Onderzoek: Totalitaire systemen vergeleken
De zesde opdracht is een vergelijkend onderzoek naar twee totalitaire maatschappijen in het Interbellum:
de communistische Sovjetsamenleving en Duitsland tijdens de nationaal-socialistische regering van Hitler.
Nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie stonden vijandig tegenover elkaar.
Toch leken de beide landen ook erg op elkaar. Beide politieke systemen waren totalitair,
dus heel het leven werd beïnvloed door de politieke leiders.
Je onderzoekt hoe het was om in deze totalitaire maatschappijen te leven.
Hierbij gebruik je allerlei bronnen. Daarmee maak je een vergelijking tussen beide landen:
je zoekt overeenkomsten en verschillen. Tenslotte test je je kennis met een digitale toets.
Leerdoelen
Aan het eind van deze les kun je:
enkele belangrijke overeenkomsten en
verschillen beschrijven tussen het leven in de Sovjet-Unie en de Nazi-dictatuur;
in bronnen voorbeelden herkennen van totalitaire kenmerken.
uitleggen waarom het leven van alle mensen in beide dictaturen ingrijpend werd beïnvloed en welke gevolgen dit had.
Eindproduct
Als eindproduct van deze les maak je een verslag van dit onderzoek.
Ook maak je een digitale toets over Totalitaire samenlevingen.
Werkwijze
Groepsgrootte
Je werkt alleen.
Benodigdheden
een computer met internet.
Tijd
Je hebt ongeveer drie lessen nodig voor deze opdracht.
Stap 1
Communisme en nationaal-socialisme: overeenkomsten
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Toets:Communisme en nationaal-socialisme: verschillen
Stap 3
Onderdrukking van verzet
Zowel in Nazi-Duitsland als in de Sovjet-Unie werden kampen opgericht om tegenstanders van de regering op te sluiten. In beide landen stierven vele gevangenen aan de gevolgen van hun behandeling. Toch waren er ook verschillen.
Onderzoek met behulp van Wikipedia en met onderstaande links de verschillen en overeenkomsten tussen de Duitse concentratiekampen en de Goelag-kampen in de Sovjet-Unie. Maak hiervan een overzicht in de vorm van een tabel.
Vergelijk jouw overzicht met dat van je medeleerling.
Controleer en bespreek de verschillen en verbeter waar nodig je eigen schema.
Propaganda en de ideale mens
Beide landen stonden bekend om een voortdurende stortvloed van propaganda voor de regering,
die over jong en oud dagelijks werd uitgestort via de media.
Zoek van beide landen twee voorbeelden van propaganda,
waarop duidelijk wordt hoe de ideale Sovjet-burger en de ideale nazi-Duitser eruitzien en wat ze doen.
Het gaat dus om posters waarop gewone mensen centraal staan!
Maak een tekstbestand met de naam Ideaalbeeld en plak de afbeeldingen hier in.
Geef bij elke poster een korte toelichting:
Wat is er te zien?
Welke symbolen worden gebruikt?
Welk ideaalbeeld wordt er gegeven?
Waarom past dit bij de ideologie van de regering?
Lever je poster in ter beoordeling.
Stap 5
Persoonsverheerlijking
Stalin en Hitler lieten zich allebei als halve goden vereren door hun volk.
In 2005 verscheen een dik boek waarin de leiders van Nazi-Duitsland en de Sovjetunie met elkaar vergeleken worden, geschreven door Richard Overy.
De titel van het boek was: Dictators. Hitlers Duitsland, Stalins Rusland.
Opdrachten:
Lees hieronder een recensie van dit boek en
selecteer drie punten van verschil tussen beide dictators,
die jij zelf opvallend en belangrijk vindt. histoforum.net
Zoek op Youtube een voorbeeld van persoonsverheerlijking in onze tijd en
vergelijk dit met de manier waarop Hitler en Stalin werden bejubeld.
Discussieer in je groep over de vraag:
Zou een nieuwe Hitler of Stalin een kans kunnen maken in onze tijd?
Welke middelen zou hij gebruiken om de mensen in zijn macht te krijgen?
Hoe zouden we ons hiertegen kunnen verweren?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Leerlingen voor leerlingen
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.
Hieronder staat een video die goed past bij dit thema.
Bekijk de video. Kun je de video goed volgen?
Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot.
Communisme
Communisme is een politieke en economische leer die privé-eigendom en een op winst gebaseerde economie wil vervangen door gemeenschappelijk eigendom.
Nationaal-socialisme
Het nationaalsocialisme, ook wel ingekort tot nazisme, is een aan het fascisme verwante ideologie die na de Eerste Wereldoorlog in Duitsland ontstond. Deze ideologie is gebaseerd op de rassenleer. Het arische ras is volgens nazi’s superieur aan alle andere rassen.
Stalin
Stalin is de leider van Rusland tijdens en na WO II. Hij zorgt voor een band van communistische satellietlanden tussen West-Europa en Rusland.
Lenin
Vladimir Lenin (1870 - 1924) was de stichter van de communistische Sovjet-Unie.
Hitler
Adolf Hitler (1889 – 1945) was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hitler veranderde Duitsland van een beginnende democratie in een totalitaire staat met hemzelf als de absolute dictator.
Karl Marx
Karl Marx (1818 - 1883) was een Duitse schrijver, filosoof en socioloog die gezien wordt als een grondlegger van het marxisme (samen met Friedrich Engels), communisme en socialisme. Zijn belangrijkste werk is het boek Das Kapital.
Het arrangement Totalitaire systemen hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Communisme en nationaal-socialisme: overeenkomsten
Communisme en nationaal-socialisme: verschillen
Totalitaire Systemen
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Interbellum:
