst veel meer disciplines:

DISCIPLINES:

  • Film
  • Beeldende kunst/ Fotografie/ nieuwe media
  • Theater
  • Muziek
  • Dans
  • Toegepaste kunst: Architectuur/ design/ mode/ literatuur

 

Stellingen om over te praten:

Het moet mooi zijn: schoonheid.

Het moet origineel zijn.

Het moet knap/moeilijk zijn: ambacht

Het moet stemmen tot nadenken: een boodschap

 

Joshua Bell

Daan Roosegaarde

marten en oopje

NEXT NATURE NETWORK
een kunstenaarscollectief met innovatieve ideeën

AAN DE SLAG! (de opdracht)

info verzamelen, word document

Maak een worddocument met de onderstaande informatie

INTRO: minimaal 200 woorden

Het is lastig om antwoord te geven op de vragen: Wat is kunst? Wat is Creativiteit? en Wat is Kunst? Omdat daar meerdere opvattingen over bestaan. Je geeft in een tekst van minimaal 200 woorden aan wat jouw opvatting is.

 

DISCIPLINES:
  • Film
  • Beeldende kunst/ Fotografie/ nieuwe media
  • Theater
  • Muziek
  • Dans
  • Toegepaste kunst: Architectuur/ design/ mode/ literatuur

 

DISCIPLINES:

  • Kies uit bovenstaand lijstje 3 disciplines, kies die waar je het meest mee hebt, waar je op de een of andere manier actief mee bent. Die je het meest interessant vindt.

  • Wat heb je tot nu toe binnen deze kunstvorm gedaan/gezien?

    • Noem niet een dingetje, maar vertel een heleboel.

    • Zowel passief (bezoeken van voorstellingen/gebouwen, kijken naar kunst/films, lezen van verhalen)  

    • Als actief. (zelf muziekmaken, schilderen, schrijven, fotograferen, blog bijhouden enz.) Leg dat uitgebreid uit.

  • Leg je uit waarom je voor deze drie onderdelen kiest, wat vind je er leuk/interessant/boeiend aan. Geef argumenten en voorbeelden.
  • Zoek passende (al dan niet zelfgemaakte) afbeeldingen/muziekfragmenten/filmpjes/trailers

 

AANBEVELING

Wat is er binnenkort in Hilversum (of in ieder geval in Nederland) te doen of te zien binnen jouw gekozen kunstdisciplines?

Geef per discipline een voorbeeld, in totaal dus drie.

  • WAT is er te doen
  • WAAR vind het plaats
  • WANNEER is het
  • HOEVEEL kost het
  • Zoek er een passende afbeelding/filmpje/geluidsfragment bij

 

Maak een WIX-pagina aan en zet de info volgens opdracht over.

 

info mooi vormgeven, WIX-pagina

De website maak je met het online programma WIX. Met dit programma kun je heel eenvoudig een eigen website bouwen en bijhouden. Je maakt eerst een homepage waar je later verschillende tabbladen aan kunt toevoegen. Deze homepage moet iets zeggen over jou, over wie jij bent, over de dingen die jij leuk of belangrijk vindt, over school, over …..

 

  • Ga naar wix.com en klik op nu beginnen.
  • Vul je e-mail adres in en kies wachtwoord dat je kunt onthouden.
  • Kies een blanco sjabloon dus GEEN bestaande template (je mag je wel laten inspireren door bestaande websites)
  • Nu ga je aan de slag met het ontwerpen van jouw homepage. Wat moet er allemaal op jouw homepage staan:
    • Met opvallende/duidelijk letters: voornaam, achternaam, school en klas.
    • Minimaal 1 foto waar jezelf duidelijk op staat. Deze foto mag je bewerken.
    • knoppen met een koppeling naar andere pagina's
    • (Minimaal 5 afbeeldingen (foto’s/illustraties) die iets zeggen over jou.
    • 10 woorden die iets over jou zeggen, die jouw typeren.

Tip: gebruik kleuren, vormen, en lettertypen voor de tekst en achtergrond die bij jou passen.

 

  • Vergeet niet om jouw pagina tussendoor en als je klaar bent op te slaan (rechtsboven). De eerste keer dat je jouw site opslaat wordt er gevraagd naar een naam voor jouw pagina. Gebruik hiervoor je eigen voor – en achternaam.
  • Publiceer (rechtsboven) jouw pagina als je homepage af is. Je kunt hier aangeven hoe je jouw pagina op wilt slaan.
  • Lever alleen de link in via opdrachten in magister.

CONTROLE (voldoe je aan de eisen?)

EISEN:

  • intro:  
    • je hebt verwoord wat volgens jou kunst, cultuur en creativiteit is
    • je gebruikt voorbeelden
    • je gebruikt argumenten
    • het stuk is minimaal 200 woorden

 

  • disciplines:
    • je beschrijft van 3 disciplines wat jij er mee hebt.
      • wat heb je er actief mee, zelf acteren/muziekmaken/schilderen/schrijven/blog bijhouden enz.
      • wat doe je passief, optredens bezoeken/documentaires kijken/clips kijken enz.
      • dat doe je uitgebreid, met voorbeelden en argumenten
    • je hebt er passende afbeeldingen/geluidsfragmenten/filmpjes bij gevonden
    • je hebt uitgelegd waarom je juist voor deze 3 disciplines gekozen hebt, met argumenten

 

  • aanbeveling:
    • Je hebt van alledrie de disciplines aangegeven wanneer dit schooljaar en waar in Nederland er een evenement/optreden/tentoonstelling of iets dergelijks plaatsvindt. 
    • Je hebt beschreven wat je er van kunt verwachten
    • Je hebt er een passend fragment of afbeelding bij gevonden
    • Je hebt er ook bij gezet hoeveel het kost.

BEOORDELINGSCRITERIA:

 

Max.

  behaald

Intro inhoudelijk

1

 

Intro 400 woorden

0.5

 

Dicipline 1 Passief gedaan

0.5

 

Dicipline 1 Actief gedaan

0.3

 

Dicipline 1 Voorbeelden en argumenten

0.3

 

Dicipline 1 Afbeelding/filmpje enz

0.3

 

Dicipline 1 Aanbeveling + afbeelding/filmpje

0.3

 

Dicipline 2 Passief gedaan

0.5

 

Dicipline 2 Actief gedaan

0.3

 

Dicipline 2 Voorbeelden en argumenten

0.3

 

Dicipline 2 Afbeelding/filmpje enz

0.3

 

Dicipline 2 Aanbeveling + afbeelding/filmpje

0.3

 

Dicipline 3 Passief gedaan

0.5

 

Dicipline 3 Actief gedaan

0.3

 

Dicipline 3 Voorbeelden en argumenten

0.3

 

Dicipline 3 Afbeelding/filmpje enz

0.3

 

Dicipline 3 Aanbeveling + afbeelding/filmpje

0.3

 

Wix, alles functioneert

1

 

Wix, duidelijke structuur

1

 

Wix, lay out (vormgeving)

1.5