In het filmpje zie je een voorbeeld van een ecosysteem.
In het ecosysteem in het filmpje spelen water, bomen, rupsen en vogels een rol.
In deze opdracht leer je hoe je een ecosysteem kunt omschrijven en leer je welke factoren kunnen bepalen hoe het ecosysteem er uit ziet.
Vooraf
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct
JAan het eind van deze les is het werkblad volledig ingevuld. Bij de laatste opdracht maak je zelf een toets. De toets moet uit minimaal 4 vragen bestaan.
Beoordeling
De toetsvragen die je hebt gemaakt lever je in bij je docent. Je docent beoordeelt de vragen.
Hij/zij zal kijken of de vragen goed passen bij de stof die wordt aangeboden in deze opdracht.
Leerdoelen
Aan het eind van de opdracht
Weet je wat een ecosysteem is.
Weet je wat het verschil is tussen biotische en abiotische factoren.
Kun je voorbeelden noemen van biotische en abiotische factoren.
Kun je met voorbeelden uitleggen hoe organismen binnen een ecosysteem elkaar kun beïnvloeden.
Kun je met voorbeelden uitleggen hoe abiotische factoren het leven van organismen kunnen beïnvloeden.
Werkwijze
Groepsgrootte
Je werkt de stappen alleen door.
Benodigdheden
werkblad webles ecosysteem
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 lesuur nodig.
Aan de slag
Stap1
Ecosysteem
Bestudeer uit de kennisbank biologie het volgende onderdeel:
Lees de volgende acht zinnen en geef aan of je met een biotische of met een abiotische factor te maken hebt.
De wind is een voorbeeld van een ....
De aanwezigheid van rupsen is een voorbeeld van een ....
De hoeveelheid neerslag is een voorbeeld van een ....
De temperatuur is een voorbeeld van een ....
De aanwezigheid van bepaalde bacteriën is een voorbeeld van een ....
De grondsoort is een voorbeeld van een ....
De aanwezigheid van bodemdieren is een voorbeeld van een ....
De hoeveelheid licht is een voorbeeld van een ....
Stap2
De invloed van biotische factoren
In de kennisbank heb je een voorbeeld gezien van hoe organismen elkaar kunnen beïnvloeden: in een bos neemt een boom het licht weg ten koste van een bodemplant. Het 'gedrag' van het ene organisme heeft effect op de beschikbaarheid van een abiotische factor voor het andere organisme.
1
Bedenk nu zelf nog een ander voorbeeld van hoe het 'gedrag' van het ene organisme van invloed kan zijn op de beschikbaarheid van een abiotische factor voor een ander organisme.
2
In een ecosysteem is het eten en gegeten worden. Bedenk een voorbeeld waaruit blijkt dat 'eetgedrag' van een organisme van invloed kan zijn op het 'eetgedrag' van een ander organisme.
Stap3
De invloed van abiotische factoren
De abiotische factoren in ecosysteem kunnen het gedrag van een organisme beïnvloeden.
Daarnaast zijn de abiotische factoren vaak bepalend voor de eigenschappen van bepaalde organismen.
De onderstaande toepassing gaat over de aanpassingen van een plant aan het leven in de woestijn. vul de antwoorden in op je werkblad
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Eindproduct
Tijd om aan de slag te gaan met het eindproduct van deze opdracht.
Bedenk een toets van minimaal vier vragen over ecosystemen.
Gebruik de leerdoelen bij het maken van de toets.
Schrijf van alle vragen ook de antwoorden op.
Klaar?
Laat de toetsvragen beoordelen door je docent.
Begrippenlijst
Ecosysteem
Ecosysteem
Min of meer begrensd deel van de natuur als een samenhangend geheel van biotische (levende) en abiotische (niet-levende) factoren.
Biotoop
Door abiotische factoren bepaald gebied(je) binnen een ecosysteem waar organismen kunnen leven. Bijvoorbeeld: droge en warme heidegebieden vormen een biotoop voor de adder.
Predator-prooi-relatie
Voedselrelatie tussen predator en prooi(dier), waarbij predator en prooi de grootte van elkaars populaties beïnvloeden; zij houden elkaar in (dynamisch) evenwicht.
Dynamisch evenwicht
Toestand waarbij alle veranderingen in een ecosysteem binnen bepaalde grenzen blijven schommelen.
Verstoring
Gebeurtenis die ervoor zorgt dat een ecosysteem verandert.
Wisselwerking
De invloed van biotische en abiotische factoren onderling en op elkaar.
Stad
Voorbeeld van biotoop; plaats waar mensen wonen en werken.
Gebergte
Voorbeeld van biotoop; gebied met grote verschillen in hoogte (temperatuur- en bodemverschillen).
Predator
Natuurlijke vijand of roofdier, dier dat zijn prooi actief bejaagt om te doden (predatie).
Vogeltrek
De trektocht die (trek)vogels ondernemen om de winter door te brengen op een warmere plaats en de terugkeer hiervandaan bij het begin van het volgende broedseizoen. Bijvoorbeeld: boerenzwaluw en tjiftjaf.
Prooi
Dier dat als voedsel dient voor een predator.
Het arrangement Ecosysteem vmbo-kgt12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Aanpassing van de saquaro
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Bekijk het volgende filmpje op SchoolTV:
Eindproduct
Aan het eind van de opdracht
Groepsgrootte
Ecosysteem
De invloed van biotische factoren
De invloed van abiotische factoren
Eindproduct
